«Κόκκινο Ποτάμι»: Έτσι γεννήθηκε η σειρά που φέρνει στην οθόνη τη Γενοκτονία των Ποντίων

Σε ένα επαγγελματικό του ταξίδι στην Κίνα πριν από 15 χρόνια, ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης ξεκίνησε να διαβάζει ένα πολυσέλιδο χειρόγραφο -στη ρωσική γλώσσα- που του είχε παραδώσει νωρίτερα στενός του συνεργάτης. Hταν το «Κόκκινο Ποτάμι» του Χάρη Τσιρκινίδη, που μέσα από τον έρωτα δύο νέων εξιστορούσε την απόλυτη τραγωδία των Ελλήνων της Ανατολής. Τότε ήταν που του γεννήθηκε η ιδέα να το μεταφέρει στη μικρή οθόνη, όπως και έγινε κάνοντας τα μηχανάκια μέτρησης της τηλεθέασης να χτυπούν κόκκινο.

Είναι πρώτη φορά που η Ποντιακή Γενοκτονία αποτελεί το επίκεντρο μιας τηλεοπτικής σειράς μυθοπλασίας στην ελληνική τηλεόραση, με τη φρίκη των γεγονότων να μεταφέρονται μέσα από την καθημερινή ζωή των ηρώων: τον έρωτα, την οικογένεια και τις ανθρώπινες σχέσεις παρά τη βαρβαρότητα της πολυτάραχης αυτής περιόδου που ξεκινάει το 1895 και καταλήγει το 1923 με την προσφυγιά.

Πρόκειται για μια παραγωγή υψηλών προδιαγραφών -με κινηματογραφική αισθητική, πολυπρόσωπο καστ και διακεκριμένους συντελεστές- που βασίζεται στο ομώνυμο ιστορικό μυθιστόρημα του ιστορικού και συγγραφέα Χάρη Τσιρκινίδη και μέσα από τον έρωτα δύο νέων ανθρώπων αφηγείται τους διωγμούς και τον αφανισμό των Ελλήνων του Πόντου. Μια τραγική στιγμή της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας που έχει χαράξει τη μνήμη και τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων. «Πάντα σκεφτόμουν ότι θα αισθανθώ πολύ ευτυχής όταν θα επενδύσω στη σειρά “Κόκκινο ποτάμι”. Θα είμαι τελικά ευτυχής όταν αισθανθώ ότι η σειρά πραγματικά υλοποιήθηκε, δηλαδή ο κόσμος την αποδέχθηκε. Αν αυτή η σειρά προβληθεί σε χιλιάδες σπίτια - και όχι μόνο ελληνικά. Δεν είναι απλώς μια τραγωδία ενός νεαρού ζευγαριού, αλλά η τραγωδία ολόκληρου του ελληνικού έθνους. Είναι αυτό που έχουμε περάσει ή, πιο σωστά, αυτό που έχουν περάσει οι πρόγονοί μας» δήλωσε εμφανώς συγκινημένος ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης κατά την πρόσφατη avant premiere στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αποκαλύπτοντας και τα συναισθήματα που ένιωσε όταν πριν από 15 χρόνια διάβασε το βιβλίο του κ. Τσιρκινίδη.

Βιβλίο-μαρτυρία

Η κινηματογραφικών προδιαγραφών σειρά ξεκινάει το 1895 και καταλήγει το 1923 με την προσφυγιά. Το μυθιστόρημα «Κόκκινο ποτάμι» εκδόθηκε το 2006 και περιέχει στοιχεία, μαρτυρίες και ντοκουμέντα που ο συγγραφέας έχει αντλήσει από την πολυετή του έρευνα στα γαλλικά διπλωματικά αρχεία, την περίοδο 1987-1990, όταν υπηρετούσε ως διπλωματικός ακόλουθος Αμυνας στην ελληνική πρεσβεία στο Παρίσι. Το 1998 ο κ. Τσιρκινίδης ήταν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπίας που κατέθεσε στην έδρα του ΟΗΕ υπόμνημα για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, μαζί με βουλευτές, ακαδημαϊκούς, εκπροσώπους του οργανωμένου ποντιακού χώρου κ.ά.
Γόνος ποντιακής οικογένειας που μεγάλωσε με διηγήσεις για συγγενείς που χάθηκαν στη μακρινή πατρίδα, ο κ. Τσιρκινίδης αποκάλυψε πως ένας Πόντιος πρόσφυγας αρχιμανδρίτης αποτέλεσε αφορμή να ασχοληθεί με την ιστορική έρευνα γύρω από τη Γενοκτονία.

Προβληματισμός για το σήμερα και το αύριο

Το βιβλίο δεν άγγιξε μόνο τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, αλλά και τον σκηνοθέτη Μανούσο Μανουσάκη, ο οποίος μετά το «Ουζερί Τσιτσάνης» αποφάσισε να αναδείξει την τραγική ιστορία του Ελληνισμού του Πόντου και της Ανατολής γενικότερα. «Μ’ άγγιξε με έναν ιδιαίτερο τρόπο, καθώς δεν πρόκειται απλώς για μια εξιστόρηση φρικτών γεγονότων, αλλά για μια ιστορία αγάπης, μια ιστορία για τη ζωή δύο οικογενειών, δύο ερωτευμένων με φόντο την τραγωδία που ήταν εν εξελίξει», δήλωσε ο κ. Μανουσάκης κάνοντας γνωστό πως το τελικό ερέθισμα να προχωρήσει στην παραγωγή της σειράς ήταν όταν το 2018 στο Νέο Πετρίτσι Σερρών, σε μια παρουσίαση της τελευταίας ταινίας του, τον ρώτησε μία κυρία από το κοινό «γιατί κανείς δεν ασχολείται με τη Γενοκτονία;». Οταν επέστρεψε στην Αθήνα, πλέον είχε πάρει την απόφαση να αναδείξει τα γεγονότα που συνεχίζουν να στοιχειώνουν μεγάλο μέρος των Ελλήνων. Ο ίδιος απευθύνθηκε αμέσως στο OPEN, γνωρίζοντας τόσο την ευαισθησία του κ. Σαββίδη όσο και τις δυνατότητες στην ποιότητα παραγωγής που επιζητούσε. Οπως δήλωσε, με το «Κόκκινο Ποτάμι» επιδιώκει όχι μόνο να διατηρήσει ζωντανή την ιστορική μνήμη, αλλά να μοιραστεί με τον κόσμο μια μαύρη σελίδα της Ιστορίας του Ελληνισμού και να συζητήσει μαζί του την αβεβαιότητα που μας επιβάλλει αυτή τη στιγμή η διεθνής πολιτική.

Το «Κόκκινο ποτάμι» είναι μία από τις ακριβότερες τηλεοπτικές παραγωγές της σεζόν. Για τις ανάγκες των γυρισμάτων το πολυπληθές καστ ταξίδεψε σε 10 πόλεις στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό (Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, Παρίσι κ.ά.), ενώ παίρνουν μέρος 171 ηθοποιοί και 1.140 κομπάρσοι.