Εκδόσεις Ελευθερουδάκη: Το δράμα μιας οικογένειας και ενός ιστορικού βιβλιοπωλείου

Είναι κάποιες φορές που τα γυρίσματα της ιστορίας επιφυλάσσουν τα πιο ευφάνταστα σενάρια. Τέτοια που παραπέμπουν σε φιλμ νουάρ ή ακόμη και σε... θρίλερ. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί η περιπετειώδης διαδρομή της οικογένειας Ελευθερουδάκη, από το χτίσιμο της μεγαλύτερης και πλέον αναγνωρισμένης αλυσίδας βιβλιοπωλείων στην Ελλάδα, τις ένδοξες εποχές της κοινωνικής και οικονομικής ανόδου, αλλά και της απόλυτης καταξίωσης, μέχρι τη σταδιακή μετάπτωση σε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση καθόδου και τελικά συντριβής. Με το προσωπικό στοιχείο των πρωταγωνιστών να γράφει έναν δραματικό επίλογο.

Η σύλληψη και φυλάκιση της Μαρίνας Ελευθερουδάκη πριν από λίγες ημέρες προκάλεσε ένα σοκ στους κύκλους της υψηλής αθηναϊκής κοινωνίας, όχι όμως και στην ίδια, που μάλλον έδειξε να περιμένει αυτή την οδυνηρή εξέλιξη, γνωρίζοντας φυσικά τις καταδικαστικές αποφάσεις που τη βαρύνουν.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το «ΘΕΜΑ» επιχείρησε επανειλημμένως να έρθει σε επαφή με την κυρία Σοφίκα Ελευθερουδάκη προκειμένου να φιλοξενήσει και τις θέσεις της οικογένειας για τις εξελίξεις, κάτι ωστόσο που δεν κατέστη εφικτό.

Σαν έτοιμη από καιρό

Τα γεγονότα λένε ότι η 64χρονη Μαρίνα Ελευθερουδάκη συνελήφθη το μεσημέρι της Δευτέρας 23 Οκτωβρίου από αστυνομικούς του Τμήματος Αναζητήσεων της ΕΛ.ΑΣ. και ενώ είχε προηγηθεί παρακολούθησή της για κάποιες ημέρες. Η σύλληψή της έγινε ενώ περπατούσε επί της οδού Διαμαντοπούλου στο Παλαιό Ψυχικό, περιοχή στην οποία κατοικεί εδώ και χρόνια.

Σε βάρος της εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης για 22 ανεκτέλεστες καταδικαστικές αποφάσεις για αδικήματα που αφορούν σε παράβαση της νομοθεσίας περί επιταγών και μη καταβολή εργατικών εισφορών, με συνολική ποινή φυλάκισης 24 έτη και 11 μήνες και συνολική χρηματική ποινή 38.800 ευρώ.

Σύμφωνα με την ενημέρωση της ΕΛ.ΑΣ., η Μ. Ελευθερουδάκη, που «τυγχάνει επιχειρηματίας, ως συνιδιοκτήτρια εκδοτικού οίκου και αλυσίδας βιβλιοπωλείων στην περιοχή των Αθηνών, εξέδιδε κατ’ εξακολούθηση ακάλυπτες επιταγές προς εξόφληση οικονομικών υποχρεώσεων της εν λόγω επιχείρησης, δεν κατέβαλλε έγκαιρα τις δεδουλευμένες αποδοχές των υπαλλήλων, καθώς και τις προβλεπόμενες εργοδοτικές εισφορές στους ασφαλιστικούς φορείς ΙΚΑ και εισφορές ασφάλισης των εργαζομένων».

