Πώς ο Βίλλυ Παναγιωτίδης έχασε το τιμόνι του στόλου του

Λίγες μόλις ημέρες πριν από την έναρξη των Ποσειδωνίων 2014, στα τέλη Μαΐου, και ενώ τα φώτα της παγκόσμιας ναυτιλιακής κοινότητας ήταν στραμμένα στην Ελλάδα, έσκασε σαν βόμβα η είδηση ότι το αμερικανικό ιδιωτικό επενδυτικό fund Οaktree απομάκρυνε, εν μια νυκτί, από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Excel Maritime τον πρώην ιδιοκτήτης της και ιδρυτή της κ. Γαβριήλ-Βίλλυ Παναγιωτίδη, έναν επιχειρηματία ο οποίος ήταν από τους πρώτους Eλληνες που ασχολήθηκαν με το Αμερικανικό Χρηματιστήριο. 

Ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε το αμερικανικό fund, που έχει τον έλεγχο της εταιρείας, χαρακτηρίστηκε από κύκλους της αγοράς δυναμικός και άκομψος. Επίσης, προκάλεσε ποικίλα σχόλια ο τρόπος που οι Αμερικανοί μπήκαν στα γραφεία της εταιρείας και σήκωσαν τα πάντα - από υπολογιστές και εξωτερικούς σκληρούς δίσκους μέχρι φακέλους. Ολα τα πράγματα τα μετέφεραν σε εγκαταστάσεις στο Κορωπί διότι, όπως επεσήμαναν κύκλοι του fund, το κτίριο στο οποίο στεγαζόταν η Excel ανήκει στον Ελληνα πλοιοκτήτη.

Στελέχη της ναυτιλιακής βιομηχανίας στη διάρκεια των Ποσειδωνίων αναφέρθηκαν στο θέμα αυτό, ενώ κάποιοι δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους μήπως αρχίζει σταδιακά η άλωση της ελληνικής ναυτιλίας από τα ξένα κεφάλαια. Η πλευρά των Αμερικανών αλλά και οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η όλη κίνηση εντάσσεται στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να δημιουργηθεί οικονομία κλίμακος σε εταιρείες με το ίδιο αντικείμενο και όπου ενοποιούνται τα τμήματα της διαχείρισης.

Το συγκεκριμένο fund έχει επενδύσει συνολικά σε τέσσερις εταιρείες με φορτηγά πλοία. Εκτός από την Excel, στη Star Bulk του κ. Πέτρου Παππά, στην Eagle Bulk και στην κοινοπραξία με την Ocean Bulk, επίσης του κ. Παππά. Λόγω της στενής συνεργασίας του με την Οaktree, ο κ. Παππάς μέσω της εταιρείας του Interchart Shipping Inc. ανέλαβε την εμπορική διαχείριση των 36 φορτηγών πλοίων της Excel για τρεις μήνες. 

Σε συμφωνία με τους πιστωτές
Τα διεθνή ΜΜΕ παρουσίασαν, σε αντιδιαστολή με την αντιμετώπιση που επιφύλαξε η Οaktree στον κ. Παναγιωτίδη, τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρθηκαν οι Αμερικανοί σε ένα άλλον Ελληνα πλοιοκτήτη, τον κ. Πήτερ Γεωργιόπουλο. Οταν το 2012 το αμερικανικό fund απέκτησε το 98% της General Maritime Corp. (Genmar), ο κ. Γεωργιόπουλος και οι περισσότεροι από τους συνεργάτες του παρέμειναν στην εταιρεία, στην οποία συνεχίζουν μέχρι σήμερα.
Η Excel Maritime τον περασμένο Νοέμβριο είχε έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές της για να μειώσει τα χρέη της κατά 620 εκατ. δολάρια. Τον περασμένο Ιανουάριο, μετά από απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου που ασχολείται με τις πτωχεύσεις, το ποσοστό του κ. Παναγιωτίδη μειώθηκε από το 55% στο 8,7%.

Η ιστορία της Εxcel Maritime ξεκινάει από τον Φεβρουάριο του 1989, όταν η εταιρεία ήταν εισηγμένη στον NASDAQ με την ονομασία B&Η Maritime Carriers. Τον Οκτώβριο του 1997 εξαγοράστηκε ως όχημα, για να αρχίσει τη λειτουργία της λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 1998, με το όνομα Excel Maritime. Το 2005 η Excel «μετακόμισε» στο NYSE αντλώντας 168,5 εκατ. δολάρια
Την περίοδο 2004-2008 κατάφερε να τριπλασιάσει τον στόλο της αγοράζοντας κυρίως μεταχειρισμένα πλοία. Το 2008 ο κ. Παναγιωτίδης κάνει ένα πολύ μεγάλο βήμα ανακοινώνοντας την εξαγορά της Quintana Maritime, μιας εταιρείας εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ηταν η καλύτερη χρονιά του. Βρέθηκε στη λίστα των δισεκατομμυριούχων του «Forbes» με περιουσία η οποία υπολογίστηκε στο 1,3 δισ. δολάρια. Tην ίδια χρονιά η εφημερίδα «Lloyd’s List» τον βράβευσε ως Greek Shipping Newsmaker για τη συμφωνία-μαμούθ εξαγοράς της ναυτιλιακής εταιρείας Quintana από την Excel.
Σε μια εποχή όπου ο δείκτης της ναυλαγοράς Baltic Dry Index βρισκόταν σε ιστορικά υψηλά, η αποτίμηση της Quintana έγινε σε πολύ υψηλούς οικονομικούς δείκτες, όπως τόνιζαν τότε οι οικονομικοί αναλυτές. Ο κ. Παναγιωτίδης, θέλοντας να κάνει αισθητή την παρουσία του στον χώρο, ανακοίνωσε τη συμφωνία, η οποία περιλάμβανε μια σχέση ανταλλαγής μετοχών και μετρητών που έφτανε στο ιλιγγιώδες ποσό των 2,5 δισ. δολαρίων, πληρώνοντας premium 54% από την τιμή κλεισίματος την 28η Ιανουαρίου 2008. 
Λίγους μήνες αργότερα οι αγορές καταρρέουν και τις ακολουθεί και ο Baltic. Η Excel είναι η μοναδική εταιρεία που πραγματοποίησε μια τόσο μεγάλη επένδυση, ουσιαστικά στα υψηλά της αγοράς. Οι αξίες των πλοίων πέφτουν με ξέφρενο ρυθμό, παρασύροντας μαζί τους και την τιμή της Excel Maritime. Οι τράπεζες όμως δεν είναι πλέον διατεθειμένες να στηρίξουν το πάρτι που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια στη ναυτιλία. 

Πορεία στον χρόνο 
Το 2011 ο κ. Παναγιωτίδης απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο της ναυτιλιακής εταιρείας Torm, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στη διαχείριση δεξαμενόπλοιων και φορτηγών πλοίων, στην οποία είχε επενδύσει τη δεκαετία του ’90 και της οποίας έχασε τελικά τον έλεγχο το 2012. 
Η ενασχόληση του Γαβριήλ-Βίλλυ Παναγιωτίδη με τη ναυτιλία χρονολογείται από το 1978, όταν ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας Maryville Maritime την οποία είχε ιδρύσει ο πατέρας του. Ο ίδιος ξεκίνησε την επιχειρηματική σταδιοδρομία του ως βοηθός του πατέρα του, μετά τον θάνατο του οποίου ανέλαβε την ευθύνη όλων των επιχειρήσεων - σε ηλικία μόλις 23 ετών. 
«Εχασα τον πατέρα μου όταν ήμουν 23 ετών. Αρα δεν υπήρχε διαδικασία διαδοχής. Μεταξύ 22 και 28 ετών έκανα όλα τα λάθη που δεν αποφεύγονται. Εμαθα όμως. Γιατί μαθαίνουμε όταν χάνουμε λεφτά και όχι όταν βγάζουμε», διηγείται ο ίδιος σε φίλους.
Παρά το γεγονός ότι ήταν μικρός σε έναν κόσμο μεγάλων στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, ο κ. Παναγιωτίδης αποδείχτηκε ικανότατος και σκληρό καρύδι για τους ανταγωνιστές του. 
Την περίοδο της κρίσης στη ναυτιλία, τη δεκαετία του ’80, όπως και πολλοί άλλοι εφοπλιστές, αναγκάστηκε να πουλήσει μεγάλο μέρος του στόλου του. Ομως η επιχειρηματική του ικανότητα καθώς και η ρευστότητα που είχε του έδωσαν τη δυνατότητα να πλασαριστεί έγκαιρα στην αγορά λίγο πριν από το αναπτυξιακό «μπαμ» της παγκόσμιας ναυτιλίας, με αποτέλεσμα τα κέρδη να φτάσουν σε μεγάλα ύψη και ο ίδιος να καθιερωθεί στο παγκόσμιο ναυτιλιακό γίγνεσθαι. 

