Νυρεμβέργη 1946: Η άγνωστη δίκη των γιατρών των ναζί
23.11.2020
07:31
Ποιοι και για ποιους λόγους δικάστηκαν; – Γιατί δεν δικάστηκε ο περιβόητος Josef Mengele; – Τι είναι ο Κώδικας της Νυρεμβέργης και ποια η σημασία του στη σύγχρονη ιατρική;
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως είναι γνωστό, διαπράχθηκαν πολλά και σοβαρά εγκλήματα. Οι συμμαχικές δυνάμεις με τη λεγόμενη δήλωση της Μόσχας τον Οκτώβριο του 1943, ανέλαβαν την υποχρέωση να παραπέμψουν σε δίκη τους ναζί εγκληματίες πολέμου. Πραγματικά, μετά τη λήξη του πολέμου και συγκεκριμένα τον Αύγουστο του 1945 υπογράφτηκε στο Λονδίνο η ιδρυτική πράξη του Διεθνούς Στρατοδικείου, που θα δίκαζε τους εγκληματίες.
Το δικαστήριο συγκροτήθηκε από τέσσερις δικαστές, έναν από καθεμιά από τις νικήτριες χώρες (Η.Π.Α., Ε.Σ.Σ.Δ., Μ. Βρετανία, Γαλλία) με πρόεδρο τον Βρετανό Τζέφρι Λόρενς. Η δίκη άρχισε τον Νοέμβριο του 1945 και διήρκεσε ως τα τέλη Αυγούστου 1946. Οι αποφάσεις διαβάστηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου και την 1 Οκτωβρίου 1946 με κάποιους από τους 21 κατηγορούμενους που κάθισαν στο εδώλιο να καταδικάζονται σε θάνατο, άλλοι σε καταναγκαστικά έργα και ποινές κάθειρξης και τρεις αθωώθηκαν. Αν και διατυπώθηκαν διάφορες ενστάσεις, κυρίως για την εθνικότητα των δικαστών, αποτρόπαια εγκλήματα όπως γενοκτονία, φόνοι αμάχων και αιχμαλώτων, εκτοπίσεις για τη δημιουργία χώρων φυλετικής καθαρότητας κ.ά., δεν μπορούσαν να μείνουν ατιμώρητα.
Η δίκη των ναζί γιατρών (Doctors’ trial)
Για τη δίκη της Νυρεμβέργης έχουν γραφτεί πάρα πολλά και δεν νομίζουμε ότι θα είχε νόημα να ασχοληθούμε κι εμείς μ’ αυτή, καθώς λίγο-πολύ οι αναγνώστες μας γνωρίζουν ότι μπορούν πολύ εύκολα να βρουν περισσότερες λεπτομέρειες.
Σχεδόν άγνωστο όμως είναι ότι εκτός από τη Δίκη των εγκληματιών πολέμου, που σίγουρα αποτελεί την σημαντικότερη δίκη του 20ου αιώνα και μία από τις πλέον σημαντικές όλων των εποχών, έγιναν μία σειρά ακόμα από δίκες Γερμανών γιατρών, αξιωματούχων και γενικότερα εξεχόντων δικαστικών, στρατιωτικών, οικονομικών και άλλων παραγόντων των ναζί, που έμειναν στην ιστορία ως Δίκες της Νυρεμβέργης (γερμανικά Nurnberger Prozesse). Σε αυτές, 163 από τους 200 συνολικά κατηγορούμενους καταδικάστηκαν. Αμερικανικά στρατιωτικά δικαστήρια εκδίκασαν 12 τέτοιες υποθέσεις στη Νυρεμβέργη μετά το τέλος της δίκης των εγκληματιών πολέμου. Αυτές είναι γνωστές ως Trials of War Criminals before the Nuremberg Military(NMT) (Δίκες των εγκληματιών πολέμου ενώπιον των στρατιωτικών δικαστηρίων της Νυρεμβέργης) ή απλούστερα Μεταγενέστερες Δίκες της Νυρεμβέργης.
