Μεταναστευτικό: Αυτή είναι η πρόταση της κυβέρνησης στην ΕΕ για τις επιστροφές των μεταναστών

Την ελληνική πρωτοβουλία για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιστροφών μεταναστών στις χώρες προέλευσης ή τρίτες χώρες κατέθεσε σήμερα στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιώργος Κουμουτσάκος.

Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο που κατατέθηκε προβλέπεται:

1) Η ενίσχυση του ευρωπαϊκού χαρακτήρα των επιστροφών με τον επαυξημένο ρόλο της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και στόχο τη δημιουργία ευέλικτων και αποτελεσματικών διαδικασιών και τον περιορισμό του διοικητικού κόστους μέσω του συντονισμού των επιστροφών.

2) Η αξιοποίηση των μεταναστευτικών συνδέσμων (Immigration Liaison Officers) στις χώρες προέλευσης προκειμένου να υλοποιούνται απρόσκοπτα οι επιστροφές και να διευκολύνονται οι εκεί σχετικές διαδικασίες, υπερβαίνοντας τυχόν εμπόδια.

3) Η παροχή κινήτρων και αντικινήτρων στις τρίτες χώρες για να επιτευχθεί συνεργασία ως προς τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών και την αποχή επιστροφών. Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορεί να αξιοποιηθούν οι εμπορικές πολιτικές με τις τρίτες χώρες, η αναπτυξιακή βοήθεια, η δημιουργία οδών νόμιμης μετανάστευσης ή το καθεστώς visa.

4) Η ενίσχυση του νομικού πλαισίου (οδηγία επιστροφών, αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων επιστροφών, πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν). Η αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων επιστροφών θα δίνει τη δυνατότητα οι αποφάσεις να εφαρμόζονται άμεσα από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα, ανεξάρτητα από το σε ποιο κράτος μέλος εκδόθηκε η απόφαση (έναντι του υφιστάμενου συστήματος που προβλέπει επιστροφή στη χώρα εισόδου και μετά στην χώρα προέλευσης). Η ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την Οδηγία Επιστροφών θα διευκολύνει την επιτάχυνση των εσωτερικών διαδικασιών των κρατών μελών για τη διαχείριση υποθέσεων επιστροφών.

5) Η ενίσχυση πολιτικών επανενσωμάτωσης πολιτών που επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα εκ νέου απόπειρας μετανάστευσης μέσω παράνομων οδών.

6) Η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στη διαχείριση του μεταναστευτικού με τη δίκαιη κατανομή των βαρών.

Όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση, η ελληνική πρόταση απέσπασε θετικές αντιδράσεις των μελών του Συμβουλίου και οι σχετικές θέσεις θα συζητηθούν περαιτέρω.

«Υλοποιώντας τη στρατηγική διεθνοποίησης του μεταναστευτικού/προσφυγικού που ξεκίνησε ο πρωθυπουργός, καταθέσαμε μια ολοκληρωμένη πρόταση αντιμετώπισης του ζητήματος των κοινών ευρωπαϊκών επιστροφών που είναι κλειδί για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, ενώ προσέθεσε ότι «η ενεργός παρουσία της ελληνικής κυβέρνησης στην εν εξελίξει συζήτηση με συγκεκριμένες προτάσεις υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα της χώρας μας να αναλάβει τον ρόλο που της επιβάλει το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει. Παράλληλα ο κ. Κουμουτσάκος σημείωσε : «Χρειαζόμαστε έναν νέο τρόπο σκέψης που θα ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα και θα υπερβαίνει τα εμπόδια που μας έχουν οδηγήσει στην υφιστάμενη κατάσταση».

Ακόμη υπογράμμισε ότι «οι προτάσεις αυτές είναι ρεαλιστικές και μπορούν να οδηγήσουν στη βελτίωση των επιστροφών τόσο προς την Τουρκία στο πλαίσιο της εφαρμογής της Κοινής Δήλωσης του Μαρτίου 2016, αλλά κυρίως προς τις χώρες καταγωγής των μεταναστών».

«Το περιεχόμενο της ελληνικής πρωτοβουλίας θα έχουμε την ευκαιρία να το αναπτύξουμε και σε διμερές επίπεδο, σε μια σειρά συναντήσεων το επόμενο διάστημα και στην Επιτροπή η οποία διαμορφώνει αυτή την περίοδο την πρόταση για τη μεταναστευτική πολιτική», κατέληξε ο κ. Κουμουτσάκος.

Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη στο περιθώριο του Συμβουλίου πραγματοποίησε διμερείς συναντήσεις με τον υφυπουργό Εσωτερικών της Ελβετίας, Μάριο Γκάτικερ και τον υφυπουργό Εσωτερικών της Γαλλίας, Λοράν Νουνέζ.

