Σον Πεν: Ενας (αντι)σταρ σε θέση βολής

Η καλύτερη στιγμή στα φετινά Οσκαρ ήρθε λίγα λεπτά πριν το τέλος της τελετής. Ο Σον Πεν προλογίζει το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας και, λίγο αφότου ανακηρύξει νικητή τον φίλο του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου για το «Birdman», λέει με χαμογελάκι: «Μα ποιος έδωσε πράσινη κάρτα σ’ αυτόν τον μπαγάσα;». Ανάμεσα στα χειροκροτήματα για τον Ινιαρίτου πέφτει σιωπή, την οποία την επόμενη μέρα ακολουθεί ένα κύμα αντιδράσεων για το «προσβλητικό σχόλιο» του Πεν. Ο Ινιαρίτου δηλώνει ότι το βρήκε «ξεκαρδιστικό» και ο Πεν, με τη χαρακτηριστική του αφοπλιστικότητα απαντά σε όσους τον καλούν να απολογηθεί: «Δεν σταματά να με εκπλήσσει η ξεδιάντροπη ηλιθιότητα. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Δεν έχω να πω καμία συγγνώμη. Αντιθέτως, έχω ένα μεγάλο άντε γ...σου για όποιον είναι τόσο ηλίθιος που δεν μπορεί να πιάσει την ειρωνεία όταν βρίσκεται σε μια χώρα που είναι τόσο ξενοφοβική. Αν περνούσε το δικό τους, τότε εξαιρετικοί σκηνοθέτες όπως ο Αλεχάντρο δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν σ’ αυτή τη χώρα».

Αυτός είναι ο Σον Πεν. Ενας εκπληκτικός ηθοποιός (πέντε φορές υποψήφιος για Οσκαρ, δις νικητής) και σκηνοθέτης, ο οποίος, ακόμα περισσότερο από το ταλέντο του, θα μείνει στην Ιστορία για το πάθος με το οποίο υπερασπίζεται τα πιστεύω του, την επιμονή του να λέει πάντα ό,τι έχει στο μυαλό του, το ξύλο που έχει δώσει σε παπαράτσι και... στις γυναίκες του, και, κυρίως, τις ίδιες τις γυναίκες του. Η πιο πρόσφατη κινηματογραφική εμφάνισή του είναι στο «Gunman: Σε θέση βολής» του Πιερ Μορέλ, του σκηνοθέτη που έστεψε με το «Taken» τον Λίαμ Νίσον ως τον απόλυτο μεσήλικα πρωταγωνιστή περιπετειών. Στην ταινία ο Πεν υποδύεται έναν πρώην μισθοφόρο που πλέον δουλεύει σε ανθρωπιστικά πρότζεκτ, αλλά γίνεται στόχος λόγω μιας παλιάς «δουλειάς» του.

Ο ίδιος αντικρούει χωρίς πολλά-πολλά τις συγκρίσεις που έχουν ήδη κατακλύσει το Ιντερνετ σχετικά με το πώς πάει να μιμηθεί τον Νίσον. «Ο Λίαμ είναι φανταστικός. Αλλά είναι ένας ψηλός, αρρενωπός τύπος με μελωδική φωνή, ένας καλός άνθρωπος που προσπαθεί να προστατέψει τους ανθρώπους που αγαπά. Εγώ είμαι κοντός και προβληματικός και βασικά απλά προστατεύω τον εαυτό μου», είπε στο Associated Press.

Από μικρός στον κινηματογράφο

Ο Σον Πεν γεννήθηκε το 1960 στο Λος Αντζελες από την ηθοποιό Αϊλίν Ράιαν και τον σκηνοθέτη, ηθοποιό και συγγραφέα Λίο Πεν. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο επίσης ηθοποιός Κρις Πεν, πέθανε πρόωρα πριν από 9 χρόνια -στην ηλικία των 40 ετών- από καρδιακό επεισόδιο. Η καλλιτεχνική τάση ήταν οικογενειακή υπόθεση και ο Σον έφτιαχνε από παιδί ταινίες μικρού μήκους με τους γείτονες και φίλους του, τα αδέλφια Εμίλιο Εστέβεζ και Τσάρλι Σιν. Και η πολιτική ήταν στο DNA του: ο πατέρας του ήταν στη μαύρη λίστα του ΜακΚάρθι στα 50s και από αυτόν έχει κληρονομήσει το ιδεολογικό πάθος του.

Ο Σον Πεν στη νέα του ταινία «Gunman: Σε θέση βολής» με τον Χαβιέ Μπαρδέμ (κάτω). Με τη Σαρλίζ Θερόν (κάτω) δηλώνει πραγματικά ερωτευμένος: «Αρχίζω να καταλαβαίνω γιατί δεν έχω υπάρξει ευτυχισμένος στις σχέσεις μου. Το ότι συνάντησα κάποιον τώρα για τον οποίο νοιάζομαι είναι ένα πιο παθιασμένο, βαθύ, αληθινό και πραγματικά χαρούμενο συναίσθημα»

Ξεκίνησε την καριέρα του με μια σύντομη εμφάνιση σε επεισόδιο στο «Μικρό σπίτι στο λιβάδι» (!) που σκηνοθέτησε ο πατέρας του, για να συνεχίσει ως άγριο νιάτο σε ταινίες όπως το «Taps, Η σάλπιγγα της ανταρσίας» (1981), όπου μαχόταν για να μην κλείσει η στρατιωτική ακαδημία στην οποία φοιτούσε, στη θρυλική κωμωδία γυμνασίου με σεξ, ναρκωτικά και rock ’n’ roll «Πλακατζήδες και μπουμπούκια» (1982), και στα «Ανήλικα καθάρματα» (1983), για το οποίο κέρδισε ευρέως τις εντυπώσεις (καταπληκτικοί όλοι οι παραπάνω ελληνικοί τίτλοι, απευθείας βγαλμένοι από τα 80s).

Για την ποπ ιστορία, ο χαρακτήρας του Τζεφ Σπικόλι στους «Πλακατζήδες» κρατά μερτικό ευθύνης για το πώς η λέξη dude έγινε κομμάτι της αμερικανικής συνείδησης. Στο «Racing with the Moon» (1984) γνώρισε την Ελίζαμπεθ ΜακΓκόβερν με την οποία αρραβωνιάστηκε. Αλλά κανείς σχεδόν δεν το θυμάται γιατί κάπου εκεί ξεκίνησε η περιβόητη σχέση του Πεν με τη Μαντόνα. Ο Πεν τη γνώρισε όταν εκείνη γύριζε το βιντεοκλίπ του «Material Girl» και την παντρεύτηκε μόλις οκτώ μήνες μετά, τον Αύγουστο του 1985. Τρελός έρωτας. Εκείνη του αφιερώνει το άλμπουμ της «True Blue» αποκαλώντας τον «τον πιο cool άνθρωπο του πλανήτη», εκείνος δέρνει κόσμο γιατί τη ζηλεύει.

Παίζουν μαζί στους τραγικούς «Τυχοδιώκτες της Σαγκάης» (1986), αλλά οι καυγάδες, η βία και η παράνοια αλλοιώνουν τη σχέση οριστικά. Το 1987 η Μαντόνα μπαίνει στο νοσοκομείο γιατί λέγεται ότι την είχε χτυπήσει με ρόπαλο του μπέιζμπολ και αργότερα του κάνει μήνυση για οικογενειακή βία.

Παρόλο που η πρώτη αίτηση για διαζύγιο γίνεται το 1987, ο χωρισμός λαμβάνει χώρα το 1989. Εκείνος πλέον θυμάται τον γάμο ως «θορυβώδη».



Το 1989 τραβά την προσοχή με τις «Απώλειες πολέμου» το πολεμικό δράμα του Μπράιαν ντε Πάλμα με τον Μάικλ Τζ. Φοξ και την άνιση, αλλά δημοφιλή (και σε ελληνικό έδαφος) κωμωδία «Δεν είμαστε άγγελοι» του Νιλ Τζόρνταν με τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Μετά όμως έρχονται τα αριστουργήματα: με κατσαρό μαλλί-αφάνα και γυαλιά ως διεφθαρμένος δικηγόρος στην «Υπόθεση Καρλίτο» ξανά του Μπράιαν ντε Πάλμα και ως ανατριχιαστικός μελλοθάνατος στο «Dead Man Walking» του Τιμ Ρόμπινς (πρώτη του υποψηφιότητα στα Οσκαρ και Βραβείο Ερμηνείας στο Βερολίνο), ο Πεν αποδεικνύει τη χαμαιλεοντική υπεροχή του. Εκτοτε είναι ασταμάτητος. Περνώντας σε πιο trendy φάση, παίζει στο «Παιχνίδι» του Ντέιβιντ Φίντσερ και το «U-Turn» του Ολιβερ Στόουν, ξεκινά τη συνεργασία του με τον Τέρενς Μάλικ στο υπαρξιακό πολεμικό δράμα «Λεπτή κόκκινη γραμμή» (1998), και αλαφραίνει το ρεπερτόριο ως εγωκεντρικός μουσικός Εμετ Ρέι στο γλυκύτατο «Συμφωνίες και ασυμφωνίες» (1999) του Γούντι Αλεν (δεύτερη υποψηφιότητα στα Οσκαρ). Το 2003 είναι η χρονιά του βαρύ πυροβολικού: κερδίζει το Οσκαρ Α’ Αντρικού Ρόλου για το «Σκοτεινό ποτάμι» του Κλιντ Ιστγουντ και συμμετέχει στο ασήκωτο, αλλά επιτυχημένο δράμα του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου «21 γραμμάρια». Και δεν έχουμε αναφέρει ακόμα το «Μιλκ» του Γκας Βαν Σαντ (για το οποίο κερδίζει το δεύτερο Οσκαρ του) και το «Το δέντρο της ζωής» του Τέρενς Μάλικ.
Στο μεταξύ, ο Πεν αποκτά ολοένα πιο δυνατό προφίλ ακτιβιστή. Στις συνεντεύξεις του χρησιμοποιεί συχνά μια φράση του συγγραφέα Ε.Λ. Ντόκτοροου σχετικά με την «ευθύνη του καλλιτέχνη να γνωρίζει την εποχή στην οποία ζει». Στη ζωή του εκτός οθόνης αφοσιώνεται ακριβώς σ’ αυτό.

Ταξιδεύει στη Νέα Ορλεάνη μετά τον τυφώνα «Κατρίνα» και στην Αϊτή μετά τον σεισμό και κάνει μια σειρά από επισκέψεις στο Ιράκ και το Ιράν δηλώνοντας έμπρακτα την αντίθεσή του στην αμερικανική παρέμβαση στην περιοχή. Ακούραστος στην κριτική του ενάντια στην κυβέρνηση Μπους, πληρώνει το 2002 το ποσό των 56.000 δολαρίων για μια διαφήμιση στη «Washington Post» για να τυπωθεί ένα γράμμα του προς τον Τζορτζ Μπους, στο οποίο τον καλούσε να σταματήσει τον πόλεμο στο Ιράκ. Πρόσφατα, στην εκπομπή του Κόναν Ο’Μπράιεν κατηγόρησε τον Μπους και τον Ντικ Τσέινι ότι ευθύνονται για τη δημιουργία του ISIS. Αποκάλεσε μάλιστα τον δεύτερο «πικραμένο βακτήριο της ανθρωπότητας». Το πιο αξιοθαύμαστο στοιχείο στην όλη ακτιβιστική δράση του, πάντως, είναι πως ο ίδιος δεν θεωρεί τον εαυτό του «ιδιαίτερα πολιτικό», όπως λέει στην Boston Globe. «Πιστεύω ότι η δουλειά του ηθοποιού είναι κάτι ανθρώπινο. Οι ανησυχίες μου που εμπίπτουν στο πολιτικό πεδίο είναι ανθρώπινες ανησυχίες».

Και για να μην ξεχνιόμαστε, παράλληλα με όλα αυτά ο Σον Πεν ερωτεύεται και παντρεύεται, χωρίζει και ξανασμίγει με τη Ρόμπιν Ράιτ Πεν, με την οποία έχει δύο παιδιά, την Ντίλαν και τον Χόπερ. Στα διαλείμματα, και μετά τον οριστικό χωρισμό τους, ο ηθοποιός έχει εμφανιστεί δημοσίως με μια σειρά από γυναίκες, όπως τα μοντέλα Πέτρα Νέμκοβα, Τζέσικα Γουάιτ και οι ηθοποιοί Βαλέρια Γκολίνο και Σκάρλετ Γιόχανσον. Αλλά η μεγάλη είδηση για την ερωτική του ζωή έσκασε πέρσι, οπότε και ξεκίνησε να βγαίνει με τη Σαρλίζ Θερόν. Το ζευγάρι αρραβωνιάστηκε κρυφά στο Παρίσι τον Νοέμβριο, ενώ ο Πεν λέγεται ότι έχει καταθέσει χαρτιά για να υιοθετήσει τον τρίχρονο γιο της Σαρλίζ, Τζάκσον.

Σε μια παραδόξως προσωπική για τα δεδομένα του συνέντευξη στο βρετανικό «Esquire», ο Πεν αποκαλύπτει πως είναι ερωτευμένος και ότι αυτό τον εκπλήσσει. «Παρόλο που είμαι κακός στα Μαθηματικά, μπορώ να πω τα εξής: είμαι 53 ετών αλλά πλέον αρχίζω και καταλαβαίνω γιατί δεν έχω υπάρξει ευτυχισμένος στις σχέσεις μου. Θα μπορούσα να έχω πιστέψει ότι είναι πια αργά για μένα. Αλλά το ότι συνάντησα κάποιον τώρα για τον οποίο νοιάζομαι είναι ένα πιο παθιασμένο, βαθύ, αληθινό και πραγματικά χαρούμενο συναίσθημα».