Πώς το Apple Pay αλλάζει το μοντέλο πληρωμών

Με δεδομένο ότι η Apple ξέρει καλύτερα από όλους να πακετάρει και να μοσχοπουλάει τεχνολογία, ακόμα και όταν δεν πρόκειται για κάτι τόσο νέο όσο με επευφημίες παρουσιάζεται, πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι μπορεί να πετύχει εκεί που σχεδόν όλοι οι άλλοι απέτυχαν μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερα όταν αναφέρονται στην αμερικανική αγορά, στην οποία πρωτίστως απευθύνεται η εταιρεία από το Κουπερτίνο της Καλιφόρνια –συμπτωματικά ή μη, η Κίνα δεν είναι τη φορά αυτή μέσα στη λίστα των μεγάλων αγορών όπου θα κυκλοφορήσουν πρώτα τα νέα iPhones, στις 19 Σεπτεμβρίου. Το iPhone 6 και το iPhone 6 Plus των 4,7 και 5,5 ιντσών σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες στην Ελλάδα αναμένονται στις αρχές Οκτωβρίου. Διαβάστε εδώ για τα νέα iPhones.

Κάποιοι θυμίζουν την ιστορία με τα smartphones, τα οποία προϋπήρχαν (σε σχεδόν πρωτόγονη μορφή) του iPhone, το οποίο όταν παρουσιάστηκε από τον Στιβ Τζομπς το 2007 στερούνταν υποτιθέμενων βασικών για την εποχή του χαρακτηριστικών. Εντούτοις ήταν αυτό που άναψε τη σπίθα, προκαλώντας την έκρηξη των έξυπνων φορητών συσκευών.



Ισως κάτι αντίστοιχο συμβεί στο εξής και με το λεγόμενο ψηφιακό πορτοφόλι. Η βασική τεχνολογία του Apple Pay δεν είναι επαναστατική. Υφίσταται εδώ και χρόνια και μάλιστα βασίζεται στο NFC, ένα πρωτόκολλο ασύρματης επικοινωνίας σε απόσταση χιλιοστών το οποίο η Apple επέμενε να αγνοεί μέχρι πέρσι. Κυρίως σε αυτό «πατάνε» οι ανέπαφες πληρωμές μέσω καρτών και smartphones. Πολλά παρόμοια προϊόντα έχουν λανσαριστεί τα τελευταία δυο χρόνια στην Ευρώπη, όπως πρόσφατα συνέβη και στην Ελλάδα από την Alpha Bank και τη Vodafone, σε συνεργασία με τη Visa, παρουσιάζοντας την εφαρμογή Tap ‘n Pay.

Στις ΗΠΑ η Google ήταν από τις πρώτες μεγάλες εταιρείες που επένδυσαν στο ψηφιακό πορτοφόλι. Ακολούθησαν φιλόδοξες startups (βλ. Square) και παραδοσιακές δυνάμεις των online πληρωμών (όπως η PayPal) που είδαν την ευκαιρία να αποκτήσουν μερίδιο και στις ηλεκτρονικές συναλλαγές σε φυσικό περιβάλλον. Εντούτοις καμία δεν κατάφερε να πείσει τον Αμερικανό καταναλωτή να αφήσει την κάρτα στο πορτοφόλι του και να χρησιμοποιήσει το κινητό του τηλέφωνο. Οι λόγοι αφορούν κυρίως στην (πολυδιαφημισμένη από την Apple) ευκολία χρήσης. Η μέθοδος του EMV chip και pin που κυριαρχεί στην Ευρώπη, περιορίζοντας σε ιστορικά χαμηλά τα επίπεδα της απάτης μέσω καρτών, έχει μικρότερη διείσδυση στην αμερικανική αγορά, όπου ακόμα σε πολλά σημεία ζητείται η υπογραφή ως διαδικασία πιστοποίησης του κατόχου. 

Αρα για τον καταναλωτή εκεί είναι πιο εύκολο να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το πλαστικό, από το να μπει στη διαδικασία εκμάθησης ενός νέου μοντέλου χρήσης, το οποίο προϋποθέτει σε αγορές από ένα ποσό και πάνω (στην Ελλάδα το όριο είναι 25 ευρώ) την πληκτρολόγηση τετραψήφιου pin.



Η εικόνα της αγοράς

Ετσι, ενώ στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια σημειώνεται ραγδαία αύξηση των σημείων αποδοχής ανέπαφων πληρωμών, με την τοποθέτηση συμβατών τερματικών (contactless POS terminals) στα καταστήματα - συνολικά έχουν ξεπεράσει προ πολλού το ένα εκατομμύριο και στην Ελλάδα υπολογίζονται ήδη σε περισσότερα από πέντε χιλιάδες – στις ΗΠΑ η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. 

Σημειώνεται δε, ότι μετά από χρόνια προσπαθειών, μόλις... 3,1 δισ. δολάρια για αγορές προήλθαν από κινητά τηλέφωνα πέρσι, σύμφωνα με την Javelin Strategy. Το ποσό αν και μετριέται σε δισ. είναι πολύ μικρό μπροστά στα 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια που δαπανώνται ετησίως σε αγορές στις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Η Apple λοιπόν σήμερα συνεργάζεται με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οργανισμούς διαχείρισης ηλεκτρονικών συναλλαγών και μεγάλες εμπορικές αλυσίδες υποσχόμενη να καταφέρει τη μετάβαση από το μετρητό και το πλαστικό στο κινητό. «To όραμα μας είναι να αντικαταστήσουμε αυτό», είπε ο Τιμ Κουκ, όταν στην οθόνη πίσω του εμφανίστηκε ένα παραφουσκωμένο πορτοφόλι. «Ολες οι προηγούμενες προσπάθειες πληρωμών μέσω φορητών συσκευών έχουν αποτύχει», συμπλήρωσε. Τη στιγμή εκείνη η μετοχή της Apple άρχισε ένα ενδοσυνεδριακό ράλι στη Νέα Υόρκη, αποτιμώντας τη θετική στάση των επενδυτών απέναντι στα σχέδια του. Ολοι προσδοκούν σε μακροπρόθεσμα οφέλη από την αποδοχή των ψηφιακών πορτοφολιών.



