Νίκος Μπογονικολός: Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο του... FBI - Γιατί κυκλοφορεί ελεύθερος

Οταν τον Μάιο του 2023 ο επιχειρηματίας, επικεφαλής της Aratos Group, Νίκος Μπογονικολός συλλαμβανόταν στο Παρίσι κατηγορούμενος για συνωμοσία σε βάρος των ΗΠΑ υπέρ της Ρωσίας, κάτι φαινόταν να μην κολλάει. Ενώ ο γενικός εισαγγελέας της Νέας Υόρκης, Μπρίον Πις, έδινε συνέντευξη Τύπου για τη σύλληψη του Ελληνα επιχειρηματία αποκαλύπτοντας κύκλωμα κατασκοπείας υπέρ της Ρωσίας, ο Μπογονικολός και το περιβάλλον του είχαν μια μάλλον ασυνήθιστη αντίδραση. Ο ίδιος δεν αρνούνταν τις πράξεις που του καταλογίζονταν, όμως έλεγε ότι οι (βαρύτατες και τιμωρούμενες με ποινές ισόβιας κάθειρξης) κατηγορίες που του αποδίδονταν ήταν «υπερβολικές». Εναν χρόνο και κάτι μετά, θα δικαιωνόταν από τους ίδιους τους Αμερικανούς.

Σήμερα ο Μπογονικολός, ο οποίος στο μεταξύ είχε εκδοθεί από τη Γαλλία στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου κρατούνταν, κυκλοφορεί ελεύθερος στη Νέα Υόρκη. Διαπραγματεύτηκε με τις αμερικανικές αρχές, οι οποίες αναγνώρισαν ότι «οι επαφές του με τη Ρωσία δεν είχαν υπηρεσιακό βάθος» και ότι «το μοναδικό του κίνητρο ήταν η αποκόμιση κέρδους». Ο ίδιος δήλωσε ένοχος στο αδίκημα της λαθρεμπορίας ηλεκτρονικών ειδών μετά από πολύμηνες και σκληρές διαπραγματεύσεις με τις αμερικανικές αρχές, οι οποίες απέσυραν ορισμένες από τις κατηγορίες που του είχαν απαγγείλει εξαρχής. Τώρα, ελεύθερος πια, περιμένει το τελικό ΟΚ του αμερικανικού δικαστηρίου στο τέλος του έτους για να τελειώσει και τυπικά η υπόθεσή του και να επιστρέψει στην Ελλάδα.

«Δόξα τω Θεώ, είμαι ελεύθερος και καλά», λέει ο Νίκος Μπογονικολός από τη Νέα Υόρκη στο «ΘΕΜΑ», και συνεχίζει: «Ευχαριστώ τους δικηγόρους μου σε Ελλάδα και ΗΠΑ για την επιτυχή βοήθειά τους. Αποδείχθηκε ότι είχα δίκιο που είχα πει ότι εμπιστεύομαι τις Αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών. Χαίρομαι που υπήρξαν πολλοί οι οποίοι ήταν σταθερά μαζί μου σε αυτή τη δοκιμασία μου».

Πώς φτάσαμε όμως μέχρι εδώ, τι προηγήθηκε και τι περιμένει τον Ελληνα επιχειρηματία από εδώ και στο εξής; Σύμφωνα με απολύτως ασφαλείς πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», αυτό που έπαιξε σημαντικότερο ρόλο στην εξέλιξη της υπόθεσης ήταν η διάθεση του Μπογονικολού να αντικρούσει τις πληροφορίες συνεργαζόμενος με το FBI. Ετσι, από την πρώτη ώρα της έκδοσής του στις ΗΠΑ τον περασμένο Φεβρουάριο άρχισαν σκληρές διαπραγματεύσεις, τις οποίες χειρίστηκε ο Ελληνας δικηγόρος του Νίκος Ζήνδρος με ομάδα Αμερικανών νομικών, με τους εισαγγελείς και τους ομοσπονδιακούς πράκτορες.

