Σύνοδος Κορυφής: Το ξεκάθαρο μήνυμα των Ευρωπαίων στη «σημαντική» Τουρκία

Ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Τουρκία ότι με την συμφωνία «οριοθέτησης» θαλασσίων ζωνών με την Λιβύη παραβιάζει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα έστειλε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα (ώρα Βρυξελλών) της Πέμπτης, σχεδόν χωρίς αντίλογο, οι ηγέτες των 27 χωρών-μελών της ΕΕ συμφώνησαν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο ικανοποιώντας το αίτημα του Έλληνα πρωθυπουργού. Στην παρέμβασή του κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης καταπατά τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.

Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η τουρκική πολιτική ηγεσία. Στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε με την πρόεδρο της Κομιισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έκανε μια επισήμανση που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη: Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει τη σημαντική συνεργασία με την Τουρκία και να εκπονήσει ένα στρατηγικό σχέδιο για να αποφασίσει τι θα κάνει με αυτή την σημαντική χώρα στο μέλλον.

Μετρήστε πόσες φορές ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ χρησιμοποίησε το επίθετο «σημαντικός» όταν αναφέρθηκε στην Τουρκία: 4 φορές σε μόλις 100 λέξεις ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου αποκάλεσε την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν σημαντική. Προφανώς, την αποδελτίωση της συνέντευξης Τύπου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την έχουν λάβει και οι Τούρκοι διπλωμάτες που γνωρίζουν ότι η εκβιαστική τακτική τους να απελευθερώνουν μετανάστες προς την ΕΕ μοιάζει να έχει τρομοκρατήσει την ηγεσία της ΕΕ. Μετρήστε και μόνοι σας πόσες φορές ο Σαρλ Μισέλ απαρίθμησε τον σημαντικό ρόλο της Τουρκίας: «We have had tonight also the occasion to discuss different international topics, especially the relationship with Turkey. We have expressed our full solidarity with Cyprus and Greece. We consider it is important in the future to continue to develop a dialogue with this important country. We know that with regard to migration, for example, it is very important to keep this close cooperation. But at the same time, we know that is important to try to have a strategic vision, in the short term, in the mid-term, what do we want with this important country for the future of Europe».

Σήμερα, δεύτερη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι πρωθυπουργοί και πρόεδροι των χωρών-μελών της ΕΕ συζητούν για την οικονομική διακυβέρνηση στη ζώνη του ευρώ και τις εξελίξεις σχετικά με το Brexit μετά τον εκλογικό θρίαμβο των συντηρητικών του Μπόρις Τζόνσον. Το μεσημέρι, περίπου στις 15:00, αναμένεται να ολοκληρωθεί η Σύνοδος Κορυφής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προγραμματίζει συνέντευξη Τύπου.

Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ εμφανίστηκε το πρωί της Παρασκευής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών ασκώντας κριτική στην απόφαση λεκτικής καταδίκης που έλαβαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες -δηλαδή και ο ίδιος ο Βούλγαρος πρωθυπουργός- για την απειλητική προς την Ελλάδα συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης. «Ολοι οι ηγέτες μίλησαν πολύ, πολύ πιο ήπια για την Τουρκία χθες βράδυ» δήλωσε ο Μπόικο Μπορίσοφ προσερχόμενος για τη δεύτερη ημέρα των εργασιών στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής και πρόσθεσε: «Όλοι παρατηρούν ότι η συμφωνία (για τους πρόσφυγες) θα έπρεπε να συνεχιστεί, όλοι παρατηρούν ότι η Τουρκία έχει μια πολύ σημαντική γεωστρατηγική θέση». Και συνέχισε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός: «Ουδείς μιλάει πλέον για κυρώσεις στις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία, αλλά το αντίθετο, επειδή όταν επιβάλλονται κυρώσεις η Τουρκία δεν σταματά αλλά στρέφεται στη Ρωσία για να εξοπλιστεί». Το παραλήρημα του Μπόικο Μπορίσοφ συνεχίστηκε με τον ισχυρισμό ότι μετέφερε στην ελληνική κυβέρνηση την άποψή του ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει βοήθεια από τους Ευρωπαίους! «Είπα στους Έλληνες συνεργάτες μου να βρουν τρόπους να βοηθήσουν τους εαυτούς τους μόνοι τους» ήταν η φράση του Μπόικο Μπορίσοφ που κατέληξε: «Επειδή τους στηρίζουμε με όλους τους τρόπους όμως τώρα η Τουρκία παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή»...

«Διπλωματικά “τείχη” της Ευρώπης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα» - «Ασπίδα προστασίας για την ευημερία και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή»

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε και έλαβε κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών της Συνόδου Κορυφής την πλήρη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, η οποία αποτυπώθηκε και στα Συμπεράσματα που θα δοθούν στη δημοσιότητα μετά το πέρας της Συνόδου.

