Είναι οι Καλάς των Ιμαλαΐων απόγονοι στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου;

Σε άρθρο μας στις 21/11/2020 στο protothema.gr με τίτλο «Η επική εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου σε Βακτριανή και Σογδιανή», είχαμε αναφερθεί διεξοδικά στον μακροχρόνιο αγώνα του Έλληνα στρατηλάτη για την κατάληψη των περιοχών αυτών.

Η ανταπόκριση των αναγνωστών μας ήταν μεγάλη και ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό. Να σημειώσουμε μόνο κάποια πράγματα, με αφορμή ορισμένα σχόλια στο συγκεκριμένο άρθρο. Ο Μέγας Αλέξανδρος, ήταν, όχι μόνο κατά τη δική μας ταπεινή άποψη, αλλά σύμφωνα με τη γνώμη εκατοντάδων διαπρεπών επιστημόνων, ο μεγαλύτερος στρατηλάτης όλων των εποχών. Αυτά που πέτυχε 2.350 χρόνια πριν, ήταν ασύλληπτα και πολύ δύσκολα θα τα κατάφερνε ακόμα και σύγχρονος στρατός. Η εκστρατεία του Αλέξανδρου, δεν είχε μόνο επιθετικό-κατακτητικό χαρακτήρα, αλλά και πολιτιστικό-επιστημονικό. Πολλοί ηγεμόνες, αφού υποτάχθηκαν σ’ αυτόν, συνέχισαν να διοικούν τις περιοχές που ηγεμόνευαν και πριν. Δεκάδες πόλεις ιδρύθηκαν ως τα πέρατα της Ασίας. Εκείνοι που τιμωρήθηκαν, και μάλιστα σκληρά, από τον Αλέξανδρο, ήταν όσοι είχαν αθετήσει τις συμφωνίες που είχαν κάνει μαζί του ή όσοι συνέχιζαν να τον πολεμούν. Ο Βήσος και ο Σπιταμένης που είδαμε στο προηγούμενο άρθρο ήταν δύο από αυτούς

 Πού ζουν οι Καλάς;

Ένα από τα μυστήρια που συνδέονται με τον Μέγα Αλέξανδρο και την εκστρατεία του στην Ασία, είναι οι Καλάς. Πρόκειται για μια φυλή που κατοικούν στο Τσιτράλ, στο ορεινό Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Σήμερα, είναι περίπου 5.000. Διαφέρουν από τις γειτονικές τους φυλές τόσο εθνολογικά και κοινωνιολογικά, όσο και θρησκευτικά, καθώς η θρησκεία τους είναι ένα μείγμα ανιμισμού, πολυθεϊσμού και πρωτο-ινδουϊσμού. Κατά καιρούς, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για τους Καλάς. Κάποιοι ερευνητές, αλλά και οι ίδιοι, θεωρούν ότι είναι απόγονοι των Μακεδόνων στρατιωτών που είχαν παραμείνει στη Βακτριανή, μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Γενετικές έρευνες τα τελευταία χρόνια, έδειξαν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν στοιχεία που θυμίζουν έντονα… Ελλάδα, ενώ και φυσιογνωμικά όπως βλέπετε στις φωτογραφίες που συνοδεύουν το άρθρο, οι Καλάς δεν έχουν καμία απολύτως σχέση όχι μόνο με τους Πακιστανούς, αλλά και με τους άλλους ασιατικούς λαούς των γύρω περιοχών. Ο Δημήτρης Αλεξάνδρου, έφτασε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 στη χώρα των Καλάς. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, έγραψε το βιβλίο «Καλάς: ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΩΝ ΙΜΑΛΑΪΩΝ – Στα χνάρια του Μεγαλέξανδρου», που από το 1998 που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά ως σήμερα, έχει κάνει 11 εκδόσεις (!). Στο βιβλίο αυτό, παρουσιάζει στοιχεία και φωτογραφικό υλικό, που τεκμηριώνουν την άποψή του ότι οι Καλάς, είναι απόγονοι Μακεδόνων στρατιωτών. Πριν δούμε περισσότερα όμως για τους Καλάς, ας δούμε την ιστορία της Βακτριανής μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η Βακτριανή μετά τον Μέγα Αλέξανδρο

