Μίμης Παπαϊωάννου: Η μεγάλη πρόκριση της ΑΕΚ στα ημιτελικά του Κυπέλλου UEFA το 1977 με το νικητήριο πέναλτι
16.03.202307:53
Η πορεία της ΑΕΚ στο Κύπελλο UEFA 1976-1977 – Πώς απέκλεισε Δυναμό Μόσχας, Ντέρμπι Κάουντι, Ερυθρό Αστέρα και ΚΠΡ – Ο αποκλεισμός στους 4 από τη Γιουβέντους – Η κακόγουστη πρωταπριλιάτικη φάρσα της ΕΡΤ που ξεσήκωσε τους φιλάθλους όλων των ομάδων.
Ένας θρύλος της ΑΕΚ και του ελληνικού ποδοσφαίρου, ο Μίμης Παπαϊωάννου έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 81 ετών βυθίζοντας στη θλίψη όχι μόνο τους φιλάθλους της ΑΕΚ αλλά και όλους τους, υγιώς σκεπτόμενους, Έλληνες φιλάθλους.
Ο Παπαϊωάννου έφυγε από τη ζωή λίγο πριν συμπληρωθούν, σήμερα 16 Μαρτίου, 46 χρόνια από τη νίκη-πρόκριση της ΑΕΚ επί της ΚΠΡ Ρέιντζερς στην παλιά, Νέα Φιλαδέλφεια, στον επαναληπτικό του 3-0 του πρώτου αγώνα. Επρόκειτο για ένα παιχνίδι με πρωταγωνιστές του Νίκο Χρηστίδη που απέκρουσε δύο «εκτελέσεις» στην ψυχοφθόρα διαδικασία των πέναλτι, τον Θώμα Μαύρο που σημείωσε δύο τέρματα και τον μεγάλο Μίμη Παπαϊωάννου που πέτυχε το τρίτο γκολ της ΑΕΚ το οποίο οδήγησε το παιχνίδι στην παράταση και το νικητήριο πέναλτι που έστειλε την ΑΕΚ στους «4» του UEFA, τους φιλάθλους της στα ουράνια και έκανε ακόμα και φιλάθλους άλλων ομάδων να πανηγυρίζουν.
Τα πρωτοσέλιδα του Τύπου για την πρόκριση της ΑΕΚ
Στους «4» τους UEFA η ΑΕΚ αγωνίστηκε με τη Γιουβέντους και αποκλείστηκε. Η Γιουβέντους στη συνέχεια κατέκτησε το Κύπελλο UEFA. Με την επική πρόκριση της ΑΕΚ που συνδέθηκε και με τον Μίμη Παπαϊωάννου, θα ασχοληθούμε σήμερα. Θα αναφερθούμε και σε μία άγνωστη ιστορία, ένα μάλλον ατυχές πρωταπριλιάτικο αστείο της ΕΡΤ λίγο πριν τον πρώτο αγώνα της ΑΕΚ με τη Γιουβέντους στο Τορίνο που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων!
Ο Λουκάς Μπάρλος και το χτίσιμο της μεγάλης ΑΕΚ
Τον Μάρτιο του 1974 ανέλαβε την προεδρία της ΑΕΚ ο γεννημένος στη Θεσσαλονίκη επιχειρηματίας Λουκάς Μπάρλος (1920-1999). Η καταγωγή του ήταν από το Δίστομο Βοιωτίας. Ήταν ιδιοκτήτης εργοστασίου βωξίτη και άλλων μεταλλευτικών επιχειρήσεων. Επρόκειτο για έναν πραγματικό τζέντλεμαν που μόνο έδωσε στο ποδόσφαιρο και δεν κέρδισε τίποτα, υλικό, από αυτό.
