Γιατί παραμελούμε συγγενείς και φίλους για τους νέους συντρόφους μας; Ίσως φταίνε... οι ορμόνες
21.02.202412:43
Μπροστά στον βωμό μιας νέας ερωτικής σχέσης, θυσιάζουμε συχνά τον χρόνο και την προσοχή που αφιερώνουμε στους αγαπημένους φίλους και συγγενείς μας, ισορροπώντας ανάμεσα στις τύψεις, την απογοήτευση και την ακαταμάχητη ανάγκη να προσκολληθούμε στον νέο μας σύντροφο
Η ιστορία έχει ως εξής: ο Α γνωρίζει τον Β και σταδιακά αποτραβιέται από όλους στη ζωή του, παιδικούς φίλους, γνωστούς που βγαίνει για ποτό, καλούς συναδέλφους που θα του πουν “Πάμε για ένα κρασί μετά τη δουλειά;”, ακόμα και γονείς και αδέλφια που πλέον πρέπει να συμπληρώσουν αίτηση στο gov.gr για να τον δουν ή έστω να του μιλήσουν.
Η συνειδητοποίηση της έκτασης αυτής της απομάκρυνσης, δυστυχώς έρχεται όταν θα είναι πλέον αργά, δηλαδή όταν μια μακροχρόνια φιλία έχει πιάσει πάγο, ή όταν μαθαίνουμε ότι όλη η παρέα καλέστηκε στα γενέθλια του κολλητού μας και εμείς όχι. Φυσικά, η επιδιόρθωση των σχέσεων είναι μια πάντοτε εφικτή, αλλά αρκετά επίπονη διαδικασία, την οποία μπορούμε να αποφύγουμε, αν μάθουμε εξ αρχής να κρατάμε τις ισορροπίες ανάμεσα στους “νεοαφιχθέντες” και στους ήδη υπάρχοντες ανθρώπους στη ζωή μας.
Στο σημείο αυτό μπορεί να αναρωτηθείτε πώς είναι δυνατόν να κρατήσετε αυτές τις ισορροπίες, όταν βιώνετε αυτή την ακαταμάχητη έλξη για τον ερωτικό σας σύντροφο, η οποία επισκιάζει κάθε άλλη σχέση στη ζωή σας. Ο τρόπος είναι αρχικά να αναγνωρίσουμε τις αιτίες που κρύβονται πίσω από αυτή την επιτακτική ανάγκη που νιώθουμε.
Σύστημα προσκόλλησης
Ενώ οι φίλοι και οι συγγενείς είναι πολύ σημαντικοί για εμάς, όταν βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας ρομαντικής σχέσης, το μυαλό μας δουλεύει υπερωρίες για να συνδεθεί με τον νέο μας σύντροφο, παραγκωνίζοντας τις υπόλοιπες συνδέσεις μας. Πιο συγκεκριμένα, με την εμφάνιση αυτού του νέου προσώπου στην καθημερινότητά μας, ενεργοποιείται στον εγκέφαλό μας το σύστημα προσκόλλησης. Στόχος του συστήματός αυτού είναι να δημιουργήσει μια δυνατή σύνδεση με τον νέο αυτό άνθρωπο, ώστε να γίνει από ένας ξένος, ένα πρόσωπο που εμπιστευόμαστε απόλυτα και που του αφιερωνόμαστε.
Αυτή η διαδικασία, όπως μπορείτε να καταλάβετε, είναι χρονοβόρα καθώς απαιτεί από δύο ανθρώπους να περνούν πολύ χρόνο μαζί, να βγαίνουν ραντεβού, να κοιτάζονται στα μάτια και γενικά να βρίσκονται ο ένας κοντά στον άλλο. Οι πρακτικές αυτές ενεργοποιούν το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου μας, καθιστώντας απίστευτα ικανοποιητικό το να βρισκόμαστε μαζί με τον νέο μας σύντροφο και τρομερά οδυνηρό το να είμαστε μακριά ο ένας από τον άλλον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε συχνά ότι δεν αντέχουμε να είμαστε μακριά από το ταίρι μας, θέλοντας να περνάμε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο μαζί του. Τα καλά νέα είναι ότι αυτή η επιτακτική ανάγκη που αισθανόμαστε διαρκεί μερικούς μόνο μήνες, μέχρι δηλαδή να ισχυροποιηθεί η σύνδεσή μας, ενώ μετά συνήθως επιστρέφουμε πίσω στην “κανονική ροή” των υπόλοιπων διαπροσωπικών σχέσεων μας.