O πρωθυπουργός ενημέρωσε τους ηγέτες για τις τουρκικές ενέργειες και για το γεγονός ότι η «συμφωνία» Λιβύης-Τουρκίας είναι άκυρη και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα κατά το Διεθνές Δίκαιο. Τόσο ως προς το περιεχόμενό της, αφού καταπατά τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας, όσο και ως προς τη διαδικασία, καθώς το λιβυκό Κοινοβούλιο δεν την έχει εγκρίνει.

Στο δείπνο, κοινός τόπος μεταξύ των ηγετών ήταν ότι οι ενέργειες αυτές είναι αντίθετες με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο των διπλωματικών της ενεργειών στο προηγούμενο διάστημα, είχε ήδη ζητήσει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 9ης Δεκεμβρίου, τη ρητή καταδίκη από πλευράς Ε.Ε. της «συμφωνίας» Λιβύης - Τουρκίας, την αναγνώριση ότι αυτή η άκυρη συμφωνία δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, καθώς και τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων, εάν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν, και βεβαίως τη στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου.

ΕΕ: Παράνομη η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασαν τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα, που θεωρούν ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Το λεγόμενο μνημόνιο κατανόησης Άγκυρας-Τρίπολης «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται προς το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικά δεσμευτικές συνέπειες για τρίτα κράτη», τονίζεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.

Η ανακοίνωση της ΕΕ εκφράζει επίσης ρητώς την «αλληλεγγύη» της στην Ελλάδα και στην Κύπρο, που ανησυχούν ότι η Τουρκία προσπαθεί να προβάλλει αξιώσεις σε μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου τα οποία εκτιμάται πως βρίσκονται στον βυθό των περιοχών που εποφθαλμιά.

Πιο συγκεκριμένα η αναφορά του Συμβουλίου στην παράγραφο 19 του κειμένου συμπερασμάτων:

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τα προηγούμενα συμπεράσματά του σχετικά με την Τουρκία της 22ας Μαρτίου και της 20ής Ιουνίου. Επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματά του της 17ης και 18ης Οκτωβρίου σχετικά με τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Το μνημόνιο συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τα τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει χωρίς αμφιβολία την αλληλεγγύη του στην Ελλάδα και στην Κύπρο σχετικά με αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας».

Δείτε ΕΔΩ όλα τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Δηλώσεις Μισέλ - Φον ντερ Λάιεν


Η παρέμβαση Μητσοτάκη για το «Green Deal»

Ο πρωθυπουργός, στην παρέμβασή του για την κλιματική αλλαγή και την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το «European Green Deal», τόνισε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

- «Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι σημαντική και φιλόδοξη».
- «Απαιτείται Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης από τον οποίο, όπως γίνεται κατανοητό, όλοι θέλουν μερίδιο. Αλλά οι περιοχές που παράγουν λιγνίτη ή/και άνθρακα θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα».
-«Το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη υπαρκτό στο Νότο και στις προτάσεις της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συμπεριλάβει τη διάσταση της πολιτικής προστασίας, με ενίσχυση και του RESCEU».

Οι δηλώσεις Μητσοτάκη πριν την έναρξη της Συνόδου

Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, επισήμανε ότι η Ευρώπη θα υψώσει «διπλωματικά τείχη απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα» και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι «σε όλη αυτή τη διαδικασία η χώρα μας δεν είναι μόνη της, έχει πολύ ισχυρούς συμμάχους».

«Είναι παράνομη και προκλητική παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας που δημιουργεί αστάθεια στην Μεσόγειο» είπε από την πλευρά του, για την συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης ο Ντόναλντ Τουσκ, νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, μετά τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Full support to PM Kyriakos Mitsotakis on the Turkey-Libya MoU on maritime zones. It is an illegal and provocative infringement on Greek sovereignty that creates instability in the Mediterranean. Turkey needs to respect the Law of the Sea and be a good neighbor to other countries

— Donald Tusk (@donaldtuskEPP) December 12, 2019

Στην παρέμβασή του στο δείπνο των ηγετών, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας αναμενόταν να κινηθεί σε τρεις βασικές κατευθύνσεις σε σχέση με την συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης. Πιο συγκεκριμένα, επρόκειτο να ζητήσει:

- Ρητή αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης είναι άκυρο και, άρα, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.

- Ξεκάθαρη καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας από τους Ευρωπαίους,

- Να στηριχθεί απερίφραστα η Ελλάδα και η Κύπρος.

«Υπάρχει απόλυτη στήριξη της ΕΕ στην ελληνική πλευρά» τόνισε στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, που συνοδεύει τον πρωθυπουργό στις Βρυξέλλες.

Στην ελληνική αποστολή που συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπάρχει αισιοδοξία ότι η απόφαση για την Τουρκία, που θα αποτυπωθεί στο κείμενο συμπερασμάτων, θα αποτελέσει τον προάγγελο για την δημιουργία ενός ευρύτερου πλαισίου κυρώσεων για την Άγκυρα, σε περίπτωση που η κυβέρνηση Ερντογάν δεν αλλάξει τακτική.