Ο Λουκάς Μπάρλος
Στο πλαίσιο της δημιουργίας μιας ανταγωνιστικής ομάδας, ο Μπάρλος έκανε σημαντικές μεταγραφές: Χρήστος Αρδίζογλου (από Απόλλωνα Αθηνών), Γιώργος Δέδες και Γιώργος Σκρέκης (από Πανιώνιο) και τους Γερμανούς Βάλτερ Βάγκνερ και Τίμο Τσανλάντερ. Το καλοκαίρι του 1976 η ΑΕΚ ενισχύθηκε και με τους Θωμά Μαύρο (από Πανιώνιο), Τάκη Νικολούδη (από Ηρακλή Θεσσαλονίκης), και τον τερματοφύλακα Νίκο Χρηστίδη (από τον Άρη). Προπονητής της ομάδας από το 1974 ήταν ο Τσεχοσλοβάκος (πολιτογραφημένος Ολλανδός) Φράντισεκ Φάντρονκ που είχε κατακτήσει δύο πρωταθλήματα Ολλανδίας με τη Βίλεμ, (1952 & 1955). Το 1970 ανέλαβε την Εθνική Ολλανδίας ως το 1974. Η μεγάλη αυτή Ολλανδία με προπονητή τον Ρίνους Μίχελς έφτασε στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974 όπου ηττήθηκε με 2-1 από την, τότε, Δυτική Γερμανία.
Η επική πορεία της ΑΕΚ στο UEFA (1976-1977)
Πρώτος αντίπαλος της ΑΕΚ ήταν η ισχυρότατη φιναλίστ του Κυπέλλου Κυπελλούχων το 1971-1972, Δυναμό Μόσχας της ενιαίας τότε ΕΣΣΔ. Στο πρώτο παιχνίδι στις 15/9/1976 στη Νέα Φιλαδέλφεια, η ΑΕΚ επικράτησε 2-0 με γκολ από φάουλ του Τάκη Νικολούδη στο 32ο λεπτό και ψηλοκρεμαστό σουτ του Μίμη Παπαϊωάννου στο 51ο λεπτό.
Ο επαναληπτικός αγώνας στη Μόσχα στις 29/9/1976 ήταν πολύ δύσκολος για την ΑΕΚ. Οι Σοβιετικοί ισοφάρισαν το σκορ του πρώτου αγώνα με γκολ των Μπούμπνοφ (43’) και Γιακούμπικ (51’ πέναλτι). Το ματς οδηγήθηκε στην παράταση. Στο 120’ σέντρα του Βάγκνερ βρίσκει το χέρι αντίπαλου αμυντικού και ο διαιτητής, ο Σκωτσέζος Hugh Alexander, σφυρίζει πέναλτι. «Πέναλτι, πέναλτι στο 120’!» φώναζε ο Βαγγέλης Φουντουκίδης που περιέγραφε το ματς. Ο Κύπριος Τάσος Κωνσταντίνου με ολύμπια ψυχραιμία εκτέλεσε την εσχάτη των ποινών εύστοχα, ξεγελώντας τον Σοβιετικό γκολκίπερ Γκόνταρ. 2-1 το τελικό σκορ και η ΑΕΚ στο 2ο γύρο του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Ο… κατσικοπόδαρος Νοβίκοφ που μπήκε στον αγώνα ως αλλαγή στο 118’ ως δεινός εκτελεστής πέναλτι, δεν πρόλαβε να δείξει αν όντως ήταν σπεσιαλίστας.
Στο δεύτερο γύρο η ΑΕΚ κληρώθηκε με την αγγλική Ντέρμπι Κάουντι, σήμερα αγωνίζεται στην Τσάμπιονσιπ, που όμως είχε κατακτήσει δύο πρωταθλήματα (1971 & 1975) και το Charity Shield (1975). Με δύο γκολ του Βάλτερ Βάγκνερ (65’ και 68’) η ΑΕΚ επικράτησε στην κατάμεστη Νέα Φιλαδέλφεια (20/10/1978).
Στις 3/11/1976 έγινε ο επαναληπτικός στην Αγγλία. Οι Άγγλοι ήταν αισιόδοξοι. Ο τερματοφύλακας Λάκης Στεργιούδας πραγματοποίησε φανταστική εμφάνιση νικήθηκε όμως στο 53’ από τον Τσαρλ Τζορτζ. Η ΑΕΚ όμως «χτύπησε» τρεις φορές: με φάουλ του Τάκη Νικολούδη στο 64’ και δύο γκολ των Τάσου και Βάγκνερ. Οι Άγγλοι απλά μείωσαν σε 2-3 στο 88’ με τον Μπρους Ρίοχ. Ξέφρενα πανηγύρια σε όλη την Ελλάδα συνόδευσαν τον θρίαμβο της ΑΕΚ που στον 3ο γύρο του UEFA κλήθηκε να αντιμετωπίσει τον πανίσχυρο Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου της τότε ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.
