Ένα φθινοπωρινό γεύμα διαφορετικό από τα άλλα, μιας και η συνάντηση των εθελοντών της bwin με τους διαμένοντες της Στέγης Υποστηριζόμενης Διαβίωσης «Φωτεινή» έδιωξε κάθε… μελαγχολικό συναίσθημα.
Αλέξανδρος Κορυζής: Αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε ο πρωθυπουργός του δεύτερου «Όχι»;
Αλέξανδρος Κορυζής: Αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε ο πρωθυπουργός του δεύτερου «Όχι»;
Ποιος ήταν ο Αλέξανδρος Κορυζής – Η ανάληψη της πρωθυπουργίας μετά τον θάνατο του Ι. Μεταξά – Το δεύτερο «όχι» στον Γερμανό πρέσβη – Η μοιραία συνάντηση με τον βασιλιά Γεώργιο Β’ – Οι δύο πυροβολισμοί στην καρδιά του Α. Κορυζή – Δολοφονία ή αυτοκτονία ο θάνατός του;
Σε δύο άρθρα μας στο protothema.gr έχουμε ασχοληθεί διεξοδικά με τρεις μυστηριώδεις θανάτους. Δύο στη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου (Ιωάννης Μεταξάς, Βόρις της Βουλγαρίας) και έναν (Αλέξανδρος Παπάγος) το 1955. Όπως είχαμε αναφέρει στα άρθρα αυτά, κατά μία περίεργη σύμπτωση και στους τρεις αυτούς θανάτους εμπλέκονται οι Βρετανοί. Βέβαια αποδείξεις δεν υπάρχουν, ωστόσο είναι γεγονός πως τόσο ο Μεταξάς όσο και οι Βόρις και Παπάγος ήταν εμπόδιο στα σχέδια του Ηνωμένου Βασιλείου.
Με έναν ακόμη περίεργο θάνατο στη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου θα ασχοληθούμε στο σημερινό μας άρθρο. Πρόκειται για τον Αλέξανδρο Κορυζή, που διαδέχτηκε τον Ιωάννη Μεταξά στην πρωθυπουργία της χώρας μας και σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή αυτοκτόνησε στις 18 Απριλίου 1941. Για το αν ήταν αυτοκτονία ή δολοφονία ο θάνατος του Α. Κορυζή έχουν διατυπωθεί πολλές εικασίες. Στο σημερινό μας άρθρο θα αναφέρουμε τα γεγονότα ως τον θάνατό του και θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε, όσο αυτό είναι εφικτό, τι ακριβώς συνέβη το μοιραίο απόγευμα της 18 Απριλίου 1941.
Ποιος ήταν ο Αλέξανδρος Κορυζής (Κοριζής);
Ο Αλέξανδρος Κορυζής γεννήθηκε στον Πόρο το 1885. Ήταν γιος του Γ. Κορυζή, που είχε διατελέσει βουλευτής Τροιζηνίας και δήμαρχος Πόρου, εγγονός του Σ. Κορυζή, επίσης βουλευτή Τροιζηνίας και δισέγγονος του αγωνιστή του 1821 Γ. Κορυζή. Διδάχτηκε τα εγκύκλια γράμματα στον Πόρο και την Αθήνα. Από το 1901 ως το 1905 φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ είχε ήδη προσληφθεί (1903) στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας. Πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους, όπου και διακρίθηκε. Συνέχισε την σταδιοδρομία του στην Εθνική Τράπεζα και το 1919-1920 υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη. Στην πρωτεύουσα της Ιωνίας ήταν αυτός που ίδρυσε και οργάνωσε το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας. Το 1925 συνέβαλε στη δημιουργία του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού (ΑΣΟ), του οποίου υπήρξε πρόεδρος στο ΔΣ του (1925 – 1928). Συνέβαλε επίσης στην ίδρυση τηςΑγροτικής Τράπεζας και ήταν ο πρώτος πρόεδρος του ΔΣ της (1929). Το 1928 διορίστηκε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ενώ κατ’ εντολή της κυβέρνησης υπέβαλε σχέδιο νόμου για τη σύσταση Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου (1929). Διετέλεσε υπουργός οικονομικών στη βραχύβια κυβέρνηση Οθωναίου (7 – 10 Μαρτίου 1933) και υπουργός Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως (5 Αυγούστου 1936 – 12 Ιουλίου 1939) με πρωθυπουργό τον Ιωάννη Μεταξά. Μετά τον θάνατο του Ιωάννη Δροσόπουλου(9/8/1939) ανέλαβε τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας. Μετά τον αιφνίδιο και περίεργο θάνατο του Ι. Μεταξά τον Ιανουάριο του 1941, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ του ανέθεσε την πρωθυπουργία της Ελλάδας. Δεν ήταν μέλος της κυβέρνησης, ήταν άνθρωπος ανεξάρτητος και ανεπηρέαστος, έντιμος και έχαιρε γενικής εκτίμησης. Αυτή ήταν οι βασικοί λόγοι που έκαναν τον βασιλιά να του αναθέσει την πρωθυπουργία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική στιγμή.
Ο Α. Κορυζής πρωθυπουργός
Για να μη διαταραχθεί η υπάρχουσα κατάσταση ο Κορυζής εκτός από την πρωθυπουργία ανέλαβε και όλα τα υπουργεία του προκατόχου του (υπουργός Εξωτερικών, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και υπουργός Στρατιωτικών, Ναυτικών και Αεροπορίας), ενώ δεν αντικατέστησε κανέναν από τους υπουργούς της κυβέρνησης. Γενικά οι ξένοι είχαν θετική εντύπωση για τον Κορυζή, καθώς τον χαρακτήριζαν ευυπόληπτο και έμπειρο οικονομολόγο, δημόσιο άντρα και όχι πολιτικάντη και ευσυνείδητο, ισχυρό αυτοδημιούργητο άνδρα μεγάλης αξιοπρέπειας που περιφρονούσε τους κομματάρχες και τους ελιγμούς τους. Αντίθετα ο Βρετανός πρεσβευτή στην Αθήνα, Μάικλ Πάλερετ, θεωρούσε τον Κορυζή αδύναμο χαρακτήρα και άτομο χωρίς προσωπικότητα.
Το διάγγελμα του Κορυζή όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία θεωρείται ιστορικό, καθώς αποδέχτηκε ένα Γολγοθά που οδηγούσε στην θυσία του με κάθε τρόπο.