Ο Μέγας Αλέξανδρος, είχε αφήσει στη Βακτριανή 3.500 στρατιώτες, κυρίως μεγάλους σε ηλικία και ανήμπορους, για διάφορους λόγους, να τον ακολουθήσουν στη συνέχεια της εκστρατείας του (327 π.Χ.). Από τότε, η ελληνική παρουσία στην περιοχή, ήταν έντονη και μακραίωνη.

Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, οι Σελευκίδες διάδοχοί του ήταν υποχρεωμένοι να διατηρούν στη Βακτριανή μόνιμα, περισσότερους από 20.000 πεζούς και 3.500, για να διατηρούν την εξουσία τους. Το ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής άνθησε από το τέλος του 3ου π.Χ. αιώνα, ως το πρώτο μισό του 2ου π.Χ. αιώνα. Γύρω στο 250 π.Χ. υπήρξε ένα μικρό διάλειμμα, καθώς ο διοικητής της Βακτριανής Διόδοτος, ανακήρυξε τον εαυτό του ανεξάρτητο βασιλιά, αποσκιρτώντας από το κράτος των Σελευκιδών, ενώ αργότερα ο Ευθύδημος μαζί με τον γιο του Δημήτριο, επέκτειναν το βασίλειο που είχαν ιδρύσει καθώς αποσκίρτησαν από το κράτος των Σελευκιδών, ως τα σύνορα της Βόρειας Ινδίας.

Οι βάρβαροι νομάδες Κουσάν αρχικά και οι Σκύθες νομάδες αργότερα (140-130 π.Χ.), διέλυσαν το ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής. Οι Σκύθες, ήταν νομάδες ιρανικής καταγωγής που ζούσαν στην έρημο Γκόμπι και καταπιέζονταν από τον Βου-τι χαν, ο οποίος κατάφερε να εξαπλώσει την εξουσία της αυτοκρατορικής δυναστείας της Κίνας, μέχρι την Κεντρική Ασία.

Οι Έλληνες του βασιλείου της Βακτριανής, ζήτησαν τότε καταφύγιο στα σύνορα του Καφιριστάν, ενώ οι Σκύθες παρέμειναν και εγκαταστάθηκαν στη Βακτριανή, αντικαθιστώντας τους Έλληνες. Τελικά, οι Έλληνες Μακεδόνες της Βακτριανής και οι απόγονοι τους αφελληνίστηκαν, ενώ η αυτοκρατορία που είχαν ιδρύσει οι Κουσάν επεκτάθηκε σε μεγάλο μέρος της Ασίας και οι υπήκοοί της ασπάστηκαν τον βουδισμό.

Η ιστορία των Καλάς

Οι Καλάς, είναι λαός που ζει στο Τσιτράλ του Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, σε υψόμετρα μεταξύ 2.000 και 2.500 μέτρων. Για την καταγωγή τους, έχουν διατυπωθεί διάφορες εκδοχές. Υπάρχει, ανάμεσα και στους ίδιους μάλιστα, η άποψη ότι κατάγονται από στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον οποίο αποκαλούν Σικάντερ.

Η έκτασή στην οποία ζουν, είναι περίπου ίση μ’ εκείνη της Χαλκιδικής, γύρω στα 3.000 τ.χλμ.

Οι Καλάς στο πέρασμα των αιώνων, έγιναν στόχος διάφορων επιδρομέων. Οι Άραβες, που τους αποκαλούσαν Καφίρ, άπιστους δηλαδή, επιχείρησαν ανεπιτυχώς να τους υποδουλώσουν τον 12ο αιώνα. Αργότερα, ο Τζένγκις Χαν κήρυξε εναντίον τους ιερό πόλεμο, δεν μπόρεσε όμως ούτε αυτός να τους νικήσει.