 
Το θρίλερ των διαπραγματεύσεων

Το FBI, παρότι είχε ξεσκονίσει κάθε λεπτομέρεια για το παρελθόν του Μπογονικολού, ζήτησε και πήρε μια σειρά από έγγραφα και καταθέσεις του επιχειρηματία από τα οποία προέκυψαν «πραγματικά στοιχεία που έπεισαν την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία πως το αδίκημα έγινε, χωρίς όμως να έχει υπηρεσιακές ή πολιτικές προεκτάσεις». Από την πρώτη στιγμή δηλαδή ο Μπογονικολός είχε παραδεχτεί πως είχε πουλήσει αμερικανικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας, όχι όμως με βάση αυτά για τα οποία κατηγορούνταν.

Τα στοιχεία έπεισαν τελικά το FBI να κάνει dismiss (να αποσύρει) τις κατηγορίες που αφορούσαν συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και συνωμοσία προς ενίσχυση της πολεμικής προσπάθειας της Ρωσίας, υπό τον όρο ότι ο Ελληνας επιχειρηματίας θα συμφωνούσε να δηλώσει ένοχος για το αδίκημα της λαθρεμπορίας ηλεκτρονικών ειδών. Ο Μπογονικολός συμφώνησε και αυτό που έμενε ήταν να γίνει η δήλωση των δύο πλευρών ενώπιον του δικαστηρίου. Ετσι και έγινε, με τον δικαστή να αποδέχεται την πρόταση των εισαγγελέων, με αποτέλεσμα ο Ελληνας επιχειρηματίας να αφεθεί ελεύθερος υπό έναν μόνο όρο: να παραμείνει στις Ηνωμένες Πολιτείες περίπου έως το τέλος του έτους. Τότε πρόκειται να γίνει μία ακόμη ακρόαση (ονομάζεται διαπιστωτική πράξη του ομοσπονδιακού δικαστηρίου) και ουσιαστικά θα επικυρώσει την απόφαση ορίζοντας μια ποινή για τον Μπογονικολό.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στον επιχειρηματία αναμένεται να επιβληθεί ποινή που έχει οριοθετηθεί ότι θα έχει ανώτατο όριο τα δύο έτη, την οποία έχει ήδη εκτίσει κρατούμενος στη Γαλλία (μέχρι να εκδοθεί στις ΗΠΑ), αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αμέσως μετά από αυτή τη διαδικασία, ο Μπογονικολός αναμένεται να απελαθεί από τις ΗΠΑ και να ταξιδέψει προς την Ελλάδα, ελεύθερος πια, με την περιπέτειά του να έχει τελειώσει οριστικά.

Ο κ. Ζήνδρος χειρίστηκε την υπόθεση του επιχειρηματία από την ώρα που συνελήφθη στο Παρίσι μέχρι σήμερα. «Μετά από μια μαραθώνια διαδικασία με περίπλοκο κατηγορητήριο, εμπλοκή μυστικών υπηρεσιών και διακρατική συνεργασία, ο Νίκος Μπογονικολός κατάφερε να αποσείσει τον κύριο όγκο των κατηγοριών που τον βάρυναν, αποδεικνύοντας όσα εξαρχής ισχυριζόταν: ουδέποτε υπήρξε εντολοδόχος των ρωσικών υπηρεσιών. Ολα όσα έπραξε ήταν στο πλαίσιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας και μόνο. Αισθάνομαι ιδιαίτερα ευτυχής για τη συμβολή μου στη συγκεκριμένη υπόθεση και την αποκατάσταση της αλήθειας», δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» ο κ. Ζήνδρος.

