Εντι Ρεντμέιν: Ο μεγάλος νικητής

Πριν από τα Οσκαρ, τα κόκκινα χαλιά και τα χοροπηδήματα πάνω στη σκηνή υπήρχε το γκριζαρισμένο σκηνικό μιας πολυσύχναστης παμπ στο Μεριλμπόουν του κεντρικού Λονδίνου. Οι θαμώνες, ωστόσο, ήταν ελάχιστοι, αφού ακόμη δεν είχε τελειώσει το συνηθισμένο ωράριο των 9-5 και οι δυο άνδρες μπορούσαν, στις 3 το μεσημέρι, να κουβεντιάζουν με άνεση για το επίμαχο ζήτημα: τον ρόλο του αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ στην ταινία που θα είχε θέμα τη ζωή του. Ο νεαρός ηθοποιός με το μακρόσυρτο ηχηρό όνομα Εντουαρντ Τζον Ντέιβιντ Ρεντμέιν προσδοκούσε να πείσει τον σκηνοθέτη Τζέιμς Μαρς ότι επρόκειτο για τον σημαντικότερο ρόλο της 32χρονης ζωής του και ότι έπρεπε να τον κερδίσει πάση θυσία. Το τρακ μεγάλο, τα επιχειρήματα ελάχιστα -πέρα από το ότι ήταν πολύ σοβαρός στη διεκδίκησή του- και ο τρόπος προσέγγισης εντελώς λανθασμένος: από το τρακ του ο Εντι παραγγέλνει τη μια πίντα -αυτές τις τεράστιες μπίρες που μόνο οι Βρετανοί ξέρουν να πίνουν- μετά την άλλη ενόσω ο συνομιλητής του επιμένει να καταναλώνει τεράστιες κούπες με καφέ. Μέχρι να φύγουν, ο νεαρός ηθοποιός είναι εντελώς μεθυσμένος και ο φιλόδοξος σκηνοθέτης -που μέχρι πρότινος ήταν γνωστός για κάποια ντοκιμαντέρ και το «Man on Wire»- προσπαθούσε να συνέλθει από την υπερδιέγερση που του είχε προκαλέσει η μεγάλη ποσότητα καφεΐνης.

Ωστόσο, το ραντεβού δεν είχε τελικά την άσχημη κατάληξη που ενδεχομένως να φανταζόταν κανείς - πόσο σοβαρός μπορεί άραγε να φανεί ένας ηθοποιός που σε μια τόσο κρίσιμη επαγγελματική συνάντηση καταλήγει να τρεκλίζει από το ποτό; Αυτό ακριβώς το στοιχείο της τεράστιας αμηχανίας ήταν, όμως, που προκάλεσε τον ενδιαφέρον του σκηνοθέτη. «Μου άρεσε που ο Εντι τα είχε αρκετά χαμένα ώστε να μη διστάσει να πιει τέσσερα τεράστια ποτήρια μπίρα μπροστά μου. Απέδειξε ότι είναι άνθρωπος και δεν τον πειράζει να εκτεθεί.



Συγκινημένος ο Στίβεν Χόκινγκ από την ερμηνεία του 32χρονου Εντι Ρεντμέιν που του χάρισε το Οσκαρ Α‘ Ανδρικού Ρόλου στην ταινία «Η Θεωρία των Πάντων»