Σε αυτή την τελευταία, σκληρή για την ίδια, δοκιμασία, φέρεται να συμπεριφέρθηκε σαν έτοιμη από καιρό... Αμίλητη και χωρίς καμία αντίδραση ακολούθησε τους αστυνομικούς που τη συνέλαβαν, ενώ παρόμοια στάση τήρησε και κατά την κράτησή της στη ΓΑΔΑ, όπου δέχθηκε μόνο την επίσκεψη του δικηγόρου της. Ακόμη και την επομένη, όταν η άλλοτε ισχυρή επιχειρηματίας μεταφέρθηκε στον εισαγγελέα όπου της ανακοινώθηκε ότι θα οδηγηθεί στη φυλακή προκειμένου να εκτίσει την ποινή της, σύμφωνα με πληροφορίες παρέμεινε ψύχραιμη, σιωπηλή και «χαμένη» στις σκέψεις της. Κάτι σαν αυτό που μοναδικά αποτυπώνει ο Ανδρέας Εμπειρίκος στην «Υψικάμινο» για τα «βλέφαρα, διάφανες αυλαίες» που όταν ανοίγουν βλέπουν ό,τι κι αν τύχει, αλλά -μόνο- όταν κλείνουν βλέπουν ό,τι ποθείς...

Η μεταγωγή της στο σωφρονιστικό κατάστημα Ελαιώνα Θηβών ήρθε να συμπληρώσει αυτό το καινούριο και απόλυτα νεφοσκεπές κεφάλαιο της ζωής της. Πέρα από την αυτονόητη απορία γιατί επί τόσα χρόνια έμενε ανεκτέλεστο το ένταλμα σύλληψης για 22 καταδικαστικές αποφάσεις, δεδομένου ότι μιλάμε για ένα πρόσωπο ευρύτερα γνωστό, αλλά και με γνωστό τόπο διαμονής, τα στοιχεία που συνθέτουν αυτή την «κορύφωση του δράματος» οδηγούν από μόνα τους σε ορισμένες απαντήσεις για το πώς το κραταιό κάποτε οικοδόμημα των Βιβλιοπωλείων Ελευθερουδάκη έφτασε στη βροντώδη πτώση.

Οπως μαρτυρούν και τα νέα δεδομένα, η οικονομική κρίση μπορεί να ήταν η κύρια αιτία για τον ολισθηρό κατήφορο στον οποίο οδηγήθηκε η επιχείρηση, αλλά δεν ήταν η μόνη, καθώς είναι προφανές ότι συνδυάστηκε με μη συνετή διαχείριση, λανθασμένες επιλογές και ενέργειες που τώρα φέρνουν τα μέλη της οικογένειας σε εξαιρετικά δυσχερή θέση.

Μάλιστα, όταν έπεσαν τα ρολά στο εμβληματικό κατάστημα της Πανεπιστημίου το 2016, κλείνοντας πίσω τους 118 χρόνια Ιστορίας, δεν ήταν λίγες οι φωνές που περιέγραψαν με μελανά χρώματα την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, καταθέτοντας τη δική τους οπτική για τα αίτια της κατάρρευσης. Ανάμεσα σε αυτές, εκπρόσωποι γνωστών εκδοτικών οίκων που έκαναν λόγο για υψηλές οφειλές προς προμηθευτές (μεγάλους και μικρότερους εκδοτικούς οίκους), αλλά και προς εργαζομένους της ίδιας της αλυσίδας Ελευθερουδάκη, που αφορούσαν αμοιβές και αποζημιώσεις που δεν καταβλήθηκαν.

Ετσι, κάποιοι θα μπορούσαν να μιλήσουν σήμερα για τη «νέμεση» που ίσως αργεί κάποιες φορές, αλλά τελικά έρχεται.

Σίγουρα, όμως, οι δυσάρεστες αυτές εξελίξεις δεν μπορεί παρά να αποτελούν για τη Μαρίνα Ελευθερουδάκη, όπως και για κάθε άνθρωπο, μια απότομη και ανώμαλη προσγείωση από την καθημερινότητα, με τις όποιες δυσκολίες της, στην άγρια πραγματικότητα της φυλακής. Δηλαδή σε έναν άλλον «πλανήτη», όπου ο χρόνος δείχνει να έχει σταματήσει και όλα μοιάζουν με ένα εφιαλτικό όνειρο. Μέχρι την ώρα που συνειδητοποιείς ότι αυτή η άγρια πραγματικότητα δεν είναι όνειρο, αλλά η δική σου νέα καθημερινότητα...

Για το τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και στο εξής, όλα δείχνουν ότι η Μαρίνα Ελευθερουδάκη θα παραμείνει στη φυλακή τουλάχιστον για κάποιο διάστημα μέχρι να βρεθεί η δυνατότητα εξαγοράς της ποινής της, για την οποία, σύμφωνα με πληροφορίες που αποδίδονται σε νομικούς εκπροσώπους της, απαιτείται ποσό περί τις 15.000 ευρώ.