Παρά τα πολλά προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ο Κορυζής στο εσωτερικό πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό την απόκρουση της εαρινής αντεπίθεσης των Ιταλών στη Βόρειο Ήπειρο (Μάρτιος1941). Βέβαια τα εύσημα πρέπει να αποδοθούν κυρίως στους ηρωικούς Έλληνες στρατιώτες που δεν λύγισαν (δείτε και σχετικό άρθρο μας για το Ύψωμα 731). Καθώς ο Μουσολίνι απέτυχε παταγωδώς να νικήσει τον ελληνικό στρατό, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι οι Γερμανοί θα έκαναν επίθεση στην Ελλάδα. Έτσι ο Κορυζής βρέθηκε να συζητά με τους Βρετανούς για τον τρόπο αντίδρασης σε ενδεχόμενη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα.
Το δεύτερο «Όχι»
Όπως γράφει ο Νίκος Γιαννόπουλος στο βιβλίο του «Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΤΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ ΟΧΙ», «μεταξύ των Ελλήνων και των Βρετανών ιθυνόντων υπήρχαν διαφορετικές εκτιμήσεις, γιατί αντιμετώπιζαν το πρόβλημα από διαφορετική σκοπιά, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν σοβαρές διαφωνίες κατά τις διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση της επερχόμενης γερμανικής επίθεσης κατά της Ελλάδας» και στη συνέχεια γράφει: «Έλληνες και Βρετανοί επιτελείς είχαν υποπέσει σε τραγικά τακτικά σφάλματα, τα οποία οι έμπειροι Γερμανοί στρατηγοί δεν επρόκειτο ν’ αφήσουν ανεκμετάλλευτα».
Στις 5.15 π. μ.(5.20 π. μ. κατά τους Γερμανούς) της 6ης Απριλίου 1941 εκδηλώθηκε η πρώτη γερμανική επίθεση εναντίον των ελληνικών φυλακίων στο όρος Μπέλες.15 – 30 λεπτά αργότερα (υπάρχει διαφωνία μεταξύ των πηγών) ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, πρίγκιπας Βίκτορ φον Έρμπαχ, επισκέφθηκε τον Α. Κορυζή σπίτι του και του απέδωσε νότα, δηλ. διπλωματική διακοίνωση (όχι τελεσίγραφο ή επίσημη κήρυξη πολέμου) προφανώς για να αποφύγει ένα δεύτερο «όχι’. Ο Κορυζής το διάβασε βιαστικά και ο Έρμπαχ του είπε :«Θα πρέπει να πληροφορήσω την υμετέρα εξοχότητα ότι την στιγμήν ταύτην εκ μέρους της γερμανικής κυβερνήσεως επιδίδεται διακοίνωσις εις τον εν Βερολίνω Έλληνα πρεσβευτήν. Διά της ανακοινώσεως σας γνωρίζομεν ότι τα γερμανικά στρατεύματα θα εισέλθουν εις το ελληνικόν έδαφος σήμερον την πρωίαν κατόπιν της εν Ελλάδι αφίξεως αγγλικών στρατιωτικών δυνάμεων». Ο Κορυζής σηκώθηκε από την πολυθρόνα του και του απάντησε:«Παρακαλώ διαβιβάσατέ στην Υμετέραν κυβέρνησιν ότι η Ελλάς υπεραμυνόμενη του πατρίου εδάφους θα αντιτάξει αντίστασιν διά των όπλων εις πάσαν απόπειραν των γερμανικών στρατευμάτων όπως εισβάλουν εις αυτό». Τον Γερμανό πρέσβη, συνόδευε ο στρατιωτικός ακόλουθος, αντισυνταγματάρχης Φον Κλεμ Χόκενμπουργκ, που μιλούσε πολύ καλά ελληνικά που έμαθε στη Σμύρνη, όπου έζησε και μεγάλωσε μαζί με Ελληνόπουλα. Απήγγειλε μάλιστα με άνεση στίχους του Όμηρου από την «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια»! Ο πρέσβης φον Έρμπαχ, ήταν φιλέλληνας. Μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του και το Βερολίνο τον έθεσε άμεσα σε διαθεσιμότητα!
Με έναν ακόμη περίεργο θάνατο στη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου θα ασχοληθούμε στο σημερινό μας άρθρο. Πρόκειται για τον Αλέξανδρο Κορυζή, που διαδέχτηκε τον Ιωάννη Μεταξά στην πρωθυπουργία της χώρας μας και σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή αυτοκτόνησε στις 18 Απριλίου 1941. Για το αν ήταν αυτοκτονία ή δολοφονία ο θάνατος του Α. Κορυζή έχουν διατυπωθεί πολλές εικασίες. Στο σημερινό μας άρθρο θα αναφέρουμε τα γεγονότα ως τον θάνατό του και θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε, όσο αυτό είναι εφικτό, τι ακριβώς συνέβη το μοιραίο απόγευμα της 18 Απριλίου 1941.
Ποιος ήταν ο Αλέξανδρος Κορυζής (Κοριζής);
Ο Αλέξανδρος Κορυζής γεννήθηκε στον Πόρο το 1885. Ήταν γιος του Γ. Κορυζή, που είχε διατελέσει βουλευτής Τροιζηνίας και δήμαρχος Πόρου, εγγονός του Σ. Κορυζή, επίσης βουλευτή Τροιζηνίας και δισέγγονος του αγωνιστή του 1821 Γ. Κορυζή. Διδάχτηκε τα εγκύκλια γράμματα στον Πόρο και την Αθήνα. Από το 1901 ως το 1905 φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ είχε ήδη προσληφθεί (1903) στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας. Πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους, όπου και διακρίθηκε. Συνέχισε την σταδιοδρομία του στην Εθνική Τράπεζα και το 1919-1920 υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη. Στην πρωτεύουσα της Ιωνίας ήταν αυτός που ίδρυσε και οργάνωσε το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας. Το 1925 συνέβαλε στη δημιουργία του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού (ΑΣΟ), του οποίου υπήρξε πρόεδρος στο ΔΣ του (1925 – 1928). Συνέβαλε επίσης στην ίδρυση τηςΑγροτικής Τράπεζας και ήταν ο πρώτος πρόεδρος του ΔΣ της (1929). Το 1928 διορίστηκε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ενώ κατ’ εντολή της κυβέρνησης υπέβαλε σχέδιο νόμου για τη σύσταση Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου (1929). Διετέλεσε υπουργός οικονομικών στη βραχύβια κυβέρνηση Οθωναίου (7 – 10 Μαρτίου 1933) και υπουργός Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως (5 Αυγούστου 1936 – 12 Ιουλίου 1939) με πρωθυπουργό τον Ιωάννη Μεταξά. Μετά τον θάνατο του Ιωάννη Δροσόπουλου(9/8/1939) ανέλαβε τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας. Μετά τον αιφνίδιο και περίεργο θάνατο του Ι. Μεταξά τον Ιανουάριο του 1941, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ του ανέθεσε την πρωθυπουργία της Ελλάδας. Δεν ήταν μέλος της κυβέρνησης, ήταν άνθρωπος ανεξάρτητος και ανεπηρέαστος, έντιμος και έχαιρε γενικής εκτίμησης. Αυτή ήταν οι βασικοί λόγοι που έκαναν τον βασιλιά να του αναθέσει την πρωθυπουργία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική στιγμή.
