Australian Open: Γιατί ο Τσιτσιπάς «κατέκτησε» μία από τις πιο σημαντικές ήττες της ζωής του
30.01.202306:46
Παρόλο που ο Ελληνας τενίστας υπέκυψε στην ανωτερότητα του «φαινομένου» Νόβακ Τζόκοβιτς, αυτή η ήττα μπορεί να αποδειχθεί από τις πλέον καθοριστικές για την περαιτέρω εξέλιξή του ως πρωταθλητη
Ακούγεται οξύμωρο ή ακόμη και παράλογο, αλλά στην Αυστραλία ο Στέφανος Τσιτσιπάς «κατέκτησε» μία από τις πιο σημαντικές ήττες. Μια ήττα η οποία συγκαταλέγεται στις πλέον καθοριστικές για την περαιτέρω εξέλιξή του ως πρωταθλητή, υποκύπτοντας στην ανωτερότητα του Νόβακ Τζόκοβιτς, ενός τενίστα-φαινομένου στην ιστορία του αθλήματος.
Αν κέρδιζε στον τελικό του Αυστραλιανού Όπεν, ο Στέφανος Τσιτσιπάς θα πραγματοποιούσε το μεγαλύτερο όνειρο της ζωής του -να ανέβει στο θρόνο του Νο.1 για την παγκόσμια κατάταξη του επαγγελματικού τένις. Η προϋπόθεση γι' αυτό το, άνευ προηγουμένου για τενίστα που αγωνίζεται εκπροσωπώντας την Ελλάδα ανδραγάθημα, ήταν για τον Στέφανο Τσιτσιπά να νικήσει τον Τζόκοβιτς.
Αντί όμως για τον πολυπόθητο θρίαμβο, στη Μελβούρνη ο Στέφανος γνώρισε μια εμφατική ήττα. Το 3-0 σετ δεν αποτυπώνει το πείσμα και την υπερπροσπάθεια που κατέβαλε, το πόσο σκληρά πάλεψε στο συνθετικό τερέν της Μελβούρνης. Ωστόσο, το 3-0, μοιραία, αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι ο Τζόκοβιτς σε καμία στιγμή δεν απειλήθηκε σοβαρά από τον Τσιτσιπά. Ο μεγάλος Σέρβος απλώς αυτοσυγκεντρώθηκε βαθιά, απορροφήθηκε στο δικό του κόσμο και βρήκε λύσεις σε κάθε επίθεση από τον Τσιτσιπά.
Εξίσου εντυπωσιακή ήταν η ανταλλαγή μεγαλόθυμων σχολίων μετά από το τέλος του ματς. Νόβακ Τζόκοβιτς προς Τσιτσιπά: «Σε συγχαίρω για αυτό το τουρνουά. Η αποστολή σου ήταν εξαιρετικά δύσκολη και, σίγουρα δεν είναι αυτός ο τελευταίος τελικός Γκραν Σλαμ για σένα. Έχεις πολύ χρόνο μπροστά σου. Θέλω να συγχαρώ την ομάδα και την οικογένειά σου. Γνωρίζω καλά πόσο χρόνο ξοδεύετε για να γίνεις καλύτερος παίκτης και καλύτερος άνθρωπος, εντός και εκτός γηπέδου. Είσαι από τους πιο ενδιαφέροντες τύπους που ξέρω. Το είπα ξανά και το πιστεύω: Θα ήθελα απλώς να αναφερθώ στην Ελλάδα και τη Σερβία. Προερχόμαστε και οι δύο μας από μικρές χώρες, χωρίς παράδοση στο τένις. Δεν είχαμε πολλούς παίκτες να μας εμπνεύσουν, αλλά νομίζω ότι το μήνυμα για κάθε νέο παίκτη είναι να συνεχίσει να ονειρεύεται για να βρεθεί εδώ. Τα πάντα είναι δυνατά, μην αφήσετε κανέναν να σας στερήσει τα όνειρά σας. Δεν έχει σημασία από πού προέρχεστε. Όσες περισσότερες δυσκολίες και προκλήσεις έχεις στη ζωή σου ως παιδί, τόσο πιο σπουδαίος θα γίνεις. Εγώ και ο Στέφανος είμαστε η απόδειξη. Στέφανε, έχεις μπροστά σου πολύ χρόνο, πολύ περισσότερο από ό,τι εγώ».