Το πρώτο ματς έγινε στη Νέα Φιλαδέλφεια στις 24/11/1976. Η ΑΕΚ επικράτησε με το αγαπημένο της σκορ 2-0 με γκολ των Παπαϊωάννου με κεφαλιά στο 19’ και Μαύρου στο 28’. Παρά τις πολλές ευκαιρίες που έχασε η Ένωση το σκορ δεν άλλαξε. Η ρεβάνς στις 8/12/1976 αποδείχθηκε πολύ δύσκολη. Οι Γιουγκοσλάβοι προηγήθηκαν στο 21’ με τον Μπάραλιτς αλλά στο 25’ ο Βάγκνερ ισοφάρισε. Ακολούθησαν δύο ακόμα γκολ από τον Ερυθρό Αστέρα (Φιλίποβιτς στο 30’, Σάβιτς στο 34’). Παρά τον «βομβαρδισμό» της εστίας της η ΑΕΚ με έναν εξαιρετικό Λάκη Στεργιούδα άντεξε. Κράτησε το 3-1 και προκρίθηκε στους «8» χάρη στο εκτός έδρας γκολ που ίσχυε τότε.
Η επική πρόκριση επί της ΚΠΡ
Η ΑΕΚ κληρώθηκε να αντιμετωπίσει στα προημιτελικά την ΚΠΡ Ρέιντζερς. Το πρώτο παιχνίδι έγινε στην Αγγλία στις 3/3/1977. Με δύο πέναλτι που έδωσε στα πρώτα έντεκα λεπτά του αγώνα ο Δανός ρέφερι Ole Amundsen και εκτέλεσε εύστοχα ο Τζέρι Φράνσις και ένα τρίτο του Σταν Μπόουλς στο 43’ η ΚΠΡ κέρδισε 3-0 κάνοντας πολύ δύσκολα τα πράγματα για τη ρεβάνς.
Η ρεβάνς έγινε στη Νέα Φιλαδέλφεια στις 16/3/1977. Η ΚΠΡ είχε κάποιες απουσίες (Κλέμεντ, Φράνσις, Τόμας, Λιχ) όμως ελάχιστοι πίστευαν ότι η ΑΕΚ θα προκρινόταν. Η ΑΕΚ πέτυχε το 1-0 στο 11’ με τον Θωμά Μαύρο. Στο 39’ ο Μίμης Παπαϊωάννου είχε δοκάρι. Στο δεύτερο ημίχρονο οι πελαγοδρομούντες Άγγλοι ισορρόπησαν αρχικά ωστόσο ο Μαύρος με ένα σόλο που ξεκίνησε πίσω από το κέντρο πέτυχε το 2-0 στο 65’. Στο 81’ ο Τάσος εκτέλεσε φάουλ και ο μεγάλος Παπαϊωάννου που αν και δεν ήταν ψηλός, υπήρξε και δεινός κεφαλοσφαιριστής, πετάχτηκε στο κέντρο της αντίπαλης άμυνας και με υπέροχη κεφαλιά πέτυχε το 3-0. Στην παράταση δεν άλλαξε τίποτα και οι δύο ομάδες οδηγήθηκαν στη διαδικασία των πέναλτι. Διαιτητής του αγώνα ήταν ο Δυτικογερμανός Ferdinand Biwersi.
Ο ήρωας Νίκος Χρηστίδης και το νικητήριο πέναλτι του… αγχωμένου Μίμη Παπαϊωάννου
Στο 117’ ο Φάντρονκ έκανε μια καθοριστική κίνηση. Αντικατέστησε τον Λάκη Στεργιούδα με τον σπεσιαλίστα στις αποκρούσεις πέναλτι Νίκο Χρηστίδη. Μάλιστα ο επόπτης που ήταν επιφορτισμένος και με τις αλλαγές (δεν υπήρχε τότε 4ος διαιτητής) κοίταξε τον Χρηστίδη περίεργα όταν του είπε ότι θα αντικαταστήσει τον τερματοφύλακα. Ο τεράστιος Φάντρονκ έχοντας δει την ικανότητα του Χρηστίδη στα πέναλτι (έξι στα δέκα «έπιανε» στις προπονήσεις) κράτησε τη δεύτερη αλλαγή για το 117’ και δικαιώθηκε!