Ο Α. Κορυζής πρωθυπουργός
Για να μη διαταραχθεί η υπάρχουσα κατάσταση ο Κορυζής εκτός από την πρωθυπουργία ανέλαβε και όλα τα υπουργεία του προκατόχου του (υπουργός Εξωτερικών, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και υπουργός Στρατιωτικών, Ναυτικών και Αεροπορίας), ενώ δεν αντικατέστησε κανέναν από τους υπουργούς της κυβέρνησης. Γενικά οι ξένοι είχαν θετική εντύπωση για τον Κορυζή, καθώς τον χαρακτήριζαν ευυπόληπτο και έμπειρο οικονομολόγο, δημόσιο άντρα και όχι πολιτικάντη και ευσυνείδητο, ισχυρό αυτοδημιούργητο άνδρα μεγάλης αξιοπρέπειας που περιφρονούσε τους κομματάρχες και τους ελιγμούς τους. Αντίθετα ο Βρετανός πρεσβευτή στην Αθήνα, Μάικλ Πάλερετ, θεωρούσε τον Κορυζή αδύναμο χαρακτήρα και άτομο χωρίς προσωπικότητα.
Το διάγγελμα του Κορυζή όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία θεωρείται ιστορικό, καθώς αποδέχτηκε ένα Γολγοθά που οδηγούσε στην θυσία του με κάθε τρόπο.
Παρά τα πολλά προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ο Κορυζής στο εσωτερικό πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό την απόκρουση της εαρινής αντεπίθεσης των Ιταλών στη Βόρειο Ήπειρο (Μάρτιος1941). Βέβαια τα εύσημα πρέπει να αποδοθούν κυρίως στους ηρωικούς Έλληνες στρατιώτες που δεν λύγισαν (δείτε και σχετικό άρθρο μας για το Ύψωμα 731). Καθώς ο Μουσολίνι απέτυχε παταγωδώς να νικήσει τον ελληνικό στρατό, ήταν σχεδόν βέβαιο ότι οι Γερμανοί θα έκαναν επίθεση στην Ελλάδα. Έτσι ο Κορυζής βρέθηκε να συζητά με τους Βρετανούς για τον τρόπο αντίδρασης σε ενδεχόμενη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα.
Το δεύτερο «Όχι»
Όπως γράφει ο Νίκος Γιαννόπουλος στο βιβλίο του «Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΤΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ ΟΧΙ», «μεταξύ των Ελλήνων και των Βρετανών ιθυνόντων υπήρχαν διαφορετικές εκτιμήσεις, γιατί αντιμετώπιζαν το πρόβλημα από διαφορετική σκοπιά, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν σοβαρές διαφωνίες κατά τις διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση της επερχόμενης γερμανικής επίθεσης κατά της Ελλάδας» και στη συνέχεια γράφει: «Έλληνες και Βρετανοί επιτελείς είχαν υποπέσει σε τραγικά τακτικά σφάλματα, τα οποία οι έμπειροι Γερμανοί στρατηγοί δεν επρόκειτο ν’ αφήσουν ανεκμετάλλευτα».
Στις 5.15 π. μ.(5.20 π. μ. κατά τους Γερμανούς) της 6ης Απριλίου 1941 εκδηλώθηκε η πρώτη γερμανική επίθεση εναντίον των ελληνικών φυλακίων στο όρος Μπέλες.15 – 30 λεπτά αργότερα (υπάρχει διαφωνία μεταξύ των πηγών) ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, πρίγκιπας Βίκτορ φον Έρμπαχ, επισκέφθηκε τον Α. Κορυζή σπίτι του και του απέδωσε νότα, δηλ. διπλωματική διακοίνωση (όχι τελεσίγραφο ή επίσημη κήρυξη πολέμου) προφανώς για να αποφύγει ένα δεύτερο «όχι’. Ο Κορυζής το διάβασε βιαστικά και ο Έρμπαχ του είπε :«Θα πρέπει να πληροφορήσω την υμετέρα εξοχότητα ότι την στιγμήν ταύτην εκ μέρους της γερμανικής κυβερνήσεως επιδίδεται διακοίνωσις εις τον εν Βερολίνω Έλληνα πρεσβευτήν. Διά της ανακοινώσεως σας γνωρίζομεν ότι τα γερμανικά στρατεύματα θα εισέλθουν εις το ελληνικόν έδαφος σήμερον την πρωίαν κατόπιν της εν Ελλάδι αφίξεως αγγλικών στρατιωτικών δυνάμεων». Ο Κορυζής σηκώθηκε από την πολυθρόνα του και του απάντησε:«Παρακαλώ διαβιβάσατέ στην Υμετέραν κυβέρνησιν ότι η Ελλάς υπεραμυνόμενη του πατρίου εδάφους θα αντιτάξει αντίστασιν διά των όπλων εις πάσαν απόπειραν των γερμανικών στρατευμάτων όπως εισβάλουν εις αυτό». Τον Γερμανό πρέσβη, συνόδευε ο στρατιωτικός ακόλουθος, αντισυνταγματάρχης Φον Κλεμ Χόκενμπουργκ, που μιλούσε πολύ καλά ελληνικά που έμαθε στη Σμύρνη, όπου έζησε και μεγάλωσε μαζί με Ελληνόπουλα. Απήγγειλε μάλιστα με άνεση στίχους του Όμηρου από την «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια»! Ο πρέσβης φον Έρμπαχ, ήταν φιλέλληνας. Μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του και το Βερολίνο τον έθεσε άμεσα σε διαθεσιμότητα!
Αυτό ήταν το δεύτερο «Όχι» των Ελλήνων στις δυνάμεις του Άξονα, που δεν έχει λάβει την ίδια θέση στην ιστορία με το πρώτο «Όχι», του Ιωάννη Μεταξά. Βέβαια, ούτε ο Μεταξάς, ούτε ο Κορυζής είπαν (μονολεκτικά) «Όχι», ωστόσο έτσι πέρασαν στην ιστορία και ως «Όχι» θα μείνουν για πάντα σ’ αυτή…
Η γερμανική προέλαση
Όπως αναφέραμε, οι ελληνικές δυνάμεις συνέχιζαν να αγωνίζονται με επιτυχία εναντίον των Ιταλών στη Βόρεια Ήπειρο, οι Γερμανοί συνάντησαν γενναία αντίσταση στα οχυρά της γραμμής Μεταξά (Μακεδονία-Θράκη), που τους εξέπληξε ιδιαίτερα όταν έκαναν τις συγκρίσεις με την αντίσταση που συνάντησαν στο Δυτικό Μέτωπο. Παρά τις απώλειές τους όμως, η υπεροπλία τους τόσο σε έμψυχο δυναμικό, όσο και σε οπλισμό, τους βοήθησαν να κάμψουν την αντίσταση των ηρωικών Ελλήνων.
