Ένα «μεθυστικό» ταξίδι στην πανέμορφη Νεμέα, μόλις μιάμιση ώρα από την Αθήνα

Μιάμιση ώρα από την Αθήνα,  μισή από την Κόρινθο, το  Λουτράκι και το Ναύπλιο, στη  μέση του πιο οργανωμένου και  ενιαίου αμπελώνα της Ελλάδας  και των Βαλκανίων, βρίσκεται  η Νεμέα, κωμόπολη του Νομού  Κορινθίας. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 370 μ. αμφιθεατρικά στις πλαγιές του βουνού Προφήτη Ηλία και αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα και έδρα του ομώνυμου Δήμου, με πληθυσμό 5.000 περίπου κατοίκους.

Η Νεμέα  έλαβε το όνομα της από την  ομώνυμη Νύμφη, κόρη του Ασωπού ποταμού που διασχίζει και ποτίζει ακόμη και σήμερα τον κάμπο και αμπελώνα της.

Μαζί με τις Αρχαίες Κλεωνές,  την Αρχαία Νεμέα, το Κούτσι, το Πετρί, τα Αηδόνια, το  Γαλατά, το Λεόντιο, τη Δάφνη  και το Καστράκι αποτελούν  την έδρα και την κύρια πηγή παραγωγής σταφυλιών της ποικιλίας «Αγιωργίτικο», από το οποίο παράγονται περίφημα κρασιά με κορυφαία τα κρασιά ονομασίας προελεύσεως (Π.Ο.Π.) ΝΕΜΕΑ.



Συνδέεται μυθολογικά με τον  πρώτο άθλο του Ηρακλή που  έπνιξε το λιοντάρι και με  τα Νέμεα που μαζί με τα Ίσθμια, Πύθια και τους γνωστότερους όλων Ολυμπιακούς, αποτελούσαν τον κύκλο των ιερών πανελληνίων αγώνων της αρχαιότητας. Οι αγώνες κατά την παράδοση καθιερώθηκαν προς τιμήν του θανόντος σε πολύ νεαρή ηλικία πρίγκηπα Οφέλτη και από το 573 π.Χ. ετελούντο με την πληρέστερη σειρά αγωνισμάτων, ανά διετία.

Η ιστορία της χάνεται στα  βάθη των αιώνων, αφού ευρήματα  που έχουν έρθει στο φως  δείχνουν ότι η περιοχή της  Νεμέας κατοικείται από τα  προϊστορικά χρόνια και συνδέεται με τον Φλιούντα, πόλη της Σπαρτιατικής συμμαχίας που κατά την διάρκεια των Πελοποννησιακών πολέμων ήταν τόπος συνάθροισης στρατευμάτων. Από το Φλιούντα οι Μυκηναίοι και οι Αργείοι, προμηθεύονταν για τα συμπόσια τους τον ονομαστό φλιάσιο οίνο.



Ευρήματα  δείχνουν ότι στην περιοχή εφαρμοζόταν η «ερυθρά οινοποίηση» αφού μέσα σε αγγεία βρέθηκαν κουκούτσια σταφυλιών, δείγμα ότι είχαν υποστεί επεξεργασία αντίστοιχη της σύγχρονης μεθόδου.



Το  γεγονός ότι για χιλιετίες οι κάτοικοι της περιοχής, καλλιεργούν το ίδιο προϊόν κατά τη διάρκεια διαφόρων ιστορικών περιόδων που χαρακτηρίζονται από μεγάλες μετακινήσεις και έντονες συγκρούσεις, δείχνει ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα παρήγαγε κερδοφορία και δημιουργούσε σεβασμό ακόμη και στους κατακτητές ή τους πρόσκαιρους εισβολείς.

Οι πρώτοι περιηγητές εντυπωσιάζονται από τα ερείπια του ναού του Δία (από το 330 π.Χ. περίπου) στην κοιλάδα της Αρχαίας Νεμέας που παραμένουν σιωπηλά μέχρι τον ερχομό του Στέφανου Μίλλερ, καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ Καλιφόρνιας, που ανασκάπτει την περιοχή και αποκαλύπτει το αρχαίο στάδιο με το αποδυτήριο και τη θολωτή δίοδο – άριστο δείγμα αρχιτεκτονικής του είδους – και πλήθος άλλα ευρήματα, που εκτίθενται στο σύγχρονο μουσείο που κατασκευάστηκε με χρήματα κυρίως Αμερικανών χορηγών. Παράλληλα δημιουργείται οργανωμένο αρχαιολογικό πάρκο που διατηρείται καθαρό και περιποιημένο κυρίως χάριν της φροντίδας του κ. Μίλλερ και των διαδόχων του, αποτελεί δε παράδειγμα ορθής διαχείρισης τέτοιων τόπων.



Στα  Αηδόνια υπάρχει το Μυκηναϊκό νεκροταφείο, που έγινε γνωστό από τη σύλησή του από αρχαιοκάπηλους και την προσπάθειά του να πωλήσουν τον «θησαυρό των Αηδονιών» που επαναπατρίσθηκε και εκτίθεται σε ιδιαίτερη αίθουσα του μουσείου της Αρχαίας Νεμέας, όπου υπάρχουν ευρήματα από διάφορες περιοχές.

Η Νεμέα στη σύγχρονη ιστορία δεσπόζει στην προετοιμασία και εξέλιξη της μάχης των Δερβενακίων κατά την Επανάσταση  του 1821, όσο και παλαιότερα σαν θρησκευτικό κέντρο σύμφωνα με ευρήματα στο λόφο του Πολυφέγγους, στην είσοδο της πόλης όπου είναι κτισμένο το Μοναστήρι της « Παναγίας του βράχου» που η ιστορία του συνδέεται με την παλαιότερη και πολυθρύλητη Μονή και Επισκοπή Πολυφέγγους, κτισμένη τουλάχιστον το 1633 – σύμφωνα με την σφραγίδα της – με περίφημες τοιχογραφίες και εικόνες, που γιορτάζεται το Δεκαπενταύγουστο κάθε χρόνο.

Στην άλλη είσοδο της πόλης, προς την πλευρά της Στυμφαλίας βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Υπολογίζεται ότι είναι κτίσμα του 14ου ή 15ου αιώνα, πετρόκτιστο βυζαντινού ρυθμού. Διαθέτει πολυγωνικό τρούλο και στο εσωτερικό του διατηρούνται πολεμίστρες, δείγμα πως στα ταραγμένα χρόνια της τουρκοκρατίας ο ναός υπήρξε σταθμός κλεφτών. Το δάπεδο του ναού είναι πέτρινο όπως και το τέμπλο του ιερού. Το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου ήταν μετόχι του ομώνυμου μοναστηριού του Φενεού, από όπου πήρε την ονομασία του ο αρχικός οικισμός που αναπτύχθηκε γύρω του : «Άη Γιώργης της Νεμέας», όπως και η κυρίαρχη ποικιλία σταφυλιών «Αγιωργίτικο».

Ο αμπελώνας  έχει έκταση περίπου 27.000 στρέμματα  και εκτείνεται στο λεκανοπέδιο  και τις πλαγιές των γύρω λόφων. Δεκάδες οινοποιεία και πατητήρια δραστηριοποιούνται και παράγουν οίνους ΠΟΠ και κοινούς, άριστης ποιότητας. Ορισμένα απ’ αυτά είναι επισκέψιμα.

Το  αγιωργίτικο  (ή μαύρο Νεμέας) είναι μία ποικιλία  προσφιλής στους οινοπαραγωγούς και καταναλωτές. Στον οινοποιό προσφέρει μεγάλες δυνατότητες ευελιξίας. Ανάλογα με την προέλευσή του (πεδινό, ημιορεινό, ορεινό) το αγιωργίτικο σταφύλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ευρύτατης γκάμας κρασιών: από αρωματικά ροζέ μέχρι κόκκινα. Η περιοχή πάντως είναι περισσότερο γνωστή για τα σχετικά ελαφρά, φρουκτώδη και ευκολόπιοτα ξηρά κόκκινα κρασιά της, όσο και τα στιβαρά κόκκινα, που απαιτούν πολυετή παλαίωση σε βαρέλια και μέσα στη φιάλη προτού καταναλωθούν. Είναι φιλικά και ζεστά με βελούδινη υφή και άφθονα αρώματα μπαχαρικών και ξηρών καρπών που τα κάνουν να ταιριάζουν με όλα σχεδόν τα μαγειρευτά πιάτα της κλασικής ελληνικής κουζίνας.

Τα Νεμεάτικα κρασιά  διαπρέπουν στις γευσιγνωσίες  και τους διεθνείς διαγωνισμούς, με αποτέλεσμα να αποτελούν μαζί με το «ξινόμαυρο» της Μακεδονίας, μία από τις δύο στρατηγικές ποικιλίες για την είσοδο της χώρας μας στις διεθνείς αγορές.  

Δεν είναι όμως  το Αγιωργίτικο το μοναδικό  προϊόν της περιοχής. Κορινθιακή σταφίδα, σουλτανίνα, ελαιόλαδο και ελιές άριστης ποιότητας συμπληρώνουν το τοπικό εισόδημα.

Λίγοι γνωρίζουν  ότι στην περιοχή της Νεμέας  δραστηριοποιούνται αρχαιολογικές σχολές, με προεξάρχουσα την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και το κέντρο ΝΕΜΕΑ για την Κλασική Αρχαιολογία, που παράγουν αξιόλογο ανασκαφικό έργο και εξελίσσουν την αναστήλωση του ναού του Δία.

Σ’ απόσταση 6 χλμ.  από τη Νεμέα βρίσκεται το  Κέντρο Δορυφορικών Επικοινωνιών  που είναι επισκέψιμο.

Τα  καλοκαίρια  και τις αρχές φθινοπώρου πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων και πανηγυριών καθιστούν την περιοχή ελκυστικό προορισμό. Αναφέρουμε τις «Μεγάλες Ημέρες της Νεμέας» που σηματοδοτούν την έναρξη του τρύγου του Αγιωργίτικου, τον Αγιωργίτικο δρόμο και στις γειτονικές Αρχαίες Κλεωνές το φεστιβάλ του Green Theater και τη γιορτή Κορινθιακής Σταφίδας.

Ο «Σύλλογος για την  Αναβίωση των Νέμεων Αγώνων», υπό την προεδρία του κ. Στέφεν Μίλλερ, διοργανώνει κάθε τέσσερα χρόνια την σχετική εκδήλωση, με πλήθος διεθνών συμμετοχών. Η επόμενη έχει προγραμματισθεί για τον Ιούνιο 2016. Η Νεμέα διαθέτει μικρό ξενοδοχείο και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Οι αποστάσεις από άλλες τοποθεσίες είναι:

-  Κόρινθο: 34 χλμ.

-  Αθήνα:  110 χλμ.

-  Ναύπλιο 41 χλμ.

-  Άργος:    29 χλμ.