Τραπ μουσική: Πώς ξεκίνησε στις ΗΠΑ και πού οφείλεται η παγκόσμια επιτυχία και η εξάπλωσή της;

Αν αναζητήσουμε τον ορισμό της τραπ (μουσικής) σε ελληνικό λεξικό, θα διαπιστώσουμε ότι ως τώρα δεν έχει λημματογραφηθεί σε κανένα. Όπως μας πληροφόρησε ο κορυφαίος Έλληνας γλωσσολόγος, Ομότιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ, κύριος Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, έχει συμπεριληφθεί, στη Β’ Έκδοση του «Χρηστικού Λεξικού της Νεοελληνικής Γλώσσας» της Ακαδημίας Αθηνών, που ετοιμάζεται αυτόν τον καιρό, μαζί με εκατοντάδες ακόμα νέες λέξεις. Το περίεργο είναι ότι και σε μεγάλα ξένα λεξικά, η τραπ μουσική απουσιάζει! Υπάρχει μόνο στο Wiktionary και τη Wikipedia, ενώ και στα ηλεκτρονικά λεξικά της slang (αργκό), την εντοπίσαμε μόνο στο Urban Dictionary.

Πώς πήρε το όνομά της η μουσική τραπ;

Η γνωστότερη σημασία της λέξης trap στα αγγλικά/ αμερικάνικα είναι «παγίδα». Η λέξη πρωτοεμφανίστηκε, με αυτή την έννοια, το 1794. Ωστόσο σταδιακά έλαβε και άλλες σημασίες. Έτσι το 1967 στις Η.Π.Α, trap άρχισε να λέγεται ένα κρυφό μέρος στο οποίο γίνεται διακίνηση (παράνομων) ναρκωτικών. Η … εξέλιξη της γλώσσας οδήγησε το 2004 σε μια νέα, ευρύτερη σημασία της λέξης trap: τοποθεσία όπου παράνομα ναρκωτικά αγοράζονται και πουλιούνται (οι ορισμοί από το «THE CONCISE NEW PARTRIDGE DICTIONARY OF SLANG AND UNCONVENTIONAL ENGLISH», SECOND EDITION», 2014). Από τον ορισμό της τραπ μουσικής στο Urban Dictionary βλέπουμε την άμεση σχέση της τραπ μουσικής με τις παραπάνω έννοιες: Τραπ είναι ένα παρακλάδι, μια υποδιαίρεση της μουσικής ραπ που αναφέρεται στη ζωή στους δρόμους.

Οι στίχοι της τραπ αναφέρονται στην παραγωγή, πώληση και χρήση ναρκωτικών, καθώς και σε άλλες πλευρές της ζωής στους δρόμους. Τα όνομα (τραπ) προέρχεται από τη λέξη «trap» που αναφέρεται σε μια τοποθεσία όπου ναρκωτικά πουλιούνται παράνομα. Προέρχεται από τον Νότο των Η.Π.Α. Η Ατλάντα και η Τζόρτζια (Γεωργία) «πιστώνονται» ως πολιτείες όπου γεννήθηκε η τραπ. Σύμφωνα με τον Max Besora, συγγραφέα του βιβλίου «Trapologia» (2018) η trap είναι υποείδος της ραπ μουσικής που εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 στις φτωχότερες γειτονιές της Ατλάντα των Η.Π.Α., στα σπίτια trap όπου παράγονται και πωλούνται κρακ και άλλα ναρκωτικά. Σ΄αυτά οι χρήστες βρίσκονται «παγιδευμένοι» μιλώντας για τον δικό τους (υπό)κοσμο και τη δική τους αργκό, έξω απ’ τα πλαίσια του συστήματος. Κατά τη Wikipedia, η trap δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 – αρχές της δεκαετίας του 2000. Κάποιοι άλλοι όμως, όπως ο Max Besora, τοποθετούν τις «ρίζες» τους πολύ νωρίτερα. Ας δούμε περισσότερες λεπτομέρειες για το θέμα αυτό.

