Τώρα που ξαμολήθηκαν όλοι τους στην επαρχία, φαντάζεστε τι θα γίνεται στα καφενεία από πολιτικές συζητήσεις. Αφορμή να πούμε και δύο λόγια για το θέμα «Όταν ο Έλληνας συζητά»
Καταρχάς να ξεκινήσουμε με μια γενική παρατήρηση:
Οι Έλληνες δεν συζητούν. Φιλονικούν! Και φιλονικούν με την αφελή ιδέα ότι συζητούν!
Δεν έχετε παρά να μπείτε σε οιοδήποτε καφενείο για να διαπιστώσετε του λόγου το αληθές. Αυτό ακριβώς μου συνέβηκε πρόσφατα:
-Αλλά περί τίνος πρόκειται, λοιπόν, κύριοι;
Αυτή την δικαιολογημένη ερώτηση απηύθυνα σε μια πενταμελή παρέα που «συζητούσε». Υποτίθεται πως τους άκουγα εδώ και μια ώρα αλλά ανάθεμα με και αν είχα καταλάβει περί τίνος επρόκειτο.
Αλλά και πώς να μαντέψω, την στιγμή που δεν άκουγα παρά λέξεις ασύνδετες, άναρθρες κραυγές και πλαταγισμούς γλωσσών. Δεν έβλεπα παρά χέρια, πόδια, μπαστούνια και κομπολόγια να κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις. Δεν αισθανόμουν παρά την υγρασία ενός ποτηριού νερού, που η ορμητικότητα των επιχειρημάτων είχε ανατρέψει και αδειάσει ανάμεσα στα πόδια μου!
Κάποιος που με άκουσε έκανε μια μικρή διακοπή και μου απηύθυνε τον λόγο:
-Συζητάμε αδερφέ! Δεν ακούς τόσην ώρα που συζητάμε;
Φυσικά και «συζητούσαν» αλλά με ένα περίεργο τρόπο που μου θύμιζε το πρωινό κελάδημα αμέτρητων πουλιών πάνω στο πεύκο της αυλής μου. Τουτέστιν όλοι μαζί!
-Το βλέπω πως συζητάτε, αλλά δεν έχω ακόμα καταλάβει περί τίνος συζητάτε...
Και οι πέντε ανέλαβαν τότε να μου εξηγήσουν εκ περιτροπής για το αντικείμενο της «συζήτησης».
-Λέμε, δηλαδή, πως η κατάσταση που δημιουργήθηκε...
-Με συγχωρείς φίλε μου. Να μη λες «η κατάσταση που δημιουργήθηκε», αλλά να λες «η κατάσταση που δημιουργήσαμε...» διότι εσείς την δημιουργήσατε!
-Δεν τα αφήνετε αυτά κύριοι. Εδώ δεν πρόκειται για το ποιος δημιούργησε την κατάσταση. Ο κύριος σας ρωτάει για το θέμα της συζητήσεως. Λοιπόν ακούστε φίλε μου. Το θέμα είναι απλό και ξεκάθαρο...
-Με συγχωρείτε, κύριε! Το θέμα δεν είναι καθόλου απλό, πόσο μάλλον ξεκάθαρο. Αφήστε να εξηγήσω εγώ στον άνθρωπο περί τίνος πρόκειται...
-Παρακαλώ... μια στιγμή... Πριν εξηγήσετε στον κύριο τι συμβαίνει, πρέπει να μάθει πρώτα... Καταλάβατε κύριε;
Τι να απαντήσω; Προσπάθησα να φανώ ευγενικός...
-Φυσικά και κατάλαβα, τους είπα!
Με κοίταξαν και οι πέντε με ένα κάπως αγωνιώδες βλέμμα.
-Η γνώμη σας λοιπόν;
Με σιγουριά, που ξάφνιασε και μένα τον ίδιο, απάντησα:
-Η γνώμη μου, κύριοι, είναι ότι πριν κάθε συζήτηση πρέπει να καθοριστεί...
Αναρωτιόμουν από μέσα μου τι έπρεπε να τους πω, πως έπρεπε να καθοριστεί, χωρίς να τους προσβάλω. Ευτυχώς για μένα, με διέκοψαν στην κατάλληλη στιγμή:
-Δεν έχει να καθοριστεί τίποτα! Εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, αγαπητέ.
-Αιωνίως επεμβαίνεις καημένε. Άσε να μιλήσει και κανένας άλλος...
-Μια στιγμή, παρακαλώ, κύριοι...
-Δεν ξέρεις τι λες. Το κατάλαβες;
-Μη φωνάζεις αδερφέ. Δεν είμαστε κουφοί!
-Αφήστε τέλος πάντων τον άνθρωπο να μας πει τη γνώμη του.
-Εδώ δεν υπάρχουν γνώμες! Παραδέχεται ο κύριος ή δεν παραδέχεται;
-Σκασμός επί τέλους!
-Εγώ παίρνω το καπέλο μου και φεύγω. Αυτή δεν είναι συζήτηση!
-Αυτό που σου λέω!
-Κολοκύθια!
-Καλέ τι μας λες;
-Τέλος πάντων, θα ησυχάσετε να συζητήσουμε;
Ήδη «συζητούσαν» δύο ώρες αλλά είχαν διάθεση να συνεχίσουν. Προβλέποντας πως εντός ολίγου θα υπεισέρχονταν στην «συζήτηση» τα ποτήρια, τα φλιτζάνια, και οι καρέκλες του καφενείου, φρόντισα να εξαφανιστώ έγκαιρα. Και είχα δίκιο. Περνώντας μετά από μισή ώρα μπροστά από το καφενείο άκουσα άγριες κραυγές και κρότους από γυαλικά που σπάζανε. Μέσα σε αυτή την αναμπουμπούλα ξεχώρισα μια βραχνή φωνή:
-Εδώ, κύριοι, επί τέλους, συζητάμε ακαδημαϊκά. Τι σας φταίνε τα ποτήρια!
(βασισμένο σε χρονογράφημα της εφημερίδας ΕΣΤΙΑ, 1923) Θωμάς Σιταράς, Αθηναιογράφος- Συγγραφέας, FB: Σιταράς Θωμάς