Με τη γερμανική εισβολή στη χώρα μας και συγκλονιστικές σκηνές από την ηρωική αντίσταση των Ελλήνων, θα ασχοληθούμε σε μελλοντικό μας άρθρο. Σήμερα, θα επικεντρωθούμε στη στάση του Κορυζή από τις 6 Απριλίου 1941 ως τον θάνατό του (18/4/1941).
Το βάρος που είχε να σηκώσει στους ώμους του ο Κορυζής ήταν, μετά τη γερμανική προέλαση, τεράστιο. Υπήρχαν αλληλοσυγκρουόμενες αντιλήψεις, εφιαλτικά δεδομένα, εκκλήσεις από το μέτωπο και, κυρίως, βρετανικές πιέσεις. Οι Άγγλοι, φοβούνταν μήπως καμφθεί η αντίσταση του ελληνικού στρατού στην Αλβανία και δυσχερανθεί έτσι η αποχώρηση των 60.000 στρατιωτικών τους από την Ελλάδα.
Παράλληλα, υπήρχε ο κίνδυνος, οι θριαμβευτές του ελληνοϊταλικού πολέμου, να πιαστούν αιχμάλωτοι από τους Ιταλούς τους οποίους είχαν κατατροπώσει στα πεδία των μαχών. Αποφασίστηκε, σε πρώτη φάση, η μετάβαση της βασιλικής οικογένειας και της κυβέρνησης στην Κρήτη και στη συνέχεια, αν αυτό κρινόταν απαραίτητο, στη Μέση Ανατολή.
Η κρίσιμη και μοιραία σύσκεψη
Όπως γράφει ο Ιάκωβος Χονδροματίδης: «Το βέβαιο είναι ότι ο Κορυζής αποδείχθηκε συνεπέστερος αγγλόφιλος από τον προκάτοχό του και δέχθηκε αμέσως τη «συμβολική» βρετανική βοήθεια, παρότι γνώριζε ότι η εγκατάσταση βρετανικών στρατιωτικών μονάδων στη Βόρεια Ελλάδα θα προκαλούσε την άμεση γερμανική αντίδραση».
Να σημειώσουμε ότι οι Γερμανοί, το πρωί της 9ης Απριλίου 1941 είχαν καταλάβει τη Θεσσαλονίκη και συνέχιζαν την προέλασή τους στη Νότια Ελλάδα.
Στις 18 Απριλίου 1941, έγινε έκτακτη σύγκληση του υπουργικού συμβουλίου στο ξενοδοχείο "Μεγάλη Βρετάνια». Ο Γεώργιος, σύμφωνα με τον Ι. Χονδροματίδη, διαπίστωσε σύντομα ότι ο Κορυζής δεν ήταν ο κατάλληλος και αποφασιστικός άνθρωπος που χρειαζόταν. Ακόμα και οι στενοί συνεργάτες του Μεταξά Μανιαδάκης και Διάκος που είχαν συμφωνήσει αρχικά με την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Κορυζή, άλλαξαν γνώμη.
Μετά τη λήξη της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στη διάρκεια του οποίου ο Γεώργιος τα έβαζε πότε με τον Παπάγο και πότε με τον Κορυζή, έμειναν ο βασιλιάς, ο Κορυζής, ο Μανιαδάκης, ο Υφυπουργός Στρατιωτικών Παπαδήμας και ο φρούραρχος Καβράκος, να συζητήσουν για τα μέτρα τήρησης της δημόσιας τάξης που έπρεπε να ληφθούν στην Αθήνα. Μόλις έληξε κι αυτή η σύσκεψη, ο Γεώργιος και ο Κορυζής, έμειναν μόνοι τους για 10’. Τι ακριβώς ειπώθηκε σ’ αυτή τη συνάντηση, παραμένει άγνωστο.
Σίγουρα όμως ο Γεώργιος, πιεζόμενος και από τον Βρετανό πρέσβη Πάλερετ, μετέφερε στον Κορυζή τις αγγλικές επικρίσεις, ενώ φαίνεται ότι τον κατηγορούσε για την κατάρρευση του μετώπου και τις άδειες που δόθηκαν στους στρατιώτες, μετά από εντολή του Υφυπουργού Στρατιωτικών Παπαδήμα. Πιθανότατα και ο Υφυπουργός Τύπου Θεολόγος Νικολούδης, διέβαλε τον Κορυζή στον βασιλιά. Ο Νικολούδης αντιπαθούσε τον Κορυζή τον οποίο μάλιστα είχε χαρακτηρίσει «ψυχασθενή»!
Ο Γεώργιος επέπληξε τον Κορυζή μιλώντας του πολύ έντονα. Οι φωνές ακούγονταν στους διαδρόμους του «Μεγάλη Βρετάνια»: «Το βέβαιον είναι, κύριε πρόεδρε, ότι διέφυγε ο έλεγχος της καταστάσεως από τας χείρας σας», είπε ο Γεώργιος, όπως αναφέρουν οι Τ. Κοντογιαννίδης και Ι. Χονδροματίδης.
Ο ευαίσθητος Κορυζής, ταράχτηκε και απάντησε:
«Μεγαλειότατε, όλος μου ο βίος είναι μια σειρά πράξεων τιμίων. Υπήρξα τίμιος, είμαι τίμιος και θα πεθάνω τίμιος άνθρωπος». Παράλληλα, ζήτησε από τον Γεώργιο να τον αντικαταστήσει με κάποιον άλλο, περισσότερο δυναμικό ίσως κάποιον στρατιωτικό και συνέχισε:
«Μεγαλειότατε, πηγαίνω εις την οικία μου δια να αναπαυθώ επ’ ολίγον, επειδή είμαι κουρασμένος. Ελπίζω να σας δω συντόμως»… Ο Κορυζής συγκινημένος ασπάστηκε το δεξί χέρι του βασιλιά και αποχώρησε σκυθρωπός…
Βγαίνοντας από το γραφείο του βασιλιά, συνάντησε τον υπουργό Κ. Κοτζιά, ο οποίος βλέποντάς τον κατηφή τον ρώτησε τι συμβαίνει. «Τίποτε», απάντησε ο Κορυζής.
Στην είσοδο του ξενοδοχείου, συναντήθηκε με τον πρίγκιπα Πέτρο, ο οποίος γράφει στα «Απομνημονεύματά» του (εφημερίδα «Ακρόπολις», Φεβρουάριος 1978): «Σπρώξαμε ελαφρά ο ένας τον άλλον και πρόλαβα να ρίξω μια γρήγορη ματιά στο τραβηγμένο και καταβεβλημένο πρόσωπό του, μέσα από το τζάμι που μας χώριζε.
