Αρης Καρατζάς: Κατάσκοπος, έμπορος όπλων ή πανίσχυρος «λομπίστας»;

Ανθρωπος των Αμερικανών, των Εβραίων, του Αλεξ Ρόντος, του Δικτύου 21, της Εκκλησίας, του ελληνοαμερικανικού λόμπι κ.ά. Σύμβουλος διεθνών επενδύσεων. Μεσάζων. Κοσμοπολίτης και αναχωρητής. Εκδότης εξειδικευμένων ιστορικών μελετών και λεξικών. Καθηγητής πανεπιστημίου στις ΗΠΑ. Εμπλεκόμενος -σύμφωνα με ορισμένα ελληνικά ΜΜΕ- σε διαρροή πληροφοριών κρατικής σημασίας; Ο Αρης Καρατζάς φαίνεται να είναι πολλά - αλλά κυρίως ένα: μυστήριο.

Υπό παρακολούθηση και υπό εξέταση για «συνέργεια σε απόπειρα διείσδυσης εκ μέρους ξένης δύναμης στην Ελλάδα». Ενθερμος πατριώτης και αρχιτέκτονας του εμπάργκο των ΗΠΑ στην Τουρκία μετά τον «Αττίλα» του 1974. Κάποιος που έχει αγορεύσει επανειλημμένως από του βήματος του Αμερικανικού Κογκρέσου υπέρ των δικαίων της Ελλάδας, που σύστησε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στον Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο, που έγινε αιτία να χάσουν τη θέση τους Αμερικανοί πρέσβεις σε Ελλάδα και Αλβανία επειδή τους κατηγόρησε για χρηματισμό, που κυκλοφορεί παντού αλλά αποφεύγει την έκθεση, που ζει σαν ένας οποιοσδήποτε κάτοικος του κέντρου της Αθήνας μαζί με τη σύζυγο και τα τρία σκυλιά του.  Αν ισχύουν έστω και ορισμένες από τις ιδιότητες που του αποδίδονται από τον μακρύ κατάλογο, ο Αριστείδης Καρατζάς θα πρέπει να είναι μία από τις πιο μυστηριώδεις, αινιγματικές αλλά και συναρπαστικές προσωπικότητες που κυκλοφορούν στον πλανήτη με ελληνικό διαβατήριο - αν και ούτε καν αυτό είναι ακριβές: ως Ελληνοαμερικανός, ο Καρατζάς έχει δύο διαβατήρια, ένα ελληνικό και ένα αμερικανικό. Εξάλλου, έχει μεν ως έδρα την Αθήνα, αλλά μετακινείται διαρκώς, καθώς η εκλεκτή πελατεία του τον καλεί σε όλη σχεδόν την υδρόγειο.



Μιλάει με 15 ηγέτες κρατών

Ως «λομπίστας» διεθνούς βεληνεκούς, πρέπει να είναι παντού. Αν θα λάμβανε κάποιος κατά γράμμα τις φήμες που περιβάλλουν το όνομά του, ο Αρης Καρατζάς θα πρέπει να είναι κάτι σαν μοντέρνα ενσάρκωση του Μπαουντολίνο, από το ομότιτλο ιστορικό μυθιστόρημα του Ουμπέρτο Εκο, δηλαδή ένας ταχυδακτυλουργός των δημοσίων σχέσεων που αλωνίζει στον πλανήτη, χωρίς κανείς να είναι σε θέση να προβλέψει ακριβώς την επόμενη κίνησή του. «Οσα γράφονται γι’ αυτόν τελευταία είναι από υπερβολές έως καθαρά ψέματα», λέει ένας από τους στενούς του φίλους. «Ο Αρης δεν είναι πράκτορας ούτε των ΗΠΑ, ούτε του Ισραήλ, ούτε κανενός. Κάνει απλώς τη δουλειά του, ως σύμβουλος και λομπίστας, απολύτως νόμιμα και καθαρά. Σε ό,τι αφορά, δε, τις διαρροές, ο Καρατζάς μάλλον εισάγει χρήσιμες για την Ελλάδα πληροφορίες παρά εξάγει “κρατικά μυστικά”. Ανθρωποι με την επιρροή και τις διασυνδέσεις του Καρατζά σπανίζουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να μιλήσει με 10-15 ηγέτες κρατών σε όλο τον κόσμο και, καθώς είναι σκληροπυρηνικός Ελληνας, χωρίς καμία υπερβολή, θα έπρεπε να θεωρείται πολύτιμος για την προώθηση των εθνικών θέσεων στο εξωτερικό».

