«Το ομαλόν επίπεδον της σταθεράς διανοητικής ισορροπίας» ή πώς να μαγεύετε τα πλήθη

«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.

«Μια από τις μεγάλες αλήθειες είνε και το ότι το θράσος σε πολλές περιστάσεις οδηγεί εις την επιτυχία. Αυτό ημπορεί να το αντιληφθή κανείς όταν διάφοροι ρήτορες ομιλούν από έναν εξώστην προς το πλήθος. Εκείνος που θα αραδιάση μετά στόμφου τις περισσότερες αρλούμπες, εκείνος και θα ενθουσιάση και θα πείση ακόμη. Η αξία είνε συνήθως δειλή και ολιγόλογος. Γι’ αυτό και αποτυγχάνει.

Κάποτε εις μίαν συγκέντρωσιν επρόκειτο να ομιλήσουν δύο ρήτορες. Αλλά συνέπεσε να είνε και οι δύο άνθρωποι συνετοί και ειλικρινείς. Οι λόγοι τους ήσαν σύντομοι και σαφείς. Χωρίς ρητορικές ρουκέττες, αλλά με μίαν ενάργειαν εις την φράσιν, και με μία απλότητα ύφους είπαν ό, τι είχαν να πουν εις δύο λέξεις.

Το αποτέλεσμα ήταν να παγώση όλο εκείνο το πλήθος και να μην ακουσθή ούτε μία ζητωκραυγή. Τότε παρεκλήθη ένας τρίτος να ανέλθη εις το βήμα δια να προλάβη τον εκ ψύξεως θάνατον του ακροατηρίου.

-Μα τι να τους πώ; Δεν ξέρω τί να τους πώ...

-Πες ό, τι φτάσης, αλλά με ενθουσιασμόν και με δύναμιν.

Ο τρίτος ρήτωρ ήρχισε τότε ως εξής:

«Συμπολίται.

Η ημέρα αυτή είνε η ωραιοτέρα ημέρα εν τη ιστορία του έθνους, διότι πρόκειται να αποφασίσετε περί της τύχης σας διά της εκλογής των αντιπροσώπων υμών, οι οποίοι θα αναλάβουν αύριον την διακυβέρνησιν της χώρας, και θα οδηγήσουν τον λαόν εις την ευρείαν λεωφόρον της ευτυχίας.

-Ζήτω η λεωφόρος! (ουρανομήκεις ζητωκραυγαί)

Δεν πρέπει να λησμονήτε, συμπολίται, ότι η χώρα ημών υπήρξεν η κοιτίς του πολιτισμού, ότι από αυτήν εξεπορεύθη το φως, το οποίον ως το φως του λαμπροτέρου ήλιου κατηύγασε τον κόσμον και ανύψωσε την ανθρωπίνην διάνοιαν μέχρι του απολύτου (αίσθησις).

Ημείς, ως φρουροί ακοίμητοι των εθνικών συμφερόντων και των λαϊκών ελευθεριών, θέλομεν συνεχίση τους αγώνας ημών υπερπηδώντες πάν εμπόδιο,ν και συντρίβοντες πάσαν αντίδρασιν. Δεν θα δειλιάσωμεν συμπολίται προ ουδενός. Βαδίζομεν εν τη οδώ δι’ ής διήλθεν ο οδοστρωτήρ του πολιτισμού, και επί της οποίας εχύθη η άσφαλτος των νέων ιδεών, και είμεθα βέβαιοι ότι θα καταγάγωμεν νίκην περιφανή (ζητωκραυγαί)

Το έθνος διέρχεται κρισίμους στιγμάς. Παλαίει εις πολυκύμαντον και πολύβοον ωκεανόν εν μέσω πανυψήλων συστρεφομένων κυμάτων, τα οποία πότε μεν θραύονται και παράγουν τον σάλον της οικονομικής κρίσεως, πότε δε φθάνουν άθραυστα μέχρι της ακτής και προκαλούν την ύπουλον εκείνην γαλήνην προς την οποίαν πρέπει να δυσπιστήτε...

-Κάτω η ύπουλος γαλήνη! Κάτω, κάτω!

Εις υμάς λοιπόν απόκειται, συμπολίται, να μετατρέψετε την τρικυμίαν του ωκεανού εις ομαλόν επίπεδον σταθεράς διανοητικής ισορροπίας...

-Μάλιστα! Μάλιστα!

Μεταβήτε αύριον εις τας κάλπας και εκεί διά χειρός ατρομήτου... δώσατε την νίκην εις εκείνους οι οποίοι είνε οι σημαιοφόροι...

-Ζήτω οι σημαιοφόροι!

-Μη διακόπτετε... οι οποίοι είνε οι σημαιοφόροι και οι σκαπανείς εν τη πορεία των εθνικών ιδεωδών. Ζήτω το Έθνος!

-Ζήτωωωω.

Και έτσι μέσα σε δέκα λεπτά της ώρας, όλος εκείνος ο πάγος μετεβλήθη εις χείμαρρον πυρός, δια να μεταχειρισθώ την φρασεολογίαν του ρήτορος. Ο λόγος του είχε προξενήση κατάπληξιν δια το βαθύ του νόημα. Μεγάλην εντύπωσιν ιδίως είχε κάνη εκείνο το «ομαλόν επίπεδον της σταθεράς διανοητικής ισορροπίας».

(«Έθνος», 1936, Τίμος Μωραϊτίνης)

Εκλογές πλησιάζουν και όπως βλέπετε έχω για τους επίδοξους υποψηφίους ένα ερμηνευτικό οδηγό της πολιτικής γλώσσας:
Αρχίζετε από οποιοδήποτε σημείο της πρώτης στήλης, μετά επιλέγετε ό τι θέλετε από την δεύτερη κ.ο.κ. Οι 10.000 προτάσεις που δημιουργούνται σας επιτρέπουν να εντυπωσιάσετε τους ακροατές σας, που όσο και να προσπαθήσουν δεν θα καταλάβουν τίποτε! Ως προς το τελευταίο είστε και στο πνεύμα της εποχής!

Διαβάστε περισσότερα για την Παλιά Αθήνα στο www.paliaathina.com