Σκέφθηκα πόσο κουρασμένος φαινόταν και είπα στον εαυτό μου ότι δεν ήταν παράξενο, αφού αυτός ήταν φορτωμένος με τόσες πολλές ευθύνες στην παρούσα φάση».
Η αυτοκτονία (;) του Α. Κορυζή
Λίγο αργότερα, ο Κορυζής έφτανε στο σπίτι του (Κηφισίας 51), «κάτωχρος και συντετριμμένος», όπως είπε αργότερα η σύζυγός του, προκαλώντας ζωηρή ανησυχία τόσο στην ίδια, όσο και στα παιδιά τους. Αρκέστηκε μόνο να πει ότι έχει απόλυτη ανάγκη να μείνει μόνος του, να μην τον ενοχλήσει κανείς και ότι θα πάει στο ιδιαίτερο γραφείο του γιατί ήθελε να γράψει μια επιστολή.
Στο μεταξύ, ο Γεώργιος ανησύχησε βλέποντας τον Κορυζή να αποχωρεί σε άθλια κατάσταση και ζήτησε από τον Κ. Κοτζιά να στείλει επειγόντως τον Ιωάννη Διάκο στο σπίτι του Κορυζή και να τον ειδοποιήσει να επιστρέψει στο «Μεγάλη Βρετάνια», γιατί τον χρειάζεται.
Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο Γεώργιος δεν έστειλε στο σπίτι του Κορυζή τον διάδοχο Παύλο, όπως λανθασμένα αναφέρεται στη Βικιπαίδεια και αλλού. Ρωτήσαμε και τον Δρα Ιωάννη Παπαφλωράτο, άριστο γνώστη (και) της συγκεκριμένης περιόδου της ελληνικής ιστορίας, που μας είπε ότι σε καμία πηγή δεν αναφέρεται ότι πήγε στο σπίτι του Κορυζή ο Παύλος. Εκείνος που πήγε στην οδό Κηφισίας, ήταν ο Ιώαννης Διάκος. Ποιος ήταν όμως ο Ιωάννης Διάκος;
Αινιγματική και σκοτεινή προσωπικότητα, δημοσιογράφος που εξέδιδε την εφημερίδα «Εφημερίς των Ελλήνων», ιδιαίτερος γραμματέας και εξ απορρήτων σύμβουλος του Ι. Μεταξά που συμμετείχε σε όλα τα υπουργικά συμβούλια. Συγκρούστηκε σφοδρά με τους υπουργούς της κυβέρνησης Μεταξά Θεόδωρο Σκυλακάκη (παππού του σημερινού υπουργού) και Αλέξανδρο Παπαχελά (παππού του Αλέξη Παπαχελά), οι οποίοι παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση και εξορίστηκαν…
Ο Διάκος έφτασε στο σπίτι του Κορυζή. Καθώς ο ανελκυστήρας ήταν χαλασμένος, ανέβηκε τρέχοντας τις σκάλες. Ας δούμε τι είπε στον Κ. Κοτζιά:
«Κτύπησα την πόρτα και μου άνοιξε αμέσως η κυρία Κορυζή. Τη ρώτησα με κομμένη αναπνοή και αγωνία που είναι ο πρόεδρος «Στο δωμάτιό του», μου απάντησε ταραγμένη και με ανησυχία. Πάμε αμέσως εκεί, φοβούμαι κάποιο κακό ανεπανόρθωτο! Την ακολούθησα τρέχοντας στο δωμάτιο του πρωθυπουργού.
Η πόρτα ήταν κλειστή. Με το πρώτο κτύπημά μας και την προσφώνηση του ονόματός του ακούσαμε έναν πυροβολισμό και μείναμε αποσβολωμένοι. Αμέσως κατόπιν δεύτερος πυροβολισμός! Σπάσαμε την πόρτα, ενώ ελπίζαμε να μην αντικρίσουμε το θέαμα που φοβόμαστε. Ο Αλέξανδρο Κορυζής ήταν νεκρός, επάνω στο κρεβάτι του, με την εικόνα της Παναγιάς στο στήθος του. Από την νεκροψία που διενεργήθηκε, διαπιστώσαμε ότι ο Κορυζής έφερε δύο διαμπερή τραύματα στην καρδιά. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε εύλογα η γερμανική προπαγάνδα και έκανε λόγο για τη «δολοφονία του Έλληνα πρωθυπουργού από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες». Ποιος αυτοπυροβολείται άλλωστε δυο φορές στην καρδιά;».
Όταν επέστρεψε στο «Μεγάλη Βρετάνια», ο Διάκος με το θλιβερό νέο, όλοι συγκλονίστηκαν. Περισσότερο απ’ όλους ο Γεώργιος, που είχε τύψεις γιατί επέπληξε τον Κορυζή.
«Δεν του είπα τίποτα να του κακοφανεί! Ξαφνικά μου εφίλησε το χέρι, εσηκώθηκε να φύγει και μου είπεν ότι πηγαίνει σπίτι του, δι’ υποθέσεις του. Είναι τραγικό, είναι απίστευτο! Δεν του είπα τίποτα ώστε να του κακοφανεί», είπε ο βασιλιάς.
Αποφασίστηκε στη συνέχεια, να μην ανακοινωθεί ότι ο Κορυζής αυτοκτόνησε, για να μην κλονιστεί το ηθικό των στρατιωτών που πολεμούσαν. Έτσι, ανακοινώθηκε ότι «ο πρωθυπουργός Αλέξ. Κορυζής απεβίωσεν αιφνιδίως»…
Αυτοκτονία ή δολοφονία ο θάνατος Κορυζή;
Από τις 4.15 μ.μ. της 18/4/1941 που βρέθηκε νεκρός ο Α. Κορυζής, μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση για το αν αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε.
Ο Δρ. Ιωάννης Παπαφλωράτος, χαρακτήρισε περίεργη και σκοτεινή υπόθεση τον θάνατο Κορυζή.
Απευθυνθήκαμε σ’ έναν γιατρό, με εξαιρετικές γνώσεις ιατροδικαστικής (σπουδές σε Η.Π.Α., Γερμανία, συνεργασία με Έλληνες ιατροδικαστές κλπ.), ο οποίος μας είπε ότι ήδη, ο Κορυζής ήταν νεκρός από τον πρώτο πυροβολισμό.
Ακόμα κι αν αυτό δεν είχε συμβεί, αποκλείεται ο δεξιόχειρας Κορυζής να έβρισκε τη δύναμη να αυτοπυροβοληθεί για δεύτερη φορά με το αριστερό του χέρι. Ευχαριστούμε θερμά τον γιατρό και σεβόμαστε την επιθυμία του να μην αναφέρουμε το όνομα του.
Ο Ιάκωβος Χονδροματίδης, είναι άκρως αποκαλυπτικός… Ας δούμε τι γράφει.
