Διάστημα: Επιστήμονες ανίχνευσαν νέα βαρυτικά κύματα

Οι επιστήμονες της αμερικανικής ερευνητικής κοινοπραξίας LIGO και της αντίστοιχης ευρωπαϊκής VIRGO ανακοίνωσαν τέσσερις νέες περιπτώσεις ανίχνευσης στη Γη βαρυτικών κυμάτων που προέρχονταν από κατακλυσμικά αστροφυσικά φαινόμενα στα βάθη του διαστήματος.

Από τότε που ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα το Σεπτέμβριο του 2015, έχουν έως τώρα επιβεβαιωθεί συνολικά 11 περιστατικά από τους επίγειους ανιχνευτές LIGO και VIRGO. Συγκεκριμένα πρόκειται για βαρυτικά κύματα («ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου που φθάνουν στον πλανήτη μας) που προήλθαν από δέκα συγκρούσεις και συγχωνεύσεις ανάμεσα σε μαύρες τρύπες, καθώς και μία ανάμεσα σε άστρα νετρονίων.

Μία από τις τέσσερις νέες ανιχνεύσεις κυμάτων (όλες από μαύρες τρύπες), με την ονομασία GW170729, που αρχικά είχε ανιχνευθεί στις 29 Ιουλίου 2017 και τώρα επιβεβαιώθηκε, είναι η πιο μακρινή και ισχυρή πηγή βαρυτικών κυμάτων που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Συνέβη πριν περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια ανάμεσα σε δύο μαύρες τρύπες με μάζα 50,6 και 34,3 ήλιων, που σχημάτισαν μια ενιαία μαύρη τρύπα με μάζα περίπου όσο 80 ήλιοι. Η υπόλοιπη ενέργεια -ισοδύναμη με σχεδόν πέντε ηλιακές μάζες- μετατράπηκε σε βαρυτική ακτινοβολία και έφθασε με μορφή κυμάτων ως τη Γη.

Οι άλλες τρεις νέες περιπτώσεις βαρυτικών κυμάτων που ανακοινώθηκαν τώρα και είχαν ανιχνευθεί αρχικά πέρυσι τον Αύγουστο, προερχόμενες όλες από τη συγχώνευση ζευγαριών μαύρων τρυπών, οδήγησαν σε νέες ενιαίες μαύρες τρύπες με μεγέθη 56 έως 66 φορές μεγαλύτερα του Ήλιου.

Ο νέος γύρων παρατηρήσεων για βαρυτικά κύματα θα ξεκινήσει στις αρχές του 2019 και αναμένονται νέες ανακαλύψεις, γεγονός που θα διευρύνει για τα καλά το νέο πεδίο της λεγόμενης αστρονομίας βαρυτικών κυμάτων, η οποία επιτρέπει στους αστρονόμους και αστροφυσικούς να αποκτούν πληροφορίες πέρα από τα συμβατικά τηλεσκόπια.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