Από τη δική του πλευρά, ο Τσιτσιπάς υποκλίθηκε κανονικά στον Τζόκοβιτς, με μια ταπεινότητα που παραπέμπει στην ωριμότητα την οποίαν έχει αρχίσει να προσεγγίζει καθ' οδόν προς την ολοκλήρωσή του ως προσωπικότητα:«Νόβακ, επίτρεψέ μου να σε ευχαριστήσω για το ότι πιέζεις το άθλημά μας, τον καθέναν από εμάς, ως το ακρότατο όριο των δυνατοτήτων του. Πιστεύω πως εσύ με έκανες καλύτερο τενίστα και γι' αυτό σε ευχαριστώ».
Ειδικά για το ματς της Μελβούρνης, ο Τσιτσιπάς είπε ότι «έκανα οτιδήποτε θα μπορούσε να γίνει για να παίξω καλά απέναντι στον Τζόκοβιτς. Δεν υπήρχε τίποτα που να άφησα ανεκμετάλλευτο και δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσα να βγάλω από μέσα μου. Τα έδωσα όλα. Αλλά ο Νόβακ είναι ένας παίκτης που σε ωθεί στα όριά σου, κάτι που δεν το αντιμετωπίζω σαν 'κατάρα'. Δεν με ενοχλεί, γιατί είναι κάτι καλό για το σπορ, το να έχεις αντιπάλους σαν και αυτόν, πρωταθλητές σαν κι αυτόν. Ο Τζόκοβιτς με έχει κάνει έναν πολύ καλύτερο τενίστα. Ανεβάζει το επίπεδο της συγκέντρωσής μου όλο και πιο ψηλά, κάθε φορά που βρισκόμαστε αντιμέτωποι».
Δυστυχώς, όμως, για τον Στέφανο Τσιτσιπά, τα στατιστικά του παγκόσμιου τένις δείχνουν ότι ο Τζόκοβιτς ανέκτησε το Νο.1 στην κατάταξη αντί για εκείνον, με τη 10η συνεχόμενη νίκη του στις μεταξύ τους αναμετρήσεις. Παρά το σκορ του συντριπτικού εις βάρος του σκορ 11-2 στους αγώνες με τον Τζόκοβιτς, μετά από τον τελικό του Αυστραλιανού Όπεν, ο Τσιτσιπάς ανέβηκε στο Νο.3 της παγκόσμιας κατάταξης, φτάνοντας πιο ψηλά από ποτέ στην ως τώρα καριέρα του.
Έως πριν από τον αγώνα, υπήρχε η απορία για το πού θα έκλινε η ευθεία σύγκριση -και εξίσου, η μετωπική σύγκρουση- κινήτρων: Ποιος ήθελε, ποιος χρειαζόταν περισσότερο το τρόπαιο του Αυστραλιανού Όπεν; Ποιος από τους δύο μονομάχους πραγματικά καιγόταν να κερδίσει στη Μελβούρνη και γιατί; Ποιος είχε να χάσει περισσότερα, ο πολυνίκης Νόβακ Τζόκοβιτς ή ο παθιασμένος Στέφανος Τσιτσιπάς; Οι ειδικοί σχολιαστές, σχεδόν ομόφωνα, έκαναν λόγο για έναν «ονειρεμένο τελικό» ανάμεσα στον Νόλε και τον Στέφανο, δηλώνοντας βέβαιοι ότι, όποια και αν είναι η έκβασή του, σε αυτό το ματς της Μελβούρνης θα γραφόταν Ιστορία. Παρόλο που ο Τζόκοβιτς εισερχόταν στο κορτ με σαφέστατο ψυχολογικό πλεονέκτημα, εφόσον είχε ήδη κερδίσει στις 10 από τις 12 μεταξύ τους αναμετρήσεις τα τελευταία 5 χρόνια.
Βέβαια, το παράδοξο είναι ότι η σχέση του Τσιτσιπά με ένα από τα τενιστικά πρότυπά του, τον Τζόκοβιτς, ξεκίνησε στον αγωνιστικό χώρο με μια τεράστια έκπληξη: στο Masters του Τορόντο, το 2018, ο 19χρονος τότε Τσιτσιπάς είχε υποχρεώσει τον μέγα Τζόκοβιτς σε μια ταπεινωτική ήττα.
Πριν από τον τελικό στη Μελβούρνη, ο Τζον ΜακΕνρο χαρακτήρισε «απίστευτο» το δεξί χέρι του Τσιτσιπά και τα forehand του«ανάμεσα στα καλύτερα που έχω δει ποτέ - και παρακολουθώ τένις πολλά χρόνια. Και, επίσης, όταν βρέθηκε να ζορίζεται χωρίς λόγο, ενώ θα έπρεπε να είχε καθαρίσει από νωρίς τον ημιτελικό με τον Ρώσο Καρέν Κατσάνοφ, ο Τσιτσιπάς κατάφερε να ανασυγκροτηθεί και να κερδίσει. Εδειξε συγκέντρωση και ωριμότητα. Περιμέναμε το ξεπέταγμά του εδώ και καιρό, αλλά τώρα είναι η μεγάλη ευ καιρία του να κερδίσει και να γίνει το Νο 1 στον κόσμο».