Το χρονικό αυτό περιθώριο βέβαια, διαφοροποιείται ανάλογα με το κάθε άτομο και τις εμπειρίες του, οι οποίες καθορίζουν σε μεγάλοι βαθμό το στυλ της σύνδεσής του με τον ερωτικό του σύντροφο. Ασφαλής, αποστασιοποιημένος ή αγχώδης, είναι οι τρεις κατηγορίες στις οποίες χωρίζεται αυτός ο τύπος προσκόλλησης και αλλάζει ανάλογα με τα ερεθίσματα που έχουμε λάβει και μας έχουν διαμορφώσει κατά την παιδική μας ηλικία.
Ορμόνες και σύντροφοι
Όσον αφορά τις σχέσεις, οι ορμονικές μεταβολές μπορεί να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στο γιατί μπορεί να βρεθούμε να παραμελούμε τις παλιές σχέσεις, προς όφελος των νέων δεσμών.Η ντοπαμίνη για παράδειγμα, η οποία συχνά αναφέρεται ως ο νευροδιαβιβαστής "ευεξίας", που συνδέεται με την ευχαρίστηση και την ανταμοιβή, είναι συχνός “ένοχος”. Ο λόγος είναι ότι όταν ξεκινάμε νέες σχέσεις ο ενθουσιασμός που τις συνοδεύει, μπορεί να πυροδοτήσει την απελευθέρωση ντοπαμίνης, δημιουργώντας μας μια αίσθηση ευφορίας. Αυτό το κύμα ντοπαμίνης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη εστίαση στη νέα σχέση, επισκιάζοντας τις υπόλοιπες. Οι ορμόνες του φύλου μας, όπως τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη, παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ρομαντικής μας συμπεριφοράς.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι διακυμάνσεις αυτών των ορμονών μπορούν να επηρεάσουν την έλξη και την επιλογή συντρόφου. Στην αναζήτηση νέων δεσμών, οι ορμονικές μεταβολές μπορεί να οδηγήσουν τα άτομα προς συντρόφους που παρουσιάζουν χαρακτηριστικά που σχετίζονται με αυξημένη αναπαραγωγική ικανότητα. Αυτή η βιολογική ορμή μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από μακροχρόνιες, φιλικές συνδέσεις που μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται με τις τρέχουσες ορμονικές προτιμήσεις.
Η σεροτονίνη, γνωστή για το ρόλο της στη ρύθμιση της διάθεσης, μπορεί επίσης να επηρεάσει τις αντιλήψεις μας τόσο για τις παλιές όσο και για τις νέες σχέσεις. Αιτία είναι ότι οι διακυμάνσεις στα επίπεδα αυτής της ορμόνης μπορούν να επηρεάσουν τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις, κάνοντας ενδεχομένως τις υπάρχουσες σχέσεις να φαίνονται λιγότερο ικανοποιητικές. Αυτή η μετατόπιση στη ρύθμιση της διάθεσης θα μπορούσε να συμβάλει στην απόφαση να δώσουμε προτεραιότητα σε νέους αγαπημένους έναντι των φίλων και συγγενών μας, με γνώμονα την αναζήτηση συναισθηματικής ικανοποίησης.