Η πρώτη και ίσως η πιο σημαντική είναι η γνωστή ως «Δίκη των γιατρών» (Doctors’ Trial) ή, πιο επίσημα, «Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κατά Karl Brandt κ.ά.». Κατηγορούμενοι ήταν 20 κορυφαίοι γιατροί των ναζί και 3 υψηλόβαθμοι Γερμανοί αξιωματούχοι. Κατηγορήθηκαν ότι είχαν εμπλακεί σε ναζιστικούς πειραματισμούς και μαζικές δολοφονίες με το πρόσχημα της ευθανασίας. Οι δικαστές ήταν όλοι Αμερικανοί: πρόεδρος του δικαστηρίου ήταν ο Walter B. Beals, μέλη οι Harold L. Sebring και Johnson T. Crawford και αναπληρωτής δικαστής ο Victor C. Swearing, πρώην ειδικός βοηθός του Γενικού Εισαγγελέα των ΗΠΑ. Δημόσιος κατήγορος ήταν ο Telford Taylor και Γενικός Εισαγγελέας οJames M. Mc Haney. Το κατηγορητήριο κατατέθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1946. Η δίκη ξεκίνησε στις 9 Δεκεμβρίου 1946 και ολοκληρώθηκε στις 20 Αυγούστου 1947.
Ο Telford Taylorκατά την έναρξη της δίκης είπε τα εξής:
(σε ελεύθερη απόδοση)
«Οι κατηγορούμενοι σε αυτή την περίπτωση κατηγορούνται για δολοφονίες, βασανιστήρια και άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο όνομα της ιατρικής. Τα θύματα αυτών των εγκλημάτων είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Ελάχιστοι είναι ακόμα ζωντανοί, μερικοί από αυτούς θα εμφανιστούν στην αίθουσα του δικαστηρίου. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα δύστυχα θύματα κατακρεουργήθηκαν ή πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν. Ως επί το πλείστον είναι ανώνυμοι νεκροί. Για τους δολοφόνους τους αυτοί οι δύστυχοι δεν ήταν άνθρωποι. Ήρθαν μαζικά και αντιμετωπίστηκαν χειρότερα από ζώα».
Στη ναζιστική Γερμανία οι γιατροί σχεδίασαν και θέσπισαν το «Πρόγραμμα Ευθανασίας», που ήταν η συστηματική δολοφονία όλων εκείνων που θεωρούνταν ανάξιοι για να ζήσουν. Επιπλέον, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Γερμανοί γιατροί πραγματοποίησαν ψευδοεπιστημονικά πειράματα χρησιμοποιώντας χιλιάδες φυλακισμένους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Οι περισσότεροι από όσους έγιναν πειραματόζωα πέθαναν ή είχαν μόνιμες βλάβες. Τα περισσότερα θύματα των πειραμάτων ήταν Εβραίοι, Ρομά, Πολωνοί και Ρώσοι. Επίσης οι γιατροί κατηγορήθηκαν και για διάπραξη εγκλημάτων σε Γερμανούς υπηκόους, όπως και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, τα SS.
Αντίθετα το δικαστήριο έκρινε ότι ήταν εκτός της δικαιοδοσίας του να εξετάσει αν οι κατηγορούμενοι συμμετείχαν σε συνωμοσία για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Από τους 23 κατηγορούμενους 7 καταδικάστηκαν σε θάνατο, 9 σε ποινές από 10 χρόνια φυλάκιση ως και ισόβια κάθειρξη, ενώ 7 αθωώθηκαν.
Αναλυτικά καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν οι: Victor Brack, Karl Brandt (προσωπικός γιατρός του Χίτλερ), Rudolf Brandt, Karl Gebhardt, Waldemar Hoven, Joachim Mrugowsky και Wolfram Sievers. Όλοι οι παραπάνω απαγχονίστηκαν στις 2 Ιουνίου 1948 στη φυλακή Landsberg της Βαυαρίας.