Ωστόσο, πριν από λίγες ημέρες ο ανακριτής ζήτησε από τον Αρη Καρατζά, σύμφωνα με πληροφορίες, να διευκρινίσει το εάν και πώς προωθεί ξένα συμφέροντα στην Ελλάδα. Υποτίθεται ότι από στοιχεία των τηλεφωνικών επικοινωνιών του οι Αρχές συμπέραναν ότι ο Καρατζάς αποκάλυπτε λεπτομέρειες για το πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, ή ότι έπαιζε ρόλο μεσολαβητή σε αγοραπωλησία όπλων.

Η αλήθεια είναι ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν κατηγορείται για τίποτα συγκεκριμένο, δεν θεωρείται καν επισήμως ύποπτος για κάτι. Το μόνο «ύποπτο» είναι το κύριο επάγγελμά του: λομπίστας -«lobbyist»-, κάτι που ακούγεται σκοτεινό και άγνωστο για τα ελληνικά δημόσια ήθη και έθιμα, διαισθητικά καταχωρισμένο στις μη καθαρές και εν τέλει μη νόμιμες δραστηριότητες. Προς το τέλος του 2012, όταν προσπάθησε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Ελληνικό Δημόσιο ώστε να αποφευχθεί το λουκέτο στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, ο Αρης Καρατζάς θα κατέληγε να δίνει εξηγήσεις στον ανακριτή για το ποιος ήταν ο Στίβεν Μπράιεν και τι ήθελε από τη ζωή μας. Ο Καρατζάς είχε καλέσει με δική του πρωτοβουλία, και αξιοποιώντας τη φιλική τους σχέση, τον Αμερικανοεβραίο, πρώην υφυπουργό Αμυνας των ΗΠΑ επί κυβερνήσεων Ρίγκαν και παράγοντα με μεγάλο κύρος στην παγκόσμια εξοπλιστική βιομηχανία προκειμένου να εξετάσει από κοινού με τη διοίκηση των ΕΑΣ την προοπτική συνεργασίας. Σύμφωνα με την πρόταση την οποίαν υπέβαλε, ο Μπράιεν εγγυούταν ότι σε πρώτη φάση θα εξασφάλιζε για τα ΕΑΣ προπαραγγελίες για φυσίγγια συνολικής αξίας 60-70 εκατ. ευρώ, ενώ πρότεινε το άνοιγμα της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας σε προϊόντα νέας τεχνολογίας.

Με το σχέδιο του Μπράιεν, όπως πίστευε ο ίδιος και ο Καρατζάς, οι εργαζόμενοι θα εξοφλούνταν και τα ΕΑΣ όχι μόνο θα διέφευγαν τον κίνδυνο αλλά και θα έκαναν βήματα προόδου. Φυσικά, ως αντάλλαγμα, τόσο ο Στίβεν Μπράιεν όσο και ο Αρης Καρατζάς μαζί με τους συνεργάτες τους θα λάμβαναν μια προσυμφωνημένη και απολύτως νόμιμη αμοιβή, η οποία, μάλιστα, στη συγκεκριμένη περίπτωση λέγεται ότι ήταν ιδιαίτερα χαμηλή συγκρινόμενη με τις συνήθεις χρεώσεις για τέτοιου είδους συμφωνίες. Αν αληθεύουν οι φήμες, τα 50.000 ευρώ που θα έπαιρνε ο Καρατζάς θεωρούνται ποσό ανάξιο λόγου για τα δεδομένα της συγκεκριμένης «αγοράς».

Η συνεργασία όμως δεν υλοποιήθηκε ποτέ, ακόμη όμως και αν το σχέδιο προχωρούσε, η ανάμιξη του Καρατζά σε αυτό δεν θα ήταν επ’ ουδενί αρκετή για να τον κατατάξει στους «εμπόρους όπλων». Οπως και κάποιες τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, στις οποίες ο ίδιος εξέφραζε την απογοήτευσή του για την επιλογή του Αντώνη Σαμαρά να μην αξιοποιήσει το δίκτυο επαφών και το ειδικό βάρος του ονόματος Aris Caratzas στις ΗΠΑ, δεν συνιστούν βεβαίως πειστήριο εθνικής μειοδοσίας.

Εκδότης και πανεπιστημιακός

Στις 10 Ιουλίου του 2003, ως μάρτυρας υπεράσπισης του Σάββα Ξηρού στη δίκη της «17Ν», ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Καράμπελας αποκάλυψε ενώπιον του δικαστηρίου ότι κάποιος Αρης Καρατζάς του προσέφερε, εν έτει 1986, 2 εκατ. δολάρια για να εκδώσει το βιβλίο «Το Ελληνικό Αντάρτικο των Πόλεων». Ο όρος που θα έπρεπε να τηρήσει ο Καράμπελας ήταν να προσθέσει ένα κεφάλαιο στο οποίο ο Ανδρέας Παπανδρέου θα εμφανιζόταν ως συνεργός των ηγετών που θεωρούνταν κεφαλές της παγκόσμιας τρομοκρατίας, όπως ο Μουαμάρ Καντάφι, ο Γιάσερ Αραφάτ και ο Σαντάμ Χουσεΐν. Ο Γιώργος Καράμπελας αρνήθηκε να το συζητήσει, έκλεισε το τηλέφωνο οργισμένος και έκτοτε διατηρεί τη χείριστη εντύπωση για το ποιόν αυτού του μυστήριου Ελληνοαμερικανού εκδότη τον οποίο ουδέποτε συνάντησε.



Οπως δήλωσε στο «ΘΕΜΑ», ο Γιώργος Καράμπελας διαθέτει ηχογραφημένη τη συνδιάλεξη στην οποία περιλαμβάνεται η ανήκουστη πρόταση που δέχτηκε από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, όπως μαρτυρούν άτομα από τον κύκλο του, ο Αρης Καρατζάς διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι ως το 2003 δεν είχε ακούσει ποτέ το όνομα «Καράμπελας», ότι δεν τον κάλεσε ποτέ στο τηλέφωνο για να εκδώσει το βιβλίο του, του οποίου την ύπαρξη, ούτως ή άλλως, αγνοούσε. Εκτός αυτού όμως, όπως χαρακτηριστικά λέει στο «ΘΕΜΑ» η ίδια πηγή, «εάν ο Αρης το 1986 είχε 2 εκατ. δολάρια, θα τα έριχνε στη δική του μανία, την έκδοση εξωφρενικά εξειδικευμένων ιστορικών μελετών και ιδιαίτερα του κολοσσιαίου ελληνοαγγλικού λεξικού του Δημητρίου Γεωργακά με τα 500.000 λήμματα». Ο Αριστείδης Καρατζάς μοιάζει με διχασμένη προσωπικότητα: από τη μια πλευρά λόγιος, με πολυετείς σπουδές ιστορίας, αρχαιολογίας και φιλολογίας, και παράλληλα εκδότης με τον οίκο Melissa International Publications.

