«Ρινόκεροι» ανάμεσά μας

Με το που μπαίνεις νιώθεις ότι οι ηθοποιοί -σχεδόν όπως θα το πρόσταζε ο Ιονέσκο- είναι σαν κι εσένα. Ο Μανώλης Μαυροματάκης σου κόβει το εισιτήριο και σου δείχνει τη θέση - το ίδιο κάνουν ο Γιώργος Χρυσοστόμου, αλλά και η Ηρώ Μπέζου. Λίγο αργότερα οι ίδιοι θα μεταλλαχθούν στους πρωταγωνιστές ενός έργου που το ζεις κι εσύ στην πράξη, καθώς παίζεται καθημερινά γύρω σου, δίπλα σου, γίνεται η καθημερινότητά σου όταν παρακολουθείς, άλλοτε θυμωμένα, άλλοτε αδιάφορα, τη μετάλλαξη του καθημερινού ανθρώπου σε άγριο ζώο - εν προκειμένω ρινόκερο. Κι αρχίζεις να φοβάσαι μήπως κι εσύ κάποια στιγμή γίνεις το ανήμερο κτήνος της ζούγκλας που συντρίβει τα πάντα στο πέρασμά του - κάτι που το έχεις δει ήδη να συμβαίνει με τον γείτονά σου, τον πρώην δυναμικό εκπρόσωπο του σωματείου σου ή κάποιον αγριεμένο υπάλληλο. Αντίστοιχα και στο έργο ο πρωταγωνιστής παρακολουθεί από τον συνδικαλιστή μέχρι τον καλύτερό του φίλο, τον διευθυντή του και τον σοφό καθηγητή της λογικής να μετατρέπονται ο ένας μετά τον άλλον σε «ρινόκερους». Το φαινόμενο της «ρινοκερίτιδας» είναι καθολικό και τείνει να αναχθεί σε καθολική επιδημία - όπως ήθελε κάποτε ο Ιονέσκο και όπως μαρτυρούν οι εικόνες των ημερών.

Ο Γαλλορουμάνος συγγραφέας, εκφραστής του θεά­τρου του παραλόγου, δεν γράφει τυχαία για το φαινόμενο που έζησε ο ίδιος στο πετσί του (εξ ου και η αναφορά στο άγριο πετσί του ρινόκερου) και τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τη χώρα του όταν πια είχαν επικρατήσει καθολικά οι φασίστες. Αντίστοιχα πάλι στο θεατρικό, με τρόπο ευρηματικό ο Θωμάς Μοσχόπουλος μετατρέπει σε «ρινόκερους» μια σειρά από φυσιολογικούς ανθρώπους ενός γαλλικού χωριού και υποβάλλει τους πρωταγωνιστές του στις ψυχολογικές μεταλλάξεις που εξηγούν την απαρχή του πολιτικού φαινομένου που ξαναζούμε στις ημέρες μας.

Εξαιρετικός στον ρόλο του Μπερανζέ, ενός κατά τα άλλα φιλήσυχου, ψιλοαποτυχημένου και μάλλον εξαρτημένου από το ποτό, ως του μόνου εναπομείναντος ανθρώπου σε έναν κόσμο «ρινόκερων», ο Μανώλης Μαυροματάκης - σε αντίθεση με τον φίλο του που υποδύεται αριστουργηματικά ο Γιώργος Χρυσοστόμου, ο οποίος παρασύρεται από την επίδειξη δύναμης των άγριων ζώων. Πολύ καλή και η Ηρώ Μπέζου, όπως και το σύνολο των ηθοποιών που μας παρουσίασαν τους «ρινόκερους» - τους έμπλεξαν με τους θεατές και τους κρέμασαν απέναντι στον τοίχο σε φωτογραφίες για να τους θυμίσουν ότι οι «ρινόκεροι» έχουν τη δική τους - τη δική μας όψη. Και είναι αυτοί, δηλαδή εμείς, που επιβάλλεται, όπως και ο Μπερανζέ, να επιμείνουμε ότι «δεν θα γίνω ποτέ δικός σας. Δεν θα σας ακολουθήσω, δεν σας καταλαβαίνω! Θα μείνω αυτός που είμαι! Είμαι άνθρωπος. Ενα ανθρώπινο πλάσμα» - προτού τους δούμε να υπερτερούν συντριπτικά.