Σεργκέι Μπούμπκα: Και ιπτάμενος και τζέντλεμαν

14Αυγούστου 1983, Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στο Ελσίνκι. Οι Αμερικανοί ετοιμάζονται να δείξουν τα δόντια τους στους αγώνες, στοιχηματίζοντας για ακόμη μια φορά στην υπεροχή τους. Σε κάποια άκρη του σταδίου, ένας άγνωστος μέχρι τότε αθλητής φοράει τη φόρμα του και προθερμαίνεται. Λίγα λεπτά αργότερα, κρατώντας στα πουδραρισμένα χέρια του ένα κοντάρι, θα πετάξει για λογαριασμό της Σοβιετικής Ενωσης στα ύψη της χρυσής επιτυχίας, κάνοντας τους θεατές να τον καταχειροκροτούν όρθιοι για περίπου δέκα λεπτά.

Ο εικοσάχρονος αθλητής που διψά για νίκες δεν είναι άλλος από τον Σεργκέι Μπούμπκα. Στη συνέντευξη Τύπου που θα ακολουθήσει θα συστηθεί στο ευρύ κοινό με τη βαριά χαρακτηριστική προφορά του και το θράσος του πρωτάρη: «Με λένε Σεργκέι και ο αθλητισμός είναι η δεύτερη φύση μου. Γυμνάζομαι από μικρό παιδί και είμαι αποφασισμένος να πετύχω τα καλύτερα».

Γεννημένος στις 4 Δεκεμβρίου στο Βοροσίλοφγκραντ της Σοβιετικής Ενωσης, παιδί εργατικής οικογένειας, ο Σεργκέι θα τηρήσει την υπόσχεσή του καθώς ο αθλητισμός αποτελεί τη μεγάλη διέξοδο από τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης. Το κοντάρι απογειώνεται στα ύψη κάθε φορά που το πιάνει στα χέρια του και οι αντίπαλοί του αντιλαμβάνονται σύντομα ότι ο Σεργκέι διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις του απόλυτου νικητή: είναι επίμονος, φιλόδοξος, ικανός και κυρίως αποφασισμένος να ξεφύγει από τη μοίρα των δικών του. Την ώρα που οι συμπατριώτες του περιμένουν στη ουρά για λίγη ζάχαρη κι ένα μπουκάλι γάλα, ο ίδιος ξημεροβραδιάζεται στα γήπεδα ιδρώνοντας τη φανέλα από τις επίπονες προσπάθειες.



Σε κάποια απ’ αυτές αποφασίζει ότι δεν θα αναζητήσει ποτέ άσυλο σε ξένες χώρες, αποφασίζοντας να διεκδικήσει τον παράδεισο στην ίδια του την πατρίδα: «Το κράτος μού τα παρέχει όλα», θα δηλώσει χρόνια μετά. «Ζω σ’ ένα υπέροχο διαμέρισμα, τρέφομαι όπως πρέπει κι έχω εξασφαλισμένες άνετες συνθήκες διαβίωσης. Δεν νομίζω ότι έχω να ζηλέψω κάτι από τους πρωταθλητές της Δύσης». Και με το χαρακτηριστικό σνομπ ύφος του θα συμπληρώσει: «Φαίνεται άλλωστε κι από τις επιδόσεις μου. Κάθε φορά που αγωνίζομαι, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι βλέπουν πάντα τα νώτα μου».

Το χρήμα και η λάμψη του μύθου

Από το 1980 έως το 2001, όταν και θα κρεμάσει τα αθλητικά του παπούτσια, ο Σεργκέι Μπούμπκα δεν θα αφήσει κανέναν να του κλέψει τη δόξα. Για περισσότερο από 15 χρόνια μονοπωλεί τις πρωτιές σε όλα τα παγκόσμια πρωταθλήματα κάνοντας τις κερκίδες των σταδίων να δονούνται για χάρη του, ενώ θα καταρρίψει 35 φορές το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ, και μάλιστα πόντο-πόντο προκειμένου να μεθύσει τον κόσμο από ενθουσιασμό, αλλά και για να εισπράξει από τους χορηγούς μυθικά ποσά. Είναι η εποχή όπου θα αποκαλυφθεί στον Τύπο το ιδιότυπο οικονομικό του deal: «Kάθε φορά που ο πήχης ανεβαίνει έστω κι έναν πόντο ψηλότερα, η χορηγός του Nike οφείλει να καταθέτει στον προσωπικό του λογαριασμό κάποια εκατομμύρια», έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής. Η μόνη παραφωνία στον κύκλο της υπεροχής του συνέβη σε διεθνή αγώνα της Ρώμης, όταν ο Γάλλος συναθλητής του Τιερί Βινιερόν πηδώντας 5,91 του πήρε για κάποια λεπτά το παγκόσμιο ρεκόρ. Τότε ο Μπούμπκα, χωρίς να το σκεφτεί, ζήτησε από τους ανθρώπους του σταδίου να βάλουν τον πήχη τρεις πόντους ψηλότερα, ύψος το οποίο και πέρασε. Για εκείνον ήταν θέμα πρεστίζ.