Στο πλαίσιο αυτό καταβάλλεται προσπάθεια το ποσό να αποπληρωθεί σε δόσεις -ενδεικτικό της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η οικογένεια-, έτσι ώστε να μπορέσει να αποφυλακιστεί και να επιστρέψει σπίτι της.

Για όσο βέβαια θα είναι δυνατή η παραμονή της σε αυτό, καθότι είναι κατασχεμένο και σε διαδικασία πλειστηριασμού. Αλλες πληροφορίες έκαναν λόγο και για αναμονή εκδίκασης αίτησης συγχώνευσης των ποινών που της έχουν επιβληθεί.

Καλοκαίρια στις Σπέτσες

Ολα αυτά φαντάζουν να απέχουν αιώνες από τα ανέμελα καλοκαίρια στις Σπέτσες, όπου η Μαρίνα και η αδελφή της Σοφίκα απολάμβαναν τα προνόμια της παιδικής ηλικίας στο προστατευμένο περιβάλλον μιας από τις πιο εμβληματικές οικογένειες της αθηναϊκής ελίτ, σε αυτό το γνήσια κοσμοπολίτικο νησί και δίπλα στις κατοικίες άλλων μεγάλων επιχειρηματικών και εφοπλιστικών ονομάτων, όπως των Νιάρχου, Λαιμού, Νομικού, Δαυίδ, Εμπειρίκου, Ιωάννου και τόσων ακόμη.

Το διατηρητέο αρχοντικό, κληρονομιά από τον προπάππου τους Χρήστο Καστριώτη, διέθετε μέχρι και οικόσημο, στοιχείο και αυτό της αίγλης που συνόδευε την ιστορία της οικογένειας.

Οι Σπέτσες αποτέλεσαν το σημείο αναφοράς και τα επόμενα καλοκαίρια, όταν οι ίδιες, ώριμες πια και με τις δικές τους οικογένειες, περνούσαν εκεί τα καλοκαίρια τους. Ωστόσο, αν και μόλις λίγα χρόνια πίσω, δεν υπάρχει πλέον τίποτα που να θυμίζει εκείνες τις ηλιόλουστες από κάθε άποψη μέρες, ούτε καν το αρχοντικό, το οποίο έχει περάσει πλέον σε άλλα χέρια.

Η «εκτόξευση»

Το πλούσιο «βιβλίο» της οικογενειακής επιχείρησης άρχισε να γράφεται το 1898 από τον άνθρωπο που εμπνεύστηκε και οραματίστηκε κάτι «νεωτερικό» για την εποχή. Ηταν ο Κωνσταντίνος Ελευθερουδάκης, που με την ηγετική του προσωπικότητα και το ταλέντο του έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα σε αυτή τη συναρπαστική διαδρομή.

Η δική του πορεία ξεκίνησε ως εργαζόμενος στην αρχή και μετέπειτα συνεταίρος στο διεθνές βιβλιοπωλείο «Beck & Barth» επί της οδού Μητροπόλεως.

Οντας μέλος της Κοινωνιολογικής Εταιρείας από το 1908, εξέδωσε το περιοδικό «Επιθεώρηση Κοινωνικών Επιστημών» και το 1910 προχώρησε στην ίδρυση του εκδοτικού οίκου «Ελευθερουδάκη», που διέθετε ιδιόκτητες τυπογραφικές εγκαταστάσεις επί της οδού Παπαδιαμαντοπούλου και μέχρι το 1924 είχε εκδώσει περισσότερα από 1.500 βιβλία.

Στο μεταξύ, το 1918, βασιζόμενος στον δυναμικό χαρακτήρα και την προσωπική του ακτινοβολία, έθεσε τον θεμέλιο λίθο για να χτίσει το «Διεθνές Βιβλιοπωλείον Ελευθερουδάκη» της πλατείας Συντάγματος και στη συνέχεια μια «αυτοκρατορία» στον τομέα του βιβλίου. Εκείνο το πρώτο κατάστημα με τη δική του επωνυμία, στη γωνία Σταδίου και Καραγεώργη Σερβίας, «έλαμπε ολόκληρο, γινόταν ένας κόσμος πέρα από τον κόσμο», όπως έγραψε ο Αγγελος Τερζάκης για το μεγαλύτερο βιβλιοπωλείο της παλιάς Αθήνας, που ήταν ταυτόχρονα σημείο αναφοράς για τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής, αλλά και των ραντεβού που δίνονταν «μπροστά στου Ελευθερουδάκη».

Για τον Κωνσταντίνο Ελευθερουδάκη, άλλωστε, αυτός ο χώρος δεν ήταν απλά ένα βιβλιοπωλείο, αλλά ένας «ναός του πνεύματος», όπως συνήθιζε να λέει. Κάπως έτσι, το 1930, και ενώ ο εκδοτικός οίκος ήταν στην πλήρη άνθησή του, εγκαινίασε τη σειρά Επιστήμαι, Γράμματα, Τέχναι, μια καλαίσθητη συλλογή 52 τόμων με τη συμμετοχή σπουδαίων λογοτεχνών, που έφερε την Ελλάδα του Mεσοπολέμου σε επαφή με τη διεθνή διανόηση.

Παράλληλα, συνέθεσε την πρωτοποριακή 24τομη ελληνική εγκυκλοπαίδεια. Με το πέρασμα των χρόνων, στη διοίκηση της επιχείρησης εντάχθηκε ο γιος του Γιώργος Ελευθερουδάκης, που έδωσε φρέσκο αέρα, αναπτύσσοντας τη μηχανογράφησή της, αλλά κυρίως το επιστημονικό και το ξενόγλωσσο τμήμα της, που αποτέλεσαν στη συνέχεια βασικούς πυλώνες της δραστηριότητάς της.

Το 1962 το βιβλιοπωλείο μεταφέρθηκε στην οδό Νίκης, όπου παρέμεινε για περισσότερα από 30 χρόνια. Η μοίρα, ωστόσο, στάθηκε σκληρή για τον Γιώργο Ελευθερουδάκη που έφυγε πρόωρα από τη ζωή το 1968.

Εκτοτε, η σύζυγός του, Βιργινία, το γένος Κωνσταντίνου και Σοφίας Γκίνη, ανέλαβε τα ηνία και έγινε η «σιδηρά κυρία» της εταιρείας, αλλά και γενικότερα του χώρου του βιβλίου. Ηταν εκείνη που διέβλεψε και επένδυσε στην προοπτική της επέκτασης και ανάπτυξης της εταιρείας. Ετσι ξεκίνησε το χτίσιμο της αλυσίδας με αρχικό σταθμό την ίδρυση του πρώτου υποκαταστήματος στον Πύργο Αθηνών, για να ακολουθήσουν πολλά ακόμη σε διάφορες περιοχές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και αλλού.

Σταδιακά η αλυσίδα μεγάλωσε και τις ένδοξες εποχές έφτασε να αριθμεί περισσότερα από 25 καταστήματα και σημεία πώλησης -εταιρικά και franchise- σε δημοφιλή πόστα, ακόμη και στη Μύκονο...

Μέσα στην επιχείρηση μεγάλωσαν και οι δύο αδελφές Σοφίκα και Μαρίνα Ελευθερουδάκη, που θήτευσαν επί χρόνια δίπλα στη μητέρα τους Βιργινία, για να παραλάβουν τη σκυτάλη της διοίκησης το 1989.

Η Σοφίκα Ελευθερουδάκη, απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, μετά τις σπουδές της εκπαιδεύτηκε σε μεγάλα βιβλιοπωλεία του Αμβούργου και της Νέας Υόρκης, ενώ άρχισε να εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση το 1975. Παντρεύτηκε τον καθηγητή Οικονομικών Νίκο Χαριτάκη, με τον οποίο έχουν αποκτήσει δύο κόρες. Η Μαρίνα Ελευθερουδάκη είναι και εκείνη απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, ενώ από τον γάμο της με τον δημοσιογράφο και πρώην υφυπουργό Τέρενς Κουίκ απέκτησε και εκείνη δύο παιδιά.

Η δική τους περίοδος στη διοίκηση της εταιρείας σφραγίστηκε από την περαιτέρω επέκταση της αλυσίδας, με μεγάλο ορόσημο το 1995, όταν πήραν την τολμηρή απόφαση για τη δημιουργία του πρώτου οκταώροφου βιβλιοπωλείου στην Ελλάδα -επί της οδού Πανεπιστημίου-, συνολικής επιφάνειας 2.300 τ.μ., που είχε τα πάντα. Δικαιώνοντας έτσι το μότο πολλών δεκαετιών των πελατών, σύμφωνα με το οποίο «μόνο στον Ελευθερουδάκη θα μπορέσω να το βρω».

Η αρχή του τέλους

Η ένδοξη περίοδος, με τα βιβλιοπωλεία τους να είναι γεμάτα από κόσμο, κράτησε μέχρι να ξεκινήσει η οικονομική κρίση, που απλώθηκε σαν βαθύ σκοτάδι πάνω από όλη την αγορά και ασφαλώς η ακόλουθη φθίνουσα πορεία των πωλήσεων. Το εκρηκτικό κοκτέιλ των συσσωρευμένων ζημιών και των αυξανόμενων δανείων και οφειλών έφερε συνθήκες οικονομικής ασφυξίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιχείρηση που το 2008 έκανε τζίρο 24 εκατ. ευρώ, έφτασε σε λιγότερο από μία δεκαετία, το 2015, να κάνει πωλήσεις μόλις 500.000 ευρώ, με αντίστοιχο αποδεκατισμό του προσωπικού, από 130, σε λιγότερους από 10 εργαζομένους.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, όμως, δεν έφταιγε μόνο η οικονομική κρίση, αλλά και το γεγονός ότι στον χώρο του βιβλίου διεθνώς συνέβαιναν τεκτονικές αλλαγές με τη σαρωτική είσοδο των ηλεκτρονικών βιβλιοπωλείων, όπως των γιγαντιαίων Amazon και Kindle, αλλά και εκατοντάδων μικρότερων σε τοπικό επίπεδο. Κάτι που δεν μετρήθηκε επαρκώς απ’ όσους χάραζαν τη στρατηγική της επιχείρησης.

Αλλωστε οι μέρες που σχηματίζονταν ουρές έξω από το flagship store της Πανεπιστημίου, όπως τις παραμονές των Χριστουγέννων ή με τα βιβλία της σειράς «Χάρι Πότερ», είχαν πλέον εκλείψει... Με πολλές δυσκολίες, αυτό το εμβληματικό κατάστημα διατηρήθηκε μέχρι το 2011 που κατέβασε ρολά, για να ακολουθήσει η αναζήτηση νέας στέγης. Ηδη σε εκείνη τη χρήση ο κύκλος εργασιών είχε μειωθεί στα 9,5 από 14,5 εκατ. ευρώ το 2010 -δηλαδή κατά 5 εκατ. ευρώ σε έναν χρόνο-, με τις ζημίες να αυξάνονται (στα 3,4 εκατ. ευρώ) και τις υποχρεώσεις να ξεπερνούν τα 21 εκατ. ευρώ.

Το 2013 έγινε η μετακόμιση στο νέο και σαφώς μικρότερο κατάστημα, πάλι επί της Πανεπιστημίου, που έμελλε να είναι και το τελευταίο. Παράλληλα είχαν αρχίσει να κόβονται κρίκοι της αλυσίδας με λουκέτα σε καταστήματα στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως του Πύργου Αθηνών, της Γλυφάδας, της Κηφισιάς, της Μυκόνου και αλλού, με το αδιέξοδο να είναι πλέον εμφανές.

Τον Ιούλιο του 2014 επιχειρήθηκε η ένταξη της επιχείρησης στο άρθρο 106 του Πτωχευτικού Κώδικα (το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 99), με τη διοίκηση να καταθέτει ένα σχέδιο εξυγίανσης. Σε εκείνη τη φάση οι βασικοί πιστωτές, δηλαδή οι τράπεζες, αλλά και αρκετοί εκδότες-προμηθευτές, συναίνεσαν στο σχέδιο. Ωστόσο, όταν αυτό συζητήθηκε στο αρμόδιο δικαστήριο, η εταιρεία δεν προσκόμισε ως όφειλε τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία και έτσι η εξυγίανση έμεινε στα χαρτιά...

