Μια Ελληνίδα για το θρίλερ της Δανίας: Η φίλη μου η Κιμ και το υποβρύχιο της φρίκης

Η συνάντηση του Δανού «εφευρέτη» Πέτερ Μάντσεν και της Σουηδής δημοσιογράφου Κιμ Βαλ θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί την υπόθεση κάποιου βιβλίου του πρίγκιπα του αστυνομικού μυθιστορήματος Τζο Νέσμπο. Εχει τα πάντα: χρήμα, ταξίδια, βυθούς, γαλαξίες, συμπτώσεις, αντιφάσεις, σκοτεινές ιστορίες, λαμπερά όνειρα, κορυφαία πανεπιστήμια, ατέλειωτες φιλοδοξίες, μεγάλους έρωτες, κερδισμένα στοιχήματα, χαμένες ζωές. Θα μπορούσες να βουτήξεις μέσα του από την ακτή κάποιας παραλίας, να το διαβάσεις με την ανάσα κομμένη και την περιέργεια καυτή σαν την άμμο. «Ωραίο μυθιστόρημα», θα έλεγες στο τέλος ακόμη και αν το τέλος αποκάλυπτε κάτι αποτρόπαιο. Αν, ωστόσο, σου έλεγαν ότι η συνάντηση του Πέτερ και της Κιμ δεν αποτελεί αποκύημα συγγραφικής φαντασίας αλλά πραγματικότητα, είδηση και γεγονός, τότε θα σάστιζες μπροστά στη διαστροφή του ανθρώπινου νου, θα έτρεμες μπρος στην αρρώστια της ψυχής και θα γύριζες τις σελίδες όχι προς το τέλος αλλά προς την αρχή αυτής της ιστορίας. Μιας ιστορίας που συγκλόνισε ολόκληρη την υφήλιο... 

Γεννημένη για μυθιστορήματα

Μάρτιος του 1987. Στην πόλη Τρέλεμποργκ της νότιας Σουηδίας έρχεται στον κόσμο η μικρή Κιμ Βαλ, ένα παιδί που βιάζεται να συναντήσει το σύμπαν των μεγάλων. Η Κιμ δεν είναι σαν τα άλλα παιδιά. Μιλάει γρήγορα, περπατάει γρήγορα, σκέφτεται γρήγορα, μαθαίνει γρήγορα και ενθουσιάζεται με τα πράγματα γύρω της αργά και σταθερά. Τα πρωινά λατρεύει να παρακολουθεί τους δημοσιογράφους γονείς της να ερευνούν υποθέσεις αποτυπώνοντας στο χαρτί μόνο την αλήθεια και τα απογεύματα να διαβάζει εξωσχολικά βιβλία καθισμένη στις όχθες του πορθμού που βρίσκεται μπροστά από το σπίτι της και χωρίζει τη Σουηδία από τη Δανία. Το μικρόβιο της δημοσιογραφίας τρυπώνει μέσα της όταν είναι ακόμη παιδί, με τους δασκάλους της να στοιχηματίζουν ότι το μινιόν κοριτσάκι με το μεγάλο χαμόγελο θα γίνει κάποτε σπουδαία δημοσιογράφος. Η άριστη μαθήτρια Κιμ έχει μόνο ένα όραμα, μία και μοναδική επιθυμία: να αλλάξει κάποτε αυτό τον κόσμο αποτυπώνοντας με την πένα της όλα του τα άσχημα και τα στραβά. Κάθε φορά που χαζεύει στους ατέλειωτες πάκους από εφημερίδες που κατακλύζουν το σπίτι της τους πηχυαίους τίτλους δυστυχίας, ανισότητας και φτώχειας, δακρύζει κρυφά, ύστερα όμως σκουπίζει βιαστικά τα δάκρυά της και ορκίζεται ότι όλα θα τα καταγράψει μήπως και κάποτε καταφέρει να τα αλλάξει. 