Οι αρχές της τραπ μουσικής

Ο Max Besora γυρίζει τον χρόνο πολύ πίσω για να προσδιορίσει το πότε γεννήθηκε η τραπ μουσική. Έτσι, θεωρεί ότι πρέπει να επιστρέψουμε στην αρχή του χιπ – χοπ και στα πάρτι του Μπρονξ στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1970 με dj και αυθεντίες MCs, όπως οι Africa Bambaataa,Kool Herc και Grandmaster Flash, οι οποίοι ράπαραν πάνω σε μεικτούς ρυθμούς. Σταδιακά αυτό το νέο είδος βγήκε από τα γκέτο και άρχισε να γίνεται εμπορικό. Τη δεκαετία του ΄90 εμφανίστηκαν γκρουπ όπως οι Public Enemy, Rakim, KRS–One και Native Tongues, γνωστά ως New School, με στίχους «του δρόμου», κοινωνικών απαιτήσεων.

Αργότερα μέσα στην ίδια δεκαετία, μουσικοί και συγκροτήματα όπως οι NWA, UGK, Three 6 Mafia, Master P, Dr. Dre και Ice–T, ανάμεσα σε άλλους , ξεκίνησαν τη λεγόμενη gangsta rap, μιλώντας για τον βίαιο τρόπο ζωής των μειονεκτικών γειτονιών των αμερικανικών πόλεων, αφήνοντας κατά μέρος τους πολιτικούς και ποιητικούς στίχους της πρώιμης ραπ. Πρώτο ανάλογο άλμπουμ θεωρείται το «Mystic Stylez» (1995) των Three 6 Mafia και αποκορύφωμα το άλμπουμ «Trap House» (2005) τον Gucci Mane. Ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο trap για το νέο μουσικό υπo(είδος), θεωρείται ο (τ)ράπερ T.I. στο άλμπουμ «Trap Muzic», το 2003.

Όπως βρήκαμε στη Wikipedia, T.I. είναι το ψευδώνυμο του ράπερ, ηθοποιού και στελέχους δισκογραφικών εταιρειών Clifford Joseph Harris Junior, που χρησιμοποιεί και το ψευδώνυμο Tip O T.I. Ήταν μόλις 23 ετών (γενν. 1980) , όταν κυκλοφόρησε το δεύτερο στούντιο άλμπουμ του «Trap Muzic» που αποτέλεσε σταθμό όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για ολόκληρο το νέο μουσικό είδος .Ενώ το gangsta rap ήταν μια μετάλλαξη του αρχικού χιπ – χοπ, η trap ήταν μια νέα μετάλλαξη που το μετέτρεψε σε μια νέα κουλτούρα, διαφορετική από αυτή του αρχικού χιπ – χοπ. Σχεδόν πάντα η trap «ξεχνά» την ομοιοκαταληξία, τους στίχους και την αφοσιωμένη ιδεολογία / πολιτική, ενώ οι μουσικοί τόνοι της είναι «sinister» (απαίσιοι) κατά τον Max Besora.

Καλλιτέχνες με μεγάλη συμβολή στη διάδοση και παγκόσμια επιτυχία της trap είναι οι Future, Migos, Gucci Mane, Fetty Wap και 2 Chainz, ενώ παραγωγοί που προώθησαν το είδος αυτό είναι οι Shawry Redd, Mannie Fresh, Zaytoven και Tony Fadd.

Πού οφείλεται η παγκόσμια εξάπλωση και επιτυχία της trap μουσικής;

Γύρω στο 2010 η trap είχε γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής στις Η.Π.Α. Σταδιακά εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα και έπειτα διαδόθηκε στη Λατινική Αμερική και στη συνέχεια σε Ευρώπη και Ασία. Η Ισπανία ήταν από τις πρώτες χώρες στη Γηραιά Ήπειρο όπου έφτασε η trap. Πού οφείλεται όμως η παγκόσμια επιτυχία αυτού του είδους; Ο Max Besora θεωρεί ότι αυτό το γεγονός σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την ανάπτυξη και την προσβασιμότητα της τεχνολογίας και των κοινωνικών δικτύων, καθώς η trap είναι το πρώτο μουσικό είδος όπου άνθρωποι χωρίς δισκογραφία ή οικονομικές δυνατότητες μπορούν να κάνουν μουσική από τους υπολογιστές τους.

