Συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης: Στην Αθήνα σήμερα ο πρόεδρος της λιβυκής βουλής

«Η ψύχραιμη στάση της Ελλάδας δεν πρέπει να παρερμηνεύεται», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στην στάση της Άγκυρας. Συνέχισε λέγοντας ότι η παρανομία δεν γεννά δίκαιο. «Διαθέτουμε τα μέσα και τη βούληση να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας... Το σύνολο της διεθνούς κοινότητας τάσσεται υπέρ της Ελλάδας και απορρίπτει το σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης. Έχουμε ισχυρούς συμμάχους που το έχουν καταδικάσει», κατέληξε.

Στην παρούσα φάση, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει να επενδύει στη στρατηγική της διεθνοποίησης της ελληνοτουρκικής κρίσης. Αρκετά 24ωρα μετά την κλιμάκωση της Άγκυρας και της σύναψης του επίμαχου μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης, η στρατηγική αυτή φαίνεται να αποδίδει καρπούς. Η Μόσχα, η οποία έχει πια στενές σχέσεις με το καθεστώς Ερντογάν, επιλέγει να αποστασιοποιηθεί δημόσια από την σύμμαχό της Τουρκία. Όπως είχε δηλώσει ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Μίκαελ Μπογκντάνοφ στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik, «δεν είμαστε συμμετέχοντες της εν λόγω συμφωνίας. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι οι Λίβυοι και άλλες εμπλεκόμενες πλευρές… η Ελλάδα, η Κύπρος ανησυχούν για αυτή τη συμφωνία, καθώς παραμένει κρυφή. Θα ήταν καλό εκ μέρους τους να μιλήσουν (για αυτήν), καθώς υπάρχουν ερωτήματα (όπως) τι είδους εξουσία είχε ο (πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Τρίπολης) αλ Σαράζ να υπογράψει αυτή τη συμφωνία. Πόσο νόμιμες είναι οι υπογραφές αυτών των διακυβερνητικών συμφωνιών».

Ο πρόεδρος, πάντως, της λιβυκής Βουλής πραγματοποιεί σήμερα στις 16:00 επίσημη επίσκεψη, κατόπιν προσκλήσεως του Έλληνα ομολόγου του Κωνσταντίνου Τασούλα, με τον οποίο θα συναντηθεί στη Βουλή. Στη συνάντηση θα παρίσταται ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Η Γερμανία μετά από μία μακρά σιωπή, αναγκάστηκε να πάρει, έστω και λεκτικά θέση, ευθυγραμμιζόμενη με την ΕΕ.

Τη θέση αλληλεγγύης, λοιπόν, της ΕΕ προς την Ελλάδα και την Κύπρο, «συμμερίζεται ρητά» το Βερολίνο, είπε η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Αντεμπαρ και κάλεσε την Τουρκία και την Λιβύη «να σεβαστούν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών της ΕΕ και να ακολουθούν την οριοθέτηση θαλασσίων περιοχών σύμφωνα με το ισχύον διεθνές δίκαιο... Η θέση μας είναι σαφής: οριοθετήσεις θαλασσίων περιοχών πρέπει να γίνονται -και αυτό ισχύει βεβαίως και για την Μεσόγειο- βάσει του ισχύοντος διεθνούς δικαίου της θάλασσας και ιδιαίτερα με την συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων πλευρών, παρακτίων κρατών είναι η σωστή λέξη».

