Σερζ Γκενσμπούρ: Στη φωλιά του πιο αμφιλεγόμενου γόη

Μέσα στην ιδιωτική έπαυλη με την πρόσοψη γεμάτη γκράφιτι ξετυλίγεται το παριζιάνικης αισθητικής σύμπαν του εμβληματικού δημιουργού Σερζ Γκενσμπούρ. Εκεί συνέθεσε τα πιο υπέροχα τραγούδια του και έζησε για 22 χρόνια, αυτό ήταν το ησυχαστήριό του.

Η κόρη του, Σαρλότ, αποφάσισε να το κρατήσει άθικτο. Ο πόνος ήταν πολύ μεγάλος για να βρει το κουράγιο να αγγίξει οτιδήποτε - τις κονσέρβες, το τασάκι, τα τενεκεδένια κουτάκια στο ψυγείο, τα μπισκότα στο ράφι.

Ολα μοιάζουν σαν ο συνθέτης του «Melody Nelson» και του «Je T'Aime Moi Non Plus» να ζει ακόμα εκεί. Ενα σπίτι με κλειστά παράθυρα, ασφυκτικά γεμάτο με αντικείμενα, με χαμηλά ταβάνια, στενά δωμάτια με αμυδρό φως, κυρίαρχο χρώμα το μαύρο, με το πιάνο του με ουρά στο σαλόνι, τα ασπρόμαυρα δάπεδα, τα αυθεντικά έργα τέχνης, ένα τηλέφωνο υπερσύγχρονο για τότε, φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής, χρυσούς δίσκους, βιβλία Aνατομίας, υπέροχα κρασιά, μια μικρή τηλεόραση, την παιδική κρεβατοκάμαρα της Σαρλότ και της αδελφής της Κέιτ, την εμπριμέ μοκέτα στις σκάλες, το ριγέ του κοστούμι, τα τζιν πουκάμισά του, τα περίφημα λευκά Repetto Zizi oxford του, που φορούσε πάντα χωρίς κάλτσες, μπουκαλάκια αρώματα στο μπάνιο με τη μεγάλη μπανιέρα όπου φωτογραφήθηκε γυμνός για το «Paris Match».

Ο πατέρας της αγαπήθηκε από τον κόσμο γιατί ενσάρκωσε την ακραία ελευθερία. Πίσω από τον επιπόλαιο χαρακτήρα του κρυβόταν έντονη ευαισθησία. Το άγριο αγόρι που, εκτός από συνθέτης, υπήρξε ένας αληθινός ποιητής, δημιουργούσε για να ξορκίσει τον πόνο του με μελωδίες δανεισμένες από σπουδαίους μουσικούς ή πιανίστες των μπαρ, ενώ χρησιμοποίησε τη γαλλική γλώσσα ως βιρτουόζος παίζοντας με τον ήχο των λέξεων και το νόημά τους.

Πολύπλοκος καλλιτέχνης με σπουδαία κουλτούρα, υπήρξε στην παράδοση των καταραμένων ποιητών ιδιοφυής, βαθιά εστέτ, δημιούργησε χωρίς ανάπαυλα και χωρίς όρια. Προκλητικός, κυνικός και αλληγορικός, με συναρπαστική παρουσία στη γαλλική ποπ κουλτούρα από το 1950 έως το 1990, σημάδεψε μια εποχή και εξακολουθεί να επηρεάζει μέχρι σήμερα.

Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Ο αδύνατος, πανέξυπνος νεαρός που από το ξεκίνημα έγινε ένα είδος μιντιακής καρικατούρας δέχθηκε επίθεση για τη σωματική του διάπλαση, για τη μέτρια ικανότητά του στο τραγούδι, για τις υπερβολικά υπολογισμένες προκλήσεις του και για τη διεφθαρμένη εικόνα που καλλιέργησε, για τη σχέση του με την επιτυχία και τις γυναίκες. Εμμονικός, ευρυμαθής και πρωτοποριακός τραγουδοποιός, ένας πιανίστας χωρίς ανάστημα που ωρίμασε σιγά-σιγά, ταλαντευόμενος ανάμεσα στην καλλιτεχνική αδιαλλαξία και την εμπορική φιλοδοξία.