Η ανάρτηση αυτών των τραγουδιών ή και των βίντεο με trap μουσική σε ψηφιακές πλατφόρμες έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο δημιουργίας, σκέψης και μουσικής επικοινωνίας. Στην επιτυχία της trap παίζει μεγάλο ρόλο το γεγονός ότι απευθύνεται σε κοινωνικές τάξεις που μειονεκτούν λόγω της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας σε όλο τον κόσμο .Έτσι έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους. Η τραπ γιγαντώθηκε στα κοινωνικά δίκτυα και στις streaming υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, αναίρεσε την προϋπόθεση του φυσικού προϊόντος (βινύλιο, CD) ως αναγκαίας προϋπόθεσης για τη διάδοση της μουσικής.

Χαρακτηριστικά της trap μουσικής

Η trap μουσική είναι συνδυασμός χιπ – χοπ, με τον ρυθμό και τη δομή των τραγουδιών να είναι παρόμοια, με φωνητικά χαμηλά κάποιες φορές, χορευτικής μουσικής με έντονη παρουσία στοιχείων από τραγούδια της EDM(ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής) και μουσικής dub, η οποία αποτελεί παρακλάδι της ρέγκε και εστιάζει σε χαμηλές συχνότητες και έντονη έμφαση στην επαναληπτικότητα σε όλη τη διάρκεια του τραγουδιού. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της trap είναι η ειρωνική χρήση του Auto–Tune.

Οι στίχοι των τραγουδιών trap, αρχικά αναφέρονταν στα ναρκωτικά, στο πόσο δύσκολο είναι να ξεφύγει κάποιος από την «παγίδα» του αντίστοιχου τρόπου ζωής, παρότρυναν να παραμένει κάποιος «κουλ» (ήρεμος, ατάραχος) και να κυκλοφορεί με ωραία κορίτσια. Σταδιακά, διάφοροι μουσικοί αλλά και παραγωγοί, «εμπλούτισαν» τους στίχους και με άλλα στοιχεία.

Η τραπ στην Ελλάδα

Για το ποιος ήταν αυτός που «έφερε» την τραπ μουσική στην Ελλάδα υπάρχουν διάφορες απόψεις. Σίγουρα πάντως ο Skive ( κατά κόσμου Χρήστος Τρυψιάνης) είναι ένας από τους πρωτοπόρους παραγωγούς του είδους. Αυτός και ο Ζήνων κυκλοφόρησαν το 2014 με το γκρουπ «Ζωντανοί Νεκροί», που επανεμφανίστηκε μετά από 17 χρόνια στη δισκογραφία, το Extended Play (EP), «Πόσα Ντουμάνια/ Παραισθήσεις». Ένα από τα έξι κομμάτια του EP είναι το «Θα’ σαι Πάντα Ζήτα Νι». Μερικοί από τους στίχους του: «Δε θέλω respect από ‘σας, όχι δε θέλω ρε μπούλη, έξω απ’ το Αη έξω απ’ τα clubs φέραμε πρώτοι το bullying». Μέλη των «Ζήτα Νι», είναι οι: Τάκι Τσαν, Μηδενιστής, Υποχθόνιος, Καταχθόνιος και Χαρμάνης, που για κάποιους είναι αυτός που έφερε πρώτος την trap στην Ελλάδα.

Ο Skive σε συνεργασία με τον Υποχθόνιο (γνωστό ως Υπο) κυκλοφόρησαν ένα εμβληματικό τραγούδι της trap μουσικής, το «Colombiano». Οι στίχοι του είναι χαρακτηριστικοί: «Colombiano, Colombiano, Zapatistas στο βουνό απολαμβάνω, Colombiano, Colombiano, φύλλα κόκας και λιαστό αεροπλάνο (ha)». Και στη συνέχεια: «Μη σου πω Valderama π@@@άνα (μη σου πω), μη σου πω Valderama π@@@άνα (στο ‘πα) Colombiano Bοgota, όργια (όργια), Colombiano, κ@λο Michelin (Michelin).

