O άγνωστος πόλεμος

Το αποτέλεσμα του νέου “πολέμου” μεταξύ των δύο πλευρών είναι μια Ευρώπη με τέσσερις ηπειρωτικές διοργανώσεις – Ευρωλίγκα, Eurocup, Champions League και FIBA Europe Cup – αλλά και πολλές ερωτήσεις. Γιατί η FIBA αποφάσισε να πάρει πίσω την Ευρωλίγκα; Γιατί οι μεγάλοι σύλλογοι αρνήθηκαν την προσφορά που τους έγινε; Και τι μας επιφυλάσσει το μέλλον;

Το Eurohoops προσπαθεί να συνδέσει όλα τα κομμάτια ενός πραγματικά μεγάλου παζλ προκειμένου να γίνει κατανοητό το τι πραγματικά συνέβη και πώς μπορεί να δοθεί τέλος σε αυτή την κατάσταση.

Πίσω στο 2010…

Η Ευρωλίγκα δημιουργήθηκε από τους μεγάλους ευρωπαϊκούς συλλόγους, όχι μόνο για να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους, αλλά και επειδή η FIBA απλά δεν άκουγε τους προβληματισμούς τους και τις προτάσεις τους, έχοντας ως μόνη προτεραιότητα να κρατήσει την διοργάνωση υπό τον έλεγχό της.

Όταν οι σύλλογοι έκανε το μεγάλο βήμα το 2000 να δημιουργήσουν μια νέα δική τους διοργάνωση, είχαν δύο στόχους. Μια δομή στην οποία θα αποφασίζουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους και μια πραγματική προσπάθεια αύξησης των εσόδων. Πόσο ξεπερασμένη ήταν η FIBA στον τρόπο που χειρίστηκε τα πράγματα; Το όνομα “Ευρωλίγκα” χρησιμοποιούνταν ανεπίσημα για το «Ευρωπαϊκό Κύπελλο Πρωταθλητριών” από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Η FIBΑ ποτέ δεν το κατοχύρωσε και οι σύλλογοι απλά το πήραν… Το 2004, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε επίσημη συμφωνία και η πρώτη πράξη του “πολέμου” ολοκληρώθηκε με τη FIBA να αποδέχεται το status quo.

Η Ευρωλίγκα είχε επίσης τα δικά της ζητήματα. Οι σύλλογοι δεν ήταν ποτέ – και ακόμα δεν είναι – ικανοποιημένοι με τα έσοδά τους. Κατά τη διάρκεια του φάναλ φορ του 2002 ο Παναθηναϊκός, που μόλις είχε ενταχθεί στο πρωτάθλημα μετά τη διάλυση της Suproleague, απείλησε να μην κατέβει στον τελικό, επειδή υπήρχαν οικονομικά εκκρεμότητες έναντι του.

Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί σύλλογοι είχαν τουλάχιστον στο πίσω μέρος του μυαλού τους οποιαδήποτε αλλαγή που θα μπορούσε να τους βοηθήσει οικονομικά. Γύρω στο 2010 αυτοί οι ψίθυροι μεγάλωσαν με τους συλλόγους αν όχι να πιέζουν, τουλάχιστον να συζητούν στα παρασκήνια για μια νέα μορφή διοργάνωσης και ένα κλειστό πρωτάθλημα. Το αρχικό αποτέλεσμα αυτών των συνομιλιών ήταν η επέκταση του Top16 τη σεζόν 2012-13 με τους δύο ομίλους των οκτώ ομάδων. Και περίπου την ίδια εποχή, η FIBA κατάλαβε ότι είχε μια ακόμα ευκαιρία.

Όλα ξεκίνησαν με το νέο τετραετή κύκλο διοργανώσεων της FIBA, μια συζήτηση η οποία παρουσιάστηκε στο κοινό κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών του 2012. Εκείνη την εποχή, η FIBA Europe βρέθηκε σε αντιπαράθεση με τη FIBA, επειδή ήθελε να συνεχίσουν να διοργανώνει Ευρωμπάσκετ κάθε δύο και όχι κάθε τέσσερα χρόνια. Ωστόσο η FIBA είχε στο μυαλό της μια πολύ μεγαλύτερη εικόνα, το σχέδιο “One FIBA” είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή και το 2014 εγκρίθηκε. Η FIBA Europe – το αντίστοιχο στο μπάσκετ της UEFA – μετατράπηκε σε ένα περιφερειακό γραφείο και όλη η πραγματική δύναμη σε όλο τον κόσμο ανήκει απευθείας στο FIBA.

