Γιώργος Ζάχαρης: O Ελληνας που κέρδισε 100 εκατ.$ με ένα tweet

Κανείς -όσο λίγο κι αν ασχολείται με τα τεχνολογικά πράγματα- δεν περίμενε την ανακοίνωση σε ένα μόνο tweet για την έναρξη των διαδικασιών δημόσιας εγγραφής του Twitter στο Χρηματιστήριο της Νέα Υόρκης, προκειμένου να επιβεβαιώσει τη μεγάλη απήχηση της διαδικτυακής υπηρεσίας microblogging. Γεγονός που στις αρχές του 2014 υπολογίζεται να αποτυπωθεί με χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση τουλάχιστον 10 δισ. δολαρίων - άλλες εκτιμήσεις εκτινάσσουν την αποτίμηση μέχρι και τα 15 δισ. δολάρια, καθώς η Γουόλ Στριτ συνεχίζει να κινείται ανοδικά, σε ιστορικά υψηλά. Τα 100 ή και περισσότερα εκατ. δολάρια από αυτά θα προσμετρηθούν στο χαρτοφυλάκιο του επενδυτικού fund στο οποίο σύμβουλος και συνέταιρος είναι ο Γιώργος Ζάχαρης. Ηδη από το 2006 και προτού το Twitter βγει στον αέρα του ψηφιακού σύμπαντος, είχε επενδύσει 250.000 δολάρια, αποκτώντας το 1% ενός άγνωστου ακόμα τότε startup.



Οι πρώιμες επενδύσεις σε τεχνολογικά startups είναι η ειδικότητα του 48χρονου, που έχει εδραιώσει τη φήμη του στη Silicon Valley της Καλιφόρνια. Και προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι στο Twitter των 140 χαρακτήρων ανά μήνυμα έκανε την τοποθέτησή του μόλις στον πρώτο γύρο αναζήτησης ιδιωτικών κεφαλαίων.

Και όλα αυτά από τον γιο ενός Ελληνα μετανάστη που το 1950 άφησε πίσω του το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας, στο Καρπενήσι, αναζητώντας όπως και πολλές χιλιάδες άλλοι μια καλύτερη ζωή, μακριά από τη ρημαγμένη Ελλάδα της Κατοχής και του Εμφυλίου. Ο Δημήτρης Ζαχαρόπουλος έφτασε στη Νέα Υόρκη, αφού σταμάτησε πρώτα στη Νήσο Ελις, όπως και πολλά εκατομμύρια άλλοι μετανάστες από κάθε γωνιά της Γης. Εκεί, στην καταγραφή των στοιχείων του, κάποιος Αμερικανός υπάλληλος βρήκε προφανώς δυσνόητο το Ζαχαρόπουλος. Το επίθετό του κόπηκε σε Ζάχαρης («εύχομαι να μην το είχαν κάνει», λέει σήμερα ο Γιώργος) και το όνομά του έγινε Τζέιμς. Ουσιαστικά με νέα ταυτότητα και πολλές ελπίδες, ο Τζέιμς Ζάχαρης εγκαταστάθηκε στην Αστόρια. Εργάστηκε σκληρά ως ηλεκτρολόγος για να προσφέρει το καλύτερο στην οικογένειά του.

Ο Γιώργος Ζάχαρης με τη σύζυγό του

Το 1965 στην Αστόρια, την ελληνική γειτονιά της Νέας Υόρκης, θα γεννηθεί ο γιος του Γιώργος. Από μικρός, μόλις στα 12 του χρόνια, παράλληλα με το σχολείο θα πιάσει δουλειά για το χαρτζιλίκι του σε ένα μαγαζί με ηλεκτρονικά. Σε αυτό συναρμολογούσαν ηλεκτρονικούς υπολογιστές για ψαγμένους χομπίστες, αφού μέχρι τότε η έννοια του προσωπικού υπολογιστή ήταν συνυφασμένη με πλακέτες, τρανζίστορ, κολλήσεις και διάφορα εξαρτήματα, τα οποία οι μυημένοι αγόραζαν και προσπαθούσαν να συναρμολογήσουν μόνοι τους. Την ίδια χρονιά, το 1977, θα πάρει δώρο από τα χέρια του πατέρα του τον πρώτο του ηλεκτρονικό υπολογιστή, έναν Apple II. Ενα από τα πρώτα μηχανήματα που ερχόταν συναρμολογημένο, με τροφοδοτικό και πληκτρολόγιο, όλα μαζί σε ένα καλαίσθητο για την εποχή πλαστικό κουτί. Δηλαδή ένας υπολογιστής έτοιμος να συνδεθεί με την τηλεόραση. Σημειώνεται ότι ο Apple II έβαλε τις βάσεις για τη δημιουργία της αυτοκρατορίας του Στιβ Τζομπς, εκφράζοντας το όραμά του να προσφέρει στον καταναλωτή μια ολοκληρωμένη πρόταση.