 
Τα υπερόπλα

«Θα ζήσει την υπόλοιπη ζωή του σε κάποια αμερικανική φυλακή υψίστης ασφαλείας. Δεν θα τον ξαναδεί κανείς από κοντά», έλεγαν νομικοί και διπλωματικοί κύκλοι για τον Ελληνα επιχειρηματία μετά τη σύλληψή του. Ηταν 9 Μαΐου του 2023, όταν ο επικεφαλής της Aratos Group (όμιλος αμυντικού υλικού και υψηλής τεχνολογίας σε Ολλανδία και Ελλάδα με ισχυρότατα ερείσματα στο ΝΑΤΟ) έφτανε με πτήση από την Αθήνα στο Παρίσι για να παραστεί σε έκθεση αμυντικού υλικού. Με το που πάτησε το πόδι του στο γαλλικό έδαφος βγαίνοντας από το αεροσκάφος, κλιμάκιο Γάλλων αστυνομικών του ανακοίνωσε ότι συλλαμβάνεται σε εκτέλεση εντάλματος εις βάρος του από την Ουάσινγκτον.

«Με ποιες κατηγορίες;» ρώτησε ο 60χρονος επιχειρηματίας, για να πάρει την απάντηση: «Συνωμοσία υπέρ της Ρωσίας και εγκληματική οργάνωση με σκοπό τη λαθρεμπορία ηλεκτρονικών ειδών». Οι εξελίξεις που θα ακολουθούσαν ήταν καταιγιστικές. Οπως θα αποκαλυπτόταν, το FBI είχε οργανώσει τη σύλληψή του πολύ καιρό και τον παρακολουθούσε για περίπου έξι χρόνια. Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης είχε ενημερώσει τις γαλλικές αρχές ότι έχει στα χέρια του έναν ογκωδέστατο φάκελο της δικογραφίας, στον οποίο ο Μπογονικολός κατονομαζόταν ως πράκτορας προμηθειών για τη Ρωσία το 2017.

Στη συνέντευξη Τύπου του υπουργείου ο γενικός εισαγγελέας Μπρίον Πις έλεγε ότι ο Ελληνας επιχειρηματίας λειτουργούσε φαινομενικά ως αμυντικός ανάδοχος για το ΝΑΤΟ και άλλες συμμαχικές χώρες. Ωστόσο, «ο κατηγορούμενος και η εταιρεία του είχαν διπλές συναλλαγές βοηθώντας στην τροφοδότηση της πολεμικής προσπάθειας της Ρωσίας και την ανάπτυξη όπλων επόμενης γενιάς». Κατά την παρουσίαση της υπόθεσης στην Ουάσινγκτον, αξιωματούχος του Τμήματος Εθνικής Ασφάλειας του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ δήλωνε ότι οι κατηγορίες δείχνουν τη δέσμευση του υπουργείου να αποτρέψει το ενδεχόμενο να περιέλθει ευαίσθητη τεχνολογία στα χέρια ξένων αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν: «Δεν θα ανεχθούμε να παραβιάζουν τους νόμους των ΗΠΑ για να επιτρέψουν σε αυταρχικά καθεστώτα και άλλα εχθρικά έθνη να χρησιμοποιήσουν προηγμένη τεχνολογία με σκοπό να απειλήσουν την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και να υπονομεύσουν τις δημοκρατικές αξίες σε όλο τον κόσμο».

 
Μερικές ημέρες αργότερα, ο υφυπουργός Εμπορίου Μάθιου Αξελροντ εξέδιδε «προσωρινή διαταγή TDO», δηλαδή απαγόρευση εξαγωγών (η ανώτατη μορφή κυρώσεων προς εταιρεία για τον όμιλο Aratos), κατηγορώντας τον επιχειρηματία ότι «λειτουργούσε ως πράκτορας προμηθειών για τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών, παραποιώντας έγγραφα για να αποφύγει τους εξαγωγικούς ελέγχους των ΗΠΑ». Ο Αξελροντ ανέφερε ότι «αυτή η προσωρινή εντολή άρνησης που εκδόθηκε στο πλαίσιο της διαταγής μας για την τεχνολογία Disruptive Technology Strike Force έχει σχεδιαστεί για να αποτρέψει την Aratos Group από το να βοηθήσει τον Πούτιν να αποκτήσει τις τεχνολογίες που χρειάζεται για να διαιωνίσει τον παράνομο πόλεμό του κατά του ουκρανικού λαού».