Η «αυτοκτονία» του Κορυζή και η κυβέρνηση Κοτζιά
«Σύμφωνα, λοιπόν, με τους αυτόπτες μάρτυρες της «αυτοκτονίας» του Κορυζή (Ι. Διάκο και Κορυζή), ο πρωθυπουργός βρέθηκε νεκρός κρατώντας ένα περίστροφο στο αριστερό του χέρι και έχοντας ένα εικόνισμα της Παναγίας στο στήθος του.
Πώς όμως ήταν δυνατόν ένας δεξιόχειρας να χρησιμοποιήσει το αριστερό του χέρι για να αυτοπυροβοληθεί, παραμένει αναπάντητο εδώ και επτά(σημ. οκτώ σήμερα) δεκαετίες.
Προφανώς ο δολοφόνος του, μέσα στην ταραχή εκείνων των στιγμών, παρέλειψε τη σημαντική αυτή λεπτομέρεια και διαπράττοντας σφάλμα τοποθέτησε το όπλο στο αριστερό χέρι του Κορυζή…
Το γεγονός επίσης ότι ο Κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι οι πυροβολισμοί που ακούστηκαν «ήταν δύο», προκαλεί εύλογα το ερώτημα πώς θα μπορούσε ο ασθενής και ηλικιωμένος τραπεζίτης να αυτοπυροβοληθεί δύο φορές.
Όσον αφορά στην εχεμύθεια της χήρας Κορυζή, η οικογένειά της ανταμείφθηκε για την αφοσίωσή της στο Στέμμα. Μετά τον πόλεμο, η κόρη της, Φρόσω Κορυζή, προσλήφθηκε στο Παλάτι.
Για τα αίτια που προκάλεσαν τη δολοφονία του Αλ. Κορυζή, ο Κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι οι μόνοι άνθρωποι που γνώριζαν την αλήθεια ήταν ο Γεώργιος, ο Κ. Μανιαδάκης και ο μυστικοσύμβουλος Ι. Διάκος (βλ. Κ. Κοτζιά: Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της, Γ’ έκδοση, Αθήνα 1947, σελ. 405). Επίσης, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι λίγο μετά τη δολοφονία του Κορυζή, ο Γεώργιος έσπευσε να συναντήσει πρώτα τους δύο μυστικοσυμβούλους του, Ι. Διάκο και Κ. Μανιαδάκη. Προφανώς, οι άνθρωποι που θα αναλάμβαναν τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης έπρεπε να είναι και της απόλυτης εμπιστοσύνης του Βρετανού πρέσβη».
Πηγές: ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΕΡ. ΧΟΝΔΡΟΜΑΤΙΔΗΣ, «Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1935-1944», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΘΟΥΛΗ 2012.
ΤΑΣΟΣ Κ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ, «ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ, 2016
ΝΙΚΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, «Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ «ΟΧΙ», HISTORICAL QUEST, ΑΘΗΝΑ 2015.
Τα στοιχεία της βιογραφίας του Αλέξανδρου Κορυζή, προέρχονται από την Εγκ/δεια ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ, Τ. 35 και τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Η γερμανική προέλαση
Όπως αναφέραμε, οι ελληνικές δυνάμεις συνέχιζαν να αγωνίζονται με επιτυχία εναντίον των Ιταλών στη Βόρεια Ήπειρο, οι Γερμανοί συνάντησαν γενναία αντίσταση στα οχυρά της γραμμής Μεταξά (Μακεδονία-Θράκη), που τους εξέπληξε ιδιαίτερα όταν έκαναν τις συγκρίσεις με την αντίσταση που συνάντησαν στο Δυτικό Μέτωπο. Παρά τις απώλειές τους όμως, η υπεροπλία τους τόσο σε έμψυχο δυναμικό, όσο και σε οπλισμό, τους βοήθησαν να κάμψουν την αντίσταση των ηρωικών Ελλήνων.
Με τη γερμανική εισβολή στη χώρα μας και συγκλονιστικές σκηνές από την ηρωική αντίσταση των Ελλήνων, θα ασχοληθούμε σε μελλοντικό μας άρθρο. Σήμερα, θα επικεντρωθούμε στη στάση του Κορυζή από τις 6 Απριλίου 1941 ως τον θάνατό του (18/4/1941).
Το βάρος που είχε να σηκώσει στους ώμους του ο Κορυζής ήταν, μετά τη γερμανική προέλαση, τεράστιο. Υπήρχαν αλληλοσυγκρουόμενες αντιλήψεις, εφιαλτικά δεδομένα, εκκλήσεις από το μέτωπο και, κυρίως, βρετανικές πιέσεις. Οι Άγγλοι, φοβούνταν μήπως καμφθεί η αντίσταση του ελληνικού στρατού στην Αλβανία και δυσχερανθεί έτσι η αποχώρηση των 60.000 στρατιωτικών τους από την Ελλάδα.
Παράλληλα, υπήρχε ο κίνδυνος, οι θριαμβευτές του ελληνοϊταλικού πολέμου, να πιαστούν αιχμάλωτοι από τους Ιταλούς τους οποίους είχαν κατατροπώσει στα πεδία των μαχών. Αποφασίστηκε, σε πρώτη φάση, η μετάβαση της βασιλικής οικογένειας και της κυβέρνησης στην Κρήτη και στη συνέχεια, αν αυτό κρινόταν απαραίτητο, στη Μέση Ανατολή.
Η κρίσιμη και μοιραία σύσκεψη
Όπως γράφει ο Ιάκωβος Χονδροματίδης: «Το βέβαιο είναι ότι ο Κορυζής αποδείχθηκε συνεπέστερος αγγλόφιλος από τον προκάτοχό του και δέχθηκε αμέσως τη «συμβολική» βρετανική βοήθεια, παρότι γνώριζε ότι η εγκατάσταση βρετανικών στρατιωτικών μονάδων στη Βόρεια Ελλάδα θα προκαλούσε την άμεση γερμανική αντίδραση».
Να σημειώσουμε ότι οι Γερμανοί, το πρωί της 9ης Απριλίου 1941 είχαν καταλάβει τη Θεσσαλονίκη και συνέχιζαν την προέλασή τους στη Νότια Ελλάδα.
Στις 18 Απριλίου 1941, έγινε έκτακτη σύγκληση του υπουργικού συμβουλίου στο ξενοδοχείο "Μεγάλη Βρετάνια». Ο Γεώργιος, σύμφωνα με τον Ι. Χονδροματίδη, διαπίστωσε σύντομα ότι ο Κορυζής δεν ήταν ο κατάλληλος και αποφασιστικός άνθρωπος που χρειαζόταν. Ακόμα και οι στενοί συνεργάτες του Μεταξά Μανιαδάκης και Διάκος που είχαν συμφωνήσει αρχικά με την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Κορυζή, άλλαξαν γνώμη.