Για την κόρη του ήταν απλώς ο πατέρας της. «Κατάλαβα την ιδιοφυΐα του όταν έκλεισα τα 20 και συνειδητοποίησα πλήρως το εύρος του ταλέντου του. Οταν πέθανε και η μητέρα μου (σ.σ.: Τζέιν Μπίρκιν) συνέχισε να τραγουδάει. Τώρα που το Maison Gainsbourg είναι ανοιχτό στο κοινό, νιώθω ένα βάρος λιγότερο. Σκέφτομαι ότι άξιζαν τα 32 χρόνια προετοιμασίας όταν βλέπω τη συγκίνηση του κόσμου που το επισκέπτεται».

Τους επισκέπτες συνοδεύει η απαλή φωνή της Σαρλότ μέσω ενός ηχοσυστήματος. «Περάστε, έχω τα κλειδιά, ανοίγω την πόρτα». Μοιράζεται κάποιες αναμνήσεις - από την καθημερινότητά τους, τα Σαββατοκύριακά τους, το πείσμα του Σερζ Γκενσμπούρ να παρακολουθούν σε βίντεο τις καλύτερες αμερικανικές ταινίες που δεν είχαν κυκλοφορήσει στη Γαλλία, τις επιλογές του στη βιβλιοθήκη του.

Θυμάται τον πατέρα της να ξυπνάει αργά το απόγευμα, τους γονείς της να επιστρέφουν στο σπίτι από τα κλαμπ την ώρα που εκείνη θα πήγαινε στο σχολείο. Λίγο πιο κάτω, στο Μουσείο Γκενσμπούρ, παρτιτούρες, αποκόμματα Τύπου, αναμνηστικά, εξιστορούν βασικές περιόδους της ζωής του, την καταγωγή του ως παιδί Ρώσων εβραίων μεταναστών, τα παιδικά χρόνια στο Παρίσι, τις ζωγραφικές του σπουδές, τη ζωή του με την Μπαρντό, την Μπίρκιν, την Μπαμπού, τα παιδιά του. Μια πλήρης εικόνα του.

Προσωποποίηση της χειραφετημένης Γαλλίδας, από τα 15 της χρόνια η Σαρλότ Γκενσμπούρ ήταν ήδη διάσημη, ένα σύμβολο. Την είχε καθιερώσει ο μπαμπάς της με το τραγούδι και το κλιπ «Charlotte for ever» όπου τραγούδησαν και έπαιξαν μαζί. Πάντα συγκρίνει τον εαυτό της με τον πατέρα της. «Τον θαύμαζα πολύ», τονίζει.

Η λαχτάρα της για τους δικούς της ανθρώπους που δεν υπάρχουν πια, τους Ρώσους παππούδες της, την οδήγησε να ερευνήσει τις ρίζες που δεν βίωσε: «Ετσι ανακάλυψα τον εαυτό μου. Εχασα τον πατέρα μου στα 19 μου, δεν πρόλαβα να τον ρωτήσω για τη ζωή του. Αργότερα θέλησα και έμαθα τα πάντα».

Τη μέρα που έφυγε, ήταν εκείνη που τον βρήκε νεκρό στο κρεβάτι. «Για μένα αυτό το σπίτι είναι τόπος λατρείας, προσκυνήματος, ανάκλησης της παιδικής μου ηλικίας. Ο χρόνος έχει σταματήσει εδώ. Στη σιωπή διαφυλάσσω τις αναμνήσεις μου».

Επιθυμεί να μοιράζεται όχι μόνο διαμέσου του Maison Gainsburg αλλά και του επαγγέλματός της. «Είναι υπέροχο το μοίρασμα, μου λείπει γιατί στην πραγματική ζωή είμαι τόσο απόμακρη ώστε μερικές φορές να αναρωτιέμαι γιατί δεν έχω φίλους. Δεν ανοίγομαι, ίσως επειδή από μικρή γνώρισα μεγάλη αναγνωρισιμότητα. Επιλέγω να είμαι ηθοποιός, εκεί αποκαλύπτομαι».