Σε ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης, μερικές από τις οποίες μειώθηκαν στη συνέχεια, καταδικάστηκαν οι: Herman Becker-Freyseng, Wilhelm Beiglbock, Fritz Fischer, Karl Genzken, Siegfried Handloser, Herta Oberheuser η μοναδική γυναίκα ανάμεσα στους κατηγορούμενους, η οποία προκάλεσε απίστευτες ωμότητες το στρατόπεδο συγκέντρωσης τουRavensbruck. «Θηρίο που μεταμφιέζεται σε άνθρωπο», χαρακτηρίστηκε από μάρτυρα που επιβίωσε από την κόλαση του Ravensbruck. Οι υπόλοιποι που καταδικάστηκαν ήταν οι: Helmut Poppendick, Gerhard Rose, Oskar Schroder.
Τέλος αθωώθηκαν οι: Kurt Blome, Adolf Pokorny, Hans-Wolfgang Romberg, Paul Rostock, Siegfried Ruff, Konrad Schafer και Georg August Weltz.
Το δικαστήριο συγκροτήθηκε από τέσσερις δικαστές, έναν από καθεμιά από τις νικήτριες χώρες (Η.Π.Α., Ε.Σ.Σ.Δ., Μ. Βρετανία, Γαλλία) με πρόεδρο τον Βρετανό Τζέφρι Λόρενς. Η δίκη άρχισε τον Νοέμβριο του 1945 και διήρκεσε ως τα τέλη Αυγούστου 1946. Οι αποφάσεις διαβάστηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου και την 1 Οκτωβρίου 1946 με κάποιους από τους 21 κατηγορούμενους που κάθισαν στο εδώλιο να καταδικάζονται σε θάνατο, άλλοι σε καταναγκαστικά έργα και ποινές κάθειρξης και τρεις αθωώθηκαν. Αν και διατυπώθηκαν διάφορες ενστάσεις, κυρίως για την εθνικότητα των δικαστών, αποτρόπαια εγκλήματα όπως γενοκτονία, φόνοι αμάχων και αιχμαλώτων, εκτοπίσεις για τη δημιουργία χώρων φυλετικής καθαρότητας κ.ά., δεν μπορούσαν να μείνουν ατιμώρητα.
Η δίκη των ναζί γιατρών (Doctors’ trial)
Για τη δίκη της Νυρεμβέργης έχουν γραφτεί πάρα πολλά και δεν νομίζουμε ότι θα είχε νόημα να ασχοληθούμε κι εμείς μ’ αυτή, καθώς λίγο-πολύ οι αναγνώστες μας γνωρίζουν ότι μπορούν πολύ εύκολα να βρουν περισσότερες λεπτομέρειες.
Σχεδόν άγνωστο όμως είναι ότι εκτός από τη Δίκη των εγκληματιών πολέμου, που σίγουρα αποτελεί την σημαντικότερη δίκη του 20ου αιώνα και μία από τις πλέον σημαντικές όλων των εποχών, έγιναν μία σειρά ακόμα από δίκες Γερμανών γιατρών, αξιωματούχων και γενικότερα εξεχόντων δικαστικών, στρατιωτικών, οικονομικών και άλλων παραγόντων των ναζί, που έμειναν στην ιστορία ως Δίκες της Νυρεμβέργης (γερμανικά Nurnberger Prozesse). Σε αυτές, 163 από τους 200 συνολικά κατηγορούμενους καταδικάστηκαν. Αμερικανικά στρατιωτικά δικαστήρια εκδίκασαν 12 τέτοιες υποθέσεις στη Νυρεμβέργη μετά το τέλος της δίκης των εγκληματιών πολέμου. Αυτές είναι γνωστές ως Trials of War Criminals before the Nuremberg Military(NMT) (Δίκες των εγκληματιών πολέμου ενώπιον των στρατιωτικών δικαστηρίων της Νυρεμβέργης) ή απλούστερα Μεταγενέστερες Δίκες της Νυρεμβέργης.