«Αυτά τα δυο, η ενασχόλησή μου στο κατάστημα ηλεκτρονικών και ο πρώτος μου υπολογιστής, ήταν μεγάλες ευκαιρίες», θυμάται μιλώντας στο «ΘΕΜΑ», ο Γιώργος Ζάχαρης. «Αυτά έστρεψαν το ενδιαφέρον μου στην τεχνολογία. Ετσι, έβαλα στόχο να σπουδάσω στο ΜΙΤ».
Πολύ γρήγορα ο γιος του Δημήτρη Ζαχαρόπουλου από το Μικρό Χωριό φάνηκε ότι ήταν φτιαγμένος για να πετυχαίνει μεγάλους στόχους.

Ενα βιογραφικό γεμάτο μεγάλα ονόματα

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 φοίτησε στο φημισμένο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, παίρνοντας το 1987 το δίπλωμά του στην επιστήμη των υπολογιστών και στη διοίκηση επιχειρήσεων. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη ραγδαία αναπτυσσόμενη βιομηχανία της πληροφορικής, κατέχοντας διάφορες θέσεις σε μεγάλες εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Apple, η Texas Instruments και η Silicon Graphics.

Η σύζυγος του Γιώργου Ζάχαρη, Μπρι, στη Μύκονο

Το 2004 και έχοντας ήδη από το 1995 αρχίσει να επενδύει σε τεχνολογικά startups, πολλά από τα οποία εξαγοράστηκαν στην πορεία από εταιρείες όπως η Google και η Microsoft, ξεκίνησε να εργάζεται για την Charles River Ventures, μια εταιρεία επένδυσης κεφαλαίων σε πρώιμα στάδια στον χώρο της τεχνολογίας και των new media. H CRV ιδρύθηκε το 1970 στη Μασαχουσέτη, με ζητούμενο την εμπορική εκμετάλλευση της έρευνας από το MIT. Το όνομά της προέρχεται από τον ποταμό που διατρέχει τη Βοστόνη, σήμερα διαχειρίζεται συνολικά κεφάλαια ύψους 1,4 δισ. δολαρίων και έχει γραφεία στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης και το Μένλο Παρκ στην Καλιφόρνια.
Το 2006 ο Γιώργος Ζάχαρης αποφασίζει να επενδύσει σε ένα ακόμα άγνωστο startup, το Twitter. «Το έκανα επειδή πιστεύω στη βασική μορφή της ελληνικής δημοκρατίας. Ολες οι φωνές πρέπει να ακούγονται και να διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Τότε σκέφτηκα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι το Twitter θα μπορούσε να γίνει η γειτονιά του κόσμου. Και αυτό συμβαίνει πραγματικά», λέει σήμερα από το Πάλο Αλτο της Καλιφόρνια.
Τον ρωτάμε τι πέρασε από το μυαλό του τη στιγμή που διάβασε το tweet για τη δημόσια εγγραφή του Twitter και η σκέψη του τρέχει πίσω, στην πρώτη του συνάντηση με τους δημιουργούς του, τον Τζακ Ντόρσεϊ, τον Μπιζ Στόουν και τον Ιβαν Γουίλιαμς: «Ηταν ένα από τα πιο καταπληκτικά συναισθήματα. Η σκέψη μου πήγε πίσω στον χρόνο, στο δωμάτιο όπου είχα την πρώτη συνάντηση με τους συνιδρυτές του Twitter. Μιλούσαμε για το τι είναι το Twitter και γιατί θα μπορούσε να είναι χρήσιμο στους ανθρώπους. Θυμάμαι όλους μας σε εκείνο το δωμάτιο να έχουμε μια θετική αίσθηση, αλλά και πολλή περιέργεια, αφού δεν γνωρίζαμε το μέλλον. Θυμάμαι ακόμα το ύφος τους».
Προτού ακόμα βάλει λεφτά στο Twitter, ο Γιώργος Ζάχαρης ήταν από τους πρώτους που επένδυσαν στο Yammer (κοινωνικό δίκτυο σε επιχειρηματικό περιβάλλον, το οποίο η Microsoft εξαγόρασε πέρσι για 1,2 δισ. δολάρια, επιστρέφοντας στο ταμείο της Charles River Ventures 200 εκατομ.), είναι συνιδρυτής στην εισηγμένη πλέον Shutterfly (υπηρεσία δημοσίευσης και διαχείρισης φωτογραφιών, με ετήσια έσοδα 400 εκατ. δολάρια και χρηματιστηριακή αποτίμηση 1,5 δισ. - επένδυση που επέστρεψε 150 εκατ. στη CRV), όπως και σε άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Ιντερνετ. «Αναλογικά, τo Twitter θα είναι πιθανώς η επένδυσή μου με τη μεγαλύτερη απόδοση από όλες», λέει.