Επιπτώσεις και τρόποι διαχείρισης
Αν και το να χτίζουμε μια σχέση με έναν νέο σύντροφο είναι ένα όμορφο, ευεργετικό ταξίδι, πολλές φορές τελικά, γίνεται δύσκολο να διατηρήσουμε με την ίδια προσήλωση τις υπόλοιπες σχέσεις μας. Είτε χάνοντας την επαφή με τους φίλους μας, είτε αν επικεντρωνόμαστε περισσότερο στο σύντροφό μας, μπορεί άθελά μας να προκαλέσουμε αισθήματα απογοήτευσης και στεναχώριας σε ανθρώπους που αγαπούμε και μας αγαπούν. Για να αποφύγουμε να εισέλθουμε σε μια τόσο άσχημη διαδικασία, οφείλουμε να βρούμε ισορροπία ανάμεσα στις παλιές και νέες σχέσεις μας, γεγονός που απαιτεί αυτογνωσία και συνειδητή λήψη αποφάσεων. Ακολουθούν μερικές βοηθητικές πρακτικές:
• Κάντε τους φίλους σας προτεραιότητα
Προγραμματίστε συγκεκριμένες ώρες κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αποκλειστικά για τους φίλους σας. Είτε πρόκειται για 15 λεπτά κάθε Τετάρτη για να επικοινωνήσετε με έναν φίλο με τον οποίο έχετε να μιλήσετε καιρό, είτε για να διατηρήσετε ένα εβδομαδιαίο ραντεβού για brunch με κάποιον ξεχωριστό στη ζωή σας, η ιεράρχηση των φιλικών σχέσεων είναι το πρώτο βήμα για να τις διατηρήσετε. Συμπεριλάβετε ενεργά αυτόν τον χρόνο στο πρόγραμμα σας και τιμήστε τον.
• Να είστε παρόντες
Ενώ μπορεί να νιώθετε ότι το μόνο που θέλετε να κάνετε είναι να στέλνετε μηνύματα στο αγόρι ή τη φίλη σας, όταν είστε με τους φίλους σας βάλτε τους στο επίκεντρο. Βάλτε το τηλέφωνό σας στην άκρη και ακούστε τι έχουν να σας πουν. Επίσης, καλό θα ήταν να μην μιλάτε αδιάκοπα για τον σύντροφό σας - όσο και αν θέλετε να καγχάστε για εκείνον. Βεβαιωθείτε αντιθέτως, ότι ο καθένας σας έχει ίσο χρόνο ομιλίας κατά τη διάρκεια της συζήτησης και ότι πραγματικά ακούτε τι έχουν να πουν οι φίλοι σας, καθώς όλοι πρέπει να νιώθουν ότι ακούγονται, χωρίς να ανησυχούν για περισπασμούς.
• Να ανταποκρίνεστε
Το να βγαίνετε με κάποιον δεν σας δίνει το ελεύθερο να σταματήσετε ξαφνικά να απαντάτε σε μηνύματα και κλήσεις, ενώ το "Συγγνώμη, ήμουν απασχολημένος!" δεν έχει και πολύ μακροπρόθεσμη ισχύ. Σκεφτείτε όλες τις φορές που οι φίλοι σας έσπευσαν να σας παρηγορήσουν μετά από ένα επείγον τηλεφώνημά σας, ή σας έγραψαν ένα στοχαστικό μήνυμα όταν νιώθατε αγχωμένοι και απογοητευμένοι. Προσπαθήστε να διατηρήσετε τον κανονικό ρυθμό σας όταν στέλνετε μηνύματα σε φίλους, ιδιαίτερα αν έχετε αρχίσει να τους βλέπετε λιγότερο. Η ομορφιά της ψηφιακής εποχής άλλωστε είναι, ότι μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των φιλικών σχέσεων, ακόμη και μέσα στις πιο ταραχώδεις στιγμές μας .
• Να είστε ειλικρινείς
Αν κάποιος φίλος σας σας εκφράσει το παράπονό του για το ότι δεν είστε πια διαθέσιμος, τότε καθίστε μαζί του και εξηγήστε του την κατάστασή σας, το πως νιώθετε. Το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να είστε ειλικρινείς. Αν είναι καλοί φίλοι, θα καταλάβουν. Ίσως μάλιστα να έχουν και συμβουλές για το πώς να διαχειριστείτε την κατάσταση καλύτερα. Μην ξεχνάτε ότι το πιο σημαντικό για να διατηρηθεί μια σχέση, είτε ερωτική, είτε φιλική, είναι να είστε ο εαυτός σας, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να παραδεχτείτε ότι πασχίζεται να βρείτε ισορροπίες με κάτι ή κάποιον καινούργιο που έχει εισέλθει στη ζωή σας. Η παραδοχή της αδυναμίας μας άλλωστε, είναι αυτή που μας κάνει ανθρώπους και είναι και αυτή που ένας καλός φίλος ξέρει να αναγνωρίσει και να συγχωρήσει.