Οι Αμερικανοί είπαν επίσης ότι διέθεταν στοιχεία και συνομιλίες μέσω mail και τηλεφώνου του Μπογονικολού με τρίτα πρόσωπα που σχετίζονται με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και το ρωσικό δίκτυο Serniya, από τα οποία φαινόταν να προκύπτει ότι εκείνος είχε στρατολογηθεί το 2017 από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες για να αποκτήσει με δόλο και στη συνέχεια να διακινήσει λαθραία στρατιωτικές τεχνολογίες αμερικανικής προέλευσης και τεχνολογίες διπλής χρήσης με σκοπό να βοηθήσει τους τομείς άμυνας και ασφάλειας της Ρωσίας.

Ο όμιλος εταιρειών του Νίκου Μπογονικολού ασχολείται με εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας, διαστημικό υλικό και εισαγωγές - εξαγωγές αμυντικού υλικού. Το κατηγορητήριο εστίαζε σε επτά εξαγωγές που έκανε μία από τις θυγατρικές του ομίλου. Πρόκειται για εξαρτήματα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη κβαντικών υπολογιστών (τα υπολογιστικά συστήματα του μέλλοντος) και κάποιες πυρηνικές εφαρμογές. Η μελέτη των εξαρτημάτων αυτών θα μπορούσε να προάγει τις δυνατότητες του ρωσικού στρατού στην ανάπτυξη κβαντικών υπολογιστών αλλά και πυραυλικών συστημάτων με τη χρήση επιταχυντών για υπερηχητικά όπλα.

 
Οι πράκτορες της GRU

Ο επιχειρηματίας φέρεται να προμηθεύτηκε ευαίσθητο εξοπλισμό που πληροί τις προδιαγραφές του ΝΑΤΟ, καθώς και εξαρτήματα με εφαρμογές στις διαστημικές και κρυπτογραφικές επικοινωνίες υπογράφοντας άδεια τελικού χρήστη (ότι δηλαδή δεν θα τα μεταπωλήσει εκτός Ολλανδίας, για την οποία προορίζονταν, εάν δεν λάβει έγγραφη άδεια από τους Αμερικανούς και Βρετανούς κατασκευαστές). Κατά το FBI, ωστόσο, τα συστήματα μεταφέρθηκαν από την Aratos σε ερευνητικά τμήματα πανεπιστημίων, από τα οποία τα υλικά κατέληξαν στα χέρια πρακτόρων της αρμόδιας μυστικής υπηρεσίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας για το εξωτερικό GRU (ή SVR). Μεταξύ των Ρώσων τελικών παραληπτών συμπεριλαμβάνονταν, σύμφωνα με το FBI, η Στρατιωτική Μονάδα 33949 (μέρος της GRU), αλλά και εγκαταστάσεις πυρηνικής και κβαντικής έρευνας στη Ρωσία.

Το ερώτημα τώρα που τίθεται για το κατασκοπευτικό θρίλερ το οποίο δείχνει να έχει happy end για τον Μπογονικολό είναι ποιο θα είναι το αύριο. Η Aratos μέχρι το 2023 διεκδικούσε και έπαιρνε συμβόλαια για αμυντικό υλικό (από αλεξίσφαιρα μέχρι στρατιωτικά drones) σε Ολλανδία, Ελλάδα, Κύπρο και σε άλλες χώρες, όχι μόνο του ΝΑΤΟ, αλλά και της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής και της Ασίας. Είχε ισχυρές συνεργασίες με εταιρείες του αμυντικού χώρου και είχε εμπλακεί στην πρόταση και υλοποίηση καινοτόμων έργων αμυντικής τεχνολογίας στην ελληνική και την ολλανδική πολεμική βιομηχανία, καθώς και σε άλλες χώρες του ΝΑΤΟ. Θα επιστρέψει σε αυτό το επίπεδο;