Από την άλλη, ένας επαγγελματίας λομπίστας, ικανός να διαλέγεται και να πείθει κορυφαία στελέχη πολυεθνικών αλλά και πανίσχυρα στελέχη κυβερνήσεων. Εκείνοι που τον γνωρίζουν μιλούν για έναν άνθρωπο-εγκυκλοπαίδεια, με απέραντες γνώσεις Ιστορίας και Γεωπολιτικής - αλλά και με δύο βασικές εμμονές: την ακατάπαυστη ανατομία της Τουρκίας και το πατριωτικό πάθος για την Ελλάδα. Παραδόξως, δε, ενώ οι πολιτικές του πεποιθήσεις είναι από πάππου προς πάππου αντικομμουνιστικές, η εξάπλωση του προσωπικού ιστού των διασυνδέσεών του δεν περιορίζεται στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα και το Ισραήλ, δηλαδή στις χώρες όπου διαθέτει πανίσχυρους φίλους και συνεργάτες. Οι επαφές που είχε δημιουργήσει επί Σοβιετικής Ενωσης εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικές ακόμη και σήμερα, καθώς οι «δικοί του άνθρωποι» λέγεται ότι βρίσκονται ακόμη και δίπλα στον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η Ελλάδα δεν τον χρειάζεται

Ο Καρατζάς ετοιμαζόταν να αφοσιωθεί στην ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία, καθώς στην αρχή της δεκαετίας του ’70 ήταν ήδη λέκτορας Ιστορίας στα Πανεπιστήμια του Λος Αντζελες και του Μέριλαντ. Ωστόσο, προτού καταθέσει τη διατριβή που θα τον μονιμοποιούσε ως διδάκτορα στις ΗΠΑ, τον Ιούλιο του 1974 έγινε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον θάνατο του πατέρα του, θα άλλαζε για πάντα τη ζωή του Αρη Καρατζά. Εθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία της πατρίδας, όταν όμως το προξενείο της Νέας Υόρκης τον ενημέρωσε ότι δεν θα τον επιστράτευε, ανακοινώνοντας στους χιλιάδες συγκεντρωμένους Ελληνες ότι «δεν θα σας χρειαστούμε», ο Καρατζάς ανέλαβε δράση.

Μαζί με κάποια ισχυρά πρόσωπα της ελληνικής Ομογένειας στην Αμερική, και κυρίως μέσω της μεγάλης επιρροής που είχε στην παροικία η Ορθόδοξη Εκκλησία υπό τον αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο, ο Αρης Καρατζάς ενορχήστρωσε μια εκστρατεία που θα κατέληγε στην ψήφιση νόμου από το Αμερικανικό Κογκρέσο διά του οποίου διακοπτόταν η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στην Τουρκία. Ο Καρατζάς και οι συνεργάτες του έμαθαν να εργάζονται πυρετωδώς, κινητοποιώντας οποιοδήποτε ελληνικό ή φιλελληνικό στοιχείο μπορούσαν.

Με τις ευλογίες του Ιακώβου είχαν μετατρέψει σε στρατηγείο το υπόγειο του ναού της Αγίας Σοφίας στην Ουάσινγκτον, τοποθετώντας 50 τηλεφωνικές συσκευές που δεν σταματούσαν να καλούν τους Ελληνες απανταχού της Αμερικής. Ο Καρατζάς ζητούσε υποστήριξη, αναζητούσε πολιτικές διασυνδέσεις και χορηγούς για τον αγώνα κατά της Τουρκίας. Εμαθε να αξιοποιεί τις γνωριμίες και να δημιουργεί θύλακες φίλα προσκείμενων πληροφοριοδοτών, ακόμη και μέσα στις ίδιες τις αμερικανικές Ενοπλες Δυνάμεις, τις Μυστικές Υπηρεσίες κ.λπ. Θρυλείται ότι ένας ελληνικής καταγωγής αξιωματικός του Πενταγώνου παρέδωσε στον Καρατζά μια λεπτομερή αναφορά για την κατάσταση των κύριων αεροπορικών βάσεων της Τουρκίας. Ηταν μια πληροφορία εμπιστευτική αλλά όχι απόρρητη - σε κάθε περίπτωση όμως ήταν ανεκτίμητη.