Είχαν μείνει πλέον ο Μίμης Παπαϊωάννου, ο τραυματίας Θωμάς Μαύρος, ο Διονύσης Τσάμης και ο Λάκης Νικολάου, συν βέβαια τον Χρηστίδη. Ο Παπαϊωάννου απέφευγε να εκτελέσει πέναλτι. Ο βοηθός του Φάντροκ Ανδρέας Σταματιάδης προσπάθησε να τον πείσει να χτυπήσει το όγδοο: «Ο τερματοφύλακας (Παρκς) είναι κρεμανταλάς, αν επιλέξεις γωνία και σουτάρεις χαμηλά το έβαλες». Προθυμοποιήθηκε ο Λάκης Νικολάου αλλά ο Παπαϊωάννου μην έχοντας εμπιστοσύνη στον Περιστεριώτη συμπαίχτη του πήγε στην άσπρη βούλα και «εκτέλεσε» τον Παρκς. Το όγδοο πέναλτι των Άγγλων εκτέλεσε ο Γουέμπ. Ο Νίκος Χρηστίδης απέκρουσε και έστειλε στα ουράνια τους οπαδούς της ΑΕΚ και όλη την Ελλάδα. Τελικό σκορ 7-6 στα πέναλτι, έγραψε η ιστορία…
Ο προημιτελικός με τη Γιουβέντους
Στους «4» η ΑΕΚ κληρώθηκε να αντιμετωπίσει την πανίσχυρη Γιουβέντους του Τζιοβάνι Τραπατόνι. Παίχτες θρύλοι αγωνίζονταν τότε στην ιταλική ομάδα: Τζοφ, Μπονινσένια, Τζεντίλε, ο αδικοχαμένος Σιρέα, Μπέτεγκα, Ταρντέλι, Μπενέτι, Κάουζιο κ.ά.
Στο πρώτο παιχνίδι στο Τορίνο μπροστά σε 80.000 η ΑΕΚ ηττήθηκε με 4-1 (Κουκουρέντου 18’, Λάζαρος Παπαδόπουλος 30’, Μπέτεγκα 59’, 83’, Κάουζιο 66’). Το ματς έγινε στο «Κομουνάλε» στις 6/4/1977. Στη ρεβάνς στις 30/4/1977, η ΑΕΚ πάλεψε στην κατάμεστη Νέα Φιλαδέλφεια αλλά λύγισε και έχασε 0-1 (το γκολ του Μπέτεγκα στο 85’). Η Γιουβέντους κατέκτησε το Κύπελλο το 1977 αγωνιζόμενη με την ισπανική Ατλέτικο Μπιλμπάο (1-0 το πρώτο ματς στο Τορίνο, ήττα με 2-1 στο Μπιλμπάο, κι εδώ μέτρησε το εκτός έδρας γκολ).
Η ατυχής πρωταπριλιάτικη φάρσα για το ΑΕΚ-ΚΠΡ
Το βράδυ της 1ης Απριλίου 1977 στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, ο Βαγγέλης Φουντουκίδης ένας από τους κορυφαίους αθλητικογράφους της εποχής εκφώνησε συνοφρυωμένος μια πολύ δυσάρεστη είδηση. Το παιχνίδι ΑΕΚ-ΚΠΡ θα επαναλαμβανόταν καθώς η UEFA έκανε δεκτή την ένσταση των Άγγλων για παρατυπία στη διαδικασία των πέναλτι! Η ΑΕΚ θα έπρεπε να ανατρέψει και πάλι το 3-0 κλπ. Επικράτησε πανδαιμόνιο ενώ πλήθος οπαδών της ΑΕΚ πολιόρκησαν το Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Τελικά αποκαλύφθηκε ότι ήταν ένα, μάλλον ατυχές, πρωταπριλιάτικο αστείο… Η μόνη αναφορά που βρήκαμε στο διαδίκτυο για αυτό ήταν από τον Διονύση Ελευθεράτο που γράφει ότι ο Φουντουκίδης είπε στον «αέρα» του δελτίου ότι επρόκειτο για πρωταπριλιάτικο αστείο ενώ η «αιτία» της δήθεν επανάληψης του αγώνα ήταν ότι ο Γερμανός ρέφερι δεν είχε μετρήσει σωστά τον αριθμό των πέναλτι. Υπήρχε πράγματι προηγούμενη ακύρωση αγώνα για τον ίδιο λόγο (ΠΑΟ-ΤΣΣΚΑ Σόφιας το 1972) και το «αστείο» έγινε ευκολότερα πιστευτό!