Πόσο επιβαρυντικές είναι για την υγεία μας οι βαφές μαλλιών;

Οι βαφές μαλλιών είναι μια δημοφιλής καλλυντική πρακτική που υπάρχει εδώ και αιώνες και που μας επιτρέπει να εκφραζόμαστε μέσα από διάφορα χρώματα και στυλ. Αν και πρόκειται για μια κοινή και ευρέως διαδεδομένη πρακτική, πλέον έχουν εμφανιστεί έντονες ανησυχίες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τη βαφή μαλλιών. Πολλές μελέτες έχουν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ της χρήσης βαφής μαλλιών και του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου ή θανάτου που σχετίζεται με τον καρκίνο. Συγκεκριμένα, μεγάλο μέρος των ερευνών σχετικά με τις βαφές μαλλιών έχει επικεντρωθεί στην πιθανή σχέση τους με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, ιδίως μεταξύ των κομμωτών που εκτίθενται στην εργασία τους σε μόνιμες βαφές που παρασκευάστηκαν πριν τη δεκαετία του 1980, όπως δήλωσε ο Dr. David J. Goldberg, ερευνητής και δερματολόγος, στους New York Times. Ωστόσο, τα ευρήματα παραμένουν αντικρουόμενα.

Δεκαετίες ερευνών, αντικρουόμενα αποτελέσματα
Οι βαφές μαλλιών κυκλοφορούν σε τρεις μεγάλες ποικιλίες: οξειδωτικές (μόνιμες), άμεσες (ημιμόνιμες ή προσωρινές) και φυσικές βαφές. Οι περισσότερες βαφές μαλλιών που χρησιμοποιούνται στις ΗΠΑ και την Ευρώπη - τόσο οι βαφές που κάνουμε στο σπίτι, όσο και αυτές που χρησιμοποιούνται στα κομμωτήρια - είναι μόνιμες βαφές. Υποβάλλονται σε χημικές αντιδράσεις για τη δημιουργία χρωστικών ουσιών που εναποτίθενται στο στέλεχος της τρίχας και ενδέχεται να ενέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου. Ενώ ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει συσχέτιση, τα στοιχεία είναι ασαφή και δεν τεκμηριώνουν σαφή αιτιώδη συνάφεια. Ρυθμιστικοί οργανισμοί, όπως ο FDA, έχουν εξετάσει τα διαθέσιμα δεδομένα και έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος καρκίνου από τη βαφή μαλλιών είναι ελάχιστος. Μπορεί αντιθέτως να εμφανιστούν αλλεργικές αντιδράσεις στη βαφή μαλλιών, με συμπτώματα που κυμαίνονται από ήπιο ερεθισμό του δέρματος έως πιο σοβαρές αντιδράσεις.

Ωστόσο, η συχνότητα εμφάνισης τέτοιων αντιδράσεων είναι σχετικά χαμηλή. Πολλοί κατασκευαστές προσφέρουν πλέον εναλλακτικές λύσεις χωρίς αμμωνία και υποαλλεργικές για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο ανεπιθύμητων δερματικών αντιδράσεων. Η επαγγελματική έκθεση σε χημικές ουσίες βαφής μαλλιών σε κομμωτήρια έχει προκαλέσει επίσης ανησυχίες σχετικά με αναπνευστικά ζητήματα. Τα άτομα που εργάζονται τακτικά με βαφές μαλλιών μπορεί να διατρέχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο, αλλά οι καταναλωτές που χρησιμοποιούν αυτά τα προϊόντα στο σπίτι είναι απίθανο να αντιμετωπίσουν σημαντικά αναπνευστικά προβλήματα υγείας.

Κατανοώντας τα συστατικά της βαφής
Οι βαφές μαλλιών περιέχουν ένα μείγμα χημικών ουσιών που έχουν σχεδιαστεί για να διεισδύουν και να μεταβάλουν το χρώμα της τρίχας. Τα κύρια συστατικά περιλαμβάνουν αμμωνία, υπεροξείδιο του υδρογόνου και διάφορες συνθετικές χρωστικές ουσίες, όλα για τα οποία έχουν εκφραστεί ορισμένες ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία. Πιο συγκεκριμένα, η αμμωνία χρησιμοποιείται συνήθως στις βαφές μαλλιών για να ανοίξει η επιφάνεια της τρίχας, επιτρέποντας τη διείσδυση του χρώματος. Αν και η ίδια η αμμωνία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, οι σύγχρονες συνθέσεις συχνά περιλαμβάνουν λιγότερο ερεθιστικές εναλλακτικές λύσεις όπως η MEA (μονοαιθανολαμίνη). Αντίστοιχα, το υπεροξείδιο του υδρογόνου είναι ένα βασικό συστατικό για τη λεύκανση των μαλλιών και τη διευκόλυνση της αλλαγής χρώματος. Μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε βλάβη των μαλλιών, αλλά η συγκέντρωση που χρησιμοποιείται στη βαφή μαλλιών θεωρείται γενικά ασφαλής όταν χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες.