Η πρώτη και ίσως η πιο σημαντική είναι η γνωστή ως «Δίκη των γιατρών» (Doctors’ Trial) ή, πιο επίσημα, «Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κατά Karl Brandt κ.ά.». Κατηγορούμενοι ήταν 20 κορυφαίοι γιατροί των ναζί και 3 υψηλόβαθμοι Γερμανοί αξιωματούχοι. Κατηγορήθηκαν ότι είχαν εμπλακεί σε ναζιστικούς πειραματισμούς και μαζικές δολοφονίες με το πρόσχημα της ευθανασίας. Οι δικαστές ήταν όλοι Αμερικανοί: πρόεδρος του δικαστηρίου ήταν ο Walter B. Beals, μέλη οι Harold L. Sebring και Johnson T. Crawford και αναπληρωτής δικαστής ο Victor C. Swearing, πρώην ειδικός βοηθός του Γενικού Εισαγγελέα των ΗΠΑ. Δημόσιος κατήγορος ήταν ο Telford Taylor και Γενικός Εισαγγελέας οJames M. Mc Haney. Το κατηγορητήριο κατατέθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1946. Η δίκη ξεκίνησε στις 9 Δεκεμβρίου 1946 και ολοκληρώθηκε στις 20 Αυγούστου 1947.
Ο Telford Taylorκατά την έναρξη της δίκης είπε τα εξής:
(σε ελεύθερη απόδοση)
«Οι κατηγορούμενοι σε αυτή την περίπτωση κατηγορούνται για δολοφονίες, βασανιστήρια και άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο όνομα της ιατρικής. Τα θύματα αυτών των εγκλημάτων είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Ελάχιστοι είναι ακόμα ζωντανοί, μερικοί από αυτούς θα εμφανιστούν στην αίθουσα του δικαστηρίου. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα δύστυχα θύματα κατακρεουργήθηκαν ή πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν. Ως επί το πλείστον είναι ανώνυμοι νεκροί. Για τους δολοφόνους τους αυτοί οι δύστυχοι δεν ήταν άνθρωποι. Ήρθαν μαζικά και αντιμετωπίστηκαν χειρότερα από ζώα».
«Οι κατηγορούμενοι κατηγορούνται για δολοφονίες, βασανιστήρια και άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο όνομα της ιατρικής. Τα περισσότερα από αυτά τα δύστυχα θύματα κατακρεουργήθηκαν ή πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν».
Στη ναζιστική Γερμανία οι γιατροί σχεδίασαν και θέσπισαν το «Πρόγραμμα Ευθανασίας», που ήταν η συστηματική δολοφονία όλων εκείνων που θεωρούνταν ανάξιοι για να ζήσουν. Επιπλέον, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Γερμανοί γιατροί πραγματοποίησαν ψευδοεπιστημονικά πειράματα χρησιμοποιώντας χιλιάδες φυλακισμένους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Οι περισσότεροι από όσους έγιναν πειραματόζωα πέθαναν ή είχαν μόνιμες βλάβες. Τα περισσότερα θύματα των πειραμάτων ήταν Εβραίοι, Ρομά, Πολωνοί και Ρώσοι. Επίσης οι γιατροί κατηγορήθηκαν και για διάπραξη εγκλημάτων σε Γερμανούς υπηκόους, όπως και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, τα SS.
Αντίθετα το δικαστήριο έκρινε ότι ήταν εκτός της δικαιοδοσίας του να εξετάσει αν οι κατηγορούμενοι συμμετείχαν σε συνωμοσία για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Από τους 23 κατηγορούμενους 7 καταδικάστηκαν σε θάνατο, 9 σε ποινές από 10 χρόνια φυλάκιση ως και ισόβια κάθειρξη, ενώ 7 αθωώθηκαν.
Αναλυτικά καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν οι: Victor Brack, Karl Brandt (προσωπικός γιατρός του Χίτλερ), Rudolf Brandt, Karl Gebhardt, Waldemar Hoven, Joachim Mrugowsky και Wolfram Sievers. Όλοι οι παραπάνω απαγχονίστηκαν στις 2 Ιουνίου 1948 στη φυλακή Landsberg της Βαυαρίας.
Σε ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης, μερικές από τις οποίες μειώθηκαν στη συνέχεια, καταδικάστηκαν οι: Herman Becker-Freyseng, Wilhelm Beiglbock, Fritz Fischer, Karl Genzken, Siegfried Handloser, Herta Oberheuser η μοναδική γυναίκα ανάμεσα στους κατηγορούμενους, η οποία προκάλεσε απίστευτες ωμότητες το στρατόπεδο συγκέντρωσης τουRavensbruck. «Θηρίο που μεταμφιέζεται σε άνθρωπο», χαρακτηρίστηκε από μάρτυρα που επιβίωσε από την κόλαση του Ravensbruck. Οι υπόλοιποι που καταδικάστηκαν ήταν οι: Helmut Poppendick, Gerhard Rose, Oskar Schroder.