Στις συναντήσεις του, ο κ. Κουμουτσάκος συζήτησε την ανάγκη παροχής έμπρακτης αλληλεγγύης των Ευρωπαίων εταίρων στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος. Τόνισε πως είναι αναγκαία η έμπρακτη στήριξη της υπόλοιπης Ευρώπης προς τις χώρες-σύνορο, όπως η Ελλάδα, καθώς πρόκειται για την προστασία των συνόρων και την ασφάλεια όλης της Ευρώπης.

Ο κ. Κουμουτσάκος επισήμανε ιδιαίτερα πως οι συνεχείς απειλητικές δηλώσεις της Τουρκίας περί «ανοίγματος των πυλών» αποτελούν παράγοντα προσέλκυσης (pull factor), καθώς η προοπτική ανοίγματος των συνόρων προκαλεί ομάδες προσφύγων και μεταναστών να μετακινούνται προς τα παράλια και προκαλούν, επίσης, τα κυκλώματα των διακινητών να εντείνουν τη δράση τους.

Σε Αθήνα και Άγκυρα οι αρμόδιοι Επίτροποι για το μεταναστευτικό

Οι δύο νέοι Ευρωπαίοι Επίτροποι που είναι αρμόδιοι για θέματα μετανάστευσης θα πραγματοποιήσουν αυτήν την εβδομάδα μίνι περιοδεία στην Αθήνα και την Άγκυρα, ώστε να προετοιμάσουν τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής και της πολιτικής ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ανακοίνωσαν σήμερα.

«Μαζί με την Ίλβα Γιόχανσον (Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων) θα ξεκινήσουμε μια περιοδεία στις πρωτεύουσες, την Πέμπτη στην Αθήνα και την Παρασκευή στην Τουρκία, στην Άγκυρα», είπε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αρμόδιος για την προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής.

Η ανακοίνωση αυτή έγινε μετά τη λήξη της συνόδου των υπουργών Εσωτερικών των χωρών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Η νέα Επιτροπή υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ανέλαβε τα καθήκοντά της χθες Κυριακή, έχει δεσμευτεί ότι θα προωθήσει μεταρρυθμίσεις σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό και το άσυλο. Αναμένεται ότι θα παρουσιάσει τις προτάσεις της στα τέλη του 1ου τριμήνου του 2020 ή στις αρχές του 2ου.

Ο Σχοινάς επέμεινε ότι είναι αναγκαία η «αλληλεγγύη» μεταξύ των χωρών στο θέμα αυτό. «Είναι απολύτως άδικο μόνο ορισμένες χώρες-μέλη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή να αναλαμβάνουν το δυσανάλογο βάρος της διαχείρισης των αιτημάτων ασύλου, όπως προβλέπει σήμερα ο κανονισμός του Δουβλίνου», είπε.

Μετά την Αθήνα, οι δύο Επίτροποι θα μεταβούν στην Τουρκία, με την οποία η ΕΕ υπέγραψε μια αμφιλεγόμενη συμφωνία, με σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των αφίξεων μεταναστών στο ευρωπαϊκό έδαφος. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απειλεί τακτικά «να ανοίξει τις πύλες» προς την Ευρώπη για τους Σύρους πρόσφυγες αν η χώρα του δεν λάβει πρόσθετη οικονομική βοήθεια.

Η Ίλβα Γιόχανσον σχεδιάζει να έχει διμερείς συναντήσεις με όλες τις χώρες-μέλη και σε ορισμένες από τις επισκέψεις της θα συνοδεύεται από τον αντιπρόεδρο Μ. Σχοινά. Εκτίμησε ότι οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι τώρα σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του μεταναστευτικού, ιδίως από τη Γερμανία, δείχνουν ότι χώρες μέλη είναι έτοιμες να προχωρήσουν για να ξεμπλοκάρουν την κατάσταση.

Η μεταρρύθμιση του συστήματος του Δουβλίνου έχει αποτύχει μέχρι τώρα, κυρίως λόγω της άρνησης των χωρών του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) να δεχτούν μετανάστες. Οι Γερμανοί τάσσονται υπέρ της «ακριβοδίκαιου διαμοιρασμού» των αιτούντων άσυλο μεταξύ των χωρών μελών, ανάλογα με το δημογραφικό και οικονομικό μέγεθός τους. Η Γαλλία επιμένει ότι οι χώρες πρώτης εισόδου πρέπει να φέρουν την ευθύνη και προτείνει μεγαλύτερη αλληλεγγύη για να τις βοηθήσουν οι Βρυξέλλες στον έλεγχο των συνόρων και τις επαναπροωθήσεις.