Menkes: Η καυστική πένα της μόδας

Η 80χρονη Βρετανίδα Σούζι Μένκες θεωρείται η καλύτερη δημοσιογράφος και κριτικός μόδας στον κόσμο. Αντίπαλο δέος της σταρ Αννα Γουίντουρ, η Σούζι Μένκες υπήρξε πάντα μια σταρ-αντιστάρ στον διεθνή κόσμο της μόδας, τον οποίο κατέκτησε με το πάθος της για τον χώρο και φυσικά με τη δύναμη της πένας της.



Με το λουκ της «Βρετανίδας γειτόνισσας ή νοικοκυράς» είναι εκείνη που υποδέχεται στο γραφείο της τη δύστροπη Βικτόρια Μπέκαμ για ατέλειωτες συζητήσεις, που φιλοξενήθηκε από τον οίκο Christian Louboutin στο Μαρόκο και το όνομά της περιλαμβάνεται στη λίστα των VIP προσκεκλημένων στα πιο σημαντικά fashion events του κόσμου. Συχνά λέγεται πως «αν η Σούζι δεν έχει γράψει για σένα, δεν έχεις θέση στη βιομηχανία της μόδας», κάτι που δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα.



Γεννημένη στο Μπάκιγχαμσαϊρ το 1943, η Μένκες ξεκίνησε την ξέφρενη διαδρομή της προς την κορυφή σπουδάζοντας σχέδιο μόδας στην ESMOD στη Γαλλία. Η πρόσκληση που της χάρισε η σπιτονοικοκυρά της για μια επίδειξη της Nina Ricci στάθηκε η αφορμή για να αλλάξει επαγγελματική πλεύση και να εισβάλει στον χώρο της μόδας ως δημοσιογράφος. «Τα πράγματα φαίνονται τυχαία σε ένα μέλλον που είναι προδιαγεγραμμένο», της αρέσει να επισημαίνει για τη ζωή. Παράλληλα σπουδάζει Λογοτεχνία στο Κέιμπριτζ και αρχίζει να γράφει κείμενα μόδας που διακρίνονται για την αφηγηματική τους γλώσσα και την αντικειμενικότητά τους.



Η κριτική της είναι τόσο to the point που με τον χρόνο όλοι αναζητούν την άποψή της. Κάπως έτσι της ανοίγεται η πόρτα των «Times» κι αργότερα της «London Evening Standard». Το παράδοξο στην ιστορία είναι ότι μέντοράς της έμελλε να γίνει ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας, Τσαρλς Βιρ Γουίντουρ, ο πατέρας δηλαδή της «Σιδηράς Κυρίας» της μόδας, Αννα Γουίντουρ. «Ο Τσαρλς μού μετέδωσε το πάθος για τη δουλειά και με έκανε να αντιληφθώ ότι η πένα μου οφείλει να μεταφέρει τα πραγματικά γεγονότα ασκώντας αντικειμενική κριτική. Μπορεί η μόδα να μην είναι ένα πρώτης γραμμής ρεπορτάζ, αν την αγαπάς, όμως, οφείλεις να την αντιμετωπίζεις με υπευθυνότητα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον καταλυτικό ρόλο που είχε στην πορεία μου ο Τσαρλς Γουίντουρ», έχει αναφέρει η ίδια σχετικά.



Στη μακρά επιτυχημένη διαδρομή της εργάστηκε σε εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας όπως οι «Daily Express», «The Independent», «International Herald Tribune», και παντού είχε μόνο φανατικούς αναγνώστες, οι οποίοι θα ανέτρεχαν πρώτα στις σελίδες της και μετά στα θέματα της επικαιρότητας. Ο δρόμος της ωστόσο δεν ήταν πάντα στρωμένος με ροδοπέταλα. «Τη “Herald Tribune” δεν την εγκατέλειψα εγώ.

Εκείνη με εγκατέλειψε επειδή με θεώρησε ξεπερασμένη. Ηταν μια καλή ευκαιρία για μια δική μου νέα αρχή», αναφέρει για τη στιγμή που η ίδια θεωρήθηκε πολύ «μεγάλη» για τη δουλειά. Επόμενος σταθμός για την απτόητη Βρετανίδα, η πανίσχυρη Condé Nast. Το διάστημα μεταξύ 2014-2020, η Σούζι Μένκες αρθρογραφεί για 26 έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις της «Vogue» σε 18 γλώσσες, αποκτώντας ένα κοινό 74 εκατομμυρίων αναγνωστών σε όλο τον κόσμο. Την αμίμητη γραφή της ακολουθεί το προσωπικό της στυλ. Η αγαπημένη της κουπ ονομάστηκε «Suzy Pompadour» από τη Μαντάμ ντε Πομπαντούρ, την επίσημη ερωμένη του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ’ της Γαλλίας. Φήμες μάλιστα την ήθελαν να χρησιμοποιεί τον ίδιο κομμωτή με εκείνον της αείμνηστης Ελισάβετ. Με τη βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας η Μένκες διατηρούσε πάντα μια σχέση αλληλοεκτίμησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι όποτε κάποιος σημαντικός σχεδιαστής περνούσε την πύλη του Μπάκιγχαμ, ήταν πάντα και η ίδια καλεσμένη για τσάι.



