Γεννημένος το 43 πέρασα κι’ εγώ τα παιδικά μου χρόνια κολλημένος δίπλα σ’ ένα ραδιόφωνο, General Electric παρακαλώ! Είτε το πιστεύετε είτε όχι ακόμη θυμάμαι κάποιες εκπομπές όπως τις ανταποκρίσεις του Αχιλλέα Μαμάκη από το Παρίσι κάθε Κυριακή, Το Θέατρο της Δευτέρας και φυσικά τις Περιπέτειες του Ελληνοαμερικανού ντέντεκτιβ ΤζώνΓκρήκ με το χαρακτηριστικό ηχητικό σήμα που ακόμη μπορώ να σας το σφυρίξω!
Συγκινήθηκα ιδιαίτερα όταν ψάρεψα στην εφημερίδα «Αθηναϊκά Νέα» ένα μικρό σημείωμα για το πώς ένοιωσε μια αθηναϊκή οικογένεια όταν πρωτολειτούργησε σπίτι της το ραδιόφωνο. Αμηχανία, συγκίνηση, απορίες όλα ένα απίστευτο συνονθύλευμα συναισθημάτων που εμείς οι παλιοί τα καταλαβαίνουμε ίσως καλύτερα...
Φρόντισα μάλιστα να το περάσω και στο νέο μου βιβλίο
«Ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες»
με το νου μου στη νεολαία που τα βρίσκει όλα έτοιμα και καλοστρωμένα γι’ αυτό πολλές φορές δεν εκτιμά την πραγματική τους σημασία...
«Η οικογένεια ήτο αναστατωμένη. Ο πατέρας –που είχε κουρείο δικό του- είχε κουβαλήση στο σπίτι «καινά δαιμόνια», όπως είχε πή ο δάσκαλος, νοικάρης του σπιτιού, ένα ραδιόφωνο.
Ένας γείτονας ηλεκτρολόγος ετοποθέτησε αμέσως την «κεραία» και το βράδυ η οικογένεια απελάμβανε, συζητούσε κι’ έδινε εξηγήσεις.
-Τώρα καταλαβαίνω, έλεγεν η σύζυγος, τώρα καταλαβαίνω γιατί λέγεται «βραδυόφωνο»…
-Γιατί;
-Γιατί η φωνή του βγαίνει το βράδυ…
-Εκείνο που δεν καταλαβαίνω εγώ, είπε ο κουρέας, ο αρχηγός της οικογενείας, είνε τα «κύματα». Στο γιαλό είμαστε;
-Και το άλλο το σπουδαιότερο, είνε ότι υπάρχουν λογιών-λογιών κύματα. Κύμα μακρύ, κύμα βραχύ.
-Ποιος τα ξέρει αυτά; Είπε η μητέρα. Ζήτημα είνε αν τα ξέρη και ο κύριος δάσκαλος…
Ο δάσκαλος εσήκωσε το κεφάλι του από την εφημερίδα που εδιάβαζε. Ήταν νοικάρης του σπιτιού τρία χρόνια τώρα, και τα βράδυα τα περνούσε με την οικογένεια.
-Τι ερωτήσατε;
-Τι διαφέρει το μακρόν από το βραχύ;
-Απλούστατα είπεν ο χριστιανός. Μακρόν προ βραχέος περισπάται!
-Αυτό είνε;
-Αυτό. Τι άλλο;
-Δεν πολυκατάλαβα. Και το κύμα;
-Τι σημαίνει κύμα βραχύ;
-Σημαίνει ότι… όταν φάη κανείς ένα κύμα, θα … βραχή!...
-Βρε αδερφέ, πως δουλεύει το βραδυόφωνο;
Επενέβη ο ηλεκτρολόγος, ο γείτονας που κατέφθανε τη στιγμή εκείνη:
-Γυρίζεις αυτό το κουμπάκι, εξήγησε ο ειδικός, το γυρίζεις, το γυρίζεις μέχρι που αυτό το κουμπάκι έχει την ιδιότητα να συλλαμβάνη τους ήχους στον αέρα.
-Πιάνει πουλιά στον αέρα, που λένε;
-Κάτι τέτοιο!... Συλλαμβάνει λοιπόν τους ήχους και τους κουβαλάει μέσα στο δωμάτιο.
-Θέλοντας και μη;
-Βέβαια!
-Και η κεραία τι είνε;
-Χρειάζεται κι’ αυτή. Είνε σαν το καλάμι στο ψάρεμα.
-Σωστά. Εδώ ψάρι να πιάσης θέλεις καλάμι και πετονιά, όχι αέρα και ήχο …
-Στήνεται λοιπόν η κεραία στην ταράτσα, εσυνέχισεν ο ειδικός, και όποιος ήχος να πούμε περνάει, τον αρπάζει από τον γιακά. Με το παρδόν κύριε, κοπιάστε μέσα ν’ ακούσουν κι’ άλλοι.
-Και ο ήχος πώς περνάει; Που πηγαίνει;
-Αλητεία! Γυρίζει στην ατμόσφαιρα σαν αλήτης. Αρκεί να έχης το δόλωμα και τον μπάζεις μέσα στο σπίτι …
Η οικογένεια έχει φωτισθή αρκετά. Ο αρχηγός της οικογενείας εγύρισε το κουμπάκι, το εγύρισε, το εγύρισε, και μέσα στο λαϊκό σπιτάκι της Γούβας ώρμησε το Παρίσι υπο τύπον φραντσέζικης σανσοννέτας.
Εκλαΐκευσις! Ποιος έχει παράπονο;».
(«Αθηναϊκά Νέα», 1937, Δ. Γιαννουκάκης)
Θωμάς Σιταράς (Αθηναιογράφος)
Διαβάστε κι άλλες ιστορίες για την Παλιά Αθήνα στην ιστοσελίδα www.paliaathina.com