Τέλος αθωώθηκαν οι: Kurt Blome, Adolf Pokorny, Hans-Wolfgang Romberg, Paul Rostock, Siegfried Ruff, Konrad Schafer και Georg August Weltz.
Γιατί δεν δικάστηκε ο Γιόζεφ Μένγκελε;
Σίγουρα ο πιο γνωστός από τους εγκληματίες Γερμανούς γιατρούς των ναζί ήταν ο Γιόζεφ Μένγκελε (Josef Mengele), ο διαβόητος « άγγελος του θανάτου» του Άουσβιτς (1911 – 1979). Ο Μέγκελε όμως δεν δικάστηκε ποτέ για τα εγκλήματα του. Πρόκειται όχι απλά για τον πιο γνωστό από τους εγκληματίες Γερμανούς γιατρούς, αλλά και τον πιο διεστραμμένο.
Είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρει κανείς χαρακτηρισμό για έναν άνθρωπο, ο οποίος άνοιγε τα κεφάλια των κρατούμενων στο Άουσβιτς, ενώ αυτοί ήταν ζωντανοί, για να δει πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος!
Στις 17 Ιανουαρίου 1945, ο Μένγκελε έφυγε από το Άουσβιτς και πήγε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Γκρος-Ρόζεν, όπου συνέχισε τα θανατηφόρα «πειράματά» του.
Στις 5 Φεβρουαρίου, εγκατέλειψε και το Γκρος-Ρόζεν και εντάχθηκε σε μία μονάδα της Βέρμαχτ, η οποία λίγο αργότερα παραδόθηκε στους Αμερικανούς. Μετά από τρεις μήνες αφέθηκε ελεύθερος, καθώς δεν είχε γίνει γνωστή η δράση του και με το όνομα Φριτς Χόλμαν, κρύφτηκε σ’ ένα απομονωμένο αγρόκτημα στο Ροζενχάιμ της Βαυαρίας (φθινόπωρο 1945).
Εκεί έμεινε ως τον Απρίλιο του 1949, οπότε με το όνομα Χέλμουτ Γκρέγκορ πήγε στη Γένοβα και στις 20 Ιουνίου 1949, με το ατμόπλοιο «North King», έφυγε για το Μπουένος Άιρες. Όπως είναι γνωστό, στην Αργεντινή είχαν καταφύγει και άλλοι εγκληματίες πολέμου, οι οποίοι βοήθησαν τον Μένγκελε να φτάσει στη λατινοαμερικάνικη χώρα χρησιμοποιώντας πλαστά έγγραφα του Ερυθρού Σταυρού. Εκεί έζησε ως το τέλος της δεκαετίας του 1950. Μια φορά τουλάχιστον, με πλαστή ταυτότητα ταξίδεψε στη Γερμανία. Γνωρίζοντας ότι καταζητείται, κατέφυγε στην Παραγουάη. Μετά τη μυθιστορηματική απαγωγή και μεταφορά από τη Μοσάντ στο Ισραήλ του Άντολφ Άιχμαν, αρχιτέκτονα του Ολοκαυτώματος (η σύλληψη του έγινε στην Αργεντινή το 1960), ο Μένγκελε κατέφυγε στη Βραζιλία και συγκεκριμένα στο Σάο Πάολο, όπου ζούσε σε φτωχικές σχετικά συνθήκες. Πέθανε στις 9 Φεβρουαρίου 1979 στη Βερτόγκα. Ενώ κολυμπούσε, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και πνίγηκε.
Ο Γιόσεφ Μέγκελε, ο διαβόητος « άγγελος του θανάτου» του Άουσβιτς, άνοιγε τα κεφάλια των κρατούμενων στο Άουσβιτς, ενώ αυτοί ήταν ζωντανοί, για να δει πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος! Δεν δικάστηκε ποτέ για τα εγκλήματα του.
