Εκλογικός νόμος: Ένταση στη Βουλή για το μπόνους σε συνασπισμούς κομμάτων

Με οξύτατη αντιπαράθεση μεταξύ πλειοψηφίας και αντιπολίτευσης ξεκίνησε η συζήτηση του εκλογικού νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής με τον ΣΥΡΙΖΑ και το Κίνημα Αλλαγής να καταθέτουν ένσταση αντισυνταγματικότητας για την ρύθμιση που προβλέπει διαφορετική αντιμετώπιση των κομματικών συνασπισμών αναφορικά με την παροχή του μπόνους.

Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του νομοσχεδίου, ο συνασπισμός κομμάτων που εξελέγη πρώτη δύναμη σε εκλογές λαμβάνει μπόνους μόνο αν ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων. Για παράδειγμα αν συνασπισμός δύο κομμάτων συγκεντρώσει ποσοστό 40% και το δεύτερο αυτοτελές κόμμα συγκεντρώσει 25% τότε το μπόνους θα χορηγηθεί στο δεύτερο κόμμα καθώς το 25% είναι μεγαλύτερο από το 20% το οποίο είναι ο μέσος όρος των κομμάτων του συνασπισμού.

Να σημειωθεί ότι η ρύθμιση ίσχυε σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2008 καθώς αποτελεί διάταξη του εκλογικού νόμου Παυλόπουλου (ν. 3636/2008). Καταργήθηκε από τον νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για να επανέλθει με το νομοσχέδιο της ΝΔ. Οι ΚΟ των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ αντέδρασαν έντονα κάνοντας λόγο για αντισυνταγματική ρύθμιση με την κυβερνητική πλειοψηφία να υποστηρίζει ότι η διάταξη δεν κρίθηκε ποτέ αντισυνταγματική.

Τι αναφέρει η έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής

Πάντως η έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής επισημαίνει ότι η ρύθμιση υπήρχε αυτούσια και σε προηγούμενο νόμο και ότι κατ' ουσίαν αποκλείει τους συνασπισμούς κομμάτων από την πρόσβαση στην πριμοδότηση. Η έκθεση επισημαίνει ότι επί της συνταγματικότητας της διαφορετικής μεταχείρισης συνασπισμών και αυτοτελών κομμάτων έχουν εκφραστεί πολλές και αντικρουόμενες απόψεις . Παρά μάλιστα το γεγονός ότι δεν έχει κριθεί αντισυνταγματική έχει ήδη καταστεί ανενεργή από τον Άρειο Πάγο. Ακολουθεί το χαρακτηριστικό απόσπασμα: Στην πράξη, πάντως, όπως παρατηρείται από εκπρόσωπο της θεωρίας (βλ., Κ. Χρυσόγονο, Συνταγματικό Δίκαιο, 2014, σελ. 434), κατά την ανακήρυξη των συνδυασμών, «το Α ́ Τμήμα του Αρείου Πάγου, χωρίς να κρίνει αντισυνταγματική τη διάκριση μεταξύ αυτοτελών κομμάτων και συνασπισμών, είχε αδρανοποιήσει αντίστοιχη πρόβλεψη της προϊσχύσασας νομοθεσίας, μεταβαπτίζοντας συνασπισμούς σε αυτοτελή κόμματα».

Για τον λόγο αυτό στο νομοσχέδιο επισημαίνεται ότι «το Α Τμήμα του Αρείου Πάγου, σε συμβούλιο, κατά την ανακήρυξη των εκλογικών συνδυασμών, αποφαίνεται, αμετακλήτως, για το χαρακτήρα κάθε κόμματος, ως αυτοτελούς ή ως συνασπισμού συνεργαζόμενων κομμάτων. Η κρίση διαμορφώνεται, χωρίς δικονομικούς περιορισμούς, από τα υπάρχοντα στοιχεία, τα οποία μπορούν να συμπληρωθούν με υπόμνημα των κομμάτων και των υποψηφίων».