Οι κύριοι... τέως: Ένα ενδιαφέρον άρθρο από το 1926

Η κοινωνική και οικονομική κρίση που ακολούθησε τη Μικρασιατική Καταστροφή και η διάχυτη ανασφάλεια δημιούργησε ένα περιβάλλον τύπου ¨ο κλέψας του κλέψαντος¨ ...

Ένας από τους έμπιστους υπαλλήλους κάποιου χρηματιστικού γραφείου, αφού παρέλαβε επτακόσιες πενήντα χιλιάδες δραχμές για να τις καταθέσει στην Τράπεζα, εξαφανίστηκε...

Η είδηση δημοσιεύτηκε στις χθεσινές εφημερίδες, αλλά με μια ανακρίβεια. Ο καταχραστής υπάλληλος ονομάζεται ¨έμπιστος¨, ενώ κανονικά έπρεπε να ονομαστεί ¨τέως έμπιστος¨. Αλλά το ¨τέως¨ επικράτησε να χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε πολύ συγκεκριμένες περιστάσεις.

Λέμε, λόγου χάριν, ο τέως Υπουργός, ο τέως Νομάρχης, ο τέως Εισαγγελέας κ.ο.κ Δεν λέμε ποτέ ο τέως έμπιστος, ο τέως τίμιος, ο τέως ηθικός κύριος, η τέως πιστή σύζυγος.
Και όμως, οι ¨τέως¨ δεν υπάρχουν μόνο στις Δημόσιες Υπηρεσίες. Ο κόσμος είναι γεμάτος ¨τέως¨ όλων των κατηγοριών.

Εν τούτοις, ενώ καθένας έχει υπόψη του, ότι σήμερα ζει και αύριο πεθαίνει, κανένας δεν φαντάζεται ότι ο σημερινός έμπιστος υπάλληλος μπορεί κάλλιστα αύριο να μεταβληθεί σε κοινό λωποδύτη!

Ιδού μια υπερτίμηση της ανθρώπινης φύσης διόλου δικαιολογημένη. Διότι εφόσον ένας άνθρωπος σήμερα είναι υγιής και αύριο άρρωστος, σήμερα έχει σώας τας φρένας και αύριο τρελαίνεται, σήμερα περπατά με τα πόδια του και αύριο με τα δεκανίκια, μπορεί αξιόλογα σήμερα να είναι υπόδειγμα τιμιότητας και αύριο κοινός λωποδύτης.

Ο πιο τολμηρός κλέφτης κάποτε αρχίζει να κλέβει. Δεν έκλεβε από την κοιλιά της μάνας του! Έως τη στιγμή λοιπόν που άρχισε να κλέβει ήταν τίμιος άνθρωπος. Ήταν ο έμπιστος του χρηματιστικού γραφείου.
Ένα καλό πρωί όμως του είπαν:

-Πάρε αυτές τις επτακόσιες πενήντα χιλιάδες και πήγαινε στη Τράπεζα να τις καταθέσεις.

Τις πήρε και από εδώ πάνε και οι άλλοι! Αύριο πιθανόν να συλληφθεί, να δικαστεί και να καταλήξει στη φυλακή. Και τότε ο έμπιστος θα μπορεί να πει στους τέως προϊσταμένους του:

-Κύριοι, όπως ξέρετε, ήμουνα ένας τίμιος υπάλληλος. Και θα εξακολουθούσα να είμαι, αν δεν με είχατε εμπιστευτεί τόσο δυσανάλογα προς την αντοχή της ανθρώπινης τιμιότητας. Τι σας έφταιξα λοιπόν να με καταστρέψετε;

Και εδώ που τα λέμε, μπορεί να ισχυριστεί κανείς, πως δεν θα έχει μόνο αυτός άδικο!

Βεβαίως υπάρχουν και άνθρωποι που αντέχουν σε ορισμένους πειρασμούς, όπως υπάρχουν και άνθρωποι που αντέχουν σε ορισμένα μολύσματα. Αλλά όπως κανείς δεν πρέπει να είναι βέβαιος ότι δεν θα προσβληθεί από επιδημία χολέρας, άλλο τόσο δεν πρέπει να είναι βέβαιος ότι, στη επιδημία καταχρήσεως και κλεψιάς που μας μαστίζει, ο ίδιος ή κάποιος άλλος δεν θα μείνει απρόσβλητος.

-Δώστε μου όποια θέση θέλετε... έλεγε ένας πτωχός και τίμιος άνθρωπος προς τον προστάτη του που είχε αναλάβει να τον διορίσει σε μια εταιρεία. Προς Θεού όμως, μη μου δώσετε διαχείριση. Στις μέρες που ζούμε κανείς δεν ξέρει τι του συμβαίνει. Και θέλω να ζήσω σαν τίμιος άνθρωπος!

Ήταν χωρίς αρχές ο νέος αυτός; Φυσικά και όχι. Απλά ήταν ένα τίμιος αλλά και προνοητικός άνθρωπος...
Προνοητικός και ευσυνείδητος ήταν και κάποιος καταστηματάρχης που έδωσε σε παραιτηθέντα υπάλληλό του το εξής σημείωμα:

¨Πιστοποιώ ότι ο κ. Γ.Π. διατελέσας επί δέκα έτη υπάλληλός μου, υπήρξε επιμελής στην εργασία του και απολύτου εντιμότητας μέχρι και της σήμερον συμπεριλαμβανομένης¨

-Τόση λίγη εμπιστοσύνη έχετε λοιπόν σε μένα, ύστερα από δέκα χρόνια που σας υπηρέτησα; παραπονέθηκε ο υπάλληλος.

-Σε σένα παιδί μου έχω απόλυτη εμπιστοσύνη. Δεν έχω όμως καμιά εμπιστοσύνη στην ανθρώπινη φύση. Μη ξεχνάς άλλωστε πως μαστιζόμαστε από τρομερή επιδημία. Και οι επιδημίες κάποτε προσβάλλουν τους πιο ισχυρούς οργανισμούς περισσότερο από τους ασθενικούς και ετοιμόρροπους...
Ο Θεός να μας φυλάξει. Αλλά φοβάμαι πως αυτή τη περίοδο κινδυνεύουμε να αποκτήσουμε το τίτλο του ¨τέως εντίμου¨!

Μήπως δεν έδειχναν προχτές κάποιον κύριο στο Ζάππειο με το εξής σχόλιο:

-Ο κ. Χ, τέως έντιμος πολίτης και νυν...

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ

Θωμάς Σιταράς, Αθηναιογράφος- Συγγραφέας, FB: Σιταράς Θωμάς