Η Ελλάδα εξέρχεται από μια δεκαετή περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας και πολιτικής έντασης. Ως συνέπεια αυτών, οι πολίτες δεν έχουν ακόμα αποτινάξει τη συσσωρευμένη κόπωση τόσων χρόνων. Κόπωση που προκλήθηκε τόσο από τη δυσφήμηση και τα αρνητικά στερεότυπα που βίωσαν όσο και από τα μεγαλόπνοα στρατηγικά σχέδια ανάκτησης της θετικής της εικόνας με τα οποία κατά καιρούς βομβαρδίζονταν. Η άφιξη του νέου επικεφαλής Δημιουργικού (Chief Creative Officer) στην Προεδρία της Κυβέρνησης Στηβ Βρανάκη καλείται να αναπτερώσει το ηθικό μιας κανονικής χώρας η οποία κατοικείται από κανονικούς και ταλαιπωρημένους ανθρώπους, που στην πλειονότητά τους δεν είναι εξοικειωμένοι με όρους μάρκετινγκ όπως το rebranting.
Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το βιογραφικό του, το οποίο είναι πράγματι εντυπωσιακό. Πρόκειται για έναν Ελληνα της Διασποράς που έχει χαράξει μία αξιοθαύμαστη επαγγελματική σταδιοδρομία σε σχετικά νεαρή ηλικία, συνδέοντας το όνομά του με την Google. Εκεί ήταν ο επικεφαλής του Δημιουργικού Εργαστηρίου (Creative Lab) της εταιρείας σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική. Εχει ακόμα συνεργαστεί με την Apple, την Amazon, τη NASA, τα Hνωμένα Εθνη, τη UNICEF και η λίστα δεν έχει τελειώσει.
Πέρασε από ψηφιακά, σχεδιαστικά και διαφημιστικά γραφεία σε πόλεις όλου του κόσμου: Βανκούβερ, Χονγκ Κονγκ, Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο και Λονδίνο. Η δουλειά του σε κάποιες από τις σημαντικότερες εταιρείες-κολοσσούς της παγκόσμιας τεχνολογικής κοινότητας είναι ο λόγος που κάποιοι από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ τον αντιμετωπίζουν σαν ένα είδος rock star. Αποτελούσε, μάλιστα, κοινό μυστικό στους κόλπους της Google ότι ήταν ένα από τα στελέχη που θεωρούνταν πολύτιμα. Οσοι τον γνωρίζουν, πάντως, επιμένουν ότι η εικόνα του golden boy που καταφτάνει ως σωτήρας στη χώρα καταγωγής των προγόνων του δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα. «Εχει εν αγνοία του καλλιεργηθεί αυτή η εικόνα και τον ενοχλεί ιδιαίτερα. Είναι cool τύπος, ολίγον τι rock και Ελληνας μέχρι τα μπούνια και μάλιστα εκ πεποιθήσεως», μας διαβεβαιώνει άνθρωπος που έχει συνεργαστεί μαζί του.
Κυκλοφορεί, μάλιστα, μία ιστορία, κάτι σαν αστικός μύθος, που τον θέλει να βοηθάει με αξιοθαύμαστη γενναιοδωρία άτομα που χαρακτηρίζονται από όραμα, πάθος και βρίσκονται στην αρχή της καριέρας τους. Λέγεται ότι κάποτε ένας τέτοιος τον βομβάρδισε με μηνύματα όταν τον αναγνώρισε σε ξενοδοχείο όπου διέμενε στις ΗΠΑ, μέχρι που τον έπεισε να κατέβει στο λόμπι. Εκεί βρέθηκαν μιλώντας για ώρες.
Περιέργως, οι φήμες αυτές μάλλον ευσταθούν. Μιλώντας κανείς μαζί του, εντυπωσιάζεται από μία ταπεινότητα, την οποία, όπως υποστηρίζει, υιοθέτησε κατά τη διάρκεια της μακράς θητείας του στην Google. «Οταν κάποιος φτάνει να εργάζεται για τη συγκεκριμένη εταιρεία συνειδητοποιεί την τύχη του. Είναι το πρώτο πράγμα που σου λένε. Σκύψε το κεφάλι, νιώσε ευγνωμοσύνη και δούλεψε σκληρά», συνηθίζει να λέει.
Η επιμονή και η σκληρή δουλειά δεν τον φόβισαν ποτέ. Εξάλλου, ο ίδιος είναι παιδί μεταναστών. Οι γονείς του, τη δεκαετία του 1960, εγκατέλειψαν την Ελλάδα αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Η μητέρα του είναι από την Καλαμάτα και ο πατέρας του από τα Σφακιά. Το ζευγάρι βρέθηκε στο Βανκούβερ και ο Στηβ πέρασε όλη την παιδική ηλικία σε ένα μικρό δωμάτιο μαζί με τα δύο αδέλφια του. Ο πατέρας του ήταν εργάτης και η ζωή του απείχε από πολυτέλειες και προνόμια.