Η μόνιμη βαφή μαλλιών δεν φαίνεται να αυξάνει τον συνολικό κίνδυνο καρκίνου, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη

Σε πρόσφατη μελέτη στο The BMJ, ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ αξιολόγησαν την προσωπική χρήση βαφής μαλλιών και τον κίνδυνο καρκίνου και θανάτου που σχετίζεται με τον καρκίνο. Οι συγγραφείς της μελέτης ανέλυσαν δεδομένα έρευνας από 117.200 γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη Nurses' Health Study, τα οποία συλλέχθηκαν επί 36 χρόνια, αρχής γενομένης από το 1976. Κατέγραψαν σε πίνακες πληροφορίες που περιλάμβαναν την ηλικία, τη φυλή, το δείκτη μάζας σώματος, την κατάσταση καπνίσματος, την κατανάλωση αλκοόλ, το φυσικό χρώμα των μαλλιών, τη χρήση μόνιμης βαφής μαλλιών (ηλικία κατά την πρώτη χρήση, διάρκεια χρήσης, συχνότητα χρήσης) και παράγοντες κινδύνου για συγκεκριμένους τύπους καρκίνου. Σε σύγκριση με τους μη χρήστες βαφής μαλλιών, οι συμμετέχοντες που είχαν χρησιμοποιήσει μόνιμες βαφές μαλλιών δεν είχαν συνολικά υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο ή θανάτους που σχετίζονται με τον καρκίνο.

Μεταξύ των συγκεκριμένων καρκίνων, υπήρχε ελαφρώς υψηλότερος κίνδυνος για βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του δέρματος) στους χρήστες που είχαν κάνει χρήση σε σύγκριση με τους μη χρήστες. Ο κίνδυνος για ορισμένους καρκίνους του μαστού και των ωοθηκών φάνηκε να αυξάνεται με τη μακροχρόνια χρήση μόνιμης βαφής. Οι γυναίκες με φυσικά σκούρα μαλλιά φάνηκε να έχουν αυξημένο κίνδυνο για λέμφωμα Hodgkin και οι γυναίκες με φυσικά ανοιχτά μαλλιά παρατηρήθηκε ότι είχαν υψηλότερο κίνδυνο για βασικοκυτταρικό καρκίνωμα.

Να τα βάψω ή να μην τα βάψω;

Με συνεχώς νέες έρευνες να έρχονται στο φως της δημοσιότητας και να προσφέρουν τόσο διαφορετικά αποτελέσματα και ευρήματα, είναι σίγουρα λογικό κανείς να αποπροσανατολιστεί και να μην γνωρίζει τι πρέπει να κάνει. Δεδομένου λοιπόν ότι καμία μελέτη δεν έχει αποδείξει ότι η ίδια η βαφή μαλλιών προκαλεί καρκίνο, εναπόκειται σε εσάς να αποφασίσετε αν θέλετε να συνεχίσετε τη ρουτίνα βαφής σας. Παρακάτω αναφέρονται μερικές πιο ασφαλείς πρακτικές για να το κάνετε:

Επιλέξτε φόρμουλες χωρίς αμμωνία:
Η αμμωνία είναι ένα κοινό συστατικό στις βαφές μαλλιών που βοηθά στο άνοιγμα της επιδερμίδας της τρίχας για τη διείσδυση του χρώματος. Ωστόσο, μπορεί να είναι σκληρή και δυνητικά ερεθιστική. Εξετάστε το ενδεχόμενο να επιλέξετε σκευάσματα βαφής μαλλιών χωρίς αμμωνία ή με χαμηλή αμμωνία, τα οποία είναι πιο ήπια για τα μαλλιά και το τριχωτό της κεφαλής.

Επιλέξτε ημιμόνιμες ή προσωρινές βαφές:
Οι ημιμόνιμες και οι προσωρινές βαφές περιέχουν χαμηλότερα επίπεδα χημικών ουσιών σε σύγκριση με τις μόνιμες βαφές. Δεν διεισδύουν τόσο βαθιά στο στέλεχος της τρίχας και ξεθωριάζουν σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, μειώνοντας τις πιθανές βλάβες.

Φυσικές και φυτικές βαφές:
Εξερευνήστε τις φυσικές και φυτικές επιλογές βαφής μαλλιών που χρησιμοποιούν συστατικά όπως η χέννα, το indigo ή εκχυλίσματα βοτάνων. Αυτά τα προϊόντα είναι συχνά πιο ήπια και απαλλαγμένα από σκληρές χημικές ουσίες. Λάβετε υπόψη ότι οι φυσικές βαφές μπορεί να παρέχουν πιο περιορισμένη γκάμα χρωμάτων και μπορεί να μην είναι τόσο μακράς διάρκειας όσο οι συνθετικές επιλογές.

Εξαερισμός:
Εξασφαλίστε καλό εξαερισμό όταν βάφετε τα μαλλιά σας, ειδικά αν χρησιμοποιείτε προϊόντα με έντονες οσμές. Εάν είναι δυνατόν, κάντε τη διαδικασία σε καλά αεριζόμενο χώρο για να ελαχιστοποιήσετε την εισπνοή αναθυμιάσεων.