Μετά τη λήξη της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στη διάρκεια του οποίου ο Γεώργιος τα έβαζε πότε με τον Παπάγο και πότε με τον Κορυζή, έμειναν ο βασιλιάς, ο Κορυζής, ο Μανιαδάκης, ο Υφυπουργός Στρατιωτικών Παπαδήμας και ο φρούραρχος Καβράκος, να συζητήσουν για τα μέτρα τήρησης της δημόσιας τάξης που έπρεπε να ληφθούν στην Αθήνα. Μόλις έληξε κι αυτή η σύσκεψη, ο Γεώργιος και ο Κορυζής, έμειναν μόνοι τους για 10’. Τι ακριβώς ειπώθηκε σ’ αυτή τη συνάντηση, παραμένει άγνωστο.
Σίγουρα όμως ο Γεώργιος, πιεζόμενος και από τον Βρετανό πρέσβη Πάλερετ, μετέφερε στον Κορυζή τις αγγλικές επικρίσεις, ενώ φαίνεται ότι τον κατηγορούσε για την κατάρρευση του μετώπου και τις άδειες που δόθηκαν στους στρατιώτες, μετά από εντολή του Υφυπουργού Στρατιωτικών Παπαδήμα. Πιθανότατα και ο Υφυπουργός Τύπου Θεολόγος Νικολούδης, διέβαλε τον Κορυζή στον βασιλιά. Ο Νικολούδης αντιπαθούσε τον Κορυζή τον οποίο μάλιστα είχε χαρακτηρίσει «ψυχασθενή»!
Ο Γεώργιος επέπληξε τον Κορυζή μιλώντας του πολύ έντονα. Οι φωνές ακούγονταν στους διαδρόμους του «Μεγάλη Βρετάνια»: «Το βέβαιον είναι, κύριε πρόεδρε, ότι διέφυγε ο έλεγχος της καταστάσεως από τας χείρας σας», είπε ο Γεώργιος, όπως αναφέρουν οι Τ. Κοντογιαννίδης και Ι. Χονδροματίδης.
Ο ευαίσθητος Κορυζής, ταράχτηκε και απάντησε:
«Μεγαλειότατε, όλος μου ο βίος είναι μια σειρά πράξεων τιμίων. Υπήρξα τίμιος, είμαι τίμιος και θα πεθάνω τίμιος άνθρωπος». Παράλληλα, ζήτησε από τον Γεώργιο να τον αντικαταστήσει με κάποιον άλλο, περισσότερο δυναμικό ίσως κάποιον στρατιωτικό και συνέχισε:
«Μεγαλειότατε, πηγαίνω εις την οικία μου δια να αναπαυθώ επ’ ολίγον, επειδή είμαι κουρασμένος. Ελπίζω να σας δω συντόμως»… Ο Κορυζής συγκινημένος ασπάστηκε το δεξί χέρι του βασιλιά και αποχώρησε σκυθρωπός…
Βγαίνοντας από το γραφείο του βασιλιά, συνάντησε τον υπουργό Κ. Κοτζιά, ο οποίος βλέποντάς τον κατηφή τον ρώτησε τι συμβαίνει. «Τίποτε», απάντησε ο Κορυζής.
Στην είσοδο του ξενοδοχείου, συναντήθηκε με τον πρίγκιπα Πέτρο, ο οποίος γράφει στα «Απομνημονεύματά» του (εφημερίδα «Ακρόπολις», Φεβρουάριος 1978): «Σπρώξαμε ελαφρά ο ένας τον άλλον και πρόλαβα να ρίξω μια γρήγορη ματιά στο τραβηγμένο και καταβεβλημένο πρόσωπό του, μέσα από το τζάμι που μας χώριζε.
Σκέφθηκα πόσο κουρασμένος φαινόταν και είπα στον εαυτό μου ότι δεν ήταν παράξενο, αφού αυτός ήταν φορτωμένος με τόσες πολλές ευθύνες στην παρούσα φάση».
Η αυτοκτονία (;) του Α. Κορυζή
Λίγο αργότερα, ο Κορυζής έφτανε στο σπίτι του (Κηφισίας 51), «κάτωχρος και συντετριμμένος», όπως είπε αργότερα η σύζυγός του, προκαλώντας ζωηρή ανησυχία τόσο στην ίδια, όσο και στα παιδιά τους. Αρκέστηκε μόνο να πει ότι έχει απόλυτη ανάγκη να μείνει μόνος του, να μην τον ενοχλήσει κανείς και ότι θα πάει στο ιδιαίτερο γραφείο του γιατί ήθελε να γράψει μια επιστολή.
Στο μεταξύ, ο Γεώργιος ανησύχησε βλέποντας τον Κορυζή να αποχωρεί σε άθλια κατάσταση και ζήτησε από τον Κ. Κοτζιά να στείλει επειγόντως τον Ιωάννη Διάκο στο σπίτι του Κορυζή και να τον ειδοποιήσει να επιστρέψει στο «Μεγάλη Βρετάνια», γιατί τον χρειάζεται.
Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο Γεώργιος δεν έστειλε στο σπίτι του Κορυζή τον διάδοχο Παύλο, όπως λανθασμένα αναφέρεται στη Βικιπαίδεια και αλλού. Ρωτήσαμε και τον Δρα Ιωάννη Παπαφλωράτο, άριστο γνώστη (και) της συγκεκριμένης περιόδου της ελληνικής ιστορίας, που μας είπε ότι σε καμία πηγή δεν αναφέρεται ότι πήγε στο σπίτι του Κορυζή ο Παύλος. Εκείνος που πήγε στην οδό Κηφισίας, ήταν ο Ιώαννης Διάκος. Ποιος ήταν όμως ο Ιωάννης Διάκος;
Αινιγματική και σκοτεινή προσωπικότητα, δημοσιογράφος που εξέδιδε την εφημερίδα «Εφημερίς των Ελλήνων», ιδιαίτερος γραμματέας και εξ απορρήτων σύμβουλος του Ι. Μεταξά που συμμετείχε σε όλα τα υπουργικά συμβούλια. Συγκρούστηκε σφοδρά με τους υπουργούς της κυβέρνησης Μεταξά Θεόδωρο Σκυλακάκη (παππού του σημερινού υπουργού) και Αλέξανδρο Παπαχελά (παππού του Αλέξη Παπαχελά), οι οποίοι παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση και εξορίστηκαν…
Ο Διάκος έφτασε στο σπίτι του Κορυζή. Καθώς ο ανελκυστήρας ήταν χαλασμένος, ανέβηκε τρέχοντας τις σκάλες. Ας δούμε τι είπε στον Κ. Κοτζιά:
«Κτύπησα την πόρτα και μου άνοιξε αμέσως η κυρία Κορυζή. Τη ρώτησα με κομμένη αναπνοή και αγωνία που είναι ο πρόεδρος «Στο δωμάτιό του», μου απάντησε ταραγμένη και με ανησυχία. Πάμε αμέσως εκεί, φοβούμαι κάποιο κακό ανεπανόρθωτο! Την ακολούθησα τρέχοντας στο δωμάτιο του πρωθυπουργού.