Στις 4 Φεβρουαρίου του 2001, ο «Τσάρος των αιθέρων», όπως τον αποκαλεί ο παγκόσμιος Τύπος, κάνει στη γενέτειρά του το τελευταίο του άλμα. Εκεί χαιρετά για τελευταία φορά το κοινό, που τον αποθεώνει σε μια γιορτή που διοργανώνεται προς τιμήν του και αναμεταδίδεται σχεδόν απ’ όλα τα αθλητικά κανάλια του κόσμου. Ο ίδιος με κομμένη την ανάσα παραδέχεται ενώπιον κάμερας: «Η σημερινή μέρα είναι για μένα εξαιρετικά δύσκολη. Δεν θα ξαναπατήσω ταρτάν, δεν θα ξανακάνω άλμα και δεν θα ξαναπάω τον πήχη ψηλότερα». Ο πρώην πρόεδρος της (αυτόνομης πλέον) Ουκρανίας, Λεονίντ Κούτσμα, τον τιμά με το Μετάλλιο των Ηρώων, αλλά ο ίδιος έχει πάρει πια την απόφαση να μετοικήσει στο εξωτερικό. Ο Σεργκέι Μπούμπκα είναι πια σταρ και, όπως όλοι οι σταρ του αθλητισμού που διαθέτουν δόξα και χρήμα, αναζητά μια πιο γκλάμορους ζωή στο Μονακό. Αλλωστε, ο πρίγκιπας Αλβέρτος υπήρξε επί σειρά ετών ένας από τους πιο στενούς του φίλους.

Οι φιλοδοξίες και το οικογενειακό δράμα

Η μυθική ζωή της Γαλλικής Ριβιέρας δεν θα τον αποκόψει ποτέ από το αθλητικό γίγνεσθαι και, παρότι κάποιοι υποστηρίζουν ότι ζηλεύει τη δόξα του προέδρου Πούτιν, ο ίδιος δεν θα θελήσει ποτέ να ασχοληθεί με τα κοινά. Αντιθέτως, επιδιώκει και καταφέρνει να ανταλλάξει τη δόξα του παρελθόντος με υψηλές θέσεις στον αθλητισμό. Είναι φιλόδοξος και δεν το κρύβει. Γίνεται αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Στίβου (της γνωστής ΙΑΑF) και, όταν ο Ζακ Ρογκ εγκαταλείπει την προεδρία της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, εκπλήσσει τους πάντες θέτοντας υποψηφιότητα. Τελικά, όμως, χάνει από τον Γερμανό αντίπαλό του Τόμας Μπαχ. Το οικογενειακό δράμα που βιώνει την εποχή εκείνη δεν του αφήνει ωστόσο περιθώρια για περαιτέρω λύπη: ο γιος του και συνονόματός του, πρωταθλητής του τένις, πέφτει από μπαλκόνι τρίτου ορόφου διαμερίσματος στη Γαλλία, θρυμματίζοντας κυριολεκτικά το σώμα του. Ο Σεργκέι εγκαταλείπει τα πάντα προκειμένου να βρεθεί στο πλευρό του.



Μαζί με τη σύζυγό του και τον μικρότερο γιο του περνούν ολόκληρα εικοσιτετράωρα στο νοσοκομείο μέχρι τη στιγμή που ο κίνδυνος του θανάτου απομακρύνεται: «Ηταν μία από τις δυσκολότερες περιόδους της ζωής του», σχολίαζαν την εποχή εκείνη τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης. Οταν η ηρεμία επιστρέψει στη βίλα που διατηρεί η οικογένεια στο Πριγκιπάτο του Μονακό, ο «Τσάρος των αιθέρων» θα ασχοληθεί με business, διατηρώντας τη θέση του προέδρου στην τράπεζα Rodovid και κατέχοντας αρκετές επιχειρήσεις κατασκευής άρτου στην Ουκρανία, οι οποίες του αποφέρουν τρελούς τζίρους. Εξ ου και το σχόλιο «οτιδήποτε πιάνει γίνεται είτε χρυσό είτε χρυσός!».

Η ζωή του σήμερα είναι γεμάτη ταξίδια, επαφές και γκλάμουρ: δίνει το «παρών» στα σημαντικότερα γκαλά που διοργανώνονται στη Γαλλική Ριβιέρα, διατηρεί υψηλές γνωριμίες σ’ ολόκληρο τον κόσμο και, παρά το προφίλ του καλού οικογενειάρχη, κάποιες φήμες -όπως αυτές που αφορούν σχέση του με την παγκόσμια πρωταθλήτρια του επί κοντώ και καλλονή Γελένα Ισινμπάγεβα- τον θέλουν λάτρη του ωραίου φύλου. Κάτι όμως που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ κι από πουθενά...