Ο τάφος του Μένγκελε, ανακαλύφθηκε το 1985, ενώ εξέταση DNA το 1992 πιστοποίησε την ταυτότητά του.
(Τα στοιχεία για τον Μένγκελε, προέρχονται από τη Βικιπαίδεια).
Για τον Γιόζεφ Μένγκελε, έχουν γραφτεί πολλά. Επίσης , προκαλεί εντύπωση πώς ο συγκεκριμένος εγκληματίας γιατρός, κατάφερε και ξέφυγε για περισσότερα από 30 χρόνια, από Ισραηλινούς, Αμερικανικούς , «κυνηγούς ναζί», όπως τον περίφημο Σίμον Βίζενταλ. Μία από τις απαντήσεις που έχουν δοθεί, είναι ότι είχε κάλυψη από τους Αμερικανούς, καθώς στα εγκληματικά πειράματά του, ήταν παρόντες και Αμερικανοί επιστήμονες, κάτι που δεν θεωρούμε απίθανο…
Η γερμανική (αντι) προπαγάνδα για τα εγκλήματα πολέμου
Επίσημα βέβαια, οι Γερμανοί έχουν παραδεχτεί τα εγκλήματα που διέπραξαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερα άρθρα μας, ναι μεν κάποιοι τιμωρήθηκαν ακόμα και με θάνατο, ωστόσο πολλοί εγκληματίες πολέμου, είτε ρίχνοντας τις ευθύνες σε άλλους που είχαν πεθάνει, είτε λέγοντας ότι εκτελούσαν διαταγές με το πιστόλι στον κρόταφο, έμειναν ατιμώρητοι.
(Δείτε σχετικά άρθρα μας για τη σφαγή στο Κομμένο της Άρτας και στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων).
Και βέβαια, έχουν ιδρυθεί στη Γερμανία διάφοροι σύλλογοι, οργανώσεις κλπ, που θεωρητικά έχουν στόχο την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον, τη συμφιλίωση των λαών κλπ, ενώ στην ουσία προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα…
Φέρνουμε σήμερα στο φως, για πρώτη φορά, μία άγνωστη ιστορία που μας εκμυστηρεύτηκε πρόσφατα ένας κορυφαίος Έλληνας ακαδημαϊκός. Για ευνόητους λόγους, δεν θα αναφέρουμε για ποιον διαπρεπή Έλληνα επιστήμονα πρόκειται.
Ο συγκεκριμένος ακαδημαϊκός, ήταν ο βασικός ομιλητής σε μία εκδήλωση για τη μάχη της Κρήτης που έγινε στο «Κατράκειο Θέατρο» της Νίκαιας, ενώ θα ακολουθούσαν και κάποιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Το «Κατράκειο», έχει χωρητικότητα, επίσημα, 5.550 θέσεις. Εκείνη την ημέρα ήταν κατάμεστο και μάλιστα από πολύ περισσότερους θεατές. Άλλοι 2.000 περίπου, έμειναν εκτός θεάτρου! Στην ομιλία του, ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός δεν αρκέστηκε στη μάχη της Κρήτης αλλά αναφέρθηκε και στα εγκλήματα των ναζί σε όλη την Ελλάδα. Στο τέλος της ομιλίας του καταχειροκροτήθηκε και δέχτηκε πολλά συγχαρητήρια.
Εχουν ιδρυθεί στη Γερμανία διάφοροι σύλλογοι, οργανώσεις κλπ, που θεωρητικά έχουν στόχο την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον, τη συμφιλίωση των λαών κλπ, ενώ στην ουσία προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα…
Εκείνο που τον εξέπληξε όμως, είναι ότι μερικές μέρες αργότερα, έλαβε στο σπίτι του μία επιστολή από ένα από τα γερμανικά «ιδρύματα» στα οποία αναφερθήκαμε παραπάνω. Προφανώς, ανάμεσα στους θεατές στο «Κατράκειο», ήταν και ελληνομαθείς Γερμανοί (άνθρωποι της πρεσβείας ή πράκτορες), που ενημέρωσαν τους συμπατριώτες τους, που ανακάλυψαν τη διεύθυνση κατοικίας του ακαδημαϊκού και σε μία ευγενική επιστολή, αφού δέχονταν ότι όντως οι πρόγονοί τους έκαναν εγκλήματα (και) στην Ελλάδα, τον προσκαλούσαν, με όλα τα έξοδα πληρωμένα στο Βερολίνο, για να του εξηγήσουν ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, τόσο φρικιαστικά, όπως νομίζουμε και ότι πρέπει πλέον να μην ασχολούμαστε με το παρελθόν αλλά να δούμε το μέλλον. Πώς θα μπορέσει να υπάρξει συμφιλίωση των λαών, να μην επαναληφθούν ανάλογα γεγονότα στο μέλλον κλπ.