Οι εμφύλιες διαμάχες μεταξύ των Καλάς και νέες εχθρικές επιθέσεις, είχαν σαν αποτέλεσμα οι Καλάς να περιοριστούν στις τρεις κοιλάδες που ζουν σήμερα: Μπιρίτ, Μπουμπορέτ και Ρουμπούρ.

Τον 19ο αιώνα, οι Καλάς ήταν γύρω στους 70.000. Όμως, ο φεουδάρχης-σουλτάνος του Αφγανιστάν Αβδουραχμάν, το 1895, κατέλαβε μεγάλο μέρος της χώρας τους και έσφαξε πολλούς, ενώ άλλους τους ανάγκασε να εξισλαμιστούν. Οι (πρώην) αυτοί Καλάς, λέγονται σήμερα Νουριστάνις ή Γιαντίντις.

Οι Καλάς που απέμειναν, γύρω στους 5.000, προστατεύονται από το πακιστανικό Σύνταγμα σαν μειονότητα, ζουν απομονωμένοι, μιλούν τη γλώσσα Kalasha, που ανήκει στις λεγόμενες «ινδοάριες », που «υπάγονται» στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ η θρησκεία τους έχει χαρακτηριστεί ως μια μορφή αρχαίου ινδουϊσμού. Άλλοι επιστήμονες, κάνουν λόγο για ανιμισμό ή ειδωλολατρεία, ενώ σίγουρα οι Καλάς δεν έχουν καθόλου καλές σχέσεις με τον μωαμεθανισμό.

Ο Δημήτρης Αλεξάνδρου που έζησε για ένα μικρό χρονικό διάστημα με τους Καλάς, περιγράφει τα ήθη και τα έθιμά τους, την ενδυμασία τους, αντικείμενα στα σπίτια τους που θυμίζουν αρχαία μακεδονικά, γνωστά από ανασκαφές στη χώρα μας, ενώ τονίζει ότι οι ίδιοι είναι απόλυτοι: πρόγονοί τους, ήταν οι Μακεδόνες στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Σικάντερ, όπως αναφέραμε και παραπάνω.

Ο Μέγας Αλέξανδρος, ανάμεσα στα άλλα, είναι ο μόνος στρατηλάτης που λατρεύεται σαν Θεός στις περιοχές που πέρασε. Το όνομά του, Ισκαντέρ ή Σικάντερ, είναι θρύλος μέχρι σήμερα!

Να σημειώσουμε, ότι σε ανασκαφές που έγιναν μεταξύ 1964 και 1978 στο Βόρειο Αφγανιστάν, στην επαρχία Takhar, εκεί που συμβάλλουν οι ποταμοί Panj και Kocha, βρέθηκαν τα ερείπια της πόλης Ai-Khanum. Πρόκειται για την Αλεξάνδρεια επί του Ώξου, που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος το 330 π.Χ. Άλλοι μελετητές, υποστηρίζουν ότι η πόλη ιδρύθηκε από τον Αντίοχο Α’ τον Σωτήρα. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές, είναι συγκλονιστικά. Ανάμεσά τους και το χρυσό νόμισμα του Ευκρατίδη Α’ (171-145 π.Χ.), που θεωρείται το μεγαλύτερο γνωστό χρυσό νόμισμα που κόπηκε στην αρχαιότητα (ζυγίζει 169, 2 γραμμάρια και η διάμετρός του είναι 5,8 εκατοστά).

Τι έδειξε το DNA των Καλάς και άλλων λαών του Πακιστάν

Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη, ο οποίος παρουσιάζει στοιχεία από μελέτες που έγιναν, τρεις πακιστανικοί πληθυσμοί, οι Μπουρούσο, οι Παστούν και οι Καλάς, ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι Μακεδόνων στρατιωτών. Οι μελέτες που έγιναν, έδειξαν ότι κανένας από τους τρεις λαούς δεν δέχτηκε σημαντική γενετική διείσδυση από Έλληνες ή άλλους Ευρωπαίους. Στην κατά ζεύγη σύγκριση ανάμεσα σε Έλληνες και σε καθέναν από τους λαούς αυτούς, με τη χρήση γενετικών αποστάσεων, οι χαμηλότερες τιμές παρατηρήθηκαν μεταξύ Ελλήνων και Παστούν, συνεπώς πιο κοντά γενετικά με τους Έλληνες, είναι οι Παστούν.

Οι σύγχρονοι Έλληνες, έχουν σχετικό ψηλό ποσοστό της γενεαλογικής γραμμής E-V13. Έρευνες έδειξαν, ότι η γενεαλογική γραμμή E-V13 του χρωμοσώματος Y, δεν παρατηρήθηκε στους Μπουρούσο και τους Καλάς, αλλά μόνο στους Παστούν και μάλιστα σε ποσοστό 2%.

Η ανάλυση επιμειξίας, ανάμεσα σε Έλληνες και στους τρεις λαούς, έδειξε μηδενικές τιμές για τους Μπουρούσο και τους Παστούν και τιμές από 20% ως 40% για τους Καλάς!

Ωστόσο, η απουσία της πρόδρομης απλοομάδας E-M35 της γενεαλογικής γραμμής E-V13, παρά το σημαντικό ποσοστό επιμειξίας, δείχνει ότι υπάρχει μόνο ενδεχόμενο μικρή γενετική συνεισφορά των Ελλήνων στους Καλάς.

Από τη μοριακή μελέτη των κοινών απλοομάδων Ελλήνων και Παστούν διαπιστώθηκε ότι ο χρόνος μεταλλάξεων που τους χαρακτηρίζουν, ήταν πριν από 2.000-2.500 χρόνια.

Ο Μέγας Αλέξανδρος, εκστράτευσε στην περιοχή πριν 2.350 χρόνια περίπου και ο Κ. Τριανταφυλλίδης δέχεται ότι ο χρόνος μεταλλάξεων, συμπίπτει με την παρουσία των στρατιωτών του στο σημερινό Β. Πακιστάν.

Όσο για τους Καλάς, ζούσαν απομονωμένοι για χιλιάδες χρόνια στα οροπέδια του Ινδικού Καυκάσου. Η γενετική μελέτη έδειξε ότι σε μεγάλο βαθμό έχουν γενετική σύσταση που είναι κοινή με τη γενετική δεξαμενή πληθυσμών της Ευρώπης και της Μ. Ασίας και όχι πληθυσμών της ΝΑ Ασίας.

Άλλωστε, στις φωτογραφίες βλέπουμε ξεκάθαρα, ότι οι Καλάς δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τους Πακιστανούς και τους άλλους Ασιάτες που γνωρίζουμε, αλλά έχουν σχεδόν καθαρά, ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά.

Όπως γράφει ο Κ. Τριανταφυλλίδης: «Η γενετική υπογραφή των στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου ίσως ανιχνεύεται, έστω και ισχνά, μετά από 2.500 χρόνια σε λαούς της μακρινής εκείνης γεωγραφικής περιοχής της Ασίας».

Ό, τι και να λένε οι επιστήμονες, οι Καλάς θα συνεχίσουν να πιστεύουν ότι είναι γνήσιοι απόγονοι των Μακεδόνων στρατιωτών, θα ακολουθούν τον δικό τους τρόπο ζωής, τα δικά τους ήθη και έθιμα και θα περιμένουν τον Σικάντερ να γυρίσει, για να τους οδηγήσει πίσω στην πατρίδα τους…

Πηγές: ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, «Καλάς: ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΩΝ ΙΜΑΛΑΪΩΝ, Στα χνάρια του Μεγαλέξανδρου», 11η έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΡΩΔΙΟΣ, 2018 (Α’ ΕΚΔΟΣΗ 1998)
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ, «Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ – ΤΟ DNA ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ, 2020.