«Στην ειρηνική συνεργασία δεν χωράνε υπερπτήσεις»

Έκκληση για μια παραδειγματική συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας απηύθυνε ο Ελληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, σε ομιλία του στη σύνοδο 180 πρέσβεων της Τουρκίας, στο Ερζερούμ.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε, ωστόσο, ότι η συνεργασία, στην οποία ο ίδιος πρωταγωνιστεί και πρωταγωνιστούσε πάντοτε και την οποία ασπάζεται ο ελληνικός λαός και ασπαζόταν ιστορικά, έχει ορισμένες προϋποθέσεις.

Ο κ. Παπανδρέου ανέφερε χαρακτηριστικά την περίπτωση των τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο. Όπως είπε, δίνει στην Ελλάδα μια εντελώς διαφορετική εντύπωση από την εντύπωση της ειρηνικής συνεργασίας, την οποία προωθεί η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν.

Ως παράδειγμα έφερε την προχθεσινή πτήση οκτώ τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από το Αγαθονήσι, "ένα μικρό ελληνικό νησί με 150 κατοίκους". "Ποιο είναι το νόημα αυτής της παραβίασης της ελληνικής κυριαρχίας;" ρώτησε ο Ελληνας πρωθυπουργός τους Τούρκους πρέσβεις και συμπλήρωσε: "Αυτές οι ενέργειες δεν θα αλλάξουν το καθεστώς στο Αιγαίο. Να είστε βέβαιοι γι' αυτό. Μπορεί να έχουν γίνει πια ρουτίνα για την Τουρκία. Μη νομίζετε όμως ότι έχουν γίνει ρουτίνα για την Ελλάδα. Κάθε τέτοια ενέργεια είναι μια υπενθύμιση στους Έλληνες ότι η Τουρκία δεν έχει αποφασίσει να δημιουργήσει διαφορετικές σχέσεις με την Ελλάδα".

Στη συνέχεια, αφού τόνισε ότι δεν πιστεύει σε ενέργειες που "σε μια μέρα μπορούν να υπονομεύσουν την προσεκτική και συστηματική δουλειά που χρόνια οικοδομούμε", ζήτησε από τον Τούρκο πρωθυπουργό, ως "αξιόπιστο συνομιλητή", "να εμπεδώσουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ μας και τελικά να οικοδομήσουμε μια στέρεη ειρήνη".

Απευθυνόμενος ευθέως στους Τούρκους πρέσβεις, τόνισε: "Είστε έμπειροι διπλωμάτες και γνωρίζετε καλά ότι στο σημερινό κόσμο η απειλή πολέμου δεν έχει θέση, ούτε λύνει προβλήματα. Σίγουρα όχι από μια Τουρκία που δηλώνει ότι θέλει μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές της".

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην προϊστορία της ελληνοτουρκικής φιλίας, που ανάγεται στην εποχή Βενιζέλου - Ατατούρκ, αλλά και στις προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια, με την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στην ένταξη της Τουρκίας στην προσπάθεια για ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το συμφέρον της Τουρκίας και το συμφέρον της Ελλάδας επέβαλαν αυτήν την αλλαγή, τόνισε ο κ. Παπανδρέου και ζήτησε από τους Τούρκους πρέσβεις να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την ενσωμάτωση στην Ευρώπη.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στα θέματα της λαθρομετανάστευσης, τα οποία συζήτησε, όπως είπε, με τον Τούρκο ομόλογό του και τόνισε ότι η συνεργασία στην καταπολέμηση του σύγχρονου αυτού εγκλήματος είναι αναγκαστική και για τις δύο χώρες.

Νωρίτερα, ο κ. Παπανδρέου είχε τύχει αποθεωτικής υποδοχής, με επευφημίες και ζητωκραυγές, από τους παριστάμενους στο γήπεδο «Τζεμάλ Γκιουρσέλ», στο Ερζερούμ, όπου μετέφερε "μήνυμα ειρήνης και φιλίας από τον ελληνικό λαό", κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στα εγκαίνια του γηπέδου.

"Τιμούμε την πλούσια ιστορία μας, αλλά αποφασίσαμε οι δύο πλευρές να υπερβούμε τις προκαταλήψεις του παρελθόντος. Και λάβαμε τολμηρές πρωτοβουλίες, για να σπάσουμε το φράγμα της προκατάληψης, που χώριζε τους δύο λαούς μας" είπε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του.