Ο σχεδόν πάντα πράος Έλληνας ακαδημαϊκός, εξοργίστηκε και έσκισε την επιστολή. Βέβαια, όπως μας εκμυστηρεύτηκε πρόσφατα είναι κάτι για το οποίο μετάνιωσε, γιατί αυτή η επιστολή ήταν τεκμήριο της γερμανικής (αντι) προπαγάνδας.Φυσικά, δεν του πέρασε ούτε στιγμή από το μυαλό η σκέψη να αποδεχθεί την πρόσκληση και επειδή έχουμε την τιμή να τον γνωρίζουμε καλά, είμαστε βέβαια ότι αυτό ισχύει.
Όμως, πόσοι άλλοι διαπρεπείς επιστήμονες, δεν θα έχουν δελεαστεί από ανάλογες προτάσεις γερμανικών ιδρυμάτων «συμφιλίωσης»; Και φυσικά επειδή πίσω από τους ωραίους τίτλους και τις καλές προθέσεις, συχνά κρύβονται σκοτεινά σχέδια, όλοι όσοι αποδέχθηκαν τις προτάσεις των ιδρυμάτων, είναι πολύ πιθανό να ανταπέδωσαν με κάποιον τρόπο τη γερμανική «φιλοξενία»…
Ο κώδικας της Νυρεμβέργης
Η δίκη των γιατρών στη Νυρεμβέργη, εκτός από την τιμωρία των περισσότερων υπεύθυνων για τα ιατρικά εγκλήματα που έγιναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, είχε κι ένα άλλο πολύ σημαντικό αποτέλεσμα. Στην ετυμηγορία του Δικαστηρίου, έπειτα από εισήγηση των Andrew Ivy και Lea Alexander, αναδείχθηκαν 10 αρχές για τη νομιμοποίηση της ιατρικής έρευνας σε ανθρώπους. Το σύνολο αυτών των αρχών, είναι γνωστό ως «Κώδικας της Νυρεμβέργης» (Numberger Kodex) και αν και δεν έχει επίσημα δεκτός ως νόμος ή ως επίσημη οδηγία ηθικής ιατρικής δεοντολογίας, από κανένα διεθνή οργανισμό ή κράτος, θεωρείται το σημαντικότερο έγγραφο στην ιστορία της ηθικής δεοντολογίας της κλινικής έρευνας.
Η δίκη των γιατρών στη Νυρεμβέργη είχε κι ένα άλλο πολύ σημαντικό αποτέλεσμα. Στην ετυμηγορία του Δικαστηρίου αναδείχθηκαν 10 αρχές για τη νομιμοποίηση της ιατρικής έρευνας σε ανθρώπους.
Οι δέκα κανόνες του κώδικα δηλώθηκαν στο τμήμα της ετυμηγορίας με τίτλο "Επιτρεπόμενα Ιατρικά Πειράματα":
1. Η εθελοντική συναίνεση του εξεταζόμενου είναι απολύτως απαραίτητη.
2. Το πείραμα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να παράγει καρποφόρα αποτελέσματα για το καλό της κοινωνίας, απροσέγγιστο μέσω άλλων μεθόδων ή μέσον μελέτης και όχι τυχαίο και περιττό.
3. Το πείραμα θα πρέπει να σχεδιαστεί και να βασίζεται σε αποτελέσματα πειραμάτων σε ζώα, στην γνώση του φυσικού ιστορικού της νόσου ή άλλον προβλημάτων υπό μελέτη για να διασφαλιστεί ότι τα αναμενόμενα αποτελέσματα θα δικαιολογήσουν την εκτέλεση του πειράματος.