Τα πρώτα της πανεπιστημιακά βήματα -μαζί με τις περγαμηνές των καθηγητών της- την οδηγούν αρχικά στο βροχερό Λονδίνο και στο London School of Economics, όπου σπουδάζει Διεθνείς Σχέσεις, για να πετάξει στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη και στη λεγόμενη «Οξφόρδη της δημοσιογραφίας», το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Εκεί το κορίτσι με τις κοντές φούστες, τα αθλητικά παπούτσια και τα μακριά κόκκινα μαλλιά επιλέγει να κάνει το μεταπτυχιακό της πάνω στο Magazine Writing (σ.σ. δημοσιογραφία έντυπου Τύπου) και μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα καταφέρνει να αποσπάσει το ενδιαφέρον, τον θαυμασμό και τον σεβασμό τόσο των καθηγητών όσο και των συμφοιτητών της. «Την Κιμ τη γνώρισα τον Αύγουστο του 2012 στο Columbia Journalism School και γίναμε κολλητές. Ημασταν μια παρέα τεσσάρων κοριτσιών που δεν χωρίζαμε ποτέ: εγώ, η Κιμ, η Μάνσι και η Σάνταθ», λέει η Ελληνίδα συμφοιτήτριά της Αλεξάνδρα Κατσούλη και συνεχίζει: «Η Κιμ ήταν ένας άνθρωπος που λάτρευε την περιπέτεια και τη συγγραφή και αν εμείς ήμασταν δημιουργικές επί δύο, εκείνη ήταν επί εκατό.

Αποφοιτήσαμε τον Ιούνιο του 2013 και ύστερα, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, χαθήκαμε, καθώς η Κιμ ταξίδευε πολύ για τα ρεπορτάζ της. Βρεθήκαμε ξανά τον Ιούνιο του 2016, όταν η παρέα μας ξαναενώθηκε με έναν μαγικό τρόπο στη Νέα Υόρκη. Εκεί περάσαμε ατέλειωτες ώρες μαζί παρακολουθώντας τον Τραμπ, τον οποίο καμιά μας δεν εκτιμούσε. Το να μιλάς μαζί της ήταν εμπειρία, καθώς βαριόταν όσο τίποτε άλλο τις ανούσιες συζητήσεις. Λάτρευε να ταξιδεύει. Βρισκόταν πάντα μεταξύ Σουηδίας, Νέας Υόρκης και Κίνας. Το τελευταίο διάστημα ήταν πολύ ερωτευμένη και με τον φίλο της είχαν αποφασίσει να φύγουν στις 23 Αυγούστου για Πεκίνο και να εγκατασταθούν μόνιμα εκεί. Δεν υπάρχουν λόγια. Για εκείνη το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι δεν ήταν ένα από τα κορίτσια της παρέας. Ηταν η ψυχή της παρέας».

Η Κιμ, ωστόσο, δεν ήταν μόνο η ψυχή της παρέας των τεσσάρων κοριτσιών αλλά και της ίδιας της σχολής. Μαχητική, φεμινίστρια, επαναστάτρια, ανίκανη να μπει σε καλούπια, αποσπούσε το ενδιαφέρον όλων όσοι έρχονταν σε επαφή μαζί της κάνοντάς τους να την προσέξουν και να τη λατρέψουν. Της άρεσε να ταξιδεύει, να ανακαλύπτει νέες κουλτούρες, να τρυπώνει σε άλλες ζωές, να εξηγεί τα ανεξήγητα και να παλεύει για τα δικά της ιδανικά. Η Κιμ δεν θα έκανε ποτέ ένα κοινότοπο ρεπορτάζ, ούτε θα σπαταλούσε τον χρόνο της ανακρίνοντας κάποιον επώνυμο.