Ένας άλλος παλιός πρωταθλητής, o Σουηδός Ματς Βιλάντερ, σε τόνους δοξαστικούς, παρόμοιους με αυτούς του ΜακΕνρο, ανέπεμψε διθύραμβο για το σερβίς του Στέφανου Τσιτσιπά, αποκαλώντας το «πελώριο όπλο». Αίφνης, ο «ανώριμος και ασταθής» Τσιτσιπάς έχει εξαφανιστεί. Το ίδιο και ο Τσιτσιπάς που καθυβρίζει δημοσίως τον ίδιο του τον πατέρα και χάνει εντελώς τον αυτοέλεγχό του. Ο Τσιτσιπάς των αποκλεισμών-σοκ από κατώτερους αντιπάλους. Ο ίδιος που αναλώνεται σε ακατανόητους αφορισμούς τους οποίους αναρτά κατά καιρούς στα social media και κάνει εκατομμύρια ανθρώπους να αναρωτιούνται εάν τρολάρει ή είναι απλώς αδαής (π.χ. «οι κυλιόμενες σκάλες και οι ηλεκτρικές οδοντό- βουρτσες κάνουν τη δουλειά που πρέπει ακόμη και όταν δεν λειτουργούν», «περιποιούμαι τα μαλλιά μου καθημερινά με λάδι και ρίγανη επί 20 λεπτά») κ.ά.
Όλες αυτές οι περσόνες του Ελληνα τενίστα, εντελώς αιφνιδιαστικά και σχεδόν εν μια νυκτί στην ελληνοκρατούμενη Μελβούρνη, φαίνεται πως αποσύρθηκαν από το προσκήνιο. Στη θέση τους αναδύθηκε το επίδοξο Νο 1 του παγκόσμιου τένις, σαν να συνέβη στην Αυστραλία αυτό που ονειρευόταν ανέκαθεν ο Στέφανος Τσιτσιπάς: να ευθυγραμμιστούν όλα τα τροχιοδεικτικά βλήματα των σωματικών και πνευματικών δυνατοτήτων του με τον τελικό και υπέρτατο στόχο.
Υπ’ αυτή την έννοια, ακόμη και το ανάλαφρο σχόλιο για τη σέξι Αυστραλή ηθοποιό Μάργκοτ Ρόμπι μοιάζει να εκστομίστηκε από έναν διαφορετικό Τσιτσιπά. Περισσότερο «ενήλικο» και λιγότερο επιπόλαιο. ∆ιότι στην παλαιότερη εκδοχή του πολύ δύσκολα θα έλεγε «νιώθω υπέροχα με το τένις που παίζω τώρα - και τόσο καλά δεν έχω νιώσει εδώ και πολύ καιρό. Είμαι διαφορετικός παίκτης, έχει αλλάξει η νοοτροπία μου. Όταν μπαίνω στο κορτ, δεν σκέφτομαι τίποτα αρνητικό. Απλώς παίζω».
Όσο για τη δημόσια και αναπάντεχη εξομολόγηση του θαυμασμού του για τη Χολιγουντιανή καλλονή, ο Τσιτσιπάς είπε ότι«η Αυστραλία είναι μια σπουδαία χώρα, με πάρα πολλά που μου αρέσουν. Για παράδειγμα, μία από τις αγαπημένες μου ηθοποιούς είναι η Μάργκοτ Ρόμπι. Μακάρι να μπορούσα... -εννοώ ότι θα ήταν πολύ ωραίο- να τη δούμε εδώ, σε αυτό το στάδιο, κάποια μέρα». Αλλά πέραν του ανυπόκριτου θαυμασμού για τη συμπρωταγωνίστρια του Λεονάρντο Ντι Κάπριο στο «Λύκο της Wall Street», ο Τσιτσιπάς προέβη σε μία ακόμη πιο ασυνήθιστη δήλωση:
«Αν κερδίσω το Αυστραλιανό Όπεν, με το χρηματικό έπαθλο (σ.σ.: ύψους 2,1 εκατ. δολαρίων) θα ήθελα να χτίσω σχολείο, εδώ στην επαρχία της Βικτώριας. Γιατί βλέπω πόσο δύσκολο είναι για πολλά παιδιά σε όλο τον κόσμο να πηγαίνουν στο σχολείο και να εκπαιδεύονται όπως πρέπει. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι δεν μεγαλώνουν όλα τα παιδιά σε προνομιακές συνθήκες, γι’ αυτό κι εγώ θέλω να δημιουργήσω ένα σχολείο, για να προσφέρω δωρεάν παιδεία, τίποτε άλλο».
ΝΙΟΤΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΕΙΡΑΣ
Ο Νόβακ Τζόκοβιτς είναι 35 ετών και κατά συρροήν νικητής. Με εξαίρεση την περιπέτειά του το 2021, κατά σύμπτωση ακριβώς στην Αυστραλία, όταν συνελήφθη και τέθηκε υπό περιορισμό για την άρνησή του να εμβολιαστεί κατά της COVID-19, ο Νόλε απολαμβάνει τη γενική αποδοχή και συμπάθεια. Έχει κερδίσει τουλάχιστον από μία φορά τα πάντα, τους πάντες, παντού και έχει προ πολλού διαβεί το κατώφλι του θρύλου. Το status του ως ενός από τους μεγαλύτερους τενίστες όλων των εποχών είναι εξασφαλισμένο, δεν αμφισβητείται, ούτε απειλείται.
Ακόμη και αν ο Τζόκοβιτς έφευγε αυτός ηττημένος από τη Μελβούρνη με 3-0 σετ αντί του Τσιτσιπά όπως τελικώς συνέβη, ο τελικός του Αυστραλιανού Όπεν πιθανότατα δεν θα καταλάμβανε περισσότερο χώρο στο παλμαρέ του από μια επουσιώδη υποσημείωση στο σύνολο της εκπληκτικής καριέρας του. Στην Αυστραλία, άλλωστε, ο Σέρβος σούπερ σταρ κερδίζει από το 2008 και έως σήμερα έχει αποχωρήσει από τους Αντίποδες με συνολικά 9 τρόπαια στις αποσκευές του.
Ο Τζόκοβιτς διεκδικούσε τη 10η προσωπική νίκη του στο Αυστραλιανό Όπεν, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελεί ορισμό του «been there, done that» κατά το αγγλόφωνο κλισέ για την πλησμονή και τον κορεσμό. Απλώς, στην περίπτωση ενός τενιστικού θηρίου όπως ο Τζόκοβιτς δεν αποτελεί μέρος της εξίσωσης οποιαδήποτε έννοια ανίας ή κάμψης της θέλησης να κερδίσει σε ακόμη έναν τελικό στη Rod Laver Arena. Αντιθέτως, η λύσσα του να νικήσει για 10η φορά στην Αυστραλία ίσως να ήταν ακόμη μεγαλύτερη, ακόμη και απ’ ό,τι ένιωθε ο Τζόκοβιτς πριν από 15 χρόνια. Τότε, ο ίδιος θριάμβευε για πρώτη φορά σε τουρνουά Γκραν Σλαμ, ενώ ο σημερινός αντίπαλός του ήταν μόλις 9 ετών.
Ο Νόβακ Τζόκοβιτς ξέρει -όσο κανένας άλλος- πώς να κερδίζει στο ακρυλικό δάπεδο επί του οποίου διαδραματίζεται ο τελικός. Επιπλέον, βάσει της πρότερης πορείας του στο φετινό τουρνουά, ήξερε ότι μπορούσε να νικήσει, παρόλο που ο οργανισμός του και ιδιαίτερα τα πόδια του (υποτίθεται) πως δεν ήταν στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Ο Τζόκοβιτς όμως επέμενε ότι η εμπειρία και το μυαλό θα αποδεικνύονταν ατού υπέρτερα εντέλει της θυελλώδους νεανικής ορμής του Τσιτσιπά.
Ο Τζόκοβιτς, λοιπόν, επιθυμούσε όσο τίποτε άλλο να κερδίσει στο Αυστραλιανό Όπεν - όχι μόνο επειδή με τη νίκη του έφτασε τις 22 επιτυχίες σε Γκραν Σλαμ, ισοφαρίζοντας τον ρέκορντμαν όλων των εποχών ως προς αυτή την κατάταξη Ραφαέλ Ναδάλ. Στην αναμέτρηση με τον Τσιτσιπά διακυβευόταν κυρίως μια προοπτική, παρά μια ενεστώσα απόπειρα σφετερισμού του θρόνου του - εξάλλου, το τρέχον διάστημα ο Τζόκοβιτς βρισκόταν στην 4η θέση, όχι στην 1η της παγκόσμιας κατάταξης στο επαγγελματικό τένις.