Η Ιταλία, η οποία είχε εξαρχής εμφανιστεί αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό της Αθήνας, παραμένει συνεπής στη στάση της αυτή. Ο Πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε κατέστησε σαφές ότι η Ρώμη στηρίζει την Ελλάδα και την Κύπρο στο θέμα των τουρκικών προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Μιλώντας στην ιταλική βουλή σημείωσε ότι «είναι σημαντικό να εκφραστεί και πάλι από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η στήριξη προς τις χώρες-μέλη που βρέχονται από τα νερά της ανατολικής Μεσογείου, όπως και η αναφορά στον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου... Είναι άλλο τόσο σημαντικό τα προαναφερθέντα μηνύματα να μην μετατραπούν σε μια συναίνεση για την επιβράδυνση της διαδικασίας σταθεροποίησης της Λιβύης και σε μια απεριόριστη αναβολή της Συνόδου του Βερολίνου, η οποία χαίρει της στήριξης της Ιταλίας». Αξιοσημείωτο είναι ότι σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα La Repubblica «η Ιταλία απέστειλε στρατιωτικό πλοίο στην Κύπρο για την προστασία των εθνικών της συμφερόντων. Το μήνυμα προς την Άγκυρα είναι σαφές: αν χρειάζεται να δείξουμε τη σημαία μας, εμείς είμαστε έτοιμοι». Να θυμίσουμε ότι εδώ και δύο μήνες η Τουρκία ξανάρχισε τις γεωτρήσεις στα ανοικτά της Κύπρου, σε περιοχή που τα δικαιώματα ερευνών και εξόρυξης έχουν η γαλλική Total και η ιταλική EΝΙ.

Ανοιχτό είναι και το σενάριο γαλλικής εμπλοκής, με αποστολή γαλλικού ερευνητικού σκάφους στην «κόκκινη ζώνη» που καθόρισε παράνομα το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Δηλαδή, αν η Τουρκία υλοποιήσει τις απειλές της και στείλει ερευνητικό πλοίο νότια της Κρήτης είναι πολύ πιθανό η Ελλάδα να μην μείνει μόνη της, όταν θα αναγκαστεί να αντιδράσει.

Στο ίδιο μήκος κύματος με τον πρωθυπουργό, σε σχέση με βούληση για την προάσπιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, κινήθηκε και ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος. Αυτός ήταν που αποκάλυψε ότι η Πολεμική Αεροπορία απογείωσε 38 F-16 και Mirage, σε μια εντυπωσιακή επίδειξη ισχύος, αιφνιδιάζοντας τους Τούρκους. Τα πράγματα, όμως, δυσχεραίνουν για την Τουρκία και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας ενέκρινε με με ψήφους 18 υπέρ και 4 κατά νομοσχέδιο που προνοεί την επιβολή κυρώσεων εις βάρος της Τουρκίας για τη στρατιωτική της επίθεση στη βόρεια Συρία και για την αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400.

Είναι εμφανές ότι για ακόμα μία φορά η Γερουσία, τον έλεγχο της οποίας έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι, επιχειρεί να πιέσει τον πρόεδρο Τραμπ, ή ακόμα και να τον υποχρεώσει να υπογράψει την επιβολή κυρώσεων. Όπως είναι γνωστό, γι’ αυτό το ζήτημα έχει επιδείξει ανησυχητικά μεγάλη ανοχή. Το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από την αρμόδια Επιτροπή της Γερουσίας έχει τίτλο «προώθηση της αμερικανικής εθνικής ασφάλειας και αποτροπή της επανεμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους».

Αντιμέτωπη με ένα κύμα αρνητικών γι’ αυτήν διπλωματικών εξελίξεων, η Άγκυρα χαμηλώνει τους τόνους, μέσω του υπουργού Εξωτερικών. Τις προηγούμενες ημέρες, ο Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι «εάν μας ζητηθεί, θα στείλουμε στρατό στη Λιβύη». Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε τηλεοπτική εμφάνισή του, δήλωσε ότι η Άγκυρα δεν έχει προς το παρόν την πρόθεση να στείλει στρατεύματα στη Λιβύη, ωστόσο ένα τέτοιο σενάριο είναι ανοιχτό, εάν υπάρξει αίτημα.Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραΐμ Καλίν υποστήριξε ότι «δεν μας έχει τεθεί τέτοιου τύπου αίτημα από τη Λιβύη και δεν είναι ένα θέμα που μας απασχολεί τη δεδομένη στιγμή. Ελπίζουμε να μην μας απασχολήσει». Αναφέρθηκε και στις αποφάσεις των ΗΠΑ: «Σε περίπτωση που αποφασιστεί από τις ΗΠΑ η επιβολή κυρώσεων σε βάρος μας, τότε μπορεί να εγερθεί θέμα για την αεροπορικής βάσης Ιντζιρλίκ στα Άδανα και για τη βάση ραντάρ στο Κουρέτζικ της Μαλάτια».