Ο μήνας Αύγουστος είναι σίγουρα ο μήνας των πανηγυριών. Παρόλο που εξ ιδιοσυγκρασίας δεν είμαι φανατικός οπαδός των, τα πολλαπλά τουριστικά σεμινάρια μου σε στεριά και νησιά με έφεραν συμμετέχοντα σε πάρα πολλά από αυτά.
Δεν θα ξεχάσω ιδιαίτερα ένα στην όμορφη Αστυπάλαια. Θα ήταν νομίζω Ιούλιος και όλο το νησί είχε μαζευτεί στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία κάπου στο πουθενά. Μία επώνυμη φαν του νησιού, η Ελένη Τσαλιγοπούλου ήταν η μεγάλη ατραξιόν και το κέφι ξεχείλιζε μέχρι το πρωί. Η θέα πάνω από το κατακόρυφο βράχο που έσκαζε στη σκοτεινή θάλασσα σου έκοβε την ανάσα...
Μια διαφορετική άποψη διατυπώνει το 1939 ο Παύλος Νιρβάνας: Πολλές φορές, παρακολουθώντας τα Ελληνικά πανηγύρια, μου γεννήθηκε η εξής απορία. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που σκοτώνονται για να φθάσουν, στριμωγμένοι σαν σαρδέλες, που ιδροκοπούν, σκονίζονται, τσαλαπατιούνται για να κουνηθούν μέσα στην πήχτρα του πλήθους, που αγωνίζονται να βρουν μια σπασμένη καρέκλα να καθίσουν, που τους βγαίνει η πίστη τους ανάποδα για να βρουν λίγο φαί –και τι φαί- να φάνε και λίγο νερό να πιούνε, που ξεκουφαίνονται από της φωνές μικροπωλητών, λοταρτζήδων, γκαρσονιών και άλλους φρικτούς ήχους, που έχουν αξιώσεις μουσικής και τέλος γυρίζουν τη νύχτα, στα σπίτια τους σακατεμένοι από την κούραση, σκονισμένοι, ξεσχισμένοι, τσαλακωμένοι σαν κουρέλια, όλοι αυτοί οι άνθρωποι πιστεύουν, λοιπόν, στα σοβαρά ότι διασκέδασαν;
Θα ήταν απίστευτο, αν δεν τους έβλεπε κανείς να ξαναγυρίζουν στο άλλο πανηγύρι και να εξακολουθούν να τρελαίνονται για τα πανηγύρια. Επομένως διασκεδάζουν οι άνθρωποι.
Αλλά πως εξηγείται λοιπόν αυτό το μυστήριο; Αυτό ακριβώς προσπάθησα να εξακριβώσω.
-Πως περάσατε στο πανηγύρι; Ερώτησα κάποιον πανηγυριώτη, μολονότι γνώριζα πολύ καλά πως πέρασε.
-Ωραία, έξοχα! Ήταν η απάντησή του.
-Δεν υποφέρατε στα μπούσια; (σ.σ. λεωφορεία)
-Υποφέραμε λέει; Τραβήξαμε το διάολό μας. Έχει όμως κι΄αυτό τη χάρη του.
-Βρήκατε πουθενά να καθίσετε;
-Είδαμε και πάθαμε ως που να πετύχουμε τρεις καρέκλες. Έχει όμως κι΄αυτό τη χάρη του.
-Από φαί;
-Μην τα ρωτάς. Ένα κομμάτι μισοψημένη γίδα και είναι θαύμα πως το οικονομήσαμε κι΄αυτό... Τι τα θέλεις όμως; Έχει κι΄αυτό τη χάρη του.
-Από κρασί;
-Το ξίδι που ποτίσανε το Χριστό απάνω στο σταυρό, ασφαλώς θα ήταν πιο γλυκόπιοτο. Μόνο η χολή του έλειπε. Δεν μπορείς όμως να πεις. Σε κάτι τέτοιες στιγμές. Έχει κι΄αυτό τη χάρη του.
-Οπωσδήποτε από νεράκι θα καλοπεράσατε.
-Νεράκι; Που να βρεθεί το νεράκι; Ο πλούσιος στην Κόλαση, που ζητούσε από το Λάζαρο να βρέξει το δαχτυλάκι του, δροσίσθηκε περισσότερο από μας. Κοντέψαμε να λυσσάξουμε από την δίψα.
-Και το λες αυτό διασκέδαση χριστιανέ μου;
-Τι να σου πω, φίλε μου; Κάτι τέτοια, σε αυτές τιε περιστάσεις, έχουν και τη χάρη τους.
Ιδού λοιπόν το μυστήριο λύθηκε. Όλα τα βάσανα του Ελληνικού πανηγυριού, που μπορούν να φονεύσουν, εντός ολίγων ωρών, κάθε άνθρωπο, μη προικισμένο με την ηρωική κράση του Έλληνα, έχουν τη ¨χάρη¨ τους. Απλούστατα, οι Έλληνες πανηγυριώτες ηδονίζονται βασανιζόμενοι...
Ίσως είναι λίγο άδικός και υπερβολικός ο αγαπητός λογοτέχνης, ίσως να ήταν κάποτε λίγο ανοργάνωτα τα πανηγύρια. Εγώ ένα θέλω να πω κλείνοντας: Δεν πήγα ποτέ σε πανηγύρι και να έφυγα νωρίτερα από τις 9 το πρωί!
Για περισσότερα:
https://minoas.gr/syggrafeas/sitaras-thomas/
Θωμάς Σιταράς, Συγγραφέας-Αθηναιογράφος, FB: Σιταράς Θωμάς