Ο Καρατζάς κατάλαβε αμέσως τι είχε στα χέρια του: η Ελλάδα είχε την ευκαιρία να αξιοποιήσει το γεγονός ότι η τουρκική στρατιωτική μηχανή είχε παραλύσει σε μεγάλο μέρος της χωρίς την αμερικανική βοήθεια.  Οι Ελληνες θα μπορούσαν να αντεπιτεθούν πλήττοντας συγκεκριμένους στόχους και επιδιώκοντας διπλωματικές διαπραγματεύσεις επί ίσοις όροις μετά την εισβολή στην Κύπρο. Το να συναντήσει αμέσως τον τότε υπουργό Εθνικής Αμύνης Ευάγγελο Αβέρωφ ήταν κάτι πολύ εύκολο για τον Αρη Καρατζά, ο οποίος προερχόταν από μια παλιά μεγαλοαστική οικογένεια των Αθηνών. Χαρακτηριστικά, ο παππούς του είχε αναλάβει την προστασία του Γεώργιου Ράλλη, όταν ο πατέρας του μετέπειτα πρωθυπουργού είχε καταδικαστεί σε ισόβια λόγω της συνεργασίας του με την κατοχική κυβέρνηση των δωσίλογων.  Το 1976 ο Αριστείδης Καρατζάς ήταν μόλις 30 ετών, διέθετε όμως τα προσόντα, τις οικογενειακές και ομογενειακές διασυνδέσεις, καθώς και το θράσος να προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση να χτυπήσει την Τουρκία. Βεβαίως δεν εισακούστηκε, το εμπάργκο έληξε το 1978 προς μεγάλη του απογοήτευση, ωστόσο το προσωπικό κέρδος για τον Καρατζά ήταν ότι ανακάλυψε ένα επάγγελμα που τον συνάρπαζε απείρως περισσότερο από την ακαδημαϊκή καριέρα: το lobbying. Στο εξής θα πρόσφερε επί χρήμασι ό,τι έκανε έως τότε από αγνή φιλοπατρία.

Το lobbying, δηλαδή η διευκόλυνση της επικοινωνίας για την προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων σε υψηλό επιχειρηματικό ή πολιτικo-διπλωματικό επίπεδο, είναι μια δραστηριότητα που απολαμβάνει την εκτίμηση στο εξωτερικό και ασκείται από άτομα με ιδιαίτερα προσόντα. Η ιστορική παιδεία του Καρατζά, η ικανότητά του να απομνημονεύει και να συνδυάζει τόνους πληροφοριών, αλλά και το φυσικό -όπως το χαρακτηρίζουν άτομα που τον γνωρίζουν- επικοινωνιακό του χάρισμα τον έκαναν ιδανικό για τη συγκεκριμένη δουλειά. Οι φίλοι του τον έχουν ακούσει να λέει συχνά: «Αν είχα ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα μου, ο οποίος διηύθυνε το γραφείο του εφοπλιστή Λιβανού στη Νέα Υόρκη, σήμερα μπορεί να είχα π.χ. 50 πλοία. Κι αν δεν είχα το σαράκι της Ελλάδας να με τρώει, θα είχα κερδίσει 100 φορές περισσότερα χρήματα από το lobbying».

Ο Αρης Καρατζάς φέρεται χολωμένος με τη φημολογία που δημιουργήθηκε τελευταία γύρω από τον πραγματικό του ρόλο και την άδικη ή ακόμη και ύποπτη, όπως πιστεύει ο ίδιος, σπίλωση της υπόληψής του. Από το περιβάλλον του διαρρέει επίσης η δυσαρέσκεια για τη στάση ειδικά του Χρύσανθου Λαζαρίδη. Ο Καρατζάς και ο νυν σύμβουλος του πρωθυπουργού υπήρξαν φίλοι επί δεκαετίες, ενώ στους δυο τους αποδίδεται η έμπνευση και η ίδρυση του ακραιφνώς πατριωτικού Δικτύου 21. Ο Λαζαρίδης δεν απαντά στις κλήσεις του Καρατζά, ο οποίος αναζητά εξηγήσεις, πιθανότατα αρνούμενος να δεχτεί ότι οι υπηρεσίες του είναι περιζήτητες σε πολλά μέρη της υφηλίου εκτός από την Ελλάδα.