Μόνος μου, κάκτος στην έρημο (μόνος), μες στο club τη χαϊδεύω prive (prive)». Τέλος, ένας ακόμη στίχος από το «Colombiano»: «Κι έλεγα πώς θα το πω ότι γα@@@ύνται, δε θέλω καν ούτε καν να μ’ ακούνε». Αναρωτιόμαστε, ανάμεσα σε όλα τ’ άλλα, αν όσοι ακούνε και λατρεύουν αυτό το τραγούδι και τα άλλα του είδους, ξέρουν τι είναι και πού βρίσκεται η Κολομβία και η Μπογκοτά, τι είναι οι Ζαπατίστας και ο Κομαντάντε Μάρκος και ποιος είναι ο Βαλντεράμα που αναφέρονται στους στίχους του.

Τα επόμενα χρόνια η new school rap μουσική, όπως αποκαλούν συχνά την trap όσοι την υπηρετούν, γνώρισε μεγάλη άνθηση. Από το 2018 και έπειτα ανέβηκε στο νούμερο 1 του You Τube εκτοπίζοντας την ελληνική λαϊκή μουσική. Στο «τριπάκι» του ακούσματος trap, μπήκαν πλέον και δεκάχρονα παιδιά (!). Οι στίχοι της ελληνικής trap βρίθουν από αναφορές στην καγκουριά, τις πόρνες (με την αγοραία λέξη), τα ναρκωτικά, τα όπλα, τα ακριβά αυτοκίνητα, τις αλυσίδες κ.λπ. Το Spotify (υπηρεσία αναπαραγωγής μουσικής που ιδρύθηκε το 2006 στη Στοκχόλμη της Σουηδίας) και το You Τube, κατακλύζονται τα τελευταία χρόνια από διάφορους τράπερ (οι γυναίκες σπανίζουν στον συγκεκριμένο χώρο), καθώς είναι πολύ εύκολο ο καθένας να ανεβάσει την όποια δημιουργία του σ’ αυτά.

Γνωστότεροι Έλληνες τράπερ είναι οι: Snik, Light, Saske, Fy, Slogan, ORTIZ, Toquel, Μικρός Κλέφτης, Λεξ, ο οποίος στις 3 Ιουλίου 2022 γέμισε το γήπεδο του Πανιώνιου στη Νέα Σμύρνη σε συναυλία του με περισσότερους από 20.000 θεατές, Sin Boy,Νέγρος του Μοριά, Vlospa,o αδικοχαμένος Mad Clip κ.ά. Παρά τις επικρίσεις πολλών το συγκεκριμένο είδος μουσικής εξακολουθεί να έχει τεράστια επιτυχία, ιδιαίτερα μεταξύ των εφήβων και των λίγο μεγαλύτερων. Οι τράπερ έρχονται συχνά στην επικαιρότητα για λάθος λόγους (οπλοφορία – οπλοχρησία, εμπλοκή σε καβγάδες, ναρκωτικά κλπ.), ενώ κάποιοι συνοδεύονται και από σωματοφύλακες…

Είναι άραγε η trap ένα από τα σημεία των καιρών, όπως π.χ. η ντίσκο τη δεκαετία του ’80, που αν και ξεθύμανε σταδιακά, ακούγεται από πολλές και πολλούς όχι μόνο μεσήλικες αλλά και νεότερες / νεότερους σήμερα; Μήπως η ουσιαστική ανυπαρξία ελληνικής λαϊκής και «έντεχνης» όπως λέγεται, μουσικής άνοιξαν διάπλατα τον χώρο στην trap και άλλα μουσικά (υπο)είδη; Θα συνεχίσουν άραγε τα δεκαπεντάχρονα, σήμερα, παιδιά στην Ελλάδα, να ακούνε trap σε πέντε ή δέκα χρόνια, αν βέβαια η trap εξακολουθεί να υπάρχει; Ισχύει για την trap το «μόδα είναι θα περάσει» ή πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο… long play; Μόνο ο χρόνος θα δείξει ή καλύτερα «Only Time Will Tell», όπως τραγουδούσαν οι εξαιρετικοί «Asia» το μακρινό 1982.

Ειδήσεις σήμερα:

«Καλοκαίρι» μέχρι το Σάββατο - Έρχεται πτώση της θερμοκρασίας έως και 10 βαθμούς

Η βιομηχανία όπλων Καλάσνικοφ ανακοινώνει πωλήσεις-ρεκόρ το 2022

Love Island: Ο... εισβολέας φίλος της Ηλιάνας, το μήνυμα που άναψε φωτιές και το «πάρτι» στο Twitter – Δείτε βίντεο