«Εξω από το κουτί»

Η χαριστική βολή ήρθε με την επιβολή των capital controls που δεν επέτρεψαν τη διατήρηση ούτε και του «ύστατου οχυρού» επί της οδού Πανεπιστημίου.

Εκείνο το συννεφιασμένο φθινόπωρο, στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2016, η οικογένεια Ελευθερουδάκη ανακοίνωσε «ένα τέλος και ταυτόχρονα μία (νέα) αρχή», καθώς «το περιτύλιγμα αλλάζει - το προϊόν παραμένει», αρθρώνοντας ταυτόχρονα και ένα μήνυμα διαμαρτυρίας. «Μετά από λειτουργία πάνω από 100 χρόνια στον χώρο του βιβλίου και 21 χρόνια στην οδό Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας, κλείνουμε το βιβλιοπωλείο μας και σκεφτόμαστε “έξω από το κουτί”, συμμετέχουμε στον διεθνή προβληματισμό με θέμα το βιβλίο και προετοιμαζόμαστε για το επόμενό μας “βιβλιοπωλείο”, αλλά αρνούμαστε να το κάνουμε όσο δεν υπάρχει θετικό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα μας», ανέφεραν.

Κάθε νόμισμα, όμως, έχει δύο όψεις. Ετσι, διαφορετική άποψη διατύπωσε τότε με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου-Ψηφιακών Μέσων Αττικής, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι «οι ιδιοκτήτες της εταιρείας δεν λένε κουβέντα για τα χρέη της (εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, δεδουλευμένα και αποζημιώσεις απόλυσης) προς αρκετούς εργαζομένους που απασχολούσε τα προηγούμενα χρόνια και βρέθηκαν στο δρόμο. Δεν αναφέρουν επίσης λέξη για τα χρέη προς τους προμηθευτές της, πολλοί από τους οποίους μετακυλίουν το πρόβλημα στους δικούς τους εργαζομένους, αφήνοντάς τους απλήρωτους».

Σε κάθε περίπτωση, τα Βιβλιοπωλεία Ελευθερουδάκη, που επί δεκαετίες γνώρισαν εποχές δόξας, δεν άντεξαν το βάρος ούτε της οικονομικής κρίσης, που αφάνισε 450 βιβλιοπωλεία σε τέσσερα χρόνια, ούτε όμως και των άστοχων επιλογών, ακολουθώντας την τύχη άλλων μεγάλων ονομάτων του κλάδου, όπως ο Παπασωτηρίου, η Εστία, ο Φλωράς, τα Ελληνικά Γράμματα, ο Σάκκουλας και πολλοί άλλοι.

Μετά το λουκέτο στην Πανεπιστημίου, πάντως, η οικογένεια Ελευθερουδάκη συνέχισε τη δραστηριότητά της μέσα από το διαδικτυακό μετερίζι του e-shop books.gr. Η εταιρεία Γ.Κ. Ελευθερουδάκης Α.Ε. Διεθνές Βιβλιοπωλείο-Εκδόσεις, με πρόεδρο τη Μαρίνα Ελευθερουδάκη, διευθύνουσα σύμβουλο τη Σοφίκα Ελευθερουδάκη και μέλος του Δ.Σ. τη μητέρα τους Βιργινία, δεν κατάφερε, όμως, να απαλλαγεί από τα βάρη του παρελθόντος.

Με βάση τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση του 2021, ο κύκλος εργασιών ήταν 130.500 ευρώ, με το τελικό αποτέλεσμα να διαμορφώνεται σε ζημίες 1,84 εκατ. ευρώ, στο σύνολό τους σχεδόν προερχόμενες από χρεωστικούς τόκους και συναφή έξοδα. Επίσης, οι συσσωρευμένες ζημίες ανέρχονταν σε 39,1 εκατ. ευρώ, επιβαρυμένες από την απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων, ενώ το σύνολο των υποχρεώσεων έφτανε τα 38,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 25,2 εκατ. αφορούσαν τραπεζικά δάνεια. Στις οικονομικές καταστάσεις των τελευταίων ετών γινόταν παραδεκτό ότι «οι μελλοντικές προοπτικές για την εταιρεία μας είναι γενικά δυσοίωνες λόγω τραπεζικού δανεισμού και σωρευμένων ζημιών».