4. Το πείραμα πρέπει να διεξάγεται έτσι ώστε να αποφεύγεται κάθε περιττή σωματική και ψυχική οδύνη και τραυματισμός.
5. Δεν πρέπει να διεξάγεται πείραμα όταν υπάρχει εκ των προτέρων υποψία θανάτου ή τραυματισμού ως αποτέλεσμα. Εκτός, ίσως, σε εκείνα τα πειράματα όπου οι πειραματικοί γιατροί χρησιμεύουν επίσης ως υποκείμενα.
6. Ο βαθμός κινδύνου, δεν πρέπει να υπερβαίνει εκείνον που καθορίζεται από την ανθρωπιστική σημασία του προβλήματος που καλείται να επιλυθεί από το πείραμα.
7. Θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες προετοιμασίες και να παρεχθούν οι κατάλληλες εγκαταστάσεις για την προστασία του εξεταζόμενου, ακόμη και από τις ελάχιστες πιθανότητες τραυματισμού, αναπηρίας ή θανάτου.
8. Το πείραμα πρέπει να διεξάγεται μόνο από επιστημονικά εγκεκριμένα πρόσωπα. Ο υψηλότερος βαθμός εμπειρίας και φροντίδας θα πρέπει να απαιτείται σε όλα τα στάδια του πειράματος από εκείνους που διεξάγουν ή συμμετέχουν σε αυτό.
9. Κατά τη διάρκεια του πειράματος ο εξεταζόμενος είναι ελεύθερος να τερματίσει το πείραμα εάν έχει φτάσει στη φυσική ή ψυχική κατάσταση όπου η συνέχιση του πειράματος του φαίνεται αδύνατη.
10. Κατά τη διάρκεια του πειράματος, ο υπεύθυνος επιστήμονας πρέπει να είναι προετοιμασμένος να τερματίσει το πείραμα σε οποιοδήποτε στάδιο, εάν έχει πιθανό λόγο να πιστεύει κατά την άσκηση της καλής πίστης, την ανώτερη ικανότητα και την προσεκτική κρίση που απαιτείται από αυτόν, ότι η συνέχιση του πειράματος είναι πιθανό να οδηγήσει σε τραυματισμό, αναπηρία ή θάνατο του εξεταζόμενου.
Αν και οι Αμερικανοί, είναι τουλάχιστον επιφυλακτικοί στην έμμεση αναφορά στον Όρκο του Ιπποκράτη στον Κώδικα και στην ανάγκη παροχής πληροφορίας, ο Κώδικας της Νυρεμβέργης, είναι μέχρι σήμερα στις Η.Π.Α., το έγγραφο που έχει τη σημαντικότερη επιρροή στο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την ιατρική έρευνα. Ο Δυτικός κόσμος, έχει απορρίψει τον Κώδικα της Νυρεμβέργης, με το επιχείρημα ότι πρόκεται για «Κώδικα για Βαρβάρους» (πηγή: Βικιπαίδεια).
Οι αναγνώστες μας, διαβάζοντας τα άρθρα του Κώδικα, νομίζουμε ότι μπορούν, κι ας μην είναι ειδικοί, να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα. Κι επειδή στην μετά κορωνοϊό εποχή, που ελπίζουμε κι ευχόμαστε να έρθει πολύ σύντομα, θα τεθούν πολλά ζητήματα βιοηθικής και θα υπάρξουν πιστεύουμε, πολλές συζητήσεις, για το ποια είναι τα όρια της ιατρικής έρευνας και από πού ξεκινά η ανθρώπινη συναίνεση, καλό είναι να γνωρίζουμε τον Κώδικα της Νυρεμβέργης, καθώς θεωρούμε ότι θα έρθει στο προσκήνιο. Αυτός είναι άλλωστε αποκλειστικά και ο σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου και σε καμία περίπτωση δεν αφήνουμε αιχμές ή υπονοούμενα σχετικά με τον κορωνοϊό και τα εμβόλια.
Ο Όρκος του Ιπποκράτη
Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή.
Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και την κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία.
Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο.
Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη.
Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης.
Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά.
Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr