«Άγρια Δύση» στο Διάστημα: Δορυφόροι χωρίς κανόνες και σε τροχιά σύγκρουσης
15.04.202120:22
Διαστημικό κανονισμό ζητούν οι εμπειρογνώμονες που προβλέπουν ότι οι μάχες θα είναι αδυσώπητες – Ήδη οι εταιρείες ανταγωνίζονται για την εκτόξευση δορυφόρων και πειραματικών σκαφών σε χαμηλή τροχιά
Προβληματισμό για το ενδεχόμενο να υπάρξει μία διαστημική «Άγρια Δύση» εκφράζουν εμπειρογνώμονες, που εκτιμούν ότι ένα τέτοιο σενάριο θα οδηγήσει στην καταστροφή. Σύμφωνα με τον Πολ Κόστεκ, ειδικό διαστημικής πολιτικής του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών, μια παγκόσμια συμφωνία σύντομα μοιάζει «εξαιρετικά απίθανη».
Σύμφωνα με την Daily Mail,την ώρα που ο εμπορικός διαστημικός τομέας συνεχίζει να αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό, οι εταιρείες επιδίδονται σε ανταγωνισμό για την εκτόξευση δορυφόρων και νέων πειραματικών σκαφών σε χαμηλή τροχιά. Ωστόσο κάτι τέτοιο προκαλεί σύγχυση στους αστρονόμους, καθώς δημιουργούνται «κηλίδες στον ουρανό», με αποτέλεσμα οι έρευνες να είναι πιο δύσκολες και λιγότερο ακριβείς, ενώ ανησυχία υπάρχει και για τη δημιουργία σκουπιδιών στο διάστημα.
Η ανάγκη για κανονιστικό πλαίσιο έγινε πιο πιεστική καθώς την περασμένη εβδομάδα, δορυφόρου της OneWeb και της SpaceX Starlink, έφτασαν σε απόσταση 190 ποδιών. Η Υπηρεσία Διαστήματος του Ηνωμένου Βασιλείου προαναγγέλλει ότι θα προωθήσει σαφέστερες οδηγίες για την εμπορική διαστημική βιομηχανία τόσο προς τα Ηνωμένα Έθνη όσο και στην επόμενη σύνοδο των G7. Άλλωστε υπάρχουν ανησυχίες ότι μια «ελεύθερη για όλους» πρόσβαση στο διάστημα θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφική σύγκρουση, χωρίς να αποκλείεται ακόμη και η απώλεια ζωών, εφόσον χτυπηθεί διαστημόπλοιο στο οποίο υπάρχει πλήρωμα.
Η αύξηση της δραστηριότητας απαιτεί επείγουσα λύση
Μάλιστα οι εμπειρογνώμονες θεωρούν το ζήτημα ως επείγον, προκειμένου να υπάρξει ένα σύνολο κανονισμών για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο διάστημα. Ήδη, το πρόβλημα δημιουργείται από εταιρείες όπως η OneWeb και η SpaceX, όπως και από τις Facebook και Amazon που σκέφτονται να εκτοξεύσουν τους δικούς τους δορυφόρους στο μέλλον.
Την ίδια ώρα, οι αστρονόμοι δυσκολεύονται λόγω του αριθμού των δορυφόρων που ήδη υπάρχουν, ενώ το πρόβλημα αφορά και στη διαχείριση της κυκλοφορίας, καθώς χρειάζεται πλαίσιο για να διασφαλιστεί η διαχείριση των δορυφόρων για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις κλπ. Ήδη, υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτοί οι αστερισμοί δορυφόρων προκαλούν προβλήματα ο ένας στον άλλον.
Πώς δύο δορυφόροι παραλίγο να συγκρουστούν
Στις 4 Απριλίου, δορυφόροι των εταιρειών OneWeb και SpaceX βρέθηκαν σε πολύ κοντινή απόσταση 190 ποδιών. Είναι η πρώτη παρ’ ολίγον σύγκρουση που έχει αναφερθεί, θέτοντας σε συναγερμό την 18η Διαστημική Μοίρα Διαστημικού Ελέγχου της αμερικανικής πλευράς.
Μια σύγκρουση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεράστιες συνέπειες, προκαλώντας ανείπωτη τροχιακή ζημιά, ενώ θα προκαλούσε «διαστημικά σκουπίδια», με μεγαλύτερο κίνδυνο περαιτέρω συγκρούσεων, καθώς περιστρέφονται γύρω από τη Γη. Κάτι τέτοιο ονομάζεται σύνδρομο Κέσλερ, όπως και το όνομα του επιστήμονα της NASA Ντόναλντ Κέσλερ, που είπε το 1978 ότι θα μπορούσε να καταστήσει αδύνατο για τους ανθρώπους να φύγουν από τη Γη.
Απαιτείται διεθνής συναίνεση για πλαίσια αδειοδότησης και κανονισμών
Η βρετανική διαστημική υπηρεσία υποστηρίζει ότι τα αυξανόμενα επίπεδα εμπορικής δραστηριότητας είναι μεν ευεργετικά για όλους τους ανθρώπους, ωστόσο απαιτούνται πιο αυστηρές ρυθμίσεις. Η Βρετανία θέλει να μεσολαβήσει για να υπάρξει διεθνής συναίνεση για υπεύθυνες συμπεριφορές στο διάστημα, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, προκειμένου να αναπτυχθούν πλαίσια αδειοδότησης και κανονισμών.
Από την πλευρά του ο Κόστεκ υποστηρίζει ότι τις επόμενες δεκαετίες θα αυξηθούν οι εξορύξεις, η έρευνα και τα ταξίδια σε χαμηλή γήινη τροχιά, στη σελήνη και στον Άρη, προκαλώντας μεγάλους κινδύνους για την ανθρώπινη ζωή. Ως εκ τούτου απαιτούνται παγκόσμιες συμφωνίες και όχι απλά εθνική κανονισμοί, ενώ οι νυν συμφωνίες είναι ανεπαρκείς. Στόχος των Βρετανών είναι να βελτιωθούν οι υπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές και να αναπτυχθούν τρόποι μείωσης του κινδύνου σύγκρουσης στο διάστημα. Ήδη, υπάρχει προηγούμενο διεθνών συμφωνιών για τα διεθνή αεροπορικά δρομολόγια.
Η θέσπιση κανονισμού επείγει, καθώς στα επόμενα 30 χρόνια δεν αποκλείεται ένα ταξίδι στο φεγγάρι να είναι οικονομικά προσιτό, παρόμοιο σήμερα με ένα σαφάρι ή μια παγκόσμια κρουαζιέρα.
Μία λύση για να αποφευχθεί ο κίνδυνος δορυφορικών συγκρούσεων, θα μπορούσε να είναι η χρήση ευρύτερου φάσματος τροχιών και κανονισμοί που θα απαιτούν την απομάκρυνση των δορυφόρων, όταν ολοκληρωθεί η διάρκεια ζωής τους, που ορίζεται μεταξύ πέντε και επτά ετών. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε την ώθηση του δορυφόρου στη Γη, για να καεί στην ατμόσφαιρα.