Το σχέδιο περιελάμβανε επίσης την εκ νέου ανάληψη του ελέγχου της Ευρωλίγκας από την FIBA,  το καλύτερο πρωτάθλημα στον κόσμο πέρα από το ΝΒΑ, που εξακολουθεί να έχει πολλές δυνατότητες ανάπτυξης. Η FIBA άλλωστε δεν έχει πια υπό τον έλεγχό της καμία μεγάλη διοργάνωση συλλόγων και αρκείται στις διοργανώσεις των εθνικών ομάδων. Φαίνεται πλέον ότι αυτό δεν της ήταν αρκετό. Σε όλη την Ευρώπη υπήρχαν φήμες για το γεγονός ότι η FIBA κάνει κινήσεις για να προσπαθήσει να πάρει πίσω την διοργάνωση. Και τελικά το 2015 αυτές οι φήμες επιβεβαιώθηκαν, ενώ πληροφορίες για έσοδα άνω των 100 εκατομμύρια ευρώ ανά σεζόν για τις ομάδες άρχισαν να κυκλοφορούν. Τι συνέβη λοιπόν και η Ευρωλίγκα τελικά βρέθηκα να είναι ισχυρότερη στη νέα εποχή που ξεκινά αυτή τη σεζόν;

Η FIBA και η απουσία επενδυτή

FIBA πλησίασε άμεσα όλα τα μεγάλα κλαμπ της Ευρωλίγκας κατά τη διάρκεια του 2015 και οι περισσότερες από αυτές τις συναντήσεις έγιναν γνωστές στο κοινό. Παρά τις φήμες για άνευ προηγουμένου εσόδων ή για υποστήριξη του ΝΒΑ προς τη FIBA, οι σύλλογοι παρέμειναν επιφυλακτικοί. Για να είμαστε ακριβείς μόνο ο Παναθηναϊκός και η Ουνικάχα αναφέρονταν τακτικά ως βασικοί υποψήφιοι για ένταξη της FIBA, κυρίως λόγω της ταραγμένη σχέσης των Πράσινων με την Ευρωλίγκα και στην περίπτωση της Ουνικάχα, επειδή αναμενόταν να χάσει το συμβόλαιο της στην Ευρωλίγκα, όπως και έγινε.

Αυτό που δεν ήταν γνωστό τότε ήταν ότι η FIBA πλησίασε άμεσα την Ευρωλίγκα, το καλοκαίρι του 2015 και πρακτικά προσφέρθηκε να “αγοράσει” τη διοργάνωση. Σύμφωνα με πηγές από τις δύο πλευρές, υπήρξε έγγραφο που υπογράφεται από από τον γενικό γραμματέα Πάτρικ Μπάουμαν στο οποίο η FIBA παρουσιάζεται έτοιμη να αποζημιώσει την ECA (Euroleague Commercial Assets), προκειμένου να αναλάβει τον έλεγχο της Ευρωλίγκα. Μια ειδική θέση συμβούλου προσφέρθηκε επίσης για πέντε χρόνια στον διευθύνοντα σύμβουλο της Ευρωλίγκας Τζόρντι Μπερτομέου. Δεν αναφέρονται αριθμοί σε αυτό το έγγραφο, αλλά η πρόθεση είναι περισσότερο από σαφής.

Εν τω μεταξύ, επίσης πίσω από κλειστές πόρτες, η  Ευρωλίγκα μιλούσε με την IMG, προκειμένου να ολοκληρώσει τη συμφωνία για την κοινοπραξία τους. Είναι αφελές να πιστεύουμε ότι η συμφωνία που αναμένεται να αλλάξει το τοπίο του ευρωπαϊκού μπάσκετ συμβεί εν μία νυκτί.

Φυσικά, όλες αυτές οι κινήσεις ήταν γνωστές τουλάχιστον στους μεγάλους ευρωπαϊκούς συλλόγους, οι οποίοι περίμεναν να ακούσουν τους αριθμούς των δύο προσφορών. Και εδώ είναι όπου τα πράγματα γίνονται πραγματικά ιδιόμορφα. Στις  3 Νοεμβρίου του 2015 η FIBA έκανε την παρουσίασή της στους συλλόγους. Μια λίγκα 16 ομάδων, 8 δεκαετή συμβόλαια για τους Μακάμπι Τελ Αβίβ, Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό, Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα,  ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Αναντολού Εφές και Φενερμπαχτσέ και 30 εκατομμύρια ευρώ εγγυημένα έσοδα με 5% ετήσια αύξηση.

Στη θεωρία η πρόταση δεν ήταν καθόλου άσχημη, αλλά για τους συλλόγους ήταν μια απογοήτευση. To Eurohoops έχει στην κατοχή του τον πλήρη φάκελο της παρουσίασης, από όπου λείπει μια βασική λεπτομέρεια. Ενώ υπάρχουν πολλές αναφορές σε “στρατηγικό επενδυτή”, ο επενδυτής δεν εμφανίζεται ποτέ με το όνομά του. Τα περιουσιακά στοιχεία της FIBA παρουσιάζονται ως  εγγύηση των εσόδων των 30.000.000 ευρώ για τις ομάδες, ενώ οι σύλλογοι θα πρέπει να “μεταφέρουν σε αποκλειστικότητα την εκμετάλλευση όλων των ραδιοτηλεοπτικών δικαιωμάτων τους και ένα μερίδιο των χορηγικών τους συμφωνιών που σχετίζονται με το Champions League” σε μια νέα εταιρεία διαχείρισης όπου θα έχουν το 50% των μετοχών.

