Άλντο Μόρο: 46 χρόνια από την απαγωγή, τη δραματική ομηρία και την εκτέλεση από τους τρομοκράτες
16.03.202415:03
Σαν σήμερα το 1978 οι Ερυθρές Ταξιαρχίες απήγαγαν και κράτησαν όμηρο τον ηγέτη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος για 54 ημέρες πριν τον εκτελέσει ο Μάριο Μορέτι με εννέα σφαίρες
Την Πέμπτη 16 Μαρτίου του 1978 στην Ρώμη, η μέρα ήταν ανοιξιάτικη, ο ήλιος έλαμπε και ο Άλντο Μόρο είχε καλή διάθεση, όταν ξεκίνησε από το σπίτι του για το Ιταλικό Κοινοβούλιο.
Επιβιβάστηκε στην μαύρη λιμουζίνα του μαζί με τον οδηγό και έναν σωματοφύλακα, ενώ οι άλλοι τρεις αστυνομικοί που ήταν επιφορτισμένοι με την ασφάλειά του σε μια λευκή Άλφα Ρομέο Αλφέτα.
Το αυτοκίνητο του Ιταλού πολιτικού προπορευόταν και το συνοδευτικό ακολουθούσε σε απόσταση αναπνοής, σε μια διαδρομή που είχαν κάνει αρκετές φορές.
Μόνο που εκείνη την μέρα η διαδρομή αυτή έμελλε να μην τελειώσει ποτέ για τον διορατικό Ιταλό πολιτικό που είχε πετύχει τον «ιστορικό συμβιβασμό», την συνεργασία του Κομμουνιστικού Κόμματος με τους Χριστιανοδημοκράτες.
Οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες είχαν άλλα σχέδια γι’ αυτόν στο πιο παράτολμο χτύπημα που σχεδίασαν κατά την διάρκεια της δράση τους στα «χρόνια της θύελλας» σε μια Ιταλία που «έβραζε».
Η ματωμένη απαγωγή
Με όλες τις αισθήσεις του σε πλήρη εγρήγορση ο Μάριο Μορέτι οδηγούσε ένα κλεμμένο Φίατ 128, οδεύοντας στο προκαθορισμένο ραντεβού βάση του σχεδίου που είχε εκπονήσει μαζί με τα άλλα μέλη των Brigate Rosse.
Χρόνια μετά από εκείνες τις μέρες που σημάδεψαν για πάντα και τη δική του ζωή θα δηλώσει σε δύο δημοσιογράφους που του πήραν συνέντευξη, ότι το βράδυ πριν από την επιχείρηση στο μυαλό του στριφογυρνούσε η φράση «Στο τέλος της ημέρας, ο αντάρτης είναι μόνος του μέσα στους δρόμους με το πιστόλι του και τον φόβο του».
Όταν έφτασε στο σημείο που έπρεπε να είναι, περίμενε με την μηχανή αναμμένη τα δύο αυτοκίνητα που είχαν ξεκινήσει απο το σπίτι του Μόρο.
Την στιγμή που η μικρή αυτοκινητοπομπή έφθασε στην οδό Μάριο Φάνι η 20χρονη τότε Ρίτα Αλγκρανάτι που την παρακολουθούσε συνεχώς έδωσε το σήμα για την επίθεση.
Δύο αυτοκίνητα μπλοκάρουν τα δύο οχήματα μπρος και πίσω ενώ τέσσερα μέλη των Brigate Rosse ξεπηδούν από τους παρακείμενους θάμνους και αρχίζουν να πυροβολούν με αυτόματα, γαζώνοντας κυριολεκτικά τους πέντε αστυνομικούς.
Ο Μορέτι βουτάει τον σοκαρισμένο Άλντο Μόρο από το χέρι, ενώ οι «σύντροφοί» του εκτελούν με χαριστικές βολές στο κεφάλι τους σωματοφύλακές του.
Τα μέλη των «Ερυθρών Ταξιαρχιών» διαφεύγουν με κλεμμένα αυτοκίνητα και μηχανές προς διάφορες κατευθύνσεις της πόλης, σε μια Ρώμη που μόλις έχει αρχίσει να ξυπνάει, ανύποπτη ακόμη για τα όσα έχουν συμβεί.
Στην οδό Μάριο Φάνι το αίμα των πέντε αστυνομικών κυλάει μέσα και έξω από τα αυτοκίνητα, τρέχει ζεστό ακόμα στον δρόμο, ενώ λίγα λεπτά αργότερα ηχούν οι σειρήνες των περιπολικών που καταφθάνουν.