Αφού όμως κατόρθωσε να επικρατήσει στη Μελβούρνη, ο Τζόκοβιτς θα έστειλε το πλέον βροντερό μήνυμα ότι η δύση της σταδιοδρομίας του απέχει πολύ ακόμη. Γι’ αυτό και το διεκδικούμενο όφελος από τον τελικό ήταν κάπως ιδιότυπο -αν και όχι ακριβώς ασύμμετρο- διότι με μια ήττα του δεν θα εκπέσει από την απόλυτη κορυφή. Αν όμως ο Τσιτσιπάς νικούσε, θα γινόταν αυτός το καινούριο Νο 1 στον κόσμο της αντισφαίρισης.
Αυτός είναι ένας κρίσιμος παράγοντας, ο οποίος με τη σειρά του είτε έλυσε είτε έδεσε τα χέρια του Στέφανου όταν σέρβιρε ή προσπαθούσε να ανταποδώσει τα χτυπήματα του πανούργου Σέρβου.
ΤΟ POWER GAME ΤΟΥ ΝΟΛΕ
Ελάχιστοι θα αμφισβητούσαν ότι ο Τσιτσιπάς βρίσκεται στην καλύτερη φάση της σταδιοδρομίας του ως επαγγελματία αθλητή - και δη δικαιωματικά μέλους της ανώτατης τενιστικής ελίτ. Όπως παρατηρούν οι παλαίμαχοι ΜακΕνρο, Βιλάντερ αλλά και ο Μπόρις Μπέκερ, ο Έλληνας άσος δείχνει σαφή δείγματα ωριμότητας τόσο ως παίκτης όσο και ως προσωπικότητα.
Βέβαια, παραμένει σε μεγάλο βαθμό απρόβλεπτος, πολύ δύσκολα όμως θα είναι ο Τσιτσιπάς που επιτίθεται με βωμολοχίες στον πατέρα του αυτός που θα σταθεί απέναντι στον Τζόκοβιτς. Από τη δική του πλευρά, ο Στέφανος έβλεπε την εν λόγω αναμέτρηση περίπου σαν τη «μητέρα όλων των μαχών». Το ματς όπου κλήθηκε να αντιμετωπίσει τους προσωπικούς του δαίμονες και να κατατροπώσει ένα φάντασμα - ή, μάλλον, το σύμπλεγμα κατωτερότητας του νέου λιονταριού που ανυπομονεί να εκτοπίσει τον γηράσκοντα αρχηγό της αγέλης. Στα 24 του χρόνια, έχει προσελκύσει πάνω του, δικαιωματικά, το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το τένις, τα ερωτήματα -και τα στοιχήματα- για το εάν στη Μελβούρνη το 2023 θα κέρδιζε επιτέλους το πρώτο Γκραν Σλαμ της καριέρας του. Αν θα γινόταν αυτός, ο ξανθός μακρυμάλλης από την Ελλάδα με την ανύπαρκτη τενιστική παράδοση, ο άνθρωπος που θα δώσει το σύνθημα ότι ξεκίνησε επίσημα η πορεία του Τζόκοβιτς προς τη δύση, προς την έξοδο από τον πρωταθλητισμό.
Το βάρος στους ώμους του Στέφανου πριν από τον τελικό στην Αυστραλία δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο. Επιπλέον, υπήρχε το «δεδικασμένο», το ιστορικό των αναμετρήσεών του με τον Τζόκοβιτς και ιδιαίτερα ο τελικός του Ρολάν Γκαρός το 2021, τότε που ο Στέφανος προηγούνταν με 2-0, αλλά κατέληξε να ηττηθεί από την ολική επαναφορά του Σέρβου και να αποχωρήσει από το Γαλλικό Όπεν με σκυμμένο το κεφάλι.
Φυσικά, ο Τζόκοβιτς είναι άριστος στον ψυχολογικό πόλεμο, πόσο μάλλον όταν γνωρίζει καλά ότι ο Τσιτσιπάς είναι αναγκασμένος να ξορκίσει το πάθημα του Ρολάν Γκαρός, να λυτρωθεί από την κατάρα και να πάρει εκδίκηση. Γι’ αυτό και τον κέντριζε κατευθείαν στην ανοιχτή πληγή. «Κέρδισα τον Στέφανο στο Παρίσι, κι έτσι οι αναμνήσεις μου από τους αγώνες μαζί του είναι πολύ θετικές», δήλωσε σαρδόνια εν όψει του τελικού στη Μελβούρνη. Προσθέτοντας, ακόμη πιο περιπαικτικά, ότι «ο Στέφανος έχει βελτιωθεί πολύ από τότε. Σήμερα είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες τύπους του τουρνουά. Ειδικά λόγω της κόμμωσής του».