Σύμφωνα με την παρουσίαση, το νέο πρωτάθλημα θα ήταν κερδοφόρο από την τρίτη σεζόν, ενώ η προβλεπόμενη εκτίμηση αποτίμησης του θα ήταν «μετά από την τρίτη σεζόν κοντά στα 300 εκατ. ευρώ και στο 1 δις ευρώ στον δέκατο χρόνο”. Ανάλογα με τα αποτελέσματά τους, τα έσοδα ανά ομάδα κυμαινόταν από 562.000 έως 4,5 εκ. ευρώ για την πρώτη σεζόν. Ωστόσο, λεπτομερές επιχειρηματικό σχέδιο δεν παρουσιάστηκε. Προσθέστε την απουσία επενδυτή, ο οποίος δεν αναφέρθηκε ούτε καν προφορικά κατά τη διάρκεια της παρουσίασης και μπορείτε να καταλάβετε γιατί οι σύλλογοι ήταν επιφυλακτικοί. Επίσης, η πρόταση που έγινε ήταν ύποπτα παρόμοια με εκείνη της IMG και της Ευρωλίγκας, η οποία ήταν επίσης γνωστή στις ομάδες εκείνη την εποχή.

Μία εβδομάδα αργότερα, η κοινοπραξία της IMG και της Ευρωλίγκα ανακοινώθηκε και εγκρίθηκε από τους συλλόγους, που γύρισαν την πλάτη τους στη FIBA. Η μόνη ομάδα που δεν υπέγραψε εκείνη τη μέρα τη συμφωνία ήταν ο Παναθηναϊκός, αλλά εντέλει το έκανε μετά από μερικές εβδομάδες,

Το επόμενο βήμα

Η FIBA αποφάσισε να μην ασχοληθεί άλλο με την Ευρωλίγκα προς το παρόν και να εστιάσει τη μάχη στο Eurocup. Άλλωστε το Champions League και το Eurocup μπορούν να συγκριθούν και να μονομαχήσουν για τον τίτλο της δεύτερης καλύτερης διοργάνωσης, έστω κι αν κάποια από τα κλαμπ του Champions League δεν μπορούν να θεωρηθούν ικανά να αγωνιστούν στο Eurocup.

Από την άλλη πλευρά, γνωστές στην Ευρώπη ομάδες άφησαν το Eurocup, προκειμένου να ενταχθούν στο Champions League μετά από πιέσεις από τα τοπικά πρωταθλήματα και τις ομοσπονδίες και η FIBA κατάφερε να χτυπήσει το γόητρο του Eurocup. To ερώτημα, ωστόσο, αν οι δύο πλευρές μπορούν να συνεργαστούν με κάποιο τρόπο. Το θύμα αυτής της υπόθεσης παραμένει το άθλημα, επί της ουσίας όλοι οι εμπλεκόμενοι χάνουν και οι φίλαθλοι πολύ απλά δεν ενδιαφέρονται, παρά μόνο για τα μας που αφορούν άμεσα τις ομάδες τους.

Η κατάσταση μπορεί να πάρει τον δρόμο της από μόνη της, ανάλογα με τη δημοτικότητα των δύο διοργανώσεων, ή την απουσία ενδιαφέροντος για αυτές. Από την άλλη πλευρά, η FIBA και Ευρωλίγκα πρέπει να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους για έναν απλό λόγο. Μετά το καλοκαίρι του 2017, κατά τη διάρκεια της σεζόν θα πρέπει να εφαρμοστούν σε όλη την Ευρώπη τα παράθυρα για τους προκριματικούς αγώνες των Εθνικών ομάδων. Η Ευρωλίγκα επιμένει ότι οι σύλλογοι της δεν θα διαθέσουν τους παίκτες τους, ούτε τα ματς της θα διακοπούν και έτσι μπορεί να δούμε εθνικές ομάδες χωρίς παίκτες από το ΝΒΑ, την Ευρωλίγκα και το Eurocup.

Και οι δύο πλευρές, λοιπόν, έχουν ακόμα σοβαρά χαρτιά στα χέρια τους και το θέμα των εθνικών ομάδων μπορεί να αποδειχθεί το κλειδί για το τέλος της σύγκρουσης. Και σύμφωνα με όσα μαθαίνουμε, παρά το γεγονός ότι το μπάσκετ τελεί υπό καθεστώς “ψυχρού πολέμου” στην Ευρώπη,  οι επαφές μεταξύ FIBA και Ευρωλίγκας στην πραγματικότητα δεν σταμάτησαν ποτέ …


Πηγή: www.eurohoops.net/el