ΟΗΕ για Κύπρο: Χωρίς αρνητικά στοιχεία το ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης

Συμφωνήθηκε το τελικό κείμενο του σχεδίου ψηφίσματος για την UNFICYP (Ειρηνευτική Δύναμη ΟΗΕ στη Κύπρο), το οποίο τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα κληθούν να υιοθετήσουν αύριο σε ανοιχτή συνεδρίαση.

Σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων το Συμβούλιο Ασφαλείας εκφράζει την πλήρη υποστήριξή του προς την UNFICYP και αποφασίζει να παρατείνει την εντολή της για περαιτέρω περίοδο που λήγει στις 31 Ιουλίου 2020. Παράλληλα επαναβεβαιώνει όλα τα σχετικά ψηφίσματά του για την Κύπρο, ιδίως το ψήφισμα 1251 (1999) ·

Σε σχέση με το Κυπριακό, «καλωσορίζει την τριμερή συνάντηση των ηγετών και του Γενικού Γραμματέα στις 25 Νοεμβρίου 2019 στο Βερολίνο, κατά την οποία και οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους σε μία δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της 4ης παραγράφου του διατακτικού του ψηφίσματος 716 (1991), την κοινή δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου 2014, τις προηγούμενες συγκλίσεις και το πλαίσιο των έξι σημείων που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας στις 30 Ιουνίου 2017 στη Διάσκεψη για την Κύπρο».

Καλωσορίζοντας επίσης τη συμφωνία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ να συνεχίσει τις προσπάθειες για να συμφωνηθούν όροι αναφοράς που θα χρησιμεύσουν ως αφετηρία συναίνεσης για σταδιακές, ουσιαστικές και προσανατολισμένες στην επίτευξη αποτελεσμάτων διαπραγματεύσεις, « παροτρύνει τις πλευρές και όλους τους συμμετέχοντες να ανανεώσουν την πολιτική βούληση και τη δέσμευσή τους για μια διευθέτηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων εμπλεκόμενες ενεργά και αίσθηση του επείγοντος με το Γενικό Γραμματέα και την ανώτερη αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών, Jane Holl Lute». ·

Παράλληλα, υπενθυμίζοντας τις πρόνοιες του προηγούμενου ψηφίσματος, 2483 (2019), καλεί τους δύο ηγέτες ( Αναστασιάδη – Ακιντζί) να καταβάλουν ταχέως τις προσπάθειές τους για περαιτέρω έργο προς την επίτευξη σύγκλισης στα βασικά θέματα. Να επιβεβαιώσουν την πολιτική υποστήριξή τους σε όλες τις Τεχνικές Επιτροπές, να τις εξουσιοδοτήσουν να υποβάλλουν προτάσεις προς εξέταση από αυτούς για την ενίσχυση των διακοινοτικών επαφών και τη βελτίωση της καθημερινής ζωής όλων των Κυπρίων και να λάβουν υπόψη τις συμβουλές της Αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με περαιτέρω τρόπους να ενισχυθούν οι Τεχνικές Επιτροπές και να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να εξασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό και τη συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις (εγκλημάτων). Αναφορές υπάρχουν επίσης για την τεχνική επιτροπή στα ζητήματα εκπαίδευσης και το σχολικό υλικό, τη συμβολή των ηγετών στη βελτίωση της δημόσιας ατμόσφαιρας και την προετοιμασία των κοινοτήτων για διευθέτηση, τον ουσιαστικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών, των γυναικών και της νεολαίας.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας εκφράζοντας την βαθιά ανησυχία του για την περαιτέρω κλιμάκωση και τις αυξημένες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο όσον αφορά την εξερεύνηση των υδρογονανθράκων, «ζητεί τη μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και καλεί τους ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων και όλων των εμπλεκομένων μερών να απέχουν από κάθε ενέργεια και ρητορική που θα μπορούσε να βλάψει τις πιθανότητες επιτυχίας».

Το θέμα των μηχανισμών για απευθείας επαφές μεταξύ των δύο κοινοτήτων για επίλυση στρατιωτικών και άλλων θεμάτων, ήταν ένα από τα αγκάθια στις διαβουλεύσεις, καθώς παρότι ο ΓΓ του ΟΗΕ στην έκθεσή του ανέφερε ότι κάτι τέτοιο δεν θα σήμαινε αναγνώριση, η Λευκωσία ανησυχούσε.

Τελικά, το κείμενο του ψηφίσματος περιορίζει την πρόσκληση στα στρατιωτικά θέματα και «ζητεί τη δημιουργία αποτελεσματικού μηχανισμού για απευθείας στρατιωτικές επαφές μεταξύ των πλευρών και των σχετικών ενδιαφερομένων μερών και καλεί την UNFICYP, ως διευκολυντή μέσω του ρόλου της ως συνδέσμου να υποβάλει σχετικές προτάσεις». ·

Ο αυξημένος αριθμός παραβιάσεων του στρατιωτικού στάτους κβο κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός και ο σεβασμός από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της εξουσίας της UNFICYP, είναι ένα σημείο το οποίο επαναλαμβάνεται στο σχέδιο ψηφίσματος. Και καλούνται οι πλευρές να χρησιμοποιούν για την οριοθέτηση της ουδέτερης ζώνης το μνημόνιο των Ηνωμένων του 2018 και να αποτρέπουν μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες μεταξύ των ζωνών εκεχειρίας

Το ψήφισμα καλεί την τουρκοκυπριακή πλευρά και τις τουρκικές δυνάμεις να αποκαταστήσουν στo χωριό Στροβίλια το στρατιωτικό στάτους κβο που υπήρχε εκεί πριν από τις 30 Ιουνίου 2000, ενώ υπενθυμίζει το ειδικό καθεστώς για τα Βαρώσια, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα και επαναβεβαιώνει ότι η ελευθερία διακίνησης της UNFICYP πρέπει να γίνεται σεβαστή.

Μεγάλη συζήτηση επίσης έγινε στις διαβουλεύσεις γύρω από την προ τελευταία παράγραφο του ψηφίσματος, καθώς αφενός ζητούσε μία έκθεση από τον ΓΓ toy OHE η οποία θα κάλυπτε και τις καλές υπηρεσίες και τα θέματα της UNFICYP και αφετέρου ζητούσε από τους ηγέτες να υποβάλουν γραπτές ενημερώσεις προς τον Αντόνιο Γκουτέρες εφ’ όλης της που θα συμπεριλαμβανόταν στην έκθεση. Τελικά, μετά από έντονες παρεμβάσεις σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, στη Λευκωσία, της πρωτεύουσες των «5» και τη Νέα Υόρκη και τη βοήθεια των φίλων της Κύπρου, θα υποβληθούν δύο χωριστές εκθέσεις από το ΓΓ του ΟΗΕ, ενώ οι γραπτές ενημερώσεις των ηγετών θα αφορούν μόνο την αποστολή καλών υπηρεσιών.
Η σχετική παράγραφος διαμορφώθηκε ως εξής:

“Το Συμβούλιο Ασφαλείας ζητεί από τον Γενικό Γραμματέα να υποβάλει έως τις 10 Ιουλίου 2020 έκθεση σχετικά με τις καλές του υπηρεσίες, ιδίως όσον αφορά την πρόοδο προς την επίτευξη ενός συναινετικού σημείου για την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων προσανατολισμένων προς τα αποτελέσματα που οδηγούν σε διευθέτηση. Ενθαρρύνει τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων να παρέχουν γραπτές ενημερώσεις στην αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με τις ενέργειες που έχουν αναλάβει για την υποστήριξη των σχετικών τμημάτων του παρόντος ψηφίσματος από την έγκρισή του, ιδίως όσον αφορά τις παραγράφους 4 και 5, με στόχο την επίτευξη βιώσιμης και συνολικής διευθέτησης. Και ζητεί περαιτέρω από τον Γενικό Γραμματέα να συμπεριλάβει το περιεχόμενο αυτών των ενημερώσεων στην έκθεση των καλών του υπηρεσιών. Ζητεί περαιτέρω από τον Γενικό Γραμματέα να υποβάλει μέχρι τις 10 Ιουλίου 2020 έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος ψηφίσματος και να τηρεί το Συμβούλιο Ασφαλείας ενήμερο σχετικά με τα γεγονότα, όταν είναι αναγκαίο”