Ανετος και αποφασιστικός
Ως χαρακτήρας ο κ. Παναγιωτίδης είναι άνετος και συνάμα αποφασιστικός. Εχει τρία παιδιά, δύο γιους και μία κόρη, η οποία εργάζεται στην εταιρεία. Του αρέσει πολύ να πηγαίνει στο εξοχικό σπίτι που έχει στο Πόρτο Χέλι, ενώ το καλοκαίρι ταξιδεύει με το κότερό του στο Αιγαίο. 
Ο ίδιος, σε μια ομιλία του πριν από χρόνια στη Ναυτιλιακή Λέσχη του Πειραιά, όπου το θέμα ήταν οι διάδοχοι της ελληνικής ναυτιλίας, ανέφερε: «Εικόνες και μνήμες από την επιχείρηση του πατέρα μου είχα από μικρός. Οταν άρχισε να με παίρνει μαζί του στις συναντήσεις που είχε συνήθιζε να αργοπορεί. Το έκανε εσκεμμένα και αργότερα κατάλαβα τον λόγο. Καθυστερούσε και με άφηνε μόνο μου με εκείνους που θα συναντούσε. Μιλούσα μαζί τους, συζητούσα για τα θέματα που θα έπεφταν στο τραπέζι και υποσυνείδητα έμπαινα στο πνεύμα και στο νόημα της δουλειάς. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές και κανόνες. Η διαδοχή εξαρτάται από τη χημεία και το DNA. Το πώς είναι φτιαγμένος ο επίδοξος φυσικός διάδοχος. Στο θέμα της φυσικής διαδοχής πρέπει να δούμε ποιο παιδί θέλει να μπει στη δουλειά. Δεν πρέπει να πιέσει κανείς τα παιδιά του να ακολουθήσουν την πορεία του στην επιχείρηση.Τα παιδιά θα πρέπει να σχηματίσουν δική τους άποψη. Να έρχονται στο γραφείο, στο πλοίο, να έχουν δική τους εικόνα και μετά θα αποφασίσουν μόνα τους, χωρίς πίεση. Πρέπει να παίρνουν πρωτοβουλίες νωρίς. Γιατί μαθαίνουμε όταν χάνουμε λεφτά και όχι όταν βγάζουμε. Μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Πρέπει λοιπόν ο διάδοχος να κολυμπήσει στα βαθιά από νωρίς. Θα μάθει και να καταλάβει το ίδιο. Το να μην αφήνουμε τα παιδιά να παίρνουν αποφάσεις μπορεί να είναι αντικίνητρο, να τα απογοητεύσει και στο τέλος να τα απομακρύνει από τη δουλειά. Πάντως πρέπει να γίνει κατανοητό πως δεν θεωρείται δεδομένο ότι, χωρίς προσπάθεια, θα αναλάβουν οι διάδοχοι την επιχείρηση και τη διοίκηση. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι άλλο διοίκηση κι άλλο κληρονομιά».

Βιλλυ Παναγιωτίδης: 
«Κοινή απόφαση η διακοπή συνεργασίας»
Με αφορμή τη διακοπή συνεργασίας της οικογένειας Παναγιωτίδη και της Excel Maritime Holding Company LLC (Excel) ο κ. Γαβριήλ-Βίλλυ Παναγιωτίδης δήλωσε: «Επειτα από σχετική συνεννόηση με τους μετόχους, αποφάσισα τη διακοπή της επιχειρηματικής μου σχέσης με την Excel. Ως εκ τούτου, μετά την πώληση του μετοχικού μεριδίου που κατείχε η οικογένειά μου, ανακοίνωσα την παραίτησή μου από τα καθήκοντα του προέδρου του Δ.Σ. της εταιρείας η οποία και έγινε αποδεκτή από τους μετόχους. Στο εξής, συνεχίζεται δυναμικά η παρουσία μου στον κλάδο της ναυτιλίας με την ανάπτυξη του ιδιωτικού στόλου της 
οικογένειάς μου».


Οταν τα επιχειρηματικά του πλάνα κινδύνευαν να πέσουν σε χέρια ανταγωνιστών

Το 2008, τη χρονιά όπου επιχειρηματικά ο 57χρονος σήμερα Βίλλυ Παναγιωτίδης ήταν στο απόγειό του, βρέθηκε στη δίνη μιας περίεργης υπόθεσης εκβιασμού με θύμα τον ίδιο. Για τέσσερις μήνες ο Ελληνας πλοιοκτήτης πέρασε δύσκολες ώρες, καθώς όλα τα απόρρητα επιχειρηματικά του πλάνα κινδύνευαν να πέσουν σε χέρια ανταγωνιστών αν δεν έδινε 3 εκατ. ευρώ σε στενό συνεργάτη του, ο οποίος τα είχε υπεξαιρέσει. Η ιστορία άρχισε να γράφεται όταν το 2005 ο πλοιοκτήτης προσέλαβε έναν 47χρονο ως έμπιστό του, τον οποίο είχε κάνει εκτός από οδηγό και κάτι σαν το δεξί του χέρι.
Ομως εκείνος, σύμφωνα με την έρευνα της Αστυνομίας, κάθε φορά που έπαιρνε εντολή να μεταφέρει απόρρητο υλικό φρόντιζε, προτού φτάσει στον τελικό προορισμό, να κάνει αντίγραφα. Ακόμη και ηχογραφημένες συνομιλίες που αφορούσαν σε μελλοντικές συνεργασίες και σχέδια του Ελληνα πλοιοκτήτη κατάφερε να αποκτήσει με την ίδια μέθοδο. Οπως προέκυψε από τις έρευνες, είχε μεταφέρει στο σπίτι του 221 ψηφιακούς δίσκους που περιείχαν απόρρητα στοιχεία των επιχειρήσεων του Βίλλυ Παναγιωτίδη. Ο υπάλληλος αυτός τον Φεβρουάριο του 2005 επικοινώνησε με τον πλοιοκτήτη και απαίτησε 3 εκατ. ευρώ λέγοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση όλο το αρχείο θα κατέληγε σε ανταγωνιστές του. 
Ο 51χρονος τότε εφοπλιστής πήγε στο Τμήμα Δίωξης Εκβιαστών και στήθηκε ολόκληρη επιχείρηση. Ο πλοιοκτήτης συμφώνησε με τον δράστη να του δοθεί επιταγή ύψους 500.000 ευρώ ως προκαταβολή. Τόπος συνάντησης ήταν το 17ο χλμ. της εθνικής οδού Αθηνών - Λαμίας στο ύψος της Νέας Κηφισιάς και χρόνος η 21η Μαΐου στις 9 η ώρα ακριβώς. Η επιταγή είχε προσημειωθεί προκειμένου να αποδειχτεί πως είναι προϊόν εκβίασης και όχι κανονικής οικονομικής συναλλαγής. Μόλις λοιπόν ο πρώην υπάλληλος του πλοιοκτήτη πήγε στο σημείο και παρέλαβε την επιταγή οι αστυνομικοί έκαναν έφοδο και τον συνέλαβαν.