Τέτοια θέματα δεν τη συγκινούσαν, δεν την άγγιζαν καν. Είχε γράψει άρθρα για βρικόλακες και φαντάσματα, για χάκερ και καταπιεσμένες γυναίκες, είχε ταξιδέψει στην Καμπάλα προκειμένου να μιλήσει για το κατά πόσο η ανέγερση ενός mall από Κινέζους επενδυτές θα επηρέαζε τη ζωή των ντόπιων, είχε πετάξει μέχρι την Κούβα για να αποκαλύψει τη χρήση του παράνομου Ιντερνετ για τα... οπίσθια των Καρντάσιαν, είχε κάνει έρευνα για τις πλούσιες κυρίες της Νέας Υόρκης που ψήφισαν Τραμπ, είχε κερδίσει βραβεία, είχε βάλει την υπογραφή της σε ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκαν σε εκδοτικούς κολοσσούς όπως «New York Times», «Harper’s Magazine», «The Guardian», «Time», «Foreign Policy», «Vice Magazine» κ.ά. Είχε καταφέρει μόλις στα 30 της χρόνια όσα δεν καταφέρνουν άλλοι στη δημοσιογραφική πιάτσα μια ολόκληρη ζωή...


Η είδηση του ακέφαλου κορμιού -από το οποίο έχει αφαιρεθεί ο αέρας- χωρίς άκρα, πάνω στο οποίο έχει γαντζωθεί ένα βαρύ μεταλλικό αντικείμενο, κάνει τον γύρο του κόσμου προκαλώντας φρίκη και αποτροπιασμό
 

Τι συνέβη το βράδυ που χάθηκε η Κιμ 

Την ημέρα που η Κιμ ανεβαίνει στο υποβρύχιο του Πέτερ Μάντσεν το ημερολόγιο γράφει 10 Αυγούστου και τα ρολόγια στη Δανίας δείχνουν 7 το απόγευμα. Οι ώρες περνούν, αλλά η Κιμ δεν επιστρέφει. Γύρω στις 2.30 τα ξημερώματα της Παρασκευής ο φίλος της, που βρίσκεται μαζί της στη Σουηδία, αρχίζει να ανησυχεί, με αποτέλεσμα να αναφέρει την Κιμ ως αγνοούμενη στις Αρχές. Οσο οι ώρες περνούν τόσο η ανησυχία γνωστών και φίλων μεγαλώνει. Οι δύο κολλητές φίλες της, Μάνσι και Σάνταθ, παίρνουν το πρώτο αεροπλάνο και πηγαίνουν στο πατρικό της για να σταθούν δίπλα στους γονείς της. Ολοι φοβούνται το χειρότερο σενάριο. Ολοι τρέμουν ότι η Κιμ δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή. Η νεαρή ρεπόρτερ δεν συνήθιζε να μη δίνει σημεία ζωής, ακόμη και όταν βρισκόταν στο πιο απομακρυσμένο μέρος του κόσμου. Ολοι το γνώριζαν αυτό και γι’ αυτό ανησυχούσαν. 

Το πρωινό της επόμενης μέρας ξεκινά μια τεράστια έρευνα σε ξηρά, αέρα και θάλασσα. Λίγη ώρα μετά, το Ναυτικό της χώρας περισυλλέγει τον ναυαγό Μάντσεν, ο οποίος τους ενημερώνει ότι το υποβρύχιό του βυθίστηκε λόγω ενός προβλήματος στη δεξαμενή έρματος, την οποία δεν κατάφερε να επισκευάσει. 

Ο ιδιοκτήτης μιας βάρκας θα πει λίγο αργότερα: «Είδα τον Μάντσεν να φοράει τη στολή του και να στέκεται στον πύργο του υποβρυχίου ενώ εκείνο έπλεε. Μετά εκείνος κατέβηκε κάτω και ξαφνικά το υποβρύχιο άρχισε να βυθίζεται. Υστερα ανέβηκε πάλι επάνω και έμεινε στον πύργο μέχρι που το νερό μπήκε μέσα και το κάλυψε. Εκείνος τότε πήδηξε και κολύμπησε σε μια κοντινή βάρκα καθώς το υποβρύχιο βυθιζόταν». Ο Πέτερ Μάντσεν βγαίνει στη στεριά και ξεκινά, ψύχραιμος, να απαντά στα ερωτήματα δημοσιογράφων: «Είμαι καλά. Ενα μικρό πρόβλημα στο υποβρύχιο αποδείχτηκε τελικά μεγάλο. Ο “Ναυτίλος” βυθίστηκε μέσα σε 30 δευτερόλεπτα. Είμαι όμως καλά».

