Paradise Papers: Ο Ουζμπέκος ολιγάρχης και οι μυστικές μπίζνες μεταξύ Άρσεναλ και Έβερτον

Τα Paradise Papers αποκάλυψαν και δραστηριότητες που αφορούν την Premier League. Η εταιρεία που βρίσκεται στο επίκεντρο της διαρροής, η Appleby, φαίνεται πως επέβλεψε την απόκτηση ενός σημαντικού μεριδίου της Έβερτον για τον Φαρχάντ Μοσίρι και ένα 30% της Άρσεναλ για τον Ουζμπέκο ολιγάρχη Άλισερ Ουσμάνοφ.

Ενώ αυτό δεν είναι ασυνήθιστο, τα πρόσφατα δημοσιευμένα αρχεία δείχνουν μια μακροχρόνια και στενή επιχειρηματική σχέση μεταξύ των δύο ανδρών που θέτουν ερωτήματα σχετικά με το αν οι δύο ομάδες μπορούν να ανταγωνίζονται η μία την άλλη διατηρώντας την ανεξαρτησία τους στο γήπεδο. Ειδικά όταν συμπεριλαμβάνεται στη σχέση τους κι ένα δώρο πολλών εκατομμυρίων λιρών από τον Ουσμάνοφ στον Μοσίρι.

Οι κανόνες της Premier League ορίζουν ότι ένα άτομο που κατέχει ποσοστό 10% ή περισσότερο σε ένα σύλλογο δεν μπορεί να κατέχει ένα μερίδιο σε άλλο, για να αποφευχθεί οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων, μεταξύ άλλων σε παιχνίδια μεταξύ των σωματείων και σε μεταγραφές.

Η ιστορία με την Άρσεναλ

Οι δύο επιχειρηματίες άρχισαν τη συνεργασία τους όταν ο Μοσίρι ανέλαβε λογιστής σε επιχειρήσεις του Ουζμπέκου μεγιστάνα, ο οποίος απέκτησε την οικονομική ισχύ του αρχίζοντας από πλαστικά και μεταλλεύματα, ωστόσο πλέον ο κύριος όγκος των επιχειρήσεών του αφορά τα social media, την κινητή τηλεφωνία και τις εκδόσεις.

Τον Αύγουστο του 2007, μέσω της offshore εταιρίας "Red & White Holdings", οι δύο συνεργάτες εξαγόρασαν το 14,65% των μετοχών της Άρσεναλ από τον αντιπρόεδρο Ντέιβιντ Ντέιν. Στις 18 Σεπτεμβρίου αύξησαν το ποσοστό τους στο 21%, στις 28 του ίδιου μήνα στο 23%, με τον Μοσίρι να δηλώνει ότι επιθυμεί συμμετοχή της εταιρίας άνω του 25% στους Λονδρέζους.

Τον Ιούνιο του 2012 η συνεχιζόμενη εξαγορά ποσοστού από τους μικρομετόχους, οδήγησε σε αύξηση του δικού τους μεριδίου σε 29,72%, ενώ το ανώτερο ποσοστό στο οποίο έφτασαν μαζί ήταν το 30,4%.

Τον Φεβρουάριο του 2016, ο Μοσίρι παραχώρησε το μερίδιό του στον συνεργάτη του, ώστε να αποκτήσει το κεφάλαιο για την εξαγορά της Έβερτον. Στις 27 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους ανακοινώθηκε ότι έγινε ο ισχυρός άντρας των "εφοπλιστών", ωστόσο οι αποκαλύψεις των Paradise Papers αμφισβητούν αυτήν την εξέλιξη.

Δώρο από τον Ουσμάνοφ και επένδυση από τον Μοσίρι

Σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω του "BBC Panorama", τα χρήματα του Μοσίρι για την αγορά του αρχικού 14,65% της Άρσεναλ προήλθαν από την εταιρία "Epion Holdings", το επιχειρηματικό όχημα του Ουσμάνοφ.
 
Ένα από τα έγγραφα αναφέρει στην πηγή πλουτισμού του Μοσίρι: "Μερίσματα της 'Gallagher Holdings Limited' στον Άλισερ Ουσμάνοφ, ο οποίος κατόπιν θα τα δωρίσει στον Μοσίρι, ο οποίος με τη σειρά του θα επενδύσει στην εταιρία. Η χρηματοδότηση της 'Red and White' προήλθε από την "Epion Holdings United'".

Οι δικηγόροι που εκπροσωπούν τον 62χρονο γεννημένο στο Ιράν αλλά πολιτογραφημένο Βρετανό επιχειρηματία, αρχικά αρνήθηκαν ότι το κεφάλαιο προήλθε από την "Epion", αλλά στη συνέχεια παραδέχθηκαν την πηγή, ωστόσο πρόσθεσαν ότι ο Μοσίρι επέστρεψε στον Ουσμάνοφ τα χρήματα που πήρε.

Ποιος είναι το αφεντικό στην Έβερτον;

Τον Φεβρουάριο του 2016, ο Μοσίρι πούλησε τις μετοχές της Άρσεναλ που κατείχε, με αγοραστή τον συνεργάτη του στην "Red & White Holdings", μία αγοραπωλησία ύψους 87.500.000 λιρών, της οποίας τον έλεγχο ανέλαβε η εταιρία "Appleby". Έγγραφα από τα Paradise Papers επιβεβαιώνουν την εξέλιξη αυτή: "Τον Φεβρουάριο του 2016, ο Πελάτης πούλησε το μερίδιό του από την 'Arsenal Football Club' στον συνεργάτη του στη 'Red & White Holdings', Ουσμάνοφ, ώστε να συλλέξει το απαιτούμενο κεφάλαιο για να επενδύσει στην 'Everton Football Club'. Στις 27 Φεβρουαρίου, ο σύλλογος επιβεβαίωσε επίσημα την απόκτηση από τον Μοσίρι του 49,9% των μετοχών του συλλόγου".

Την περίοδο αυτή, μάλιστα, ένας ρωσικός όμιλος ΜΜΕ με στενές διασυνδέσεις με την πλευρά Ουσμάνοφ σύμφωνα με το "BBC", είχε παρουσιάσει αρχικά την εξέλιξη αυτή με τίτλο "ο Ρώσος επιχειρηματίας Άλισερ Ουσμάνοφ έγινε ο νέος ιδιοκτήτης της Έβερτον". Το κείμενο κατέβηκε σύντομα από το διαδίκτυο.

Την εξαγορά της Έβερτον πραγματοποίησε η εταιρία "Bridgewaters Limited", με έδρα τον βρετανικό φορολογικό παράδεισο Νησί του Μαν. Σύμφωνα με άλλα έγγραφα των Paradise Papers, η εν λόγω εταιρία πέρασε στην ιδιοκτησία του Ουσμάνοφ σε μυστικό deal το 2011, ωστόσο και οι δύο πλευρές διαψεύδουν κάτι τέτοιο.

Όταν ολοκληρώθηκε η αγοραπωλησία του συλλόγου του Μέρσεϊσαϊντ, νέα ιδιοκτήτρια εταιρία κατέστη η "Blue Heaven Holdings", η οποία δηλώνει ως έδρα των γραφείων της τη διεύθυνση της "Bridgewaters Limited". Μάλιστα, ο ένας από τους δύο διευθυντές της "Blue Heaven Holdings" είναι υπάλληλος της "Bridgewaters Limited" και ο έτερος διευθυντής εργάζεται στην "USM Holdings", εταιρία του Ουσμάνοφ.

Τον Ιανουάριο του 2017, η "USM Holdings" έγινε χορηγός των προπονητικών εγκαταστάσεων της Έβερτον Φιντς Φαρμ, που μετονομάστηκαν σε "USM Finch Farm".

Πώς αντέδρασαν οι εμπλεκόμενοι

Το "BBC Panorama" ζήτησε το σχόλιο του Μοσίρι για το εάν ο Ουσμάνοφ ελέγχει την Έβερτον και η απάντηση ήταν κατηγορηματική: "Είστε τρελοί; Έχετε δει ψυχίατρο; Εάν ήταν δάνειο, οφείλεις τα χρήματα σε αυτόν. Εάν ήταν δώρο, είναι δικά σου. Δεν είναι κανένα από τα δύο, επειδή εγώ πλήρωσα".

Ο Μοσίρι αποκάλεσε "λάθος" την αναφορά ως "δώρο" των χρημάτων με τα οποία αγόρασε το αρχικό ποσοστό του στην Άρσεναλ, ενώ οι δικηγόροι του προσθέτουν ότι η Premier League πέρασε από το "μικροσκόπιο" τη διαδικασία εξαγοράς καθώς και τον τρόπο χρηματοδότησης, με τον πελάτη τους να περνάει επιτυχώς όλους τους ελέγχους.

Παρόμοια στάση κρατούν οι δικηγόροι του Ουσμάνοφ, που κάνουν λόγο για "λάθη στα στοιχεία και στη μετάφραση", προσθέτοντας ότι "ο πελάτης μας δεν είναι υποχρεωμένος σε καμία περίπτωση να σας βοηθήσει στις έρευνές σας. Δεν είναι δικό του ζήτημα να κάνει τις δημοσιογραφικές έρευνές σας, που αρχικά μοιάζουν προκατειλημμένες".

Όσο για την Premier League, αρνείται να δώσει στοιχεία για την υπόθεση, υποστηρίζοντας ότι "δεν αποκαλύπτει εμπιστευτικές πληροφορίες για συλλόγους ή άτομα".