 
Ελάχιστους ηθοποιούς του Χόλιγουντ μπορώ να φανταστώ να κάνουν κάτι τέτοιο», θα ομολογήσει ο Τζέιμς Μαρς σε πρόσφατη συνέντευξή του. Εκτός όμως από ανθρώπινος, ο βραβευμένος πλέον με Οσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου Εντι Ρεντμέιν και συνηθισμένος, όπως κάθε Αγγλάκι, στο ποτό, είναι και απόλυτα συνεπής στην ευθύνη που αναλαμβάνει. Απόρροια προφανώς της αγγλοσαξονικής παιδείας του, ο Ρεντμέιν δείχνει υπέρ το δέον αφοσιωμένος στην αποστολή του, αφού για να ενσαρκώσει τον Χόκινγκ δεν έμεινε μόνο στα προφανή: επισκέφτηκε κάθε ιατρική σχολή και νοσοκομείο που μπορούσε να του διδάξει κάτι παραπάνω για τη σπάνια νευρολογική πάθηση του διάσημου αστροφυσικού, μίλησε με ασθενείς -με κάποιους, όπως δήλωσε εκ των υστέρων, ταυτίστηκε-, και μελέτησε με κάθε λεπτομέρεια οτιδήποτε είχε να κάνει με το αντικείμενο του ρόλου του, δηλαδή Αστροφυσική, Μαθηματικά και άλλες επιστήμες. Παράλληλα, έχασε πολλά κιλά ώστε να ταιριάζει με τον σωματότυπο του διάσημου επιστήμονα, ενώ δεν δίστασε να αφήσει να μακρύνουν απελπιστικά πολύ τα νύχια του για να καταλάβει την αίσθηση που είχε ο Χόκινγκ όταν βρισκόταν στην ίδια κατάσταση.

«Εντάξει, τα νύχια ενοχλούσαν αρκετά τη γυναίκα μου αλλά τα συνήθισε. Οπως επίσης ακολούθησε την ίδια δίαιτα με μένα και μαζί στερηθήκαμε τη συνήθη επίσκεψή μας στη γειτονική πιτσαρία», σχολίαζε σε σχετική συνέντευξή του για τις επιπτώσεις που είχε η ερμηνεία του ρόλου του Χόκινγκ στον συντροφικό του βίο. Με τη γυναίκα του Χάνα μετρούν δέκα χρόνια γνωριμίας και μόλις δύο μήνες έγγαμης ζωής, αφού παντρεύτηκαν τον περασμένο Δεκέμβρη σε μια σεμνή τελετή με λίγους φίλους στο κέντρο του Λονδίνου. Η όμορφη υπάλληλος δημοσίων σχέσεων ήταν συμφοιτήτριά του στο πανεπιστήμιο κι ένας καθ’ όλα νορμάλ άνθρωπος που δεν δείχνει να χαίρεται με τα απανωτά εξώφυλλα και τα φλας των φωτογράφων. Ωστόσο, όλοι μίλησαν για την εντυπωσιακή εμφάνιση της κυρίας Ρεντμέιν στο κόκκινο χαλί, το οποίο φυσικά τίμησε με μια μαύρη τουαλέτα βρετανικής υπογραφής (Alexander McQueen), αλλά και με τη σεμνότητά της.



Με τη Φελίσιτι Τζόουνς σε σκηνή από την ταινία

Το να μην μπορεί λοιπόν ένας ηθοποιός του Χόλιγουντ να επισκέπτεται την πιτσαρία της γειτονιάς προφανώς φαντάζει ασήμαντη λεπτομέρεια, αλλά για έναν Βρετανό, με τα γνωστά ψυχαναγκαστικά ωράρια και τον έμφυτο σνομπισμό για τα απρόσωπα μέρη, η Pizza Express δεν αναφέρεται τυχαία: είναι η εμμονή στις καθημερινές συνήθειες, η απόλυτη αφοσίωση στην τάξη και το ωράριο, η ενσωματωμένη προτεσταντική ηθική που δεν επιτρέπει πολλαπλές παρεκκλίσεις. Αυτή είναι ακριβώς που επέτρεψε στον Εντι να ξοδεύει ώρες αμέτρητες στο γειτονικό πάρκο σε προάστιο του Λονδίνου, αποστηθίζοντας τον ρόλο του και χαζεύοντας τους περαστικούς αλλά και να ακούει -η υποταγή στον κανόνα- κάθε συμβουλή που έσπευσαν να του προσφέρουν άνθρωποι από το σινάφι. Είχε μάθει, άλλωστε, ότι η λέξη «θυσία» προϋποθέτει το απόλυτο δόσιμο σε κάτι που αγαπάς - ίσως και τη λέξη «αφοσίωση», που σε εκείνον μετράει περισσότερο από τον καθένα. Δεν είναι πολλά τα χρόνια όπου οι εργασίες του στο περίοπτο κολέγιο Ιτον έπαιρναν άριστα - ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που είναι άμεσα συνυφασμένο με τα τέκνα της αστικής τάξης. Ωστόσο ο Εντι δεν ανήκε στο alumni των διάσημων αστών που βρέθηκαν στο Ιτον με μοναδικό κριτήριο την καταγωγή τους, όπως ο τότε συμφοιτητής του Πρίγκιπας της Ουαλίας. Ούτε ήταν από τα παιδιά που δεν έμαθαν να δουλεύουν - μπορεί ο πατέρας του να είναι τραπεζικό στέλεχος, αλλά ο ίδιος κολλούσε ένσημα σε διάφορες παμπ και φωτογραφιζόταν ως μοντέλο για πουλόβερ για να πληρώσει τα δίδακτρα τόσο του Ιτον όσο και του περίφημου Τρίνιτι, του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ όπου βρέθηκε αργότερα. Ο Ρεντμέιν γεννήθηκε το 1982 στο Λονδίνο και μεγάλωσε σε μια οικογένεια που δεν είχε καμία σχέση με την τέχνη ή με αυτό που λέμε, καταχρηστικά, υψηλή κουλτούρα. Η μητέρα του, επειδή δεν ήθελε να εξαρτάται από τον σύζυγό της, δούλευε σε μεγάλη εταιρεία ως υπεύθυνη Ανθρωπίνων Πόρων και λάτρευε το γκόλφ - μια τυπική εκπρόσωπος μεσοαστικής οικογένειας με ακριβές συνήθειες, αλλά χωρίς ιδιαίτερες αναζητήσεις. Ολοι βέβαια στον οίκο Ρεντμέιν έτρεφαν το σαράκι της επιτυχίας και της εργασιομανίας, με τον μικρότερο αδελφό του Τσάρλι να είναι ο αναγνωρίσιμος και περίοπτος διευθυντής του εκδοτικού οίκου HarperCollins. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Τζέιμς είναι στέλεχος χρηματιστηριακής εταιρείας και ο νεότερος, ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Τυπική υπόθεση οικογενειακής επιτυχίας - αλλά όχι απαραίτητα και ευτυχίας. «Εγώ πήρα μάλλον από τη γιαγιά μου», ομολογούσε ο ίδιος ο Εντι εξηγώντας τους διαφορετικούς δρόμους που χάραξε από την άκρως τεχνοκρατικής αντίληψης οικογενειοκρατία και συνέχιζε: «Ηταν πάντα ανήσυχη, προβληματιζόταν για τα πάντα, ήθελε να μαθαίνει και να ρουφάει τα πάντα σαν σφουγγάρι.