Ευκολία στην πράξη

Παράλληλα η Apple απευθύνεται στους καταναλωτές. Το μοντέλο που προτείνει μέσω του πορτοφολιού της είναι πιο εύχρηστο και ολοκληρωμένο. Συνδυάζει τη χρήση της αναγνώρισης του δακτυλικού αποτυπώματος που έχει ενσωματώσει ήδη από το iPhone 5S στα κινητά της τηλέφωνα, όπως και την αξιοποίηση του νέου Apple Watch. Ετσι ο κάτοχος των συσκευών της δεν θα έχει παρά να κρατήσει το νέο iPhone με το δάκτυλο του στο κεντρικό πλήκτρο μπροστά από ένα τερματικό ανέπαφων συναλλαγών για να ολοκλήρωση με πιστοποίηση της ταυτότητάς του μια πληρωμή ή να περάσει το χέρι του πάνω από το POS, πιέζοντας απλά δυο φορές το πλαϊνό πλήκτρο του ρολογιού της Apple προς επιβεβαίωση. Αυτή είναι η καινοτομία και η ευκολία στη χρήση που ευαγγελιζόταν ο Στιβ Τζομπς. Αυτή υπηρετεί μέχρι σήμερα η Apple.

Ακόμα, ανακοινώθηκε ότι το Apple Pay θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε online και in app αγορές και ίσως στο μέλλον σε απευθείας συναλλαγές. H καμπάνα χτύπησε για την PayPal και τη Square. H Apple ποντάρει και στα στοιχεία πληρωμών από περίπου 800 εκατομμύρια κάρτες στο iTunes και το App Store. Αν κάποιος σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το ψηφιακό της πορτοφόλι αλλά δεν θέλει να εισάγει τα στοιχεία κάποια άλλης κάρτας, θα μπορεί απλά και γρήγορα να συνδέσει με το Apple Pay αυτή που έχει ήδη καταχωρίσει στον λογαριασμό χρήσης των υπηρεσιών περιεχομένου της εταιρείας.

Αυτό πάντως που δεν φώναξε η Apple είναι ότι με το ειδικό ασφαλές τσιπ (secure element chip) των νέων iPhone, εκεί όπου θα αποθηκεύονται τα στοιχεία των καρτών μέσω της εφαρμογής Passbook, τα οποία θα μπορούν να εισάγονται ακόμα και φωτογραφίζοντας το πλαστικό, επιδιώκει τον ουσιαστικό έλεγχο των υπηρεσιών του ψηφιακού μας πορτοφολιού. Βεβαίως, η Apple υποστήριξε πως δεν θα έχει καμία πρόσβαση στα στοιχεία, ούτε στα δεδομένα των συναλλαγών και τίποτα από όλα αυτά δεν θα αποθηκεύεται στους servers της. Και αυτό δεν έχει κάποιος προφανή λόγο να το αμφισβητήσει. Ομως, στο που αυτά θα βρίσκονται αποθηκευμένα παίζεται το παιχνίδι μεταξύ κατασκευαστών, παρόχων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και τραπεζών. 

Επιστροφή στο μέλλον

Πρώτη η Samsung το 2013 στο MWC στη Βαρκελώνη σε συνεργασία με τη Visa είχε ανακοινώσει την τοποθέτηση σε πολλά από τα smartphones που κατασκευάζει ενός έξτρα τσιπ, προκειμένου να αποθηκεύονται τοπικά τα στοιχεία των καρτών. Το μοντέλο που πρότεινε δεν είχε προχωρήσει μέχρι σήμερα. Αντιθέτως οι περισσότερες εφαρμογές ψηφιακών πορτοφολιών χρησιμοποιούν την κάρτα SIM για την αποθήκευση των πολύτιμων στοιχείων. 

Σε αυτή την περίπτωση λόγο έχει και ο τηλεπικοινωνιακός πάροχος στον οποίο ανήκει η «δυο σε ένα» κάρτα. Τέλος, πολλές τράπεζες προωθούν το μοντέλο αποθήκευσης στο Cloud, μέσω του Host Card Emulation (HCE), δυνατότητα που η Google έχει ενσωματώσει ήδη στο λειτουργικό της σύστημα, με την έκδοση 4.4 του Android.

Τελευταία, αλλά σημαντική λεπτομέρεια που μένει να απαντηθεί και αφορά στην ομαλή εμπειρία χρήσης, είναι αν μέσω του Apple Pay θα μπορούν να γίνουν πληρωμές σε φυσικά σημεία αποδοχής ακόμα και αν το iPhone είναι σβηστό (γιατί τελείωσε η μπαταρία ή δεν το θέλει σε λειτουργία ο κάτοχος του), οπότε δεν θα μπορεί να επιβεβαιωθεί με το δακτυλικό αποτύπωμα ή το passcode η ταυτότητά του. Είναι μια δυνατότητα που έχουν οι εφαρμογές που βασίζονται στο SIM-based μοντέλο, αφού εκεί το τσιπάκι της κάρτας λειτουργεί όπως και στο πλαστικό, ενώ για λόγους ασφαλείας περιορίζεται ο αριθμός και το ύψος των πληρωμών που δεν απαιτούν pin.