Πράσινη Γραμμή: Η ιστορία της γραμμής που διαχωρίζει την ελεύθερη από την Κατεχόμενη Κύπρο

Οι επιθέσεις που δέχθηκαν μέλη της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο, από Τούρκους και Τουρκοκυπρίους επειδή προσπάθησαν να εμποδίσουν παράνομες εργασίες του ψευδοκράτους στη νεκρή ζώνη, στο δικοινοτικό χωριό Πύλα, έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων τόσο από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και από την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυπριακή κυβέρνηση κάνει λόγο για «σοβαρό έγκλημα», ενώ και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε το συγκεκριμένο περιστατικό.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε επικοινωνία που είχε με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας χαρακτήρισε «απαράδεκτες» τις επιθέσεις που δέχθηκε η ειρηνευτική δύναμη στην Πράσινη Γραμμή. O Σαρλ Μισέλ έσπευσε να καταδικάσει το συγκεκριμένο γεγονός τονίζοντας πως προτεραιότητα είναι η αποκλιμάκωση ενώ από την πλευρά του ο Ζοζέπ Μπορέλ αφού καταδίκασε τις ενέργειες των Τουρκοκυπρίων ζήτησε από την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εντολή της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στη νεκρή ζώνη.

H ιστορία της Πράσινης Γραμμής

Η Πράσινη Γραμμή, που έχει γίνει γνωστή και ως Γραμμή Αττίλα, από το 1974 είναι το όριο ανάμεσα στις ελεύθερες και τις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου. Η επίσημη ονομασία της είναι «Παρεμβαλλόμενη γραμμή του Ο.Η.Ε. στην Κύπρο». Έχει μήκος περίπου 300 χιλιομέτρων και χωρίζει τη Λευκωσία σε δύο τομείς, καθιστώντας τη σήμερα τη μόνη διαιρεμένη πρωτεύουσα στον κόσμο.

Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στις 30 Δεκεμβρίου 1963 μετά από συμφωνία Ελλήνων, Τούρκων και Βρετανών, όταν ξέσπασαν οι πρώτες σοβαρές διακοινοτικές ταραχές (ορισμένοι τις ονομάζουν «τουρκανταρσία», οι Τουρκοκύπριοι θεωρούν υποτιμητικό τον όρο) στη νεαρή ακόμη τότε Κυπριακή Δημοκρατία. Σκοπός της ήταν να αποτρέψει κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Ο «νονός», ας μας επιτραπεί ο όρος, ήταν ο τότε διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στην Κύπρο, στρατηγός Γιανγκ, ο οποίος χρησιμοποιώντας ένα πράσινο μολύβι την χάραξε στον χάρτη. Η έκτασή της δεν ήταν σε όλο το νησί, παρά μόνο στη Λευκωσία. Αργότερα η έκτασή της ήταν εκεί όπου υπήρχαν τουρκοκυπριακοί θύλακες. Η φύλαξή της ανατέθηκε τον Μάρτιο του 1964 στην Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών. Αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο άρχισε η επέκτασή της. Πλέον η Πράσινη Γραμμή χωρίζει στα δύο το νησί, με αποτέλεσμα στη βόρεια πλευρά του να έχει δημιουργηθεί ένα μην αναγνωρισμένο ψευδοκράτος το οποίο φέρει την ονομασία Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Ακόμα και σήμερα η Πράσινη Γραμμή ελέγχεται από τον ΟΗΕ τα στελέχη του οποίου φροντίζουν για να διατηρείται η ομαλότητα στη συγκεκριμένη περιοχή. Ακόμη αποκαλείται Νεκρή Ζώνη και Γραμμή κατάπαυσης του πυρός. Μάλιστα από το 2003 η κυβέρνηση του ψευδοκράτους αποφάσισε να επιτρέψει τη διέλευσή της προς τα Κατεχόμενα ενώ μέχρι σήμερα έχει ανοίξει πέντε σημεία διέλευσης. Είναι ενδεικτικό ότι για να περάσει κάποιος από εκεί χρειάζεται η επίδειξη διαβατηρίου. Αυτό έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις καθώς η επίδειξη διαβατηρίου στις αρχές του ψευδοκράτους θεωρείται ως de facto αναγνώριση της εξουσίας τους.

Οι δολοφονίες Ισαάκ και Σολωμού

Κατά καιρούς έχουν σημειωθεί επεισόδια ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Τα πιο σοβαρά έλαβαν χώρα τον Αύγουστο του 1996. Συγκεκριμένα στις 11 Αυγούστου 1996 Ελληνοκύπριοι διαδηλωτές εισήλθαν στην Πράσινη Γραμμή, στην περιοχή της Δερύνειας. Τότε δέχθηκαν επίθεση από Τουρκοκύπριους πολίτες και αστυνομικούς. Αποτέλεσμα ήταν να ξυλοκοπηθεί μέχρι θανάτου ο 24χρονος Τάσος Ισαάκ.

Kαθοδηγητής της δολοφονικής δράσης εναντίον του Tάσου Iσαάκ φέρεται να ήταν ο αρχηγός του παραρτήματος των Γκρίζων Λύκων στα κατεχόμενα, Mεχμέτ Aρσλάν.

Στις 22 Νοεμβρίου 1996, η Κυπριακή Αστυνομία εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης για τη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ εναντίον των:

1. Χασίμ Γιλμάζ, εποίκου και πρώην στελέχους της ΜΙΤ (τουρκική ΚΥΠ)
2. Νεϊφέλ Μουσταφά Εργκούν, εποίκου από την Τουρκία και αστυνομικού του ψευδοκράτους
3. Πολάτ Φικρέτ Κορελί, Τουρκοκύπριου από την Αμμόχωστο
4. Μεχμέτ Μουσταφά Αρσλάν, Τούρκου εποίκου και επικεφαλής των «Γκρίζων Λύκων» στα Κατεχόμενα
5. Ερχάν Αρικλί, Τούρκου εποίκου από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Ο Αρικλί συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2012 στο Κιργιστάν, αλλά αφέθηκε ελεύθερος κατόπιν πιέσεων της Τουρκίας.

Στις 24 Ιουνίου 2008, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε ένοχη την Τουρκία για τη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ, βάσει του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Μέχρι σήμερα, κανένας από τους δολοφόνους δεν έχει συλληφθεί, ούτε καταδικαστεί.

Τρεις μέρες αργότερα ένας άλλος Ελληνοκύπριος, ο 26χρονος Σολωμός Σολωμού ο οποίος ήταν ξάδερφος του Τάσου Ισαάκ, σκοτώθηκε από πυρά Τούρκων ελεύθερων σκοπευτών. Το συμβάν σημειώθηκε όταν μία ομάδα Ελληνοκυπρίων κατευθύνθηκε στο οδόφραγμα της Δερύνειας προκειμένου να αφήσει στεφάνια και λίγα λουλούδια στο σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Ισαάκ.

Τότε σημειώθηκαν επεισόδια με ομάδα «Γκρίζων Λύκων» και λίγο αργότερα ο Σολωμός Σολωμού, πέρασε στη νεκρή ζώνη, ανέβηκε σε έναν ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία όπου και δέχθηκε τα πυρά ελεύθερων σκοπευτών. Έπρεπε να περάσουν 25 χρόνια προκειμένου να μαθευτεί η ταυτότητα του ανθρώπου που έδωσε την εντολή για τη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού. Ήταν ο τότε διοικητής των ειδικών δυνάμεων του τουρκικού στρατού στα κατεχόμενα Χασάν Κουντακτσί ομολόγησε ότι έδωσε την εντολή για τη δολοφονία «με ένα νεύμα». Ο Κουντακτσί πέθανε τον Ιανουάριο του 2023 και αφού λίγο πριν είχε υποστεί καρδιακή προσβολή. 

Στις 9 Μαρτίου 2007 κατεδαφίστηκε το οδόφραγμα της οδού Λήδρας στη Λευκωσία με απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης, ως ένα πρώτο βήμα για την αποστρατιωτικοποίηση όλης της Λευκωσίας.

Πηγή βίντεο: Alpha News Live, Sigma Live, AP Archive




Ειδήσεις σήμερα:

Ένταλμα σύλληψης για οπαδό που ταυτοποιήθηκε από βίντεο της επιδρομής στη Νέα Φιλαδέλφεια

Τι θα μπορούσε να συμβεί με το φλεγόμενο βυτιοφόρο; - Η τραγωδία στα Καμένα Βούρλα

Τρόμος για 59χρονη στη Θεσσαλονίκη, της επιτέθηκε ο γιος της όταν του ζήτησε νερό - «Αν δεν την πάρετε, θα τη βρείτε νεκρή»