Το οικογενειακό του περιβάλλον, όμως, ήταν αυτό που του εμφύσησε κάτι που ο ίδιος κουβαλάει και σήμερα σαν βαριά κληρονομιά, σαν μεγάλο πλούτο· την αίσθηση της συλλογικότητας, το μαζί. Στην πρώτη του νεότητα ανακάλυψε την τεχνολογία, ενώ κομβική στιγμή ήταν όταν κράτησε στα χέρια του τον πρώτο υπολογιστή Mac. Τότε αρχίζει να εξερευνά το Διαδίκτυο και τις απέραντες δυνατότητες που αυτό του πρόσφερε. Κάπως έτσι αρχίζει η κατά κάποιον τρόπο ερωτική σχέση που διατηρεί μέχρι και σήμερα με την τεχνολογία, με τον τομέα των ψηφιακών εφαρμογών και της διαδραστικότητας.
Η τεχνολογία δεν είναι αυτοσκοπός
Μία ακόμα έκπληξη αποτελεί το γεγονός ότι ο ίδιος ο Στηβ δεν αντιμετωπίζει την τεχνολογία ως αυτοσκοπό, αλλά ως μέσο. Είναι άλλωστε ο πρώτος που αποστασιοποιείται από την κωδικοποιημένη στείρα γλώσσα του μάρκετινγκ και της επικοινωνίας, ειδικά σε ό,τι αφορά τα νέα του καθήκοντα στην Ελλάδα. Κατά τη γνώμη του, δεν χρειάζεται να καταφεύγει κανείς σε τακτικές μάρκετινγκ ή αριθμητικά τερτίπια όταν έχει να κάνει με ανθρώπους.
Κλείσιμο
Γι’ αυτό και η προσέγγιση στον νέο του ρόλο ως συμβούλου του πρωθυπουργού, θέση για την οποία εγκατέλειψε την εργασία των ονείρων του, είναι βαθιά ανθρωποκεντρική. Κατά τον ίδιο, οφείλουμε ως χώρα να οικοδομήσουμε ένα νέο, θετικό αφήγημα και όχι να προσπαθήσουμε να πουλήσουμε ένα προϊόν. Το brand, άλλωστε, όπως εξηγεί, καθορίζεται από τους ανθρώπους και όχι από σλόγκαν.
Ακόμα, όμως, και στην περίπτωση των άριστων προϊόντων, το υπερβολικό περιτύλιγμα περισσεύει. «Είναι σαν να θέλεις να κρύψεις κάτι, ενώ αντιθέτως εσύ προσπαθείς να το αναδείξεις». Για τον ρόλο του ως επικεφαλής Δημιουργικού στην Προεδρία της Κυβέρνησης αποφεύγει τις πολλές κουβέντες. Οπως λέει, «είναι προτιμότερο να εκπλήσσεις ευχάριστα, παρά να καυχιέσαι και να υπόσχεσαι πράγματα προτού ακόμη υλοποιηθούν».
Η ιδέα-κλειδί στο μυαλό του είναι να αναδείξει τον τρόπο που βλέπουν οι Ελληνες τους εαυτούς τους. «Γίνονται τόσο σημαντικά πράγματα από Ελληνες για Ελληνες, αλλά η πίεση και οι δυσκολίες των περασμένων ετών μάς εμπόδιζαν να τα δούμε. Επρεπε να επιβιώσουμε και αυτό από μόνο του μας απορροφούσε πολύ». Κατά τη γνώμη του, όμως, ήρθε η ώρα να αξιοποιήσουμε ένα σπάνιο momentum.
Αυτό είναι που τον ώθησε να τα παρατήσει όλα και να επιστρέψει στην Ελλάδα. Παρότι γεννήθηκε και έζησε στον Καναδά και εργάστηκε σε όλο τον κόσμο, τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σταθερά στη Βρετανία, όπου παντρεύτηκε Ελληνίδα, και μάλιστα Κρητικιά! Απέκτησαν τρία παιδιά, τα οποία επέλεξε να γεννηθούν στην Αθήνα και να αποκτήσουν ελληνική ιθαγένεια και ελληνική εθνική συνείδηση. Επισκεπτόταν την Ελλάδα αρκετές φορές τον χρόνο, σε κάθε ευκαιρία.
Οταν ο Στηβ Βρανάκης συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό, είχε ήδη ζητήσει από την Google να μεταφερθεί από το Λονδίνο στον Καναδά. Είχε κανονίσει τα πάντα: τα σχολεία των παιδιών και τα πράγματα της οικογένειας είχαν ήδη αποσταλεί στο νέο τους σπίτι. Η πενταμελής οικογένεια βρισκόταν σε διακοπές στην Ελλάδα πριν από τη μόνιμη μετεγκατάστασή της εκεί. Ο Ελληνας πρωθπουργός και ο Βρανάκης γνωρίζονταν ήδη κοινωνικά και είχαν πολύ καλή χημεία. Είχαν συνυπάρξει σε οικονομικά φόρουμ, είχαν ανταλλάξει απόψεις για την Ελλάδα, οι οποίες βρίσκονταν σε σύγκλιση. Γι αυτό και ο Κυριάκος πίστεψε, όπως και έγινε, ότι θα δεχτεί με χαρά να είναι το λιθαράκι σε μια εθνική προσπάθεια.
Ο ρόλος του στο Μαξίμου
Μετά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου οι δύο άντρες έδωσαν τα χέρια. Αν και αντιλαμβάνεται τον ρόλο του εθνικά, έχει εκφράσει τον θαυμασμό του στο πρόσωπο του Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του.
«Παρατήρησα ότι πράττουν άμεσα όλα αυτά που εξαγγέλλουν, ενώ παράλληλα κινούνται και με ιδιαίτερα ταχείς ρυθμούς», σχολιάζει για την κυβέρνηση. Αυτό ήταν! Βγήκε και η αναμνηστική φωτογραφία με τον πρωθυπουργό, φωτογραφία στην οποία ποζάρει εμφανώς αμήχανος. «Ισως φταίει η ταχύτητα με την οποία συνέβησαν όλα».
Κάπως έτσι η οικογένεια δεν επέστρεψε ποτέ από τις ηλιόλουστες διακοπές της στον κρύο Καναδά. Αποφάσισαν να παραμείνουν στην Ελλάδα. Ο Στηβ παραιτήθηκε για να αναλάβει το τιμητικό αυτό αξίωμα και τα παιδιά, προς μεγάλη τους ικανοποίηση, προσαρμόζονται στην ελληνική πραγματικότητα. Ακόμα, όμως, όλα τα υπάρχοντά τους βρίσκονται σε αποθήκη του Καναδά, ενώ εδώ έχουν ως απόθεμα τις καλοκαιρινές τους βαλίτσες. Παραδέχεται ότι τον έχει κυριεύσει μεγάλη αγωνία και προσμονή, αλλά και ενθουσιασμός για το τι μέλλει γενέσθαι. Συνεργάζεται ήδη με πολλούς φορείς, με το υπουργείο Εξωτερικών, με το Enterprise Greece, καθώς και με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Δηλώνει εντυπωσιασμένος από το πόσο αποτελεσματικοί και συνεργάσιμοι είναι. Ο ίδιος, πάντως, έχει ως προσωπικό μότο τη συνεργασία και τη συλλογικότητα.
Εξάλλου φροντίζει να ξεκαθαρίσει ότι δεν έρχεται να επιβλέψει ή να βοηθήσει κανέναν, απλώς για να συμμετάσχει και να συμβάλει σε μία εθνική προσπάθεια, η οποία υπερβαίνει κατά πολύ τον ίδιο. Εναν στόχο τον οποίο η τεχνολογία σε συνδυασμό με τη δημιουργικότητα καθιστούν εφικτό. «Ιδέες υπάρχουν. Εχει, μάλιστα, πλάκα να αναλογιστεί κανείς ότι αν ρωτήσεις τους Ελληνες τι σημαίνει Ελλάδα, θα πάρεις 100.000 διαφορετικές απαντήσεις».
Ο χρόνος μένει μόνο να δείξει τη συμβολή του νεοαφιχθέντος, αλλά όχι ξένου, Στηβ. Οπως επιμένει εμφαντικά ο ίδιος: «Ελληνας είμαι!». Στα θετικά του, εκτός από την ελληνική συνείδησή του, προσμετράται και το γεγονός ότι ο δημόσιος λόγος του διακατέχεται από σαφήνεια και απλότητα. Μιλάει με κατανοητό τρόπο και σχεδόν αυτονόητους συλλογισμούς. Φημίζεται άλλωστε για την ικανότητά του να εξηγεί και στους πλέον αμύητους όρους όπως «ψηφιακή καινοτομία», φτάνοντας μέχρι και τις πιο δαιδαλώδεις πτυχές της. Ισως λοιπόν αυτό σταθεί πολύτιμος σύμμαχός του στο να γίνει το όνομά του συνώνυμο όχι μόνο με την παγκόσμια επικυριαρχία της Google, αλλά και του νέου ελληνικού success story.