Οι πλειστηριασμοί

Μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες εξυγίανσης και την καταγγελία των δανείων από τις τράπεζες, ξεκίνησε η εμπλοκή της οικογένειας Ελευθερουδάκη με την περιπέτεια των πλειστηριασμών.

Η αρχή έγινε τον Ιανουάριο του 2020, όταν βρέθηκε στο στόχαστρο το αρχοντικό της στις Σπέτσες, στην περιοχή Κουνουπίτσα, που είναι γνωστό ως «οικία Καστριώτη» και έχει κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο από το 1980. Το έχτισε με την κλασική σπετσιώτικη τεχνοτροπία, το 1846, ο προπάππος της Μαρίνας και της Σοφίκας Ελευθερουδάκη, καραβοκύρης Χρήστος Καστριώτης. Η κατοικία, που εκτείνεται σε δύο ορόφους, κουβαλούσε πλήθος βαρών (υποθήκες, προσημειώσεις κ.λπ.) και κατασχέθηκε για χρέη προς τη Eurobank.

Ετσι, βγήκε σε πλειστηριασμό, αρχικά στις 29 Ιανουαρίου του 2020, με τιμή πρώτης προσφοράς στα 1,68 εκατ. ευρώ, που ήταν άγονος, ενώ ακολούθησε και δεύτερος στις 5 Μαρτίου 2020, μέχρι τελικά να κατακυρωθεί με 1 ευρώ πάνω από την τιμή εκκίνησης. Η περιπέτεια, όμως, δεν σταμάτησε εκεί, αλλά πέρασε στα επόμενα «επεισόδια» για το ακίνητο στο Ψυχικό όπου διαμένουν τα μέλη της οικογένειας Ελευθερουδάκη.

Συγκεκριμένα, για τις 25 Μαΐου 2022 είχε προγραμματιστεί σειρά πλειστηριασμών σε βάρος της Σοφίκας, της Μαρίνας και της Βιργινίας Ελευθερουδάκη για ιδιοκτησίες τους (διαμερίσματα, αποθήκες κ.ά.) επί ακινήτου στην περιοχή του Ψυχικού, με τιμές πρώτης προφοράς 437.900 ευρώ, 426.700 ευρώ και 305.300 ευρώ αντίστοιχα. Οι ιδιοκτησίες αυτές βαρύνονται με πολλές προσημειώσεις και υποθήκες, ενώ η κατάσχεση έγινε από την Alpha Bank -που ήταν και η τότε επισπεύδουσα- για 300.000 ευρώ, ως μέρος συνολικής απαίτησης ύψους 1,86 εκατ. ευρώ.

Οι συγκεκριμένοι πλειστηριασμοί ανεστάλησαν σε μια προσπάθεια, όπως εικάζεται, να βρεθεί λύση με την τράπεζα. Ωστόσο, το «θρίλερ» συνεχίστηκε, τουλάχιστον όσον αφορά τις αδελφές Μαρίνα και Σοφίκα Ελευθερουδάκη. Ετσι, για τις 28 Ιουνίου 2023 προγραμματίστηκαν επαναληπτικοί πλειστηριασμοί σε βάρος τους για τα διαμερίσματα πρώτου και δευτέρου ορόφου.

Επισπεύδουσα ήταν πλέον η Silverton Servicing Solutions ΑΕΔΑΔΠ, ως διαχειρίστρια της Ortolan Hellas Gmbh, ενώ η απαίτηση ανέρχεται σε 2,2 εκατ. ευρώ. Και αυτοί οι πλειστηριασμοί ανεστάλησαν, για να επανέλθουν με προγραμματισμό για τις 18 Οκτωβρίου, οπότε και πάλι δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών. Πριν από λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 23 Οκτωβρίου, οι πλειστηριασμοί σε βάρος των δύο αδελφών αναρτήθηκαν ξανά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και αναμένεται να γίνουν στις 21 Δεκεμβρίου 2023.