Πάνοπλοι καραμπινιέροι «κλείνουν» τον δρόμο, λίγη ώρα αργότερα τα ραδιόφωνα και οι τηλεοράσεις αναφέρουν την απαγωγή του Άλντο Μόρο από τις «Ερυθρές Ταξιαρχίες» και η σήμανση βρίσκει πάνω από ενενήντα κάλυκες.
Το θρίλερ που συγκλόνισε την Ιταλία και την παγκόσμια κοινή γνώμη για τους επόμενους δύο μήνες, είχε μόλις αρχίσει και θα συνεχιστεί σε ένα διαμέρισμα της οδού Μονταλτσίνι.
Η δραματική ομηρία
Στις 26 Μαρτίου ο Άλντο Μόρο μέτραγε ήδη δέκα μέρες στο διαμέρισμα-κρυσφήγετο της οδού Μονταλτσίνι στη Ρώμη όπου τον μετέφεραν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες.
Τον κρατούσαν μέσα σε ένα ειδικά ηχομονωμένο δωμάτιο, αυτό στο οποίο φωτογραφήθηκε με φόντο την σημαία με το όνομα και το αστέρι των Ερυθρών Ταξιαρχιών.
Ο Μόρο είχε ξεπεράσει το σοκ της απαγωγής του σε σε μεγάλο βαθμό, έχοντας αποδεχτεί τη νέα πραγματικότητα καρτερικά και όπως κάθε πρωί ήπιε καφέ και απόλαυσε τα αγαπημένα του μπισκότα.
Αυτά του τα αγόραζε η 25χρονη Άννα-Λάουρα Μπραγκέτι, η οποία είχε νοικιάσει το διαμέρισμα όπου εκτυλίχθηκε το δράμα των 54 ημερών ομηρίας του Ιταλού πολιτικού.
Αυτού που απήχθη, την ημέρα που επρόκειτο να ανακοινωθεί ο «ιστορικός συμβιβασμός», η συγκρότηση δηλαδή μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με την συμμετοχή του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Στην προκήρυξη που στέλνεται στα ΜΜΕ από την οργάνωση οι Ερυθρές Ταξιαρχίες ζητούν την απελευθέρωση 13 «συντρόφων» τους, με αντάλλαγμα τον Άλντο Μόρο.
Η Άννα-Λάουρα Μπραγκέτι, τον περιποιείται κάθε πρωί πριν φύγει για την δουλειά της, ώστε να μην κινήσει υποψίες ενώ τον προσέχουν τουλάχιστον τρία μέλη της οργάνωσης.
Παρότι του φέρονται καλά, αρκετές φορές του ζητούσαν ευγενικά να μπει μέσα σε ένα μεγάλο μπαούλο για ώρα, συνήθως μετά από κάποιο τηλεφώνημα ή όταν θέλανε να μιλήσουν βέβαιοι ότι δεν τους ακούει ο Μόρο.
Όταν έβγαινε του ζητούσαν πάντα συγνώμη για την ταλαιπωρία ενώ ο «αρχηγός» Μάριο Μορέτι θα αρχίσει σταδιακά, να έχει μεγάλης διάρκειας συζητήσεις με τον απαχθέντα.
Μιλάνε ώρες για την φύση του Ιταλικού κράτους και ο Μορέτι μαθαίνει πολλά για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η πολιτική ζωή της χώρας, στην οποία ο ίδιος μαζί με τις «Ερυθρές Ταξιαρχίες» θέλει να είναι ο πυροκροτητής για την έκρηξη της επανάστασης.
Οι εκκλήσεις
Ο κρατούμενος αντιλαμβάνεται μετά τον πρώτο μήνα ότι το Ιταλικό κράτος δεν «καίγεται» για την απελευθέρωσή του, αφού η κυβέρνηση αλλά και τα κόμματα-ακόμη και το ΚΚΙ-αρνούνται να συνδιαλλαγούν με τους τρομοκράτες των Brigate Rosse.
Τι κι αν οι φωτογραφίες του με φόντο την σημαία της οργάνωσης που τον δείχνουν αξύριστο, ταλαιπωρημένο και κουρασμένο, συγκινούν τους απλούς Ιταλούς και την οικογένειά του;
Έχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες ομηρίας όταν η μοίρα του θα σφραγιστεί σε ένα υπόγειο γκαράζ της Ρώμης, στην οδό Μονταλτσίνι όπου θα τον οδηγήσει ο Μάριο Μορέτι, μέσα στη νύχτα.
Όπως έγινε γνωστό χρόνια αργότερα, την ίδια στιγμή που η οικογένειά του αγωνιούσε για την τύχη του, η Ιταλική Αστυνομία και οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας, φέρεται να γνώριζαν το διαμέρισμα-κρυσφήγετο της οδού Μονταλτσίνι.
