Τάκης Παπαματθαίου: Ο ηθοποιός με τα 1.000 πρόσωπα

Στην προδοσία του καλύτερού του φίλου, ο Τάκης Παπαματθαίου ως Πολ απαντά με αινιγματικά χαμόγελα, καχύποπτα βλέμματα και διφορούμενες ατάκες, προκαλώντας το αβίαστο γέλιο του κοινού. Προτιμά να εξαντλείται στις πρόβες για να καταφέρει να επιτύχει μία ξεκούραστη και λιτή ερμηνεία, σαν αυτή που δίνει στην παράσταση «Μου λες αλήθεια;» που παρουσιάζεται με αμείωτη επιτυχία για τρίτη χρονιά στο Θέατρο Κάππα.

«Αυτό το λιτό αποτέλεσμα, το ξεκούραστο για τον θεατή, απαιτεί πολύ περισσότερη δουλειά για έναν ηθοποιό και μία ομάδα. Στην παράσταση δεν έχουμε υπερβολικές κινήσεις ή βωμολοχίες για να εκβιάσουμε το γέλιο από τον θεατή. Δεν πάμε να τον καπελώσουμε. Αυτό από τη μεριά του ηθοποιού θέλει ψάξιμο, αυτοπειθαρχία και κοντρόλ. Να κάτσεις να διαβάσεις προσεκτικά το έργο για να δεις τι θέλει να σου πει ο θεατρικός συγγραφέας. Γιατί υπάρχει άκρατος κανιβαλισμός από διάφορους που λένε μέσα τους: “Εγώ είμαι πιο έξυπνος από τον Σαίξπηρ”», λέει με χιούμορ ο Τάκης Παπαματθαίου.

Το δίπτυχο αλήθεια - ψέμα

Το έργο του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα Φλοριάν Ζελέρ παίζει με το δίπτυχο αλήθεια - ψέμα. Τελικά, αξίζει να λέμε την αλήθεια ή είναι λιγάκι υπερεκτιμημένη; «Εγώ πιστεύω στην αλήθεια, αν και δυστυχώς την κρύβουμε. Είναι λάθος. Λέμε ψέματα για να αμυνθούμε ή επειδή τα ψέματα αυτά μας εξυπηρετούν. Αν λες στον άλλον την αλήθεια, αυτά που πιστεύεις, γίνεται ένα θαύμα. Πιστεύω στο θαύμα της αλήθειας».

Εχει χρειαστεί ποτέ να καταφύγει στο ψέμα; «Σε αυτά που λέμε “κατά συνθήκη ψέματα”, ναι. Εκεί δεν λες την αλήθεια για να μην πληγώσεις τον άλλον. Αλλά όσες φορές είπα ψέματα δεν έκανα κακό στον άλλον. Σε γενικές γραμμές, φροντίζω να λέω την αλήθεια. Γνωρίζω, όμως, ότι αυτό έχει κόστος».

Στην παράσταση, όταν ανακαλύπτει ότι ο καλύτερος φίλος του (Σπύρος Παπαδόπουλος) έχει σχέση με τη σύζυγό του (Νικολέτα Κοτσαηλίδου), διατηρεί την ψυχραιμία του. Την έχει χάσει ποτέ στην προσωπική του ζωή; «Εχω κάνει προσπάθειες για να μην τη χάνω. Εχω πείσει τον εαυτό μου ότι ο πανικός είναι καταστροφή. Πλέον δεν καταλαβαίνω ούτε τι θα πει τρακ. Αυτό που αισθάνομαι είναι μια λαχτάρα να ανέβω στη σκηνή. Νιώθω χαρά. Το τρακ είναι ανασταλτικό. Μαζεύεσαι, σφίγγεσαι. Πιτσιρικάς, στο πρώτο έτος, είχα τρακ ακόμα και όταν ανέβαινα στη σκηνή για να φτιάξω τα σκηνικά - που πήγαινα και έπαιρνα την καρέκλα. Τότε έλεγα στον εαυτό μου: “Ασ’ το, δεν κάνεις”». Τελικά το ξεπέρασα. Με τα χρόνια έχω εκπαιδευτεί να βάζω μπροστά τη λογική», απαντά.