Ολοκληρώνοντας, ο πρωθυπουργός ευχήθηκε "καλή επιτυχία" στα τουρκικά, στους αθλητές που θα συμμετάσχουν στους αγώνες.

Με τη σειρά του, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ευχαρίστησε όλους τους Τούρκους υπουργούς που συνέβαλαν στη δημιουργία του γηπέδου και προσέθεσε: "Ευχαριστώ επίσης και το φίλο μου, Γιώργο και τους συνεργάτες του".

Μαραθώνια συνάντηση Παπανδρέου - Ερντογάν

Είχε προηγηθεί η τρίωρη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών στο Ερζερούμ. Σε αυτήν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, συζητήθηκαν θέματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, περιλαμβανομένων και των προβλημάτων που δημιουργεί η πτήση αεροσκαφών της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας πάνω από ελληνικά νησιά στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στη συνάντηση, προς το τέλος της οποίας συμμετείχαν και οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Δημήτρης Δρούτσας και Αχμέτ Νταβούτογλου, τέθηκε και το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης.

Θέματα που αφορούν στο Αιγαίο, όπως η υφαλοκρηπίδα κ.λπ., αποτελούν αντικείμενο των διερευνητικών επαφών που συνεχίζονται, ανέφεραν οι ίδιες διπλωματικές πηγές και τόνισαν ότι η συνάντηση στο Ερζερούμ δεν είχε στόχο την επίλυση συγκεκριμένων θεμάτων και τη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων, αλλά σκοπεύει στη δημιουργία του πλαισίου που θα προωθήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα στους θεσμούς που έχουν αποφασιστεί, όπως αυτός του Ανωτάτου Συμβουλίου, τη σύγκληση του οποίου θα προετοιμάσει η επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, στην Αθήνα, το Μάρτιο.

Αντιδράσεις για την επίσκεψη Παπανδρέου στο Ερζερούμ από τα κόμματα

Τη διαφωνία του με την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Ερζερούμ εξέφρασε ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γιώργος Καρατζαφέρης, ο οποίος χαρακτήρισε «αδιανόητα, αυτά που συμβαίνουν στην εξωτερική μας πολιτική». Και προσέθεσε: «Πηγαίνουμε στο Ερζερούμ ως τα “κολλητήρια” του Καραγκιόζη. Εάν χάσουμε και αυτήν την τελευταία ευκαιρία, χαθήκαμε».

Για κλίμα μυστικής διπλωματίας, το οποίο υπονομεύει την όποια ειλικρινή προσπάθεια προσέγγισης, μίλησε από την πλευρά της η Ντόρα Μπακογιάννη. Επισήμανε, ωστόσο, ότι, κάθε κίνηση ή προσπάθεια που συντελεί στη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία, είναι κατ' αρχήν θετική.

Δηλώσεις Μπαγίς για το τείχος

«H κατασκευή ενός τείχους στα ελληνοτουρκικά σύνορα δεν αποτελεί λύση, απλώς θα μετατοπίσει το πρόβλημα αλλού», δήλωσε την Πέμπτη ο Τούρκος υπουργός Επικρατείας κ. Εγκεμέν Μπαγίς, επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για την Ε.Ε. To τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων «Ανατολή» μετέδωσε ότι ο κ. Μπαγίς απαντούσε σε ερωτήσεις που έχουν τεθεί από τον τύπο και την κοινωνία έπειτα από την είδηση για την κατασκευή τείχους.

Ο ίδιος φέρεται να έχει προσθέσει ότι «η απόφαση για την κατασκευή τείχους στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο δεν στρέφεται κατά των Τούρκων πολιτών», ωστόσο είναι σαφές πως η Άγκυρα εκφράζει με σαφή τρόπο την αντίθεσή της στην ελληνική απόφαση.

Την ίδια ώρα, ο τουρκικός Tύπος, επικαλούμενος πολιτικές και διπλωματικές πηγές, αναφέρει ότι το ζήτημα του τείχους που σχεδιάζει να κατασκευάσει η Ελλάδα αλλά και γενικότερα το θέμα της παράνομης μετανάστευσης αναμένεται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις στο Ερζερούμ.

Όλα αυτά λίγες ώρες αφού ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, από τον Έβρο όπου βρέθηκε για τον εορτασμό των Θεοφανίων, έστειλε σαφές μήνυμα στην Τουρκία για το θέμα της παράνομης μετανάστευσης, καλώντας την να ελέγξει τα σύνορά της και να εφαρμόσει «άμεσα και απτά» το ελληνοτουρκικό Πρωτόκολλο Επανεισδοχής.