Μάλιστα η SISDE σύμφωνα με μεταγενέστερα δημοσιεύματα στον Ιταλικό τύπο, είχε εγκαταστήσει ένα βαν στο δρόμο, προκειμένου να παρακολουθούν τις κινήσεις των μελών των Ερυθρών Ταξιαρχιών.
Έχουν γραφτεί πάρα πολλά ρεπορτάζ για την εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών της Ιταλίας και των Καραμπινιέρων στην υπόθεση Μόρο τα οποία «γέννησαν» δεκάδες ερωτήματα.
Ερωτήματα που αφορούσαν πρωτίστως την στάση που κράτησε το κράτος απέναντι στην απαγωγή του πολιτικού και ακολούθως την «διάβρωση» των Brigate Rosse από πράκτορες της SISDE.
Έχει αποδειχθεί σύμφωνα με ρεπορτάζ ότι θα μπορούσε να γίνει μια επιχείρηση διάσωσης του Άλντο Μόρο με έφοδο στο διαμέρισμα που πέρασε τις τελευταίες 54 ημέρες της ζωής του.
Εκεί όπου έγραψε 86 ιδιόχειρες επιστολές, προς πολιτικούς φίλους και αντιπάλους, στην οικογένειά του, ακόμη και στον Πάπα Παύλο ΣΤ', ο οποίος έκανε έκκληση για την απελευθέρωσή του.
Η εκτέλεση
Μια απελευθέρωση που δεν θα έρθει ποτέ.
Στις 9 Μαϊου του 1978, ο Μάριο Μορέτι ξυπνάει μέσα στην μαύρη νύχτα τον Άλντο Μόρο και του λέει ότι για λόγους ασφαλείας θα πρέπει να τον μεταφέρουν σε άλλο κρησφύγετο.
Τον κατεβάζει στο υπόγειο γκαράζ της πολυκατοικίας μαζί με άλλα δύο μέλη της οργάνωσης, τον Τζερμάνο Μάκαρι και τον Πρόσπερο Γκαλινάρι, μέσα σε νεκρική σιωπή.
Εκεί είναι παρκαρισμένο ένα κόκκινο Ρενό 4L, το αυτοκίνητο με το οποίο θα μετέφεραν-όπως είχαν ενημερώσει για να τον καθησυχάσουν-τον Άλντο Μόρο στο νέο κρησφύγετο.
Η μοίρα του πρώην πρωθυπουργού, έχει πλέον σφραγιστεί, απλά ο ίδιος δεν γνωρίζει το τραγικό τέλος όταν του λένε να επιβιβαστεί στο πορτ μπαγκάζ και τον σκεπάζουν με μια κουβέρτα.
Ο Μάριο Μορέτι τον πυροβολεί πολύ γρήγορα δέκα φορές, με ένα περίστροφο που φέρει σιγαστήρα και από τις τρύπες που ανοίγουν το αίμα του Μόρο ποτίζει την κουβέρτα.
Οι πυροβολισμοί ακούγονται πνιχτοί μέσα σε εκείνο το ανήλιαγο υπόγειο γκαράζ πριν κλείσει το πορτ μπαγκάζ του Ρενό, που λίγα λεπτά αργότερα θα ξεκινήσει προτού ο ήλιος φωτίσει τον ουρανό της αιώνιας πόλης.
Μετά από κάποιες διερευνητικές διαδρομές προκειμένου να διαπιστώσουν αν τους παρακολουθεί κανείς τα τρία μέλη των Brigate Rosse θα παρκάρουν το αυτοκίνητο στην οδό Μικελάντζελο Καετάνι, μέσα στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης.
Τραγική ειρωνεία; Το συγκεκριμένο σημείο βρισκόταν στην μέση της διαδρομής που χώριζε τα γραφεία το ΚΚΙ και του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.
Οι τρεις Brigate Rosse αφήνουν το αυτοκίνητο και λίγες ώρες μετά ειδοποιούνται οι αρχές για την τραγική κατάληξη της απαγωγής του Άλντο Μόρο.
Το άψυχο σώμα του αποτυπώνεται σε μια φωτογραφία τραβηγμένη από ψηλά και η οποία κάνει το γύρο του κόσμου.
Τον δείχνει αξύριστο με το κεφάλι του γερμένο αριστερά, ντυμένο με το ίδιο κουστούμι που φόραγε την ημέρα που τον απήγαγαν μέσα σε ένα καταιγισμό πυρών οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες» σε εκείνα τα θυελλώδη για την Ιταλία χρόνια.