Οι γονείς του Γιώργου Ζάχαρη την ημέρα του γάμου τους

Κέρδη 1 δισ. δολάρια

Ο Γιώργος Ζάχαρης έχει κερδίσει τον τίτλο του γκουρού στις τεχνολογικές επενδύσεις, όπως τον χαρακτηρίζουν τα μεγαλύτερα αμερικανικά ειδησεογραφικά δίκτυα. Οπως λέει, στη 18χρονη καριέρα του ως επενδυτής έχει τοποθετήσει 160 εκατ. δολάρια σε μόλις 23 startups (από τα περίπου 30.000 που έχει αξιολογήσει), επιτυγχάνοντας την επιστροφή κεφαλαίων ύψους 1 δισ. δολαρίων - χωρίς σε αυτά να υπολογίζεται ακόμα η απόδοση του Twitter. «Σύμφωνα με τους επενδυτές που με εμπιστεύονται και προέρχονται από τα μεγαλύτερα ιδρύματα, αλλά και με βάση αυτό το προφίλ είμαι μεταξύ των 10-20 κορυφαίων venture capitalists στον κόσμο», ισχυρίζεται και αποκαλύπτει: «Κάνω τις επενδύσεις μου βασιζόμενος στη διαίσθηση και το ένστικτό μου». Τον ρωτάμε για τη μεγαλύτερη επενδυτική του αποτυχία και διευκρινίζει πως αυτή δεν είχε να κάνει με την άμεση απώλεια κεφαλαίων. «Δεν σκεφτομαι τα χρήματα που έχασα από κάποια επένδυση, αλλά τις φορές που αστόχησα μπροστά σε μια καλή ευκαιρία. Για παράδειγμα, η μη συμμετοχή μου στο Google το 1998, όταν η αποτίμησή τους ήταν στα 50 εκατ. δολάρια».

Αναπόφευκτα η κουβέντα έρχεται και στην Ελλάδα, την οποία ο Γιώργος Ζάχαρης επισκέπτεται κάθε δυο χρόνια.  Φέτος το καλοκαίρι πέρασε έναν μήνα στη χώρα μας, μαζί με τη σύζυγό του Μπρι (παντρεύτηκαν το 2006) και τα παιδιά τους, κάνοντας τις διακοπές τους σε Μύκονο και Σαντορίνη. «Η Ελλάδα έχει ανθρώπους που καταλαβαίνουν και γνωρίζουν από προϊόντα που χρειάζονται μυαλό. Και καρδιά. Και αυτός είναι ο ιδανικός συνδυασμός για να χτίσεις πράγματα στον χώρο του mobile Internet. Το θέμα είναι πως όλες αυτές οι εταιρείες θα πρέπει να υποστηρίζονται και να έχουν οφέλη από το κράτος, όσο ακόμα μεγαλώνουν και αναπτύσσονται. Από την άλλη, οι υποψήφιοι επενδυτές στην Ελλάδα θα πρέπει να περιμένουν ότι οι πιθανότητες μιας μεγάλης επιτυχίας από μια εταιρεία στο ξεκίνημά της είναι πολύ-πολύ χαμηλές».

Το μεγάλο του όνειρο

Εντούτοις, εκείνος θα επένδυε σε ένα ελληνικό startup; «Θα ήθελα πολύ να επενδύσω σε μια αξιόλογη εταιρεία που θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο και θα είχε Ελληνες ιδρυτές. Αυτό θα ήταν ένα μεγάλο όνειρο για μένα». Τονίζει, ωστόσο, πως το μεγαλύτερο ζήτημα είναι το πώς να οικοδομήσεις μια εταιρεία γρήγορα. «Οι πολύ νεοσύστατες εταιρείες δημιουργούν το μεγαλύτερο μέρος του κέρδους. Για παράδειγμα, από περίπου 4.000 εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών που χρηματοδοτούνται σε μια περίοδο τριών ετών, περίπου οκτώ από αυτές, ναι, μόνο οκτώ, δημιουργούν το 80% του συνόλου των αποδόσεων για τους επενδυτές. Οι περισσότερες απ’ αυτές τις εταιρείες έχουν την έδρα τους στην Καλιφόρνια. Θα μπορούσαν να ξεκινήσουν και σε άλλα μέρη του κόσμου, αλλά έχουν την τάση να μετακινούνται προς την Καλιφόρνια για να επωφεληθούν από το περιβάλλον εδώ. Από την άποψη της ανεξάντλητης δεξαμενής υπό πρόσληψη μηχανικών και ενός συστήματος κεφαλαιακής αγοράς που δουλεύει για να χρηματοδοτεί επιχειρήσεις από την πρώτη ιδέα μέχρι τη δημόσια εγγραφή τους στο χρηματιστήριο», λέει ο Γιώργος Ζάχαρης, περιγράφοντας με λίγες μόνο λέξεις την ιστορία του Twitter και άλλων μεγάλων εταιρειών στο Διαδίκτυο που ξεκίνησαν από μια μικρή, απλή, αλλά και τόσο μοναδική ιδέα.