Η Κιμ Βαλ με τις «κολλητές» φίλες της Μάνσι και Σάνταθ, οι οποίες μόλις έμαθαν την εξαφάνισή της πήραν το πρώτο αεροπλάνο και πήγαν στο πατρικό της για να συμπαρασταθούν στους γονείς της



«Και η Κιμ είναι καλά! Την άφησα χθες κατά τις 10.30 το βράδυ σε ένα εστιατόριο κοντά στο σημείο απ’ όπου είχαμε αναχωρήσει», λέει αρχικά στις Αρχές. Οι δικοί της, όμως, γνωρίζουν ότι λέει ψέματα. Οι αρμόδιοι το αντιλαμβάνονται όταν διαπιστώνουν ότι το υποβρύχιο βυθίστηκε από τον ίδιο τον Μάντσεν και βλέπουν τα βίντεο από τις κάμερες ασφαλείας που τους δίνει ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου. Η Κιμ δεν είχε βγει ποτέ στη στεριά. Ο Πέτερ Μάντσεν συλλαμβάνεται και τελικά ομολογεί ότι «συνέβη ένα ατύχημα μέσα στο υποβρύχιο το οποίο προκάλεσε τον θάνατο της Κιμ και έθαψα το σώμα της στον κόλπο του Κόγκε, νότια της Κοπεγχάγης». Η κατηγορία που τον βαραίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή είναι φόνος εξ αμελείας με την παρανοϊκή συνείδησή του να τον κάνει να χαμογελά ακόμη και μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, όπου δηλώνει αθώος.

Η στιγμή του τρόμου

Δέκα ημέρες μετά την εξαφάνιση της Κιμ, ένας ποδηλάτης εντοπίζει στην όχθη του κόλπου Κόγκε το άψυχο και ακρωτηριασμένο σώμα μιας γυναίκας. Το πρωί της επομένης η Αστυνομία της Κοπεγχάγης αναφέρει σε ανάρτησή της στο Twitter ότι «το DNA του σώματος και αυτό της Κιμ Βαλ ταιριάζουν». Η είδηση του ακέφαλου κορμιού -από το οποίο έχει αφαιρεθεί ο αέρας- με τα ακρωτηριασμένα άκρα πάνω στο οποίο έχει γαζωθεί ένα βαρύ μεταλλικό αντικείμενο κάνει τον γύρο του κόσμου σκορπίζοντας φρίκη και αποτροπιασμό. Η υφήλιος παγώνει, οι φίλοι της θρηνούν, οι γονείς της δηλώνουν συγκλονισμένοι: «Είναι απίστευτο. Η Κιμ είχε εργαστεί ως δημοσιογράφος σε πολλά επικίνδυνα μέρη και πολύ συχνά ανησυχούσαμε για εκείνη.

Το ότι θα μπορούσε να της συμβεί κάτι κακό στην Κοπεγχάγη, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι όπου μεγάλωσε, δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε ποτέ». Λίγες ώρες αργότερα οι αρχές ασφαλείας ανοίγουν ακόμη έναν φάκελο: την υπόθεση της 22χρονης Γιαπωνέζας τουρίστριας Καζούκο Τογιονάγκα, η οποία είχε βρεθεί φρικτά ακρωτηριασμένη στα ίδια νερά με την Κιμ το 1986. Η σορός της Καζούκο από το Τόκιο είχε μάλιστα κακοποιηθεί σε τέτοιον βαθμό που χρειάστηκε να περάσουν οκτώ ολόκληροι μήνες από την ανακάλυψη των μελών της προκειμένου να αναγνωριστεί. Τότε ο Μάντσεν ήταν μόλις 15 ετών, κανείς όμως δεν μπορεί να ξέρει τι είναι ικανή να προκαλέσει μια άρρωστη ψυχή και ένας διεστραμμένος νους ακόμη και αν μετρούν μόλις 15 χρόνια ζωής. 

Η Κιμ Βαλ, η 30χρονη δημοσιογράφος με τα μεγάλα όνειρα και τις ακόμη μεγαλύτερες ευαισθησίες, το κορίτσι που όπως λένε οι φίλοι της δεν φοβόταν τίποτα και κανέναν, η ρεπόρτερ που έβγαζε ένα θέμα μόνο όταν έμπαινε μέσα του, έπεσε θύμα ενός άνδρα υπεράνω πάσης υποψίας, κάνοντας εκατομμύρια ανθρώπους να ριγήσουν από φρίκη και φόβο. Παρ’ όλα αυτά, όπως λέει η φίλη της Αλεξάνδρα, «αν η Κιμ μπορούσε να μας μιλήσει σήμερα, δεν θα έλεγε ότι μετάνιωσε που πήγε να συναντήσει εκείνον τον άνθρωπο. Θα μας έλεγε μόνο: “Παιδιά, μη φοβάστε, κάντε αυτό που αγαπάτε”. Γιατί για την Κιμ, την αγαπημένη μου φίλη, η δημοσιογραφία δεν ήταν επάγγελμα αλλά τρόπος ζωής». 

«Θα μου λείψεις, φίλη μου... Θα σε αγαπώ πάντα»
«Αγαπημένη μου φίλη, μου είναι πολύ δύσκολο να δεχτώ το ότι δεν θα σε ξαναδώ, έστω σε αυτή τη ζωή. Θα μου λείψει το γοητευτικό σου χαμόγελο, το σκανδιναβικό σου χιούμορ και, πάνω από όλα, η έμπνευση που έδινες όχι μόνο σε εμένα, αλλά και σε όσους σε γνώριζαν. Πάντα ηλπιζα ότι σε κάποια χρόνια από τώρα θα βρισκόμασταν όλοι, η στενή μας παρέα, σε μακρινά και εξωτικά μέρη μαζί με τις οικογένειες μας και τα παιδιά μας. Θα νοσταλγούσαμε το παρελθόν, τα φοιτητικά μας χρόνια. Θα συζητούσαμε για το παρόν και θα ονειρευαμε σενάρια για το μέλλον... Αλλωστε πάντα θέλαμε να αλλάξουμε τον κόσμο, μαζί. Ησουν γενναία και ηθική, σαν δημοσιογράφος και περισσότερο σαν φίλη. Δεν ξέρω γιατί η ζωή σού έδωσε αυτό το τέλος... Ισως να μην το καταλάβω ποτέ, αλλά θα κάνω τα πάντα για να σε τιμήσω και δεν θα σε ξεχάσω ποτέ. Μου έδωσες δύναμη να μη φοβάμαι και να περνώ ρίσκα. Να ακολουθώ αυτό που αγαπώ και πάντα με ένα μεγάλο χαμόγελο. Θα μου λείψεις, φίλη μου. Θα σε αγαπώ πάντα».


Ο «τρελός εφευρέτης» και η κατάρα του «Ναυτίλου»

Λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από την πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε η Κιμ, στη γειτονική Δανία, ζει ένας περίεργος άνδρας, ο Πέτερ Μάντσεν. Οσοι τον γνωρίζουν τον αποκαλούν «τρελό καθηγητή». Δεν του αρέσουν οι κοινωνικές συναναστροφές, δεν ξέρει τι θα πει διασκέδαση, ούτε έρωτες, ούτε χαρά. Την τελευταία την αντλεί μόνο όταν χάνεται στο σκοτεινό του εργαστήριο μαστορεύοντας εφευρέσεις. Ο Πέτερ, για όσους τον γνώρισαν, ήταν έτσι από παιδί. Ενα παιδί που βαριόταν αφόρητα τον τυπικό τρόπο ζωής και ονειρευόταν να κάνει κάτι πολύ μεγάλο, πολύ διαφορετικό. Δεν μιλούσε ποτέ για γυναίκες, ούτε για σχέσεις, ούτε για αγάπη παρά μόνο για εκείνη που διοχέτευε μέρα-νύχτα πάνω σε άψυχα κομμάτια μηχανών. Στα 30 του χρόνια ο 46χρονος σήμερα εφευρέτης ξεκινά να συναρμολογεί υποβρύχια.



Τα δύο πρώτα παραμένουν στα σχέδια, αλλά το τρίτο κατασκευάζεται και πέφτει στη θάλασσα στις 3 Μαΐου του 2008. Το όνομά του είναι «UC3 Nautilus», το μήκος του 18 μέτρα, το κόστος του 200.000 δολάρια, ποσό που συγκεντρώθηκε μέσω crowdfunding (δωρεές μέσω Ιντερνετ) και η φήμη του γνωστή σε ολόκληρη την υφήλιο ως το μεγαλύτερο ιδιωτικό υποβρύχιο στον κόσμο. Η πρώτη κατάδυση του «UC3 Nautilus» με πλήρωμα τον καθηγητή και πρώην μέλη του Βασιλικού Ναυτικού της Δανίας πραγματοποιείται την ίδια χρονιά, όπως και η ανακοίνωση, λίγο καιρό αργότερα, ότι το υποβρύχιο χρειάζεται κάποιες επιπλέον προσαρμογές και αναβαθμίσεις. Ο Πέτερ Μάντσεν γίνεται γνωστός σε όλο τον κόσμο και εκείνος ένας σταρ που διοργανώνει διαλέξεις παροτρύνοντας μικρούς και μεγάλους να κάνουν στη ζωή τους κάτι... abnormal. To 2011 o ταλαντούχος κύριος Μάντσεν ξεκινά εκ νέου μέσω crowdfunding και με τη βοήθεια εθελοντών την αναβάθμιση του υποβρυχίου, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα, μετά από έναν τσακωμό με την ομάδα των εθελοντών, δηλώνει: «Μπορεί να πιστεύετε ότι υπάρχει μια κατάρα στον “Ναυτίλο”, αλλά αυτή η κατάρα είμαι εγώ. Κι όσο εγώ βρίσκομαι στη ζωή δεν θα υπάρχει ειρήνη στον “Ναυτίλο”». Το πολυσυζητημένο υποβρύχιο πέφτει τελικά ξανά στη θάλασσα τον Απρίλιο του 2017 με μοναδικό κυβερνήτη τον Μάντσεν. 

Ο Μάντσεν, πάντως, δεν είναι διάσημος στη χώρα του μόνο επειδή έχει το μεγαλύτερο ιδιωτικό υποβρύχιου στον κόσμο, αλλά και για το μεγάλο του όνειρο να γίνει κάποτε ο Ελον Μασκ της Δανίας, καθώς το 2014 ιδρύει το διαστημικό εργαστήριο με την επωνυμία Rocket Madsen, με στόχο να δημιουργήσει ένα επανδρωμένο διαστημόπλοιο για ταξίδια στο Διάστημα. Η ζωή του φαίνεται να κινείται μεταξύ βυθού και Διαστήματος, όντας ανίκανος να πατήσει στη γη. Η πρώτη φορά που θα υποχρεωθεί να το κάνει είναι στις 10 Αυγούστου του 2017, όταν επιβιβάζεται στο υποβρύχιό του η Κιμ για την τελευταία συνέντευξη της ζωής της...