Αυτοί αφορούν ειδικότερα μια αυτοτελή, ανεξάρτητη και διακεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία του πρώτου ορόφου, επιφάνειας 199,65 τ.μ., που ανήκει στη Μαρίνα Ελευθερουδάκη, και η οποία βγαίνει με τιμή εκκίνησης 444.500 ευρώ, και αντίστοιχα μια αυτοτελή, ανεξάρτητη και διακεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία του δευτέρου ορόφου, επιφάνειας 199,65 τ.μ., που ανήκει στη Σοφίκα Ελευθερουδάκη, και βγαίνει με τιμή εκκίνησης 457.900 ευρώ.

Τα «άγνωστα» σφυριά

Εκτός από τις παραπάνω γνωστές περιπτώσεις περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας Ελευθερουδάκη που έχουν βγει ή πρόκειται να βγουν στο σφυρί, υπάρχουν και κάποιες ακόμη «άγνωστες».

Ετσι, όπως αποκαλύπτει σήμερα το «ΘΕΜΑ», στις 27 Σεπτεμβρίου 2023, δηλαδή πριν από έναν μήνα, έγιναν άλλοι 9 πλειστηριασμοί για ισάριθμες ιδιοκτησίες μελών της οικογένειας, εκ των οποίων οι 8 άλλαξαν χέρια.

Επισπεύδουσα ήταν και εδώ η Silverton Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, ως διαχειρίστρια της Ortolan Hellas Gmbh, για απαίτηση ύψους 2,2 εκατ. ευρώ «έντοκα με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας» και οφειλέτριες τις κυρίες Βιργινία, Σοφίκα και Μαρίνα Ελευθερουδάκη.

Οι 7 από τους πλειστηριασμούς αφορούσαν ισάριθμα γραφεία του 6ου ορόφου επί του επαγγελματικού ακινήτου στην οδό Αριστείδου 8 στο κέντρο της Αθήνας και ειδικότερα στην περιοχή της πλατείας Κλαυθμώνος.

Τα γραφεία αυτά έχουν επιφάνεια από 11,13 τ.μ. έως 19,98 τ.μ. και συνολικά 103,26 τ.μ. και βγήκαν στο σφυρί με τιμές εκκίνησης από 14.300 έως 26.600 ευρώ και συνολικά 130.700 ευρώ, ενώ κατακυρώθηκαν σε ποσά από 16.001 έως και 38.955 ευρώ. Ετσι, άλλαξαν χέρια με συνολική τιμή 182.275 ευρώ, δηλαδή με 51.573 ευρώ παραπάνω από την τιμή πρώτης προσφοράς.

Την ίδια ημέρα βγήκε σε πλειστηριασμό διαμέρισμα ιδιοκτησίας του κ. Χαριτάκη (συζύγου της Σ. Ελευθερουδάκη) σε πολυκατοικία επί της οδού Ηπείρου 5 στην Αθήνα, με την ίδια επισπεύδουσα και για έντοκη απαίτηση ύψους 359.716 ευρώ.

Πρόκειται για διαμέρισμα του τετάρτου ορόφου, που αποτελείται από λίβινγκ ρουμ, γραφείο με εξώστη, δύο κοιτώνες με εξώστη, χολ, κουζίνα, λουτρό, αποχωρητήριο, αποθήκη, οφίς και διάδρομο, και έχει συνολική επιφάνεια 115,02 τ.μ. Η τιμή πρώτης προσφοράς είχε οριστεί στις 123.100 ευρώ και κατακυρώθηκε στις 123.101 ευρώ.

Επίσης, στις 27 Σεπτεμβρίου έγινε ένας ακόμη πλειστηριασμός με την ίδια επισπεύδουσα σε βάρος της Βιργινίας Ελευθερουδάκη για ισόγειο κατάστημα με αποθήκη που βρίσκεται επί των οδών Παπαδιαμαντοπούλου 44 και Κερασούντος στα Ιλίσια. Το κατάστημα έχει επιφάνεια 37 τ.μ. και η αποθήκη 38 τ.μ., ενώ η τιμή εκκίνησης είχε οριστεί στις 54.600 ευρώ. Ωστόσο, αυτός ο πλειστηριασμός κατέληξε άγονος ελλείψει πλειοδοτών.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: EUROKINISSI, NDP Nikolareas, Papadakispress.gr