Η Σούζι Μένκες για πάνω από 60 χρόνια έχει τη δύναμη να επιβάλλει τάσεις, σχεδιαστές και fashion brands. Ποτέ δεν ενέδωσε σε ανούσιες δημόσιες σχέσεις ή δελεαστικά ανταλλάγματα που πολλοί οίκοι τής προσέφεραν προκειμένου να εξασφαλίσουν την εύνοιά της. Με κείμενά της που έχουν γράψει ιστορία δεν δίσταζε να δυσαρεστήσει ακόμα και πανίσχυρους οίκους μόδας. Στα 90s σόκαρε τους πάντες γράφοντας ότι η εμβληματική καπιτονέ τσάντα της Chanel έκλεισε τον κύκλο της και είναι τελειωμένη.



Προς απάντησή της και για να αντικρούσει τον ισχυρισμό, η Chanel έσπευσε τότε να προβληθεί με ολοσέλιδη καταχώρηση στην «International Herald Tribune», στην ίδια εφημερίδα απ’ όπου την είχε κατακεραυνώσει η Μένκες. Το 2008 επέκρινε τον Marc Jacobs επειδή καθυστέρησε την έναρξη της επίδειξης στην πασαρέλα κατά δύο ώρες, ενώ είχε προβλέψει και την αποχώρηση του Μάρτιν Μαργκιέλα από το Maison Martin Margiela. Οταν πλέον ανέτειλε η ψηφιακή εποχή και ο όρος influencer μπήκε στην καθημερινή ζωή μας, εκείνη αναφερόταν συχνά στο «τσίρκο της μόδας», κάνοντας λόγο για άγνωστες μέχρι χθες και άσχετες με το αντικείμενο κυρίες που ντύνονται σαν παγόνια, ενδίδουν σε δώρα και κάνουν αναρτήσεις παρασύροντας το κοινό. «Δεν πρόκειται ποτέ να τις αποδεχτώ ως ειδήμονες», είχε ξεκαθαρίσει.



Με τον ίδιο ενθουσιασμό που ξεκίνησε, σήμερα απολαμβάνει τη φήμη του κύρους που κατέκτησε παραμένοντας στις επάλξεις. Εκτός από πολυγραφότατη δημοσιογράφος, έχει εκδώσει αρκετά βιβλία για τη μόδα και το κόσμημα, ενώ είναι και εξαιρετικά ενεργή στα social media. Η σελίδα της στο Instagram έχει γύρω στους 800.000 ακόλουθους, το 2020 ξεκίνησε τα podcasts «Conversations with Suzy Menkes», όπου παρουσιάζει εκ βαθέων συζητήσεις με αξιόλογες προσωπικότητες, και παράλληλα τρέχει το site της, suzymenkes.com.
Μπορεί να μην απέκτησε τη λάμψη της Γουίντουρ -υπήρξε πάντα μια υποβόσκουσα κόντρα μεταξύ τους- ωστόσο η άποψή της είναι εξίσου σεβαστή και η ίδια κάθεται πάντα στη front row των πιο μεγαλοπρεπών fashion shows. Πρόσφατα βρέθηκε στην Ινδία για την επίδειξη Dior, στην Ιταλία για τους Missoni, ενώ έδωσε το «παρών» στα πιο συζητημένα πάρτυ της Εβδομάδας Μόδας Υψηλής Ραπτικής στο Παρίσι.



Λέγεται ότι στην καριέρα της καθοριστικό ρόλο έπαιξε και ο επί 31 χρόνια σύζυγός της, Ντέιβιντ Σπάνιερ, ένας εξπέρ του διπλωματικού ρεπορτάζ, που ανακηρύχτηκε Ευρωπαίος Δημοσιογράφος της Χρονιάς το 1971. Οι δυο τους γνωρίστηκαν όταν δούλευαν για τους «Τimes». Ο έρωτας ήταν κεραυνοβόλος και καταλυτικός για τη γενικότερη οπτική στα πράγματα που ανέπτυξε η Μένκες. Παντρεύτηκαν το 1969 και απέκτησαν τρεις γιους, τον Γκίντεον, τον Τζόσουα και τον Σάμσον, καθώς και μια κόρη, την Τζέσικα, η οποία πέθανε σε βρεφική ηλικία, και έμειναν μαζί μέχρι το 2000 που εκείνος απεβίωσε. Σήμερα η Μένκες απολαμβάνει τη ζωή σε μια πολυπληθή οικογένεια με έξι εγγόνια. «Το γεγονός ότι τα έδωσα όλα στην καριέρα δεν μου στέρησε τον ρόλο της παραδοσιακής μαμάς. Η οικογένειά μου χαιρόταν πάντα που ασχολήθηκα με αυτό που αγαπούσα και που η δουλειά μου έτυχε μεγάλης αποδοχής», έχει ομολογήσει σε συνεντεύξεις.



Το 2013 ο οίκος Christies πραγματοποίησε μια online δημοπρασία βγάζοντας προς πώληση 80 κομμάτια από την προσωπική γκαρνταρόμπα της «τρελής θείας», όπως την αποκαλεί χαριτολογώντας η καλή φίλη της Κέιτ Μος. Πολλά από αυτά αγοράστηκαν «χρυσά» και ως συλλεκτικά από τους ίδιους τους οίκους που τα υπέγραφαν. Ορισμένα λέγεται πως ανήκουν πλέον στον πανίσχυρο φίλο της Μπερνάρ Αρνό, αφού επρόκειτο για δημιουργίες δικών του brands και το γεγονός ότι στο παρελθόν τα είχε επιλέξει η Σούζι τούς προσέδιδε υπεραξία…