Η πόρτα ήταν κλειστή. Με το πρώτο κτύπημά μας και την προσφώνηση του ονόματός του ακούσαμε έναν πυροβολισμό και μείναμε αποσβολωμένοι. Αμέσως κατόπιν δεύτερος πυροβολισμός! Σπάσαμε την πόρτα, ενώ ελπίζαμε να μην αντικρίσουμε το θέαμα που φοβόμαστε. Ο Αλέξανδρο Κορυζής ήταν νεκρός, επάνω στο κρεβάτι του, με την εικόνα της Παναγιάς στο στήθος του. Από την νεκροψία που διενεργήθηκε, διαπιστώσαμε ότι ο Κορυζής έφερε δύο διαμπερή τραύματα στην καρδιά. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε εύλογα η γερμανική προπαγάνδα και έκανε λόγο για τη «δολοφονία του Έλληνα πρωθυπουργού από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες». Ποιος αυτοπυροβολείται άλλωστε δυο φορές στην καρδιά;».
Όταν επέστρεψε στο «Μεγάλη Βρετάνια», ο Διάκος με το θλιβερό νέο, όλοι συγκλονίστηκαν. Περισσότερο απ’ όλους ο Γεώργιος, που είχε τύψεις γιατί επέπληξε τον Κορυζή.
«Δεν του είπα τίποτα να του κακοφανεί! Ξαφνικά μου εφίλησε το χέρι, εσηκώθηκε να φύγει και μου είπεν ότι πηγαίνει σπίτι του, δι’ υποθέσεις του. Είναι τραγικό, είναι απίστευτο! Δεν του είπα τίποτα ώστε να του κακοφανεί», είπε ο βασιλιάς.
Αποφασίστηκε στη συνέχεια, να μην ανακοινωθεί ότι ο Κορυζής αυτοκτόνησε, για να μην κλονιστεί το ηθικό των στρατιωτών που πολεμούσαν. Έτσι, ανακοινώθηκε ότι «ο πρωθυπουργός Αλέξ. Κορυζής απεβίωσεν αιφνιδίως»…
Αυτοκτονία ή δολοφονία ο θάνατος Κορυζή;
Από τις 4.15 μ.μ. της 18/4/1941 που βρέθηκε νεκρός ο Α. Κορυζής, μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση για το αν αυτοκτόνησε ή δολοφονήθηκε.
Ο Δρ. Ιωάννης Παπαφλωράτος, χαρακτήρισε περίεργη και σκοτεινή υπόθεση τον θάνατο Κορυζή.
Απευθυνθήκαμε σ’ έναν γιατρό, με εξαιρετικές γνώσεις ιατροδικαστικής (σπουδές σε Η.Π.Α., Γερμανία, συνεργασία με Έλληνες ιατροδικαστές κλπ.), ο οποίος μας είπε ότι ήδη, ο Κορυζής ήταν νεκρός από τον πρώτο πυροβολισμό.
Ακόμα κι αν αυτό δεν είχε συμβεί, αποκλείεται ο δεξιόχειρας Κορυζής να έβρισκε τη δύναμη να αυτοπυροβοληθεί για δεύτερη φορά με το αριστερό του χέρι. Ευχαριστούμε θερμά τον γιατρό και σεβόμαστε την επιθυμία του να μην αναφέρουμε το όνομα του.
Ο Ιάκωβος Χονδροματίδης, είναι άκρως αποκαλυπτικός… Ας δούμε τι γράφει.
Η «αυτοκτονία» του Κορυζή και η κυβέρνηση Κοτζιά
«Σύμφωνα, λοιπόν, με τους αυτόπτες μάρτυρες της «αυτοκτονίας» του Κορυζή (Ι. Διάκο και Κορυζή), ο πρωθυπουργός βρέθηκε νεκρός κρατώντας ένα περίστροφο στο αριστερό του χέρι και έχοντας ένα εικόνισμα της Παναγίας στο στήθος του.
Πώς όμως ήταν δυνατόν ένας δεξιόχειρας να χρησιμοποιήσει το αριστερό του χέρι για να αυτοπυροβοληθεί, παραμένει αναπάντητο εδώ και επτά(σημ. οκτώ σήμερα) δεκαετίες.
Προφανώς ο δολοφόνος του, μέσα στην ταραχή εκείνων των στιγμών, παρέλειψε τη σημαντική αυτή λεπτομέρεια και διαπράττοντας σφάλμα τοποθέτησε το όπλο στο αριστερό χέρι του Κορυζή…
Το γεγονός επίσης ότι ο Κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι οι πυροβολισμοί που ακούστηκαν «ήταν δύο», προκαλεί εύλογα το ερώτημα πώς θα μπορούσε ο ασθενής και ηλικιωμένος τραπεζίτης να αυτοπυροβοληθεί δύο φορές.
Όσον αφορά στην εχεμύθεια της χήρας Κορυζή, η οικογένειά της ανταμείφθηκε για την αφοσίωσή της στο Στέμμα. Μετά τον πόλεμο, η κόρη της, Φρόσω Κορυζή, προσλήφθηκε στο Παλάτι.
Για τα αίτια που προκάλεσαν τη δολοφονία του Αλ. Κορυζή, ο Κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι οι μόνοι άνθρωποι που γνώριζαν την αλήθεια ήταν ο Γεώργιος, ο Κ. Μανιαδάκης και ο μυστικοσύμβουλος Ι. Διάκος (βλ. Κ. Κοτζιά: Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της, Γ’ έκδοση, Αθήνα 1947, σελ. 405). Επίσης, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι λίγο μετά τη δολοφονία του Κορυζή, ο Γεώργιος έσπευσε να συναντήσει πρώτα τους δύο μυστικοσυμβούλους του, Ι. Διάκο και Κ. Μανιαδάκη. Προφανώς, οι άνθρωποι που θα αναλάμβαναν τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης έπρεπε να είναι και της απόλυτης εμπιστοσύνης του Βρετανού πρέσβη».
Πηγές: ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΕΡ. ΧΟΝΔΡΟΜΑΤΙΔΗΣ, «Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1935-1944», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΘΟΥΛΗ 2012.
ΤΑΣΟΣ Κ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ, «ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ, 2016
ΝΙΚΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, «Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ «ΟΧΙ», HISTORICAL QUEST, ΑΘΗΝΑ 2015.
Τα στοιχεία της βιογραφίας του Αλέξανδρου Κορυζή, προέρχονται από την Εγκ/δεια ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ, Τ. 35 και τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα