Γιώργος Δώνης: «Ούτε λεφτά, ούτε δόξα, μόνο μπάλα»
27.08.2019
15:08
Μία εκ βαθέων εξομολόγηση από τον ζωντανό θρύλο και τωρινό προπονητή του Παναθηναϊκού για το ποδόσφαιρο, τους χούλιγκανς, τους Ελληνες παίκτες και προπονητές, αλλά και το πάθος για τη στρογγυλή θεά
Ο θρυλικός -living legend που λένε και οι Αμερικανοί- Μίμης Δομάζος, ο επονομαζόμενος και «στρατηγός», πλησιάζει κάποιον πιτσιρικά που μόλις είχε αποκτήσει τη φανέλα των «βάζελων» και του λέει: «Εσύ θα αντικαταστήσεις τον Σαραβάκο».
Αυτό το περιστατικό έλαβε χώρα πριν από 33 χρονάκια. Προηγουμένως ο συνάδελφος, του αθλητικού ρεπορτάζ, «βάζελος» κι αυτός, με το όνομα Τάκης Λουκοβίτης, πλησίαζε τον ίδιο πιτσιρικά λέγοντάς του, έτσι από το πουθενά: «Πώς θα σου φαινόταν να παίζεις στην ομάδα του ΠΑΟ;».
Μερικά χρονάκια πιο πριν, όταν το ίδιο πιτσιρίκι καθόταν στα θρανία του Δημοτικού, σε ηλικία μόλις 7 ετών, είχε ακούσει τον δάσκαλό του να λέει στη γιαγιά του «για ένα πράγμα είμαι σίγουρος, ο Γιωργάκης θα γίνει πολύ καλός ποδοσφαιριστής».
Τι προφητεία κι αυτή! Ο Γιωργάκης λοιπόν εκτόνωνε το πάθος του στις αλάνες της Θεσσαλονίκης τρέχοντας σαν σίφουνας. Ο Γιωργάκης με πατέρα φανατικό ΠΑΟΚτσή. Ο Γιωργάκης να μη χάνει παιχνίδι της ΠΑΟΚάρας του, ο Γιωργάκης μόλις δώδεκα ετών στη Δόξα Νικόπολης στον Λαγκαδά. Ο Γιωργάκης στα 15 του να εκτοξεύεται σαν ρουκέτα, στα δεξιά επιθετικά πλευρά του Παύλου Μελά της Θεσσαλονίκης.
Πέντε εκατομμύρια για έναν Γιωργάκη
Η συνέχεια μοιάζει με παραμύθι. Χωρίς όνειρα και παραμύθια, ο κόσμος θα κοπάναγε ακόμα και σήμερα πέτρες στα σπήλαια. Τέλος πάντων. Προφανώς ο «καπετάνιος» Γιώργος Βαρδινογιάννης, που επί της εποχής του οι «βάζελοι» μεσουράνησαν -«περασμένα μεγαλεία και θυμώντας τα να κλαις»- άκουσε τη συμβουλή του Τάκη Λουκοβίτη. Την άκουσε, την υιοθέτησε και έτσι στα ταμεία του Παύλου Μελά ακούμπησε το πρωτοφανές ποσό των 5 εκατ. δραχμών. Για έναν Γιωργάκη.
Κάπως έτσι ο Γιωργάκης βρέθηκε στην οικογένεια του Τριφυλλιού. Κάπως έτσι συνάντησε τον Μίμη Δομάζο. Και κάπως έτσι οι «βάζελοι» απέκτησαν ένα από τα καλύτερα, τα πιο γρήγορα και τα πιο αποτελεσματικά εξτρέμ στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου!
Το ονειρικό παραμύθι του Γιωργάκη είχε αφετηρία τη Φρανκφούρτη. Δηλαδή παιδί μεταναστών. Δηλαδή ο πατέρας του γκασταρμπάιτερ σε γερμανικά εργοστάσια. Δηλαδή ο πατέρας του, στη συνέχεια, να σκαρφαλώνει στο εμπόριο. Και δηλαδή -εδώ είναι το κρίσιμο σημείο- ο Γιωργάκης μόλις 5 ετών να υποφέρει επί έξι μήνες στο νοσοκομείο παλεύοντας με τη μάστιγα της εποχής, τη διφθερίτιδα.
Φυσικά γλίτωσε και φυσικά με μια προσωπική καρακρισάρα αναμετρήθηκε. Και νίκησε. Φυσικά η μάνα του τον έστειλε στην Ελλάδα, να αναπνεύσει φρέσκο, αμόλυντο αέρα. Και φυσικά έτσι ο Γιωργάκης κατέληξε στην αγκαλιά της γιαγιάς του, από το σόι της μητρός του.
Παρέα με τον Σίγκμουντ Φρόιντ
Τώρα πώς σας φαίνεται; Εγώ, ένα βαμμένο «χανουμάκι», ΑΕΚτζής ορκισμένος μέχρι τελικής πτώσεως, να πιστεύω και να στοιχηματίζω ως εξής:
Πρώτον, ο «Θρύλος» του Πειραιά είναι ανώτερη ομάδα by far όλων των άλλων. Δεύτερον, η τελική κατάταξη του επερχόμενου πρωταθλήματος θα φέρει πρώτο τον Ολυμπιακό, δεύτερο τον ΠΑΟΚ και τρίτο τον Παναθηναϊκό. Οσο για την ΑΕΚ, θα αγκομαχάει και θα παλέψει για την τέταρτη θέση με τον Αρη. Και τέλος πιστεύω (το τρίτο και το φαρμακερό) πως ο Γιώργος Δώνης είναι ο καλύτερος Ελληνας προπονητής που διαθέτει αυτή η έρμη χώρα.Το απέδειξε σε μια ομάδα με ελαχιστο μπάτζετ και με αμούστακα πιτσιρίκια. Μακάρι ο «Τίγρης» να είχε εξασφαλίσει Γιώργο Δώνη αντί του Μιγκέλ Καρντόσο. Πού τέτοια τύχη!
- Ποιο το μυστικό;
«Κανένα μυστικό, Οπως συμβαίνει με κάθε δραστηριότητα. Αγαπάω αυτό που κάνω. Το λατρεύω. Τίποτα άλλο δεν σκέφτομαι. Ούτε λεφτά, ούτε δόξα. Μόνο μπάλα»
- Δηλαδή οι ποδοσφαιριστές να κλωτσάνε καλύτερα το τόπι;
«Λάθος. Πλάνη. Θα σου φέρω ένα παράδειγμα. Είχα πρόσφατα μια κουβέντα με τον ψυχολόγο της ομάδας μου».
- Ψυχολόγο; Δηλαδή όλες οι ομάδες έχουν... Φρόιντ;
Αυτό το περιστατικό έλαβε χώρα πριν από 33 χρονάκια. Προηγουμένως ο συνάδελφος, του αθλητικού ρεπορτάζ, «βάζελος» κι αυτός, με το όνομα Τάκης Λουκοβίτης, πλησίαζε τον ίδιο πιτσιρικά λέγοντάς του, έτσι από το πουθενά: «Πώς θα σου φαινόταν να παίζεις στην ομάδα του ΠΑΟ;».
Μερικά χρονάκια πιο πριν, όταν το ίδιο πιτσιρίκι καθόταν στα θρανία του Δημοτικού, σε ηλικία μόλις 7 ετών, είχε ακούσει τον δάσκαλό του να λέει στη γιαγιά του «για ένα πράγμα είμαι σίγουρος, ο Γιωργάκης θα γίνει πολύ καλός ποδοσφαιριστής».
Τι προφητεία κι αυτή! Ο Γιωργάκης λοιπόν εκτόνωνε το πάθος του στις αλάνες της Θεσσαλονίκης τρέχοντας σαν σίφουνας. Ο Γιωργάκης με πατέρα φανατικό ΠΑΟΚτσή. Ο Γιωργάκης να μη χάνει παιχνίδι της ΠΑΟΚάρας του, ο Γιωργάκης μόλις δώδεκα ετών στη Δόξα Νικόπολης στον Λαγκαδά. Ο Γιωργάκης στα 15 του να εκτοξεύεται σαν ρουκέτα, στα δεξιά επιθετικά πλευρά του Παύλου Μελά της Θεσσαλονίκης.
Πέντε εκατομμύρια για έναν Γιωργάκη
Η συνέχεια μοιάζει με παραμύθι. Χωρίς όνειρα και παραμύθια, ο κόσμος θα κοπάναγε ακόμα και σήμερα πέτρες στα σπήλαια. Τέλος πάντων. Προφανώς ο «καπετάνιος» Γιώργος Βαρδινογιάννης, που επί της εποχής του οι «βάζελοι» μεσουράνησαν -«περασμένα μεγαλεία και θυμώντας τα να κλαις»- άκουσε τη συμβουλή του Τάκη Λουκοβίτη. Την άκουσε, την υιοθέτησε και έτσι στα ταμεία του Παύλου Μελά ακούμπησε το πρωτοφανές ποσό των 5 εκατ. δραχμών. Για έναν Γιωργάκη.
Κάπως έτσι ο Γιωργάκης βρέθηκε στην οικογένεια του Τριφυλλιού. Κάπως έτσι συνάντησε τον Μίμη Δομάζο. Και κάπως έτσι οι «βάζελοι» απέκτησαν ένα από τα καλύτερα, τα πιο γρήγορα και τα πιο αποτελεσματικά εξτρέμ στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου!
Το ονειρικό παραμύθι του Γιωργάκη είχε αφετηρία τη Φρανκφούρτη. Δηλαδή παιδί μεταναστών. Δηλαδή ο πατέρας του γκασταρμπάιτερ σε γερμανικά εργοστάσια. Δηλαδή ο πατέρας του, στη συνέχεια, να σκαρφαλώνει στο εμπόριο. Και δηλαδή -εδώ είναι το κρίσιμο σημείο- ο Γιωργάκης μόλις 5 ετών να υποφέρει επί έξι μήνες στο νοσοκομείο παλεύοντας με τη μάστιγα της εποχής, τη διφθερίτιδα.
Φυσικά γλίτωσε και φυσικά με μια προσωπική καρακρισάρα αναμετρήθηκε. Και νίκησε. Φυσικά η μάνα του τον έστειλε στην Ελλάδα, να αναπνεύσει φρέσκο, αμόλυντο αέρα. Και φυσικά έτσι ο Γιωργάκης κατέληξε στην αγκαλιά της γιαγιάς του, από το σόι της μητρός του.
Παρέα με τον Σίγκμουντ Φρόιντ
Τώρα πώς σας φαίνεται; Εγώ, ένα βαμμένο «χανουμάκι», ΑΕΚτζής ορκισμένος μέχρι τελικής πτώσεως, να πιστεύω και να στοιχηματίζω ως εξής:
Πρώτον, ο «Θρύλος» του Πειραιά είναι ανώτερη ομάδα by far όλων των άλλων. Δεύτερον, η τελική κατάταξη του επερχόμενου πρωταθλήματος θα φέρει πρώτο τον Ολυμπιακό, δεύτερο τον ΠΑΟΚ και τρίτο τον Παναθηναϊκό. Οσο για την ΑΕΚ, θα αγκομαχάει και θα παλέψει για την τέταρτη θέση με τον Αρη. Και τέλος πιστεύω (το τρίτο και το φαρμακερό) πως ο Γιώργος Δώνης είναι ο καλύτερος Ελληνας προπονητής που διαθέτει αυτή η έρμη χώρα.Το απέδειξε σε μια ομάδα με ελαχιστο μπάτζετ και με αμούστακα πιτσιρίκια. Μακάρι ο «Τίγρης» να είχε εξασφαλίσει Γιώργο Δώνη αντί του Μιγκέλ Καρντόσο. Πού τέτοια τύχη!
- Ποιο το μυστικό;
«Κανένα μυστικό, Οπως συμβαίνει με κάθε δραστηριότητα. Αγαπάω αυτό που κάνω. Το λατρεύω. Τίποτα άλλο δεν σκέφτομαι. Ούτε λεφτά, ούτε δόξα. Μόνο μπάλα»
- Δηλαδή οι ποδοσφαιριστές να κλωτσάνε καλύτερα το τόπι;
«Λάθος. Πλάνη. Θα σου φέρω ένα παράδειγμα. Είχα πρόσφατα μια κουβέντα με τον ψυχολόγο της ομάδας μου».
- Ψυχολόγο; Δηλαδή όλες οι ομάδες έχουν... Φρόιντ;
«Οχι όλες. Εμείς πάντως έχουμε. Και τον είχαμε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας. Το αντικείμενό μου δεν είναι η βελτίωση στο χτύπημα της μπάλας. Πρώτα πρέπει να ασχοληθώ με τον ανθρώπινο παράγοντα. Μόνο έτσι θα εξασφαλίσω το μάξιμουμ των ικανοτήτων του. Ολοι οι άνθρωποι έχουν κατάλοιπα. Εγώ λοιπόν πρέπει να επηρεάσω θετικά την προσωπικότητα κάθε ποδοσφαιριστή ξεχωριστά. Οι προπονητές αξιολογούν τους ποδοσφαιριστές τους και οι ποδοσφαιριστές μαθαίνουν να αξιολογούν τον εαυτό τους».
- Μακάρι να συνέβαινε αυτή η διαδικασία και στον δημόσιο τομέα. Τέλος πάντων. Οταν λες «αξιολόγηση», αναφέρεσαι στην ψυχολογική κατάσταση κάθε ποδοσφαιριστή;
«Υπάρχουν παιδιά με προβλήματα επειδή μεγάλωσαν ορφανά. Υπάρχουν άλλα παιδιά που έχουν φύγει από το σπίτι τους και ζουν στο προπονητικό κέντρο. Υπάρχουν παιδιά που αδυνατούν να αφομοιώσουν ταυτόχρονα πέντε εντολές. Μόνο δύο. Κάθε παιχνίδι έχει να κάνει, πρώτα απ’ όλα, με την κατάσταση κάθε ποδοσφαιριστή. Ετσι συμβαίνει και στη ζωή. Αν ρίξεις μια ματιά στον προσωπικό μου υπολογιστή, θα δεις το προφίλ και την αξιολόγηση περίπου 30 ποδοσφαιριστών».
«Είσαι Ελληνας; Εξω από δω»
- Μερικά παραδείγματα;
«Δεν μπορώ να σου αναφέρω ονόματα, όμως θα σου δώσω μερικά παραδείγματα. Ας πούμε η περίπτωση ενός παιδιού με ανίσχυρη προσωπικότητα. Μπορεί να είναι ικανό στην τεχνική, αλλά εντελώς απροστάτευτο και ανίσχυρο. Η περίπτωση ποδοσφαιριστή που δεν αντέχει να παίζει κάτω από συνθήκες μεγάλης πίεσης. Η τεχνική ικανότητα με την προσωπικότητα πρέπει να αναπτυχθούν ισοδύναμα».
- Γιατί πιστεύουμε πως οι ξένοι προπονητές είναι ανώτεροι από τους Ελληνες;
«Για μένα δεν είναι θέμα εθνικότητας. Είναι ζήτημα επιδόσεων και αποτελεσματικότητας. Φταίει ο τρόπος λειτουργίας του ελληνικού ποδοσφαίρου. Πλήρης αναξιοπιστία. Γιατί οι Ελληνες προπονητές του μπάσκετ είναι τόσο περιζήτητοι; Επειδή το προϊόν βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. Γι’ αυτό. Εγώ προσωπικά έχω χτυπήσει πολλές πόρτες στο εξωτερικό, είχα κλείσει εκατοντάδες ραντεβού με ατζέντηδες και άλλους παράγοντες, κι όμως στο άκουσμα της λέξης “Ελληνας” έπεφτα πάνω σε τοίχους. Είσαι Ελληνας και είσαι προπονητής, η πόρτα κλείνει. Στο εξωτερικό θεωρούν πως δεν υφίσταται ελληνικό ποδόσφαιρο. Πως το επίπεδό μας είναι πολύ χαμηλό».
- Ενώ αν ήσουν Γερμανός;
«Θα έβρισκα πολλές δουλειές. Και πού ’σαι; Δεν έχω τον παραμικρό φόβο και δισταγμό να συγκριθώ και να αναμετρηθώ με οποιονδήποτε προπονητή».
- Και με τον Πεπ Γουαρδιόλα;
«Για μένα ο Πεπ είναι ο πιο ευφυής σε κάποια πράγματα».
- Και οι άλλοι;
«Μετά είναι ο Κλοπ, ο Βενγκέρ, ο Μουρίνιο με έναν άλλο τρόπο, αλλά και ο Ποτσετίνο. Αν δεις πώς λειτουργώ εγώ σε ελληνική ομάδα και με ποια μέσα και με ποια υλικοτεχνική υποδομή λειτουργεί ο Ποτσετίνο στην Τότεναμ θα αντιληφθείς μια θλιβερή πραγματικότητα. Χάος ανάμεσα στις μεγάλες ελληνικές ομάδες και τις αντίστοιχες αγγλικές. Στις διαδικασίες είμαστε ισοδύναμοι. Ομως στις υποδομές και στο επίπεδο των ποδοσφαιριστών άσ' τα να πάνε».
- Λένε πως κάποια παιχνίδια είναι στημένα, γι’ αυτό είναι διάχυτη τόση ανυποληψία στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
«Παγκόσμιο φαινόμενο τα στημένα παιχνίδια Μια ματιά στη γειτονική Ιταλία αρκεί. Με τα ίδια λόγια δεν θα έπρεπε να υπάρχει ιταλικό ποδόσφαιρο».
- Μπας και φταίνε ο χουλιγκανισμός και αυτή η ασυγκράτητη, ακόρεστη βία;
«Αυτό είναι ζήτημα που πρέπει να λυθεί από τις κυβερνήσεις».
- Δηλαδή να πληρώνουμε εμείς οι φορολογούμενοι για να μαντρώνουν τους κανίβαλους μερικές μεραρχίες αστυνομικών; Δεν συμφωνώ. Οι ομάδες είναι επαγγελματικές. Είναι ανώνυμες εταιρείες. Αυτές πρέπει να πληρώνουν για την ασφάλεια των γηπέδων τους.
«Ξέρεις εσύ πολλές τέτοιες ομάδες που να μπορούν οικονομικά να στηρίξουν αμοιβές τόσων σεκιουριτάδων;».
Αντε τώρα να συνεννοηθείς με Αλέξη Κούγια
- Ε, τότε να κατεβάσουν ρολά. Αμάν πια.
«Το πρόβλημα του χουλιγκανισμού είναι βαθύτερο. Εγώ προσωπικά πόσες φορές δεν είχα πάνω από τον πάγκο μου κάποιον παππού με το εγγόνι του να με λούζει και να με στολίζει με κάθε κοσμητικό επίθετο της ελληνικής γλώσσας. Και μάλιστα πιο πέρα να κάθονται ατάραχοι, σαν να μην συμβαίνει τίποτα και οι σεκιουριτάδες, αλλά και οι αστυνομικοί. Θα μπορούσε να συμβεί στην Αγγλία; Θα τον είχαν μπουζουριάσει πριν καν ανοίξει το στόμα του».
- Τότε γιατί οι κυβερνήσεις δεν υιοθετούν τα μέτρα που πήρε η μακαρίτισσα Μάργκαρετ Θάτσερ;
«Επειδή τα πάντα υπακούν σε κάποιες πολιτικές σκοπιμότητες».
- Και οι σύνδεσμοι; Αυτοί δεν τροφοδοτούνται και δεν πληρώνονται από τους προέδρους;
«Φταίνε οι ομάδες και οι πρόεδροι που τους χρησιμοποιούν. Εγώ είμαι της άποψης πως πρέπει να λειτουργεί ο φόβος. Εβρισες, χτύπησες; Μέσα. Τώρα! Αλλά δεν είναι δυνατόν επειδή κάποιος ανεγκέφαλος εκτόξευσε κροτίδα να την πληρώνει όλη η ομάδα».
- Μα καλά δεν είναι εξωφρενικό όλοι αυτοί οι ιδιοκτήτες να μην επιθυμούν την άνοδο του επιπέδου των ομάδων τους; Αν βελτιωθεί το προϊόν, αν εξαλειφθεί ο χουλιγκανισμός, αν επιτραπεί η μετακίνηση οπαδών, τότε περισσότερα εισιτήρια, περισσότεροι φίλαθλοι, ακόμα και γιαγιάδες, περισσότερα χρήματα και καλύτερα τηλεοπτικά συμβόλαια. Στοιχειώδες. Δηλαδή όλοι αυτοί οι ιδιοκτήτες είναι αυτοκαταστροφικοί, είναι μαζόχες; Να ξοδεύουν από τις τσέπες τους; Απίστευτο.
«Οποιος ιδιοκτήτης επιχείρησε να κάνει κάτι έπεσε πάνω σε τοίχο. Εχεις ποτέ σου ακούσει το επίπεδο διαλόγων ανάμεσα σε αυτούς τους ιδιοκτήτες 14 ομάδων; Αν είχες ακούσει, τότε θα είχες καταλάβει περί ποιας ποιότητας ανθρώπων πρόκειται. Κανείς εξ αυτών δεν ενδιαφέρεται για το καλό του συνόλου. Μόνο για τον σύλλογό τους. Οσο το επίπεδο των παραγόντων είναι χαμηλό μην ελπίζεις σε τίποτα καλό. Οταν φερ’ ειπείν ο Αλέξης Κούγιας ισχυρίζεται δημοσίως πως η Λαμία είναι παράρτημα της ΑΕΚ και πως ο Παναθηναϊκός στήνει παιχνίδια, πώς θα μπορούσες να συνεννοηθείς μαζί του; Αν ήμασταν εμείς οι δύο, θα τα βρίσκαμε. Με αυτούς ποτέ».
«Χειρότερο το γερμανικό από το ελληνικό ποδόσφαιρο»
- Εκείνη τη στιγμή το μυαλό μου έκανε φλας μπακ και βρέθηκε στον περσινό δεύτερο γύρο, τότε που ξεφούσκωνε η ορμή του Παναθηναϊκού, μιας ομάδας που στον πρώτο γύρο μάς είχε καταπλήξει.
«Μικρό ρόστερ, περιορισμένο βάθος. Το ξεφούσκωμα οφείλεται σε άλλους παράγοντες και όχι από κούραση μετά τον ακατάπαυστο ηρωισμό των πρώτων αγώνων. Τι συνέβη; Σχεδόν μαζική επιδημία γρίπης. Ακόμα κι εγώ αναγκάστηκα να μείνω μία εβδομάδα στο κρεβάτι. Ετσι αναγκαστικά ανοίξαμε το ρόστερ, κι έτσι η ομάδα άρχισε να πέφτει. Τόσο απλό».
- Κατά τη γνώμη μου, ο Γιώργος Δώνης είναι άριστος γεωμέτρης και εξαιρετικός τοπογράφος.
«Το πρώτο στάδιο ενός προπονητή είναι η φιλοσοφία του. Η δική μου είναι στοχοπροσηλωμένη στην κυκλοφορία της μπάλας. Ετσι θα ελέγχω το παιχνίδι».
- Γιατί εν Ελλάδι δεν παράγονται πολλοί και καλοί επιθετικοί, παρά μόνο ικανοί αμυντικοί;
«Κάθε λαός έχει το δικό του DNA. Η φύση του Ελληνα είναι να διεκδικεί. Η διαδικασία της διεκδίκησης είναι αμυντικογενής».
- Κατά τη γνώμη μου, η άμυνα λειτουργεί υπέρ του καταστροφικού και όχι του δημιουργικού ποδοσφαίρου. Ισπανοί, Αγγλοι κατεβαίνουν να βάλουν γκολ. Οι Ελληνες κατεβαίνουν να ταμπουρωθούν και να καταστρέψουν το παιχνίδι του αντιπάλου. Αυτό κατάλαβε ο πονηρός Οτο Ρεχάγκελ κι έτσι κατάφερε να τους αρπάξει το τρόπαιο στο Euro 2004.
«Σου είπα, κάθε λαός με το δικό του στυλ. Οι Ιταλοί είναι μάστορες της τακτικής. Οι Ολλανδοί στην ανάπτυξη ταλέντων. Αλλά ας μην είμαστε τόσο ξενομανείς. Κατά τη γνώμη μου, το γερμανικό ποδόσφαιρο είναι χειρότερο από το ελληνικό, αλλά οι Γερμανοί είναι τυχεροί που έχουν γεννηθεί σε αυτή τη χώρα. Με τέτοια οικονομία και με τόσες υποδομές εμείς θα κάναμε θαύματα».
- Ποια η καλύτερη ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική σχολή;
«Το Αγγλικό Πρωτάθλημα».
- Και καλύτερη ευρωπαϊκή ομάδα;
«Η Μάντσεστερ Σίτι».
- Με στενοχωρείς. Εγώ είμαι φανατικός με τη Γιουνάιτεντ. Η Σίτι είναι για τους φλώρους.
(προσπέρασε το σχόλιο γελώντας) «Ο Πέπ Γουαρδιόλα είναι ο καλύτερος προπονητής. Κι άλλες ομάδες διαθέτουν το ίδιο και μεγαλύτερο μπάτζετ, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι φτωχά. Μια φανταστική υπόθεση. Δέκα προπονητές, ανάμεσά τους κι εγώ, να προπονούν την ίδια ομάδα με τους ίδιους παίκτες, να δούμε στο τέλος με ποιον προπονητή θα αποδώσουν καλύτερα».
«Αν είχαμε μερικά παραπάνω εκατομμυριάκια θα σου ’λεγα εγώ»
- Με τον Γιώργο Δώνη;
Δεν απάντησε. Ομως το εννοούσε. Μου άρεσε αυτό. Μου άρεσε η αυτοπεποίθησή του. Μου άρεσε η φιλοδοξία του και η ανταγωνιστικότητά του. Σαν να λέει «άι σιχτίρ με το image και τις δημόσιες σχέσεις. Δώστε μου τα μέσα να σας δείξω εγώ τι θα πει προπονητής Ελληνας. Κατά βάθος τον καμάρωνα.
- Μέσι ή Ρονάλντο;
«Μέσι. Και τους δύο τούς έχω συναντήσει ως αντιπάλους. Ο Μέσι μπορεί να ντριμπλάρει τους πάντες. Ο Ρονάλντο εξαφανίζεται. Τη μια στιγμή είναι απέναντί σου και την άλλη μακριά σου. Τον μαρκάρεις εδώ, τον βρίσκεις αλλού. Τρομερά γρήγορος με ταχύτατες αντιδράσεις».
- Δεν πιστεύεις πως σήμερα το ποδόσφαιρο κυριαρχείται από μισθοφόρους ποδοσφαιριστές;
«Τίποτα δεν γίνεται χωρίς συναίσθημα».
- Οπως με τον έρωτα;
«Περίπου. Κανείς δεν αποδίδει το μάξιμουμ μόνο για τα χρήματα. Πάντως σχετικά με τον αριθμό των ξένων ποδοσφαιριστών, εξαρτάται από τον πρόεδρο κάθε ομάδας».
- Και τι ακριβώς γίνεται στα παρασκήνια; Πέφτουν γαμοσταυρίδια;
«Το πώς μια ομάδα κυκλοφορεί μέσα στο γήπεδο φαίνεται από τη συμπεριφορά των παικτών. Δεν είναι η δουλειά μου να απομονώσω τον ιδιότροπο παίκτη από την ομάδα. Δουλειά μου είναι να τον ενσωματώσω στην ομάδα».
- Και τι ακριβώς κάνουν όλοι αυτοί οι βοηθοί;
«Διάφορες δουλειές. Ενας εξ αυτών, ας πούμε, με το λάπτοπ βιντεοσκοπεί το ματς. Ετσι, στο ημίχρονο αλλά και στη διάρκεια του αγώνα ελέγχουμε τα πάντα».
- Εχει συμβεί να αντιδράσεις βίαια εναντίον παικτών;
«Εχω μπει μέσα στα αποδυτήρια και παραλίγο να σπάσω κεφάλια. Γιατί το κάνω; Για να προκαλέσω αναταραχή. Να τους αγχώσω επειδή, ας πούμε, χάνουμε στο ημίχρονο με 2-0. Εχει συμβεί, επίσης, για τους αντίθετους λόγους να ζητήσω απόλυτη ηρεμία. Να αγκαλιάσω ποδοσφαιριστές με καταρρακωμένη ψυχολογία. Αν τους ζητήσω περισσότερη ένταση, μπορεί να καταστραφεί όλη η ομάδα. Σου είπα. Η ψυχολογία είναι ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές σε κάθε παιχνίδι. Θυμάμαι ένα περιστατικό σε ματς ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και τον Πανθρακικό. Είχε προηγηθεί ο Πανθρακικός και ο Κάτσε, μόλις 19 ετών, είχε πέσει χάμω από την απελπισία του. Εγώ τον αγκάλιασα και του είπα ψιθυριστά “πήγαινε παίξε το παιχνίδι σου και θα τους κερδίσουμε”. Ετσι έγινε. Κερδίσαμε με 3-1».
- Και η συμβουλή σου;
«Ο ποδοσφαιριστής πάντα πρέπει να κοιτάει μπροστά. Οχι τι έγινε πριν. Πάντα μπροστά. Το ίδιο και ο προπονητής».
- H Πανάθα θα είναι μέσα στους τρεις πρώτους;
«Θα το παλέψουμε».
- Κατά τη γνώμη σου, στο περσινό πρωτάθλημα ποια ομάδα έπαιξε καλύτερα; Ο ΠΑΟΚ ή ο Ολυμπιακός;
«Ο ΠΑΟΚ ήταν καλύτερος γιατί ήταν αποτελεσματικός. Ο Ολυμπιακός είχε μερικές πολύ καλές εμφανίσεις, όμως ο ΠΑΟΚ ήταν πληρέστατος σε όλες τις γραμμές».
- Και κάτι τελευταίο. Σκέψου, λέει, να πάρεις το πρωτάθλημα.
«Αν είχαμε μερικά εκατομμυριάκια ακόμα, θα σου ’λεγα εγώ».
Προτού τον ασπαστώ σταυρωτά και δω την πλάτη του να φεύγει, τον ρωτάω έτσι στα όρθια και ειρωνικά: «Αραγε θα προλάβει ο Καρντόσο να δει παρέλαση 28ης Οκτωβρίου;».
Δεν απάντησε. Απλώς χαμογέλασε και γλίστρησε. Σε μερικές ώρες θα κοουτσάριζε την ομάδα του. Με τις τρεις ιδιότητες. Τρεις άνθρωποι, ο εξής ένας: Γιώργος Δώνης γεωμέτρης. Γιώργος Δώνης παιδαγωγός. Και Γιώργος Δώνης θεραπευτής ψυχών. Καλύτερα δεν γίνεται - ούτε για την ομάδα του ούτε για τον ίδιο!
- Μακάρι να συνέβαινε αυτή η διαδικασία και στον δημόσιο τομέα. Τέλος πάντων. Οταν λες «αξιολόγηση», αναφέρεσαι στην ψυχολογική κατάσταση κάθε ποδοσφαιριστή;
«Υπάρχουν παιδιά με προβλήματα επειδή μεγάλωσαν ορφανά. Υπάρχουν άλλα παιδιά που έχουν φύγει από το σπίτι τους και ζουν στο προπονητικό κέντρο. Υπάρχουν παιδιά που αδυνατούν να αφομοιώσουν ταυτόχρονα πέντε εντολές. Μόνο δύο. Κάθε παιχνίδι έχει να κάνει, πρώτα απ’ όλα, με την κατάσταση κάθε ποδοσφαιριστή. Ετσι συμβαίνει και στη ζωή. Αν ρίξεις μια ματιά στον προσωπικό μου υπολογιστή, θα δεις το προφίλ και την αξιολόγηση περίπου 30 ποδοσφαιριστών».
«Είσαι Ελληνας; Εξω από δω»
- Μερικά παραδείγματα;
«Δεν μπορώ να σου αναφέρω ονόματα, όμως θα σου δώσω μερικά παραδείγματα. Ας πούμε η περίπτωση ενός παιδιού με ανίσχυρη προσωπικότητα. Μπορεί να είναι ικανό στην τεχνική, αλλά εντελώς απροστάτευτο και ανίσχυρο. Η περίπτωση ποδοσφαιριστή που δεν αντέχει να παίζει κάτω από συνθήκες μεγάλης πίεσης. Η τεχνική ικανότητα με την προσωπικότητα πρέπει να αναπτυχθούν ισοδύναμα».
- Γιατί πιστεύουμε πως οι ξένοι προπονητές είναι ανώτεροι από τους Ελληνες;
«Για μένα δεν είναι θέμα εθνικότητας. Είναι ζήτημα επιδόσεων και αποτελεσματικότητας. Φταίει ο τρόπος λειτουργίας του ελληνικού ποδοσφαίρου. Πλήρης αναξιοπιστία. Γιατί οι Ελληνες προπονητές του μπάσκετ είναι τόσο περιζήτητοι; Επειδή το προϊόν βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. Γι’ αυτό. Εγώ προσωπικά έχω χτυπήσει πολλές πόρτες στο εξωτερικό, είχα κλείσει εκατοντάδες ραντεβού με ατζέντηδες και άλλους παράγοντες, κι όμως στο άκουσμα της λέξης “Ελληνας” έπεφτα πάνω σε τοίχους. Είσαι Ελληνας και είσαι προπονητής, η πόρτα κλείνει. Στο εξωτερικό θεωρούν πως δεν υφίσταται ελληνικό ποδόσφαιρο. Πως το επίπεδό μας είναι πολύ χαμηλό».
- Ενώ αν ήσουν Γερμανός;
«Θα έβρισκα πολλές δουλειές. Και πού ’σαι; Δεν έχω τον παραμικρό φόβο και δισταγμό να συγκριθώ και να αναμετρηθώ με οποιονδήποτε προπονητή».
- Και με τον Πεπ Γουαρδιόλα;
«Για μένα ο Πεπ είναι ο πιο ευφυής σε κάποια πράγματα».
- Και οι άλλοι;
«Μετά είναι ο Κλοπ, ο Βενγκέρ, ο Μουρίνιο με έναν άλλο τρόπο, αλλά και ο Ποτσετίνο. Αν δεις πώς λειτουργώ εγώ σε ελληνική ομάδα και με ποια μέσα και με ποια υλικοτεχνική υποδομή λειτουργεί ο Ποτσετίνο στην Τότεναμ θα αντιληφθείς μια θλιβερή πραγματικότητα. Χάος ανάμεσα στις μεγάλες ελληνικές ομάδες και τις αντίστοιχες αγγλικές. Στις διαδικασίες είμαστε ισοδύναμοι. Ομως στις υποδομές και στο επίπεδο των ποδοσφαιριστών άσ' τα να πάνε».
- Λένε πως κάποια παιχνίδια είναι στημένα, γι’ αυτό είναι διάχυτη τόση ανυποληψία στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
«Παγκόσμιο φαινόμενο τα στημένα παιχνίδια Μια ματιά στη γειτονική Ιταλία αρκεί. Με τα ίδια λόγια δεν θα έπρεπε να υπάρχει ιταλικό ποδόσφαιρο».
- Μπας και φταίνε ο χουλιγκανισμός και αυτή η ασυγκράτητη, ακόρεστη βία;
«Αυτό είναι ζήτημα που πρέπει να λυθεί από τις κυβερνήσεις».
- Δηλαδή να πληρώνουμε εμείς οι φορολογούμενοι για να μαντρώνουν τους κανίβαλους μερικές μεραρχίες αστυνομικών; Δεν συμφωνώ. Οι ομάδες είναι επαγγελματικές. Είναι ανώνυμες εταιρείες. Αυτές πρέπει να πληρώνουν για την ασφάλεια των γηπέδων τους.
«Ξέρεις εσύ πολλές τέτοιες ομάδες που να μπορούν οικονομικά να στηρίξουν αμοιβές τόσων σεκιουριτάδων;».
Αντε τώρα να συνεννοηθείς με Αλέξη Κούγια
- Ε, τότε να κατεβάσουν ρολά. Αμάν πια.
«Το πρόβλημα του χουλιγκανισμού είναι βαθύτερο. Εγώ προσωπικά πόσες φορές δεν είχα πάνω από τον πάγκο μου κάποιον παππού με το εγγόνι του να με λούζει και να με στολίζει με κάθε κοσμητικό επίθετο της ελληνικής γλώσσας. Και μάλιστα πιο πέρα να κάθονται ατάραχοι, σαν να μην συμβαίνει τίποτα και οι σεκιουριτάδες, αλλά και οι αστυνομικοί. Θα μπορούσε να συμβεί στην Αγγλία; Θα τον είχαν μπουζουριάσει πριν καν ανοίξει το στόμα του».
- Τότε γιατί οι κυβερνήσεις δεν υιοθετούν τα μέτρα που πήρε η μακαρίτισσα Μάργκαρετ Θάτσερ;
«Επειδή τα πάντα υπακούν σε κάποιες πολιτικές σκοπιμότητες».
- Και οι σύνδεσμοι; Αυτοί δεν τροφοδοτούνται και δεν πληρώνονται από τους προέδρους;
«Φταίνε οι ομάδες και οι πρόεδροι που τους χρησιμοποιούν. Εγώ είμαι της άποψης πως πρέπει να λειτουργεί ο φόβος. Εβρισες, χτύπησες; Μέσα. Τώρα! Αλλά δεν είναι δυνατόν επειδή κάποιος ανεγκέφαλος εκτόξευσε κροτίδα να την πληρώνει όλη η ομάδα».
- Μα καλά δεν είναι εξωφρενικό όλοι αυτοί οι ιδιοκτήτες να μην επιθυμούν την άνοδο του επιπέδου των ομάδων τους; Αν βελτιωθεί το προϊόν, αν εξαλειφθεί ο χουλιγκανισμός, αν επιτραπεί η μετακίνηση οπαδών, τότε περισσότερα εισιτήρια, περισσότεροι φίλαθλοι, ακόμα και γιαγιάδες, περισσότερα χρήματα και καλύτερα τηλεοπτικά συμβόλαια. Στοιχειώδες. Δηλαδή όλοι αυτοί οι ιδιοκτήτες είναι αυτοκαταστροφικοί, είναι μαζόχες; Να ξοδεύουν από τις τσέπες τους; Απίστευτο.
«Οποιος ιδιοκτήτης επιχείρησε να κάνει κάτι έπεσε πάνω σε τοίχο. Εχεις ποτέ σου ακούσει το επίπεδο διαλόγων ανάμεσα σε αυτούς τους ιδιοκτήτες 14 ομάδων; Αν είχες ακούσει, τότε θα είχες καταλάβει περί ποιας ποιότητας ανθρώπων πρόκειται. Κανείς εξ αυτών δεν ενδιαφέρεται για το καλό του συνόλου. Μόνο για τον σύλλογό τους. Οσο το επίπεδο των παραγόντων είναι χαμηλό μην ελπίζεις σε τίποτα καλό. Οταν φερ’ ειπείν ο Αλέξης Κούγιας ισχυρίζεται δημοσίως πως η Λαμία είναι παράρτημα της ΑΕΚ και πως ο Παναθηναϊκός στήνει παιχνίδια, πώς θα μπορούσες να συνεννοηθείς μαζί του; Αν ήμασταν εμείς οι δύο, θα τα βρίσκαμε. Με αυτούς ποτέ».
«Χειρότερο το γερμανικό από το ελληνικό ποδόσφαιρο»
- Εκείνη τη στιγμή το μυαλό μου έκανε φλας μπακ και βρέθηκε στον περσινό δεύτερο γύρο, τότε που ξεφούσκωνε η ορμή του Παναθηναϊκού, μιας ομάδας που στον πρώτο γύρο μάς είχε καταπλήξει.
«Μικρό ρόστερ, περιορισμένο βάθος. Το ξεφούσκωμα οφείλεται σε άλλους παράγοντες και όχι από κούραση μετά τον ακατάπαυστο ηρωισμό των πρώτων αγώνων. Τι συνέβη; Σχεδόν μαζική επιδημία γρίπης. Ακόμα κι εγώ αναγκάστηκα να μείνω μία εβδομάδα στο κρεβάτι. Ετσι αναγκαστικά ανοίξαμε το ρόστερ, κι έτσι η ομάδα άρχισε να πέφτει. Τόσο απλό».
- Κατά τη γνώμη μου, ο Γιώργος Δώνης είναι άριστος γεωμέτρης και εξαιρετικός τοπογράφος.
«Το πρώτο στάδιο ενός προπονητή είναι η φιλοσοφία του. Η δική μου είναι στοχοπροσηλωμένη στην κυκλοφορία της μπάλας. Ετσι θα ελέγχω το παιχνίδι».
- Γιατί εν Ελλάδι δεν παράγονται πολλοί και καλοί επιθετικοί, παρά μόνο ικανοί αμυντικοί;
«Κάθε λαός έχει το δικό του DNA. Η φύση του Ελληνα είναι να διεκδικεί. Η διαδικασία της διεκδίκησης είναι αμυντικογενής».
- Κατά τη γνώμη μου, η άμυνα λειτουργεί υπέρ του καταστροφικού και όχι του δημιουργικού ποδοσφαίρου. Ισπανοί, Αγγλοι κατεβαίνουν να βάλουν γκολ. Οι Ελληνες κατεβαίνουν να ταμπουρωθούν και να καταστρέψουν το παιχνίδι του αντιπάλου. Αυτό κατάλαβε ο πονηρός Οτο Ρεχάγκελ κι έτσι κατάφερε να τους αρπάξει το τρόπαιο στο Euro 2004.
«Σου είπα, κάθε λαός με το δικό του στυλ. Οι Ιταλοί είναι μάστορες της τακτικής. Οι Ολλανδοί στην ανάπτυξη ταλέντων. Αλλά ας μην είμαστε τόσο ξενομανείς. Κατά τη γνώμη μου, το γερμανικό ποδόσφαιρο είναι χειρότερο από το ελληνικό, αλλά οι Γερμανοί είναι τυχεροί που έχουν γεννηθεί σε αυτή τη χώρα. Με τέτοια οικονομία και με τόσες υποδομές εμείς θα κάναμε θαύματα».
- Ποια η καλύτερη ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική σχολή;
«Το Αγγλικό Πρωτάθλημα».
- Και καλύτερη ευρωπαϊκή ομάδα;
«Η Μάντσεστερ Σίτι».
- Με στενοχωρείς. Εγώ είμαι φανατικός με τη Γιουνάιτεντ. Η Σίτι είναι για τους φλώρους.
(προσπέρασε το σχόλιο γελώντας) «Ο Πέπ Γουαρδιόλα είναι ο καλύτερος προπονητής. Κι άλλες ομάδες διαθέτουν το ίδιο και μεγαλύτερο μπάτζετ, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι φτωχά. Μια φανταστική υπόθεση. Δέκα προπονητές, ανάμεσά τους κι εγώ, να προπονούν την ίδια ομάδα με τους ίδιους παίκτες, να δούμε στο τέλος με ποιον προπονητή θα αποδώσουν καλύτερα».
«Αν είχαμε μερικά παραπάνω εκατομμυριάκια θα σου ’λεγα εγώ»
- Με τον Γιώργο Δώνη;
Δεν απάντησε. Ομως το εννοούσε. Μου άρεσε αυτό. Μου άρεσε η αυτοπεποίθησή του. Μου άρεσε η φιλοδοξία του και η ανταγωνιστικότητά του. Σαν να λέει «άι σιχτίρ με το image και τις δημόσιες σχέσεις. Δώστε μου τα μέσα να σας δείξω εγώ τι θα πει προπονητής Ελληνας. Κατά βάθος τον καμάρωνα.
- Μέσι ή Ρονάλντο;
«Μέσι. Και τους δύο τούς έχω συναντήσει ως αντιπάλους. Ο Μέσι μπορεί να ντριμπλάρει τους πάντες. Ο Ρονάλντο εξαφανίζεται. Τη μια στιγμή είναι απέναντί σου και την άλλη μακριά σου. Τον μαρκάρεις εδώ, τον βρίσκεις αλλού. Τρομερά γρήγορος με ταχύτατες αντιδράσεις».
- Δεν πιστεύεις πως σήμερα το ποδόσφαιρο κυριαρχείται από μισθοφόρους ποδοσφαιριστές;
«Τίποτα δεν γίνεται χωρίς συναίσθημα».
- Οπως με τον έρωτα;
«Περίπου. Κανείς δεν αποδίδει το μάξιμουμ μόνο για τα χρήματα. Πάντως σχετικά με τον αριθμό των ξένων ποδοσφαιριστών, εξαρτάται από τον πρόεδρο κάθε ομάδας».
- Και τι ακριβώς γίνεται στα παρασκήνια; Πέφτουν γαμοσταυρίδια;
«Το πώς μια ομάδα κυκλοφορεί μέσα στο γήπεδο φαίνεται από τη συμπεριφορά των παικτών. Δεν είναι η δουλειά μου να απομονώσω τον ιδιότροπο παίκτη από την ομάδα. Δουλειά μου είναι να τον ενσωματώσω στην ομάδα».
- Και τι ακριβώς κάνουν όλοι αυτοί οι βοηθοί;
«Διάφορες δουλειές. Ενας εξ αυτών, ας πούμε, με το λάπτοπ βιντεοσκοπεί το ματς. Ετσι, στο ημίχρονο αλλά και στη διάρκεια του αγώνα ελέγχουμε τα πάντα».
- Εχει συμβεί να αντιδράσεις βίαια εναντίον παικτών;
«Εχω μπει μέσα στα αποδυτήρια και παραλίγο να σπάσω κεφάλια. Γιατί το κάνω; Για να προκαλέσω αναταραχή. Να τους αγχώσω επειδή, ας πούμε, χάνουμε στο ημίχρονο με 2-0. Εχει συμβεί, επίσης, για τους αντίθετους λόγους να ζητήσω απόλυτη ηρεμία. Να αγκαλιάσω ποδοσφαιριστές με καταρρακωμένη ψυχολογία. Αν τους ζητήσω περισσότερη ένταση, μπορεί να καταστραφεί όλη η ομάδα. Σου είπα. Η ψυχολογία είναι ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές σε κάθε παιχνίδι. Θυμάμαι ένα περιστατικό σε ματς ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και τον Πανθρακικό. Είχε προηγηθεί ο Πανθρακικός και ο Κάτσε, μόλις 19 ετών, είχε πέσει χάμω από την απελπισία του. Εγώ τον αγκάλιασα και του είπα ψιθυριστά “πήγαινε παίξε το παιχνίδι σου και θα τους κερδίσουμε”. Ετσι έγινε. Κερδίσαμε με 3-1».
- Και η συμβουλή σου;
«Ο ποδοσφαιριστής πάντα πρέπει να κοιτάει μπροστά. Οχι τι έγινε πριν. Πάντα μπροστά. Το ίδιο και ο προπονητής».
- H Πανάθα θα είναι μέσα στους τρεις πρώτους;
«Θα το παλέψουμε».
- Κατά τη γνώμη σου, στο περσινό πρωτάθλημα ποια ομάδα έπαιξε καλύτερα; Ο ΠΑΟΚ ή ο Ολυμπιακός;
«Ο ΠΑΟΚ ήταν καλύτερος γιατί ήταν αποτελεσματικός. Ο Ολυμπιακός είχε μερικές πολύ καλές εμφανίσεις, όμως ο ΠΑΟΚ ήταν πληρέστατος σε όλες τις γραμμές».
- Και κάτι τελευταίο. Σκέψου, λέει, να πάρεις το πρωτάθλημα.
«Αν είχαμε μερικά εκατομμυριάκια ακόμα, θα σου ’λεγα εγώ».
Προτού τον ασπαστώ σταυρωτά και δω την πλάτη του να φεύγει, τον ρωτάω έτσι στα όρθια και ειρωνικά: «Αραγε θα προλάβει ο Καρντόσο να δει παρέλαση 28ης Οκτωβρίου;».
Δεν απάντησε. Απλώς χαμογέλασε και γλίστρησε. Σε μερικές ώρες θα κοουτσάριζε την ομάδα του. Με τις τρεις ιδιότητες. Τρεις άνθρωποι, ο εξής ένας: Γιώργος Δώνης γεωμέτρης. Γιώργος Δώνης παιδαγωγός. Και Γιώργος Δώνης θεραπευτής ψυχών. Καλύτερα δεν γίνεται - ούτε για την ομάδα του ούτε για τον ίδιο!
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr