Η κατάρα των Getty: Τα μυστικά και τα σκάνδαλα μιας ζάπλουτης οικογένειας

Στα άδυτα της πιο σκοτεινής δυναστείας και του εγκλήματος που ενέπνευσε την ταινία All The Money in the World. Όταν ο 16χρονος εγγονός του δισεκατομμυριούχου J. Paul Getty απαγόταν από τους δρόμους της Ρώμης τα ξημερώματα της 10ης Ιουλίου του 1973, η πιο σοκαριστική πτυχή της δοκιμασίας του ήταν πως ο άνθρωπος που είχε τη δύναμη να τον σώσει αρνήθηκε να το κάνει. Επειδή ο Getty, ο πιο πλούσιος ιδιώτης του κόσμου τότε, δεν θα υποχωρούσε, ο εγγονός του, Paul Getty III, κρατήθηκε όμηρος για πέντε μήνες από Ιταλούς γκάγκστερ που ήλπιζαν πως θα αποσπούσαν 17 εκατ. δολάρια για την επιστροφή του – ακόμη και όταν οι απαγωγείς του αγοριού έκοψαν κομμάτι από το αυτί του και το ταχυδρόμησαν σε μια εφημερίδα στη Ρώμη. Στο τέλος, αυτό που έσωσε τον Paul ήταν ένα φορολογικό κενό, μέσω του οποίου ο Getty ανακάλυψε πως μπορεί να διαγράψει τμήμα των 2,89 εκατ. δολαρίων που είχε διαπραγματευτεί και είχε πληρώσει για λύτρα. Στη συνέχεια όρισε επιτόκιο 4% για το υπόλοιπό ποσό στο γιο του JohnPaul Getty II.

Ο φιλάργυρος πατριάρχης «ήταν διάνοια στις επιχειρήσεις» όπως είχε πει ο βιογράφος Robert Lenzner στο People, «αλλά ένας αγράμματος με σεβασμό στην οικειότητα και στην οικογένεια». Η εμμονή του δισεκατομμυριούχου με την περιουσία του μετέτρεψε την κληρονομιά του σε αρχαία τραγωδία, με πολλούς από τους κληρονόμους να πέφτουν θύματα των ναρκωτικών και της αυτοκτονίας. «Το μεγαλύτερο άλυτο μυστήριο της περιουσίας του Getty είναι γιατί έχει “καταπιεί” τόσο πολλούς από τους δικαιούχους της» έγραψε ο John Pearson στη βιογραφία Οδυνηρά Πλούσιος, το 1995, που ενέπνευσε τη νέα ταινία για την απαγωγή του Getty, Όλα τα Χρήματα του Κόσμου. «Είναι μια θλιβερή ιστορία» λέει ο Pearson για τους Getty, χρησιμοποιώντας ένα απόφθεγμα που αποδίδεται στο Γάλλο συγγραφέα Honore de Balzac: «Πίσω από κάθε μεγάλη περιουσία βρίσκεται ένα μεγάλο έγκλημα».

Γεννημένος στη Μινεάπολη, ο γιος του επιχειρηματία George Franklin Getty και της Sarah, J. Paul, ανέπτυξε εθισμό στα χρήματα που ήταν εν μέρει μια εξέγερση εναντίον του αυστηρού μεθοδιστή πατέρα του, ο οποίος εστίαζε πιο πολύ στη θρησκεία παρά στο να είναι ένας αγαπητός πατέρας. Ο J. Paul υπήρξε επίσης και διαβόητος γυναικοκατακτητής, ενώ είχε πέντε συζύγους που του χάρισαν πέντε γιους: Τον George Franklin II, τον Ronald, τον John Paul II, τον Gordon και τον Timmy, που πέθανε από όγκο στο κεφάλι στα 12 του. Ο Getty δεν πήγε σε κανέναν από τους γάμους των παιδιών του. Την ώρα που είχε συγκεντρώσει περιουσία μέσω επιχειρηματικών συμφωνιών και πρωτοπόρων εταιρικών σχέσεων για την εξόρυξη πετρελαίου στη Μέση Ανατολή, ο Getty έλεγε πως ο πατέρας του μεταθανάτια «θα κατάπινε τη γλώσσα του» όταν θα έβλεπε πόσο επιτυχημένος και πλούσιος έγινε ο γιος του. «Είναι ένας άντρας με βαθιά αίσθηση της ανασφάλειας» λέει ο David Scarpa, σεναριογράφος του All The Money in theWorld. «Νόμιζε πως τα χρήματα θα γέμιζαν το κενό και ποτέ δεν το έκαναν».

Ο φίλος του Getty και πρώην chief executive, Claus von Bülow (που ήταν το κεντρικό πρόσωπο ενός κοινωνικού σκανδάλου στα 80s), λέει πως ο μεγιστάνας, που αγόραζε έργα τέχνης και ανακτορικά κτίσματα, ήθελε το χρήμα να μιλάει από μόνο του. «Ήταν ένας Αμερικανός παλιάς κοπής» λέει ο von Bülow. «Ήταν πολύ ήσυχος και χαμηλών τόνων σε σύγκριση με άλλους πετρελαιοπαραγωγούς. Δεν έδειχνε συναισθήματα».

Η τεράστια περιουσία του Getty κάνει την ιστορία της απαγωγής του εγγονού του το 1973 ακόμη πιο ιδιαίτερη. «Το πρόβλημα θα μπορούσε να είχε λυθεί αμέσως» λέει ο Scarpa. «Τα χρήματα ήταν εκεί, το όλο πρόβλημα υπήρχε στο κεφάλι ενός μόνο άντρα». Στη μεγάλη οθόνη τον άντρα αυτόν ενσαρκώνει ο Christopher Plummer, ο οποίος εντάχθηκε στο καστ ένα μήνα πριν από την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας, αφού ο Kevin Spacey, που ερμήνευε το ρόλο, κατηγορήθηκε για πολλαπλά επεισόδια σεξουαλικής παρενόχλησης. «Δεν νιώθεις ακριβώς λύπη για εκείνον» λέει ο Plummer για τον Getty. Ο εγγονός του είχε τους δικούς του δαίμονες.

Στα 16 του ο γιος του John Paul Getty II (εθισμένος και ο ίδιος, ενώ η δεύτερη σύζυγός του, Talitha Pol, πέθανε από υπερβολική χρήση) και η πρώην σύζυγός του, Gail Harris, ζούσαν στη Ρώμη, αποκομμένοι από την οικογένεια, όταν ο νεαρός εξαφανίστηκε. Στην αρχή οι Αρχές υποπτεύτηκαν πως εκείνος είχε σκηνοθετήσει την απαγωγή για να βγάλει χρήματα. «Ο Paul ζούσε λίγο πολύ στα Ισπανικά Σκαλοπάτια (στην Πιάτσα Ντι Σπάνια) μαζί με άλλα παιδιά και έκαναν χρήση ναρκωτικών όταν συνέβη» λέει ο von Bülow. «Όταν εξαφανίστηκε, απλώς υπέθεσαν πως έκανε κάπου χρήση ναρκωτικών. Δεν εξαφανίστηκε, ας πούμε, από το παιδικό του δωμάτιο…».

Ο δημοσιογράφος A. Graig Copetas λέει πως η Harris «προσπάθησε να είναι βράχος, αλλά τελικά μετατράπηκε σε ένα νευρικό ναυάγιο. Είπε πως η οικογένεια Getty ήταν απόμακρη, σχεδόν απρόσιτη». Όταν τα αρχικά αιτήματα των απαγωγέων έμειναν αναπάντητα, ένας φάκελος με το κομμένο αυτί του 16χρονου κατέφτασε σε εφημερίδα της Ρώμης – με καθυστέρηση, αφού μεσολάβησε και απεργία των ταχυδρόμων. Ο φάκελος εμπεριείχε και μια νέα –μειωμένη– απαίτηση για λύτρα 3,2 εκατ. δολαρίων, αλλά και μια απειλή: «Αυτό είναι το αυτί του Paul. Αν δεν πάρουμε κάποια χρήματα σε δέκα ημέρες, τότε θα καταφτάσει και το άλλο αυτί. Με άλλα λόγια, θα σας τον στέλνουμε σε κομμάτια». Τελικά ο Getty πλήρωσε.

Μετά την απελευθέρωση, ο Paul «ήταν θυμωμένος επειδή του έκοψαν το αυτί και όχι επειδή ήταν ψυχολογικά τραυματισμένος από την απαγωγή» λέει ο Copetas, που ήρθε κοντά με το νεαρό μετά από συνέντευξη για το Rolling Stone. «Ήθελε να γίνει σούπερ σταρ, να απολαύσει τα δεκαπέντε λεπτά φήμης σύμφωνα με τον Warhol. Λυπήθηκα για εκείνον. Ήταν ένα πολύ καλό, μπερδεμένο παιδί από μια ξεχωριστή, δυσλειτουργική οικογένεια». Στα 18 του, ο Paul παντρεύτηκε την Gisela Martine Zacher, που ήταν έγκυος στο γιο τους, Balthazar. Στα 25 του, πήρε υπερβολική δόση, που του προκάλεσε εγκεφαλικό και τον άφησε τετραπληγικό.

«Δυσλειτουργικός» είναι η λέξη που έρχεται πιο συχνά στο μυαλό εκείνων που γνωρίζουν μέλη αυτού που ο J. Paul Getty θα ήλπιζε να είναι η δυναστεία των Getty. H Gail Harris είπε στον Pearson «το να είσαι Getty ήταν σαν να είσαι μέρος μιας μαθηματικής σχέσης» θυμάται. «Καθώς η οικογενειακή αυτοκρατορία γινόταν πιο πολύπλοκη και απόμακρη, έμοιαζε αδύνατο στα μέλη της να διατηρήσουν φυσιολογικές σχέσεις με οποιονδήποτε εκτός αυτής». Με 4 δισ. καταπίστευμα, που μοιράστηκε άνισα στους κληρονόμους του Getty, η οικογένεια πάλεψε για να βρει την ισορροπία της. Κάποιοι είχαν να αντιμετωπίσουν τα ναρκωτικά και το σκοτάδι, την ώρα που άλλοι αποφάσιζαν κάτι που ο πατριάρχης τους ποτέ δεν έκανε: να δώσουν χρήματα. «Τα υπερβολικά χρήματα είναι πολύ τοξικά» έλεγε το 1992 στο People η εγγονή του Getty, Aileen, μια πρώην εθισμένη που έγινε φιλάνθρωπη.

O Balthazar Getty, που έκανε επιτυχίες ως ηθοποιός, επίσης παλεύει με αυτό. «Δεν ήθελα ποτέ να χαρακτηρίζομαι “το πλούσιο παιδί”. Αλλά είναι η κληρονομιά μου. Διδάσκω στα παιδιά μου το αντίθετο, πρέπει να είναι πραγματικά υπερήφανα». Είπε πως η διευρυμένη οικογένεια των Getty έχει πλέον σφυρηλατήσει κάτι που ο J. Paul δεν θα μπορούσε να κάνει: έναν πραγματικό δεσμό. «Κάθε Ιούνιο περνάμε μία εβδομάδα ως οικογένεια στην Ευρώπη. Είμαστε περίπου σαράντα. Πολλοί από τους καλύτερούς μου φίλους είναι συγγενείς μου. Τα παιδιά τους και τα παιδιά μας είναι φίλοι. Είμαστε μια δεμένη οικογένεια».

Περισσότερα νέα και πλούσιο ρεπορτάζ στο People που κυκλοφορεί μαζί με το Πρώτο Θέμα