Ειδική φωτογράφιση από το «Vanity Fair» για το Οσκαρ Ερμηνείας

Δεν την ένοιαζαν πώς φαίνονται τα πράγματα αλλά τι κρύβουν πραγματικά στον βαθύ τους πυρήνα». Γι’ αυτό κι ο ίδιος, παρότι ξεκίνησε με τη σκέψη να σπουδάσει οικονομικά -είχε μάλιστα γράψει και ένα οικονομικού τύπου κείμενο που δημοσιεύτηκε στην «Evening Standard» («νομίζω ότι η μητέρα μου το κρατάει ακόμη στο συρτάρι της»)- σύντομα έκανε την επανάστασή του: αρνήθηκε τα λεφτά του πατέρα και βρέθηκε να αλλάζει δουλειές για να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του. Σε μια τέτοια βάρδια πίσω από την μπάρα μιας γειτονικής παμπ βρέθηκε να δέχεται ένα τηλεφώνημα για να συμμετάσχει στη βρετανική σαπουνόπερα «Doctors» («ίσως η πιο συναρπαστική ημέρα της ζωής μου», θα πει αργότερα). «Αυτό που μου εξασφάλισαν οι σπουδές μου είναι μια φοιτητική εστία και ένα στοιχειώδες δείπνο ώστε να μη χρειάζεται να δουλεύω δυο δουλειές για να πληρώνω το νοίκι», έχει πει. Προφανώς από σεμνότητα είχε ξεχάσει να αναφέρει τις δύσκολες εργασίες που αναγκάστηκε να γράψει για το πτυχίο του -όπως αυτή για τη σχέση μαρξισμού και μοντερνισμού στη σύγχρονη τέχνη- ή τους επαίνους που αποσπούσε για τις συμμετοχές του στη χορωδία του κολεγίου («με βοήθησε πολύ για τον ρόλο μου στους “Αθλίους”», δήλωσε ο ίδιος αργότερα) αλλά και το άριστα που στολίζει το πτυχίο του. Στα πρώτης επιλογής πανεπιστήμια απέκτησε επίσης την απαραίτητη προφορά, την ικανότητα να απαγγέλλει ποίηση με επάρκεια, τη βαθιά γνώση του για τη σύγχρονη τέχνη -που του χάρισε έναν ρόλο στο «Red» που είχε ως θέμα τη ζωή του Ρόθκο και κατόπιν ένα βραβείο Τόνι - αλλά και την αληθινή αγάπη στον Γουίλιαμ Σαίξπηρ. Εννοείται ότι ως Βρετανός έχει κάνει το πέρασμα του από το Shakespeare's Globe όπου ερμήνευσε έναν ρόλο στον «Ριχάρδο Β’», ενώ συχνά επικαλείται τη σαιξπηρική του παιδεία για να εξηγήσει τα σκαμπανεβάσματα της ίδιας του της ζωής.



The Pillars of the Earth (2010)

Ωστόσο αυτά δεν ήταν και πολλά: είτε από επιμονή είτε από ταλέντο είτε από χαρακτήρα, ο νεαρός κοκκινομάλλης έπαιρνε πάντα αυτό που ήθελε. Ο ίδιος μιλάει για τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε στη ζωή του η συγκυρία - όπως τότε που βρέθηκε να διεκδικεί τον ρόλο του γκέι γιου της Τζούλιαν Μουρ στο «Savage Grace», αφού κανείς δεν έμοιαζε στην επίσης κοκκινομάλλα με φακίδες Μουρ περισσότερο από τον ίδιο. Το εύθραυστο παρουσιαστικό του -κάτι ανάμεσα σε nerd, δανδή και γόνο αριστοκρατικής οικογενείας- τον βοήθησε επίσης στο να αποσπά εύκολα ρόλους σε ταινίες εποχής όπως το «Elizabeth: Η Χρυσή Εποχή», «Η άλλη ερωμένη του βασιλιά» και «Ο μαύρος θάνατος». Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να αρνηθεί τον επίμονο χαρακτήρα του και τον αναμφισβήτητο ταλέντο του. «Δεν ξέρω από πού προέρχεται πραγματικά», έλεγε για εκείνον ένας παλιός συνάδελφος του, προσθέτοντας: «Είναι σαν κάποια δύναμη να τον μεταμορφώνει, μια μαγνητική αύρα που περιβάλλει τις κινήσεις του».



Savage Grace (2007)

Οσο κι αν τα λόγια μοιάζουν υπερβολικά, δικαιώνουν τους ανθρώπους που εμπιστεύτηκαν σημαντικούς ρόλους σε έναν ηθοποιό που δεν έχει σπουδάσει ούτε μια μέρα σε κάποια σχολή ή εργαστήρι υποκριτικής και σε έναν άνθρωπο που δεν γεννήθηκε με αυτό το σαράκι. Ο ίδιος επιμένει ότι οδηγήθηκε εκεί από μια έμφυτη περιέργεια, αυτή ακριβώς που τον κάνει να διαβάζει σαν τρελός και να αναζητά να μαθαίνει το καθετί στην απόλυτη λεπτομέρεια. Μελετάει κάθε ρόλο σε βάθος και δεν φοβάται να υποστεί ακόμη και μαρτύρια προκειμένου να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα -το έκανε ακόμη και για εναλλακτική ταινία που έτυχε να δουν θεατές μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού- όπως ήταν το «Hick», όπου υποδυόταν έναν κουτσό, ψυχοπαθή Τεξανό καουμπόη. Για να μπορέσει να υποδυθεί τον ρόλο πειστικά έμαθε να περπατάει έχοντας στην μπότα του βαριές κοτρόνες για μέρες. Ο ίδιος λέει ότι πάντα το απολάμβανε να ερμηνεύει προβληματικούς ρόλους, ειδικά Αμερικανούς, καθώς ήταν αναγκασμένος να αλλάζει ακόμη και την προφορά όπως στο «The Yellow Handkerchief» με τον Γουίλιαμ Χαρτ. Στην Αμερική βρέθηκε ένα καλοκαίρι κάνοντας κάστινγκ και αναζητώντας ρόλους στην καρδιά του Χόλιγουντ - που τα τελευταία χρόνια δείχνει να γοητεύεται έντονα από τη νέα φουρνιά των Βρετανών ηθοποιών, όπως είναι ο έτερος ακαταμάχητος Μπένεντικτ Κάμπερμπατς.



Επτά μέρες με τη Μέριλιν (2011)

Κάποιος συγκάτοικός του από εκείνη την πονεμένη περίοδο θυμάται να μοιράζονται ένα σάντουιτς και να μετράνε τα ψιλά τους για να πληρώσουν ένα άθλιο ενοικιαζόμενο δωμάτιο όπου έμεναν στο δυτικό Χόλιγουντ. Η θυσία, όμως, δεν είναι κάτι που φαινόταν ξένο στον Εντι Ρεντμέιν - το ότι είναι μαθημένος στα σκληρά ίσως και να δικαιολογεί την ένταση και το μέγεθος της υπομονής του. Ενας αντίστοιχα δύσκολος ρόλος είναι κι αυτός που κλήθηκε να ερμηνεύσει στην επόμενη υψηλών απαιτήσεων ταινία όπου ερμηνεύει τον ρόλο της Δανής ζωγράφου Λίλι Ελμπε (που στην πραγματικότητα ήταν άνδρας με το όνομα Εϊναρ Βέγκενερ). Η Λίλι Ελμπε είχε υποβληθεί σε εγχείρηση αλλαγής φύλου όχι μόνο μια φορά και την παράδοξη αυτή ιστορία κλήθηκε να ερμηνεύσει ο Εντι - θα βγει του χρόνου στους κινηματογράφους με τον τίτλο «The Danish Girl». Ο σκηνοθέτης Τομ Χόπερ, που έχει ήδη συνεργαστεί τρεις φορές με τον Ρεντμέιν, λέει ότι δεν παραξενεύτηκε ούτε από το αποτέλεσμα, ούτε από τον τρόπο με τον οποίο προσέγγισε τον ρόλο ο βραβευμένος ηθοποιός: «Εννοείται ότι πέρασε μέρες μιλώντας με εγχειρισμένες γυναίκες και έχοντας συχνές επαφές με τη διαφυλική κοινότητα της Βρετανίας. Είναι πραγματικά σπάνια η απόλυτη πειθαρχία που δείχνει ο Ρεντμέιν στους ρόλους που υποδύεται».



Οι Αθλιοι (2012)

Ο ίδιος ο Ρεντμέιν ομολογεί ότι παρότι το προσπάθησε δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί με επάρκεια στις επιστημονικές απαιτήσεις της αστροφυσικής ως δικό του προαπαιτούμενο για να ερμηνεύσει τον Χόκινγκ, αν και κατάφερε στη μια ώρα που διήρκεσε η συνάντηση μαζί του να αποσπάσει αυτό ακριβώς που ήθελε. «Κατάλαβα τον τρόπο που καταλάμβανε τον χώρο, την απίστευτη ενέργεια και την προσωπικότητά του. Εχει ανάγκη να κατακτά τον συνομιλητή του με μια απίστευτης ευφυΐας χιούμορ», αναφέρει ο νεαρός ηθοποιός περιγράφοντας τον διάσημο αστροφυσικό χωρίς να κρύβει ότι η αμηχανία του για μία ακόμη φορά τον οδήγησε στον λάθος δρόμο. «Επειδή μεσολαβούσαν μεγάλα διαστήματα σιωπής ανάμεσα στις ερωτήσεις μου και στις απαντήσεις που μου έστελνε ο Χόκινγκ χρησιμοποιώντας το γνωστό μηχάνημα έπρεπε κάτι να πω αντί να στέκομαι σαν βλάκας και να τον κοιτάζω. Του είπα ότι είχαμε γεννηθεί με δυο μέρες διαφορά -αυτός 8 Γενάρη κι εγώ 6, την ίδια ακριβώς μέρα με τον Γαλιλαίο, κάτι που σήμαινε ότι είμαστε και οι δυο Αιγόκεροι- για να εισπράξω την εύλογη απάντηση: “Συγγνώμη, αλλά είμαι αστροφυσικός και όχι αστρολόγος”. Πραγματικά ήθελα να ανοίξει η γη να με καταπιεί».



Μαύρος Θάνατος (2010)

Ωστόσο η γνωριμία δεν ήταν τόσο κακή όσο ο ίδιος νόμιζε. Ο διάσημος αστροφυσικός όχι μόνο τον συμπάθησε, αλλά ένιωσε ασφάλεια που στα χέρια του Εντι Ρεντμέιν βρισκόταν η ερμηνεία της ίδιας της ζωής του. «Υπέροχη δουλειά, Εντι. Συγχαρητήρια»,έγραψε ο Χόκινγκ στη σελίδα του στο Facebook, συμπληρώνοντας πως πραγματικά μερικές φορές νόμιζε ότι έβλεπε στην οθόνη τον εαυτό του. «Δεν ξέρω πώς τα κατάφερε πραγματικά. Αν και θα ήθελα η ταινία να έχει λίγο περισσότερη επιστήμη απ’ ό,τι ιστορία», δήλωσε ο αστροφυσικός χωρίς όμως να μπορεί να εξηγήσει τι είναι αυτό που κάνει έναν ηθοποιό να αφουγκράζεται με περισσή επιδεξιότητα έναν ανθρώπινο χαρακτήρα. Εδώ ίσως να είναι το σημείο όπου η μια παράδοξη μεταφυσική παρέμβαση έρχεται για να προικίσει ένα πλάσμα με αυτό το ταλέντο και να δημιουργήσει ένα momentum που μπορεί να ξεπερνά τις απλές εξηγήσεις της θεωρίας και της Φυσικής. Είναι εδώ όπου πιο πολύ χωρά η Χημεία, ή μάλλον η Αλχημεία, ως η φυσική συνθήκη του ξεχωριστού ταλέντου που λέγεται Εντι Ρεντμέιν. Και σίγουρα δεν είναι πολλοί οι ηθοποιοί που πήραν το χρυσό αγαλματίδιο στο σπίτι τους με το καλημέρα - ούτε πολλοί αυτοί που έκαναν ακόμη κι έναν διάσημο αστροφυσικό να υποκλιθεί στη μεταφυσικής διάστασης ερμηνεία τους.



Με τη σύζυγό του, Xάνα Μπαγκσχάουι