Βέβαια, η πρόσφατη περιπέτειά του με το ΙΚΑ ξεπερνά κάθε όριο της λογικής. Οταν θέλησε να βρει τα ένσημά του ηλεκτρονικά, με έκπληξη διαπίστωσε ότι για το ασφαλιστικό ταμείο είχε πεθάνει! Το αποκορύφωμα του παραλογισμού που έζησε ήταν όταν του ζητήθηκε να κάνει υπεύθυνη δήλωση για να αποδείξει ότι είναι ζωντανός! «Τι άλλο να πει κανείς; Εγώ ήξερα ότι υπήρχαν τα ένσημα. Μου είπαν κάποια στιγμή να μπω ηλεκτρονικά να τα δω. Και είδα αυτό που είδα. Φαίνεται ότι επειδή έχουμε ακούσει πως οι Ευρωπαίοι είναι πολύ τυπικοί νομίζουμε ότι μπορούμε να γίνουμε το ίδιο. Κάτι που δεν μας πάει. Με αποτέλεσμα να φτάνουμε στην υπερβολή. Κάτι που μας πάει. Ευτυχώς βγήκε ο διοικητής και είπε ότι είμαι ενεργός. Δηλαδή ότι υπάρχω», λέει γελώντας.

Τα ένσημα αυτά τα έχει αποκτήσει ύστερα από 36 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στη θεατρική σκηνή. «Μόνο ένα καλοκαίρι δεν έχω δουλέψει. Το έχω ανάγκη προφανώς. Είναι πολύ δύσκολο επάγγελμα, αλλά το ήθελα! Εχω παίξει άρρωστος, με πόνους, να πηγαίνω μετά στα νοσοκομεία. Πρέπει να είσαι λίγο “πειραγμένος” για να κάνεις αυτή τη δουλειά».

Στην καριέρα του έχει παίξει τα πάντα. Στο βιογραφικό του συναντώνται αρχαίο δράμα και κωμωδίες, τα κλασικά αριστουργήματα, η επιθεώρηση, η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, με πιο πρόσφατη τη συμμετοχή του στην πρώτη ελληνική 3D ταινία «Μαγικός καθρέφτης». Δεν είναι τυχαίο ότι έχει χαρακτηριστεί «Ο ηθοποιός με τα χίλια πρόσωπα». «Εμένα μου αρέσει να δοκιμάζομαι σε όλα τα είδη. Οταν μετά από μεγάλους ρόλους που είχα παίξει αποφάσισα να κάνω επιθεώρηση, μου έλεγαν: “Πού πας;”. Τους απαντούσα: “Θέλω να το δοκιμάσω”. Ξέρεις, υπάρχουν δύο τάσεις στην Ελλάδα: ο άκρατος λαϊκισμός και η άκρατη κουλτούρα. Η δηθενιά. Του Κουν, ας πούμε, δεν του άρεσε να τον αποκαλείς σκηνοθέτη. “Εγώ δεν είμαι σκηνοθέτης!” έλεγε. “Εγώ είμαι παραστασάς!”. Δεν πούλαγε κάτι. Ηταν απλά άμεσος. Οπως είναι όλοι οι σπουδαίοι».

Πώς και δεν υιοθέτησε το τουπέ του σπουδαίου ηθοποιού; «Είναι θέμα χαρακτήρα και παιδείας. Οταν ξεκίνησα να κάνω θέατρο στη σχολή του Κουν δεν το έκανα με την προοπτική να γίνω εξώφυλλο. Θα μου πεις, είναι και το επάγγελμά μου. Βιοπορίζομαι από το θέατρο. Εντάξει, αλλά από εκεί και πέρα δεν με αφορούν οι δημόσιες σχέσεις ή δεν θα ασχοληθώ με το πώς να προμοτάρω τον εαυτό μου. Με φαντάζεσαι να κάνω τον μάνατζερ του εαυτού μου; Δεν τα πάω καλά μ’ αυτά. Ούτε μπορώ να είμαι όλη την ώρα στα τηλέφωνα. Ξέρω ότι δεν μου κάνει και τόσο καλό αυτό. Κάνω προσπάθειες να με διορθώσω, αλλά τίποτα. Ας πούμε, τώρα έφτιαξα σελίδα στο Facebook».

«Δεν μετανιώνω»

Ο Τάκης Παπαματθαίου έχει διαγράψει μία ήσυχη αλλά σταθερή πορεία στην τηλεόραση. Επαιξε στις πρώτες σειρές της ιδιωτικής τηλεόρασης, όπως το «Πατήρ, Υιός και Πνεύμα» (1989, MEGA), το «Αγγελος κατά λάθος» (1990, ANT1), ενώ αργότερα ακολούθησαν και άλλες επιτυχίες, όπως τα «Μαρία η Ασχημη» και «Θα σε δω στο πλοίο». «Αυτές οι σειρές είχαν μια αθωότητα που δεν υπάρχει σήμερα. Τώρα στην τηλεόραση συναντάς ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με τον καλλιτεχνικό χώρο. Είναι κάτι τεχνοκράτες που κάθονται σε μια καρέκλα και αποφασίζουν τύχες, πορείες και καριέρες, μια άλλη ιστορία. Τι σχέση έχουν με τους καλλιτέχνες; Είναι γιαχαχούχα». Θα επέστρεφε στη μικρή οθόνη; «Ναι. Αν υπήρχε μία ενδιαφέρουσα πρόταση, γιατί όχι;».

Ισχύει ότι για να γίνει ηθοποιός άφησε τη θέση του στην τράπεζα; «Ναι, ισχύει. Και να σου πω ότι είχα φοβερό μέσο. Μέσα μου όμως δεν ένιωθα καλά με αυτό. Στα μάτια των συναδέλφων μου είχα όλες τις προϋποθέσεις. Με “προσκυνούσαν” με το που έμπαινα στην τράπεζα. Μου άνοιγαν τις πόρτες».

Μετάνιωσε ποτέ για την επιλογή του; «Οχι. Αναποδιές βέβαια συνάντησα, και πολλές μάλιστα. Και όχι μόνο στην πορεία μου στο θέατρο, αλλά και έξω από αυτό. Αλλά δεν το έβαλα ποτέ κάτω. Η ζωή συνεχίζεται. Δεν γίνεται να κοιτάς πίσω, ούτε να είσαι κολλημένος στα περασμένα. Είμαι μαχητής, πεισματάρης. Και εκεί που χρειάζεται, παγερά αδιάφορος».

Πώς αντέδρασε όταν ο 27χρονος γιος του Ιάσονας τού ανακοίνωσε ότι θα γίνει ηθοποιός; «Αρχικά δεν το ήθελα γιατί ήξερα ότι είναι πολύ δύσκολος χώρος». Τι δεν του αρέσει στη δουλειά του ηθοποιού; «Είναι ένας χώρος ανταγωνιστικός, ζηλιάρικος. Ομως, οι ηθοποιοί έχουμε μια εντιμότητα. Παρόλο που ο χώρος είναι ματαιόδοξος, παραδεχόμαστε τον καλό και τον ταλαντούχο. Δεν ξέρω αν το συναντάς αλλού αυτό. Από το σινάφι μας δεν έχω κανένα παράπονο. Δέχομαι μεγάλη αγάπη από τους συναδέλφους μου».

Τελικά, ποιο είναι το πιο ωραίο κομπλιμέντο που έχει δεχτεί; «Ημουν κάτω στον Κεραμεικό. Κόβω δρόμο από γωνία Σατωβριάνδου και διαπιστώνω ότι κάνουν πιάτσα ιερόδουλες. Με πιάνει το φανάρι. Πλησιάζει ένα από τα κορίτσια και μου λέει: “Κύριε Παπαματθαίου, είστε τόσο καλός ηθοποιός”», λέει και βουρκώνει.