Πόσο καλό μας κάνει το αντηλιακό; Τελευταίες έρευνες ανίχνευσαν επιθετικά χημικά για το δέρμα μας

Μπορεί να μας σώζει από τον καρκίνο του δέρματος, αλλά μήπως είναι η αιτία για άλλου είδους καρκίνο; Αυτό πραγματεύονται οι έρευνες που δημοσιεύονται τον τελευταίο καιρό, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι στην πραγματικότητα το αντηλιακό δεν είναι σύμμαχος της υγείας μας.

Συγκεκριμένα μια μικρή μελέτη του FDA που δημοσιεύθηκε στο JAMA το 2020, διαπίστωσε ότι ο οργανισμός απορροφά ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα ορισμένων δραστικών συστατικών που είναι κοινά στα χημικά αντηλιακά. Τα συστατικά αυτά είναι η αβοβενζόνη, η οξυβενζόνη, το οκτοκρυλένιο, η ομοσαλάτη, η οκτισαλάτη και η οκτινοξάτη. Το ζήτημα που εγείρεται έγκειται στο κατά πόσο αυτά τα συστατικά που απορροφώνται και εισχωρούν στη ροή του αίματός μας, είναι πράγματι καρκινογόνα.

Τα αντηλιακά προκαλούν πράγματι καρκίνο;

Σε ένα βίντεο της Vogue που έγινε trending σε πολύ λίγες ώρες, η Gwyneth Paltrow, η «βασίλισσα του wellbeing» - τουλάχιστον όπως εκείνη θέλει να ισχυρίζεται - κατήγγειλε πολλές εταιρείες αντηλιακών για χρήση σκληρών χημικών στα προϊόντα τους. Η ισχυρισμοί της περιέχουν ένα ποσοστό αλήθειας.

Τόσο η έρευνα που προαναφέρθηκε, όσο και το γεγονός ότι το 2021 πολλά αντηλιακά σε μορφή σπρέι και προϊόντα για μετά τον ήλιο, που διατίθενται στις ΗΠΑ, ανακλήθηκαν επειδή περιείχαν βενζόλιο, μια χημική ουσία γνωστή για τη δυνατότητά της να προκαλέσει καρκίνο, αποδεικνύουν μια όχι και τόσο αθώα πλευρά του αντηλιακού.

Στη μελέτη του FDA τα ευρήματα αυτά είναι αρκετά σημαντικά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και οι τέσσερις επιβλαβείς χημικές ουσίες βρέθηκαν στο αίμα των συμμετεχόντων μέσα σε διάστημα μόλις λίγων ωρών. Μετά από τέσσερις ημέρες, τα επίπεδα αυτών των χημικών ουσιών ξεπέρασαν τις κατευθυντήριες γραμμές του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA).

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης, ότι οποιαδήποτε ανιχνεύσιμα επίπεδα βενζολίου σε αντηλιακά μέχρι 2 μέρη ανά εκατομμύριο, ήταν προβληματικά. Η μακροχρόνια έκθεση στο βενζόλιο μπορεί να μειώσει την ικανότητα του οργανισμού μας να καταπολεμά τις λοιμώξεις και να οδηγήσει σε προβλήματα γονιμότητας, αναιμία και λευχαιμία.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) αναφέρουν ότι το βενζόλιο χρησιμοποιείται συνήθως για βιομηχανικούς σκοπούς, όπως στην κατασκευή πλαστικών, καουτσούκ, φυτοφαρμάκων και άλλων. Και βρίσκεται φυσικά στο φυσικό αέριο, στο αργό πετρέλαιο και στον καπνό του τσιγάρου.

Ωτσόσο, εκτοτε, ο FDA έχει επικαιροποιήσει τις οδηγίες του σχετικά με τη χρήση της ουσίας αυτής στα αντηλιακά προϊόντα, ενώ η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, για να κατανοηθεί πλήρως αν το βενζόλιο απορροφάται από το δέρμα μας, αλλά και πόση ποσότητά του μπορεί να βλάψει κάποιον.

Το κυριότερο συστατικό που προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς, ωστόσο, είναι η οξυβενζόνη, η οποία χρησιμοποιείται σε ορισμένα χημικά αντηλιακά. Η ανησυχία πυροδοτήθηκε από μελέτες που διαπίστωσαν ότι η οξυβενζόνη προκαλεί ορμονικές διαταραχές. Ωστόσο, τα πειράματα που διεξάχθηκαν ήταν σε εργαστηριακούς αρουραίους, οι οποίοι έτρωγαν την ουσία, δεν την εφάρμοζαν στο δέρμα τους. Οι ερευνητές έτσι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα χρειαζόταν σχεδόν 300 χρόνια χρήσης αντηλιακού στο δέρμα μας για να πλησιάσουμε την επιβλαβή δόση με την οποία ταΐστηκαν τα πειραματόζωα.

Γιατί χρειαζόμαστε το αντηλιακό;

Όλες οι υπάρχουσες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη του αντηλιακού υπερτερούν κατά πολύ των πιθανών βλαβών, ωστόσο η δυσπιστία αυξάνεται -μόλις το 55% των ενηλίκων της Αυστραλίας, ενός από τους πληθυσμούς που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο στη Γη, πιστεύουν ότι το αντηλιακό είναι ασφαλές για καθημερινή χρήση. Αυτή η επιφυλακτικότητα σήμαινε ότι πέρυσι, πολλοί στράφηκαν σε διαδικτυακές συνταγές για να δημιουργήσουν τις δικές τους, εντελώς αναποτελεσματικές εκδοχές στο σπίτι.

Η δυσπιστία απέχει πολύ από το να είναι το μόνο πρόβλημα. Πολλοί άνθρωποι που χρησιμοποιούν αντηλιακό δεν καταλαβαίνουν καν πώς λειτουργεί - ή ακόμη και αν καταλαβαίνουν, συχνά δεν το χρησιμοποιούν σωστά. Ακόμη και η επιστήμη δυσκολεύεται να διατυπώσει πόσο αποτελεσματικό είναι το αντηλιακό. Αυτό είναι ένα αρκετά μεγάλο πρόβλημα δημοσίων σχέσεων για κάτι που είναι ουσιαστικά μια αντικαρκινική παρέμβαση. Και πρέπει να διορθωθεί - διότι καθώς το κλίμα θερμαίνεται, μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού θα χρειάζεται όλο και περισσότερο προστασία από τον ήλιο.

Ενώ λοιπόν οι ερευνητές εξακολουθούν να ερευνούν αν το αντηλιακό εμπεριέχει κινδύνους, αυτό που σίγουρα γνωρίζουν είναι ότι ο ήλιος ενέχει αποδεδειγμένα περισσότερους. Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για την περιστασιακή ή παρατεταμένη, υψηλής ή μέτριας έντασης έκθεσης στον ήλιο και οι δύο καταστάσεις μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα του δέρματός μας και να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.

Συγκεκριμένα, το μελάνωμα αποτελεί τον πιο θανατηφόρο από όλους τους τύπους καρκίνου του δέρματος. Από την άλλη πλευρά, μια ζωή έκθεσης στον ήλιο επιτρέπει σε ένα άτομο να αναπτύξει άλλους τύπους καρκίνου του δέρματος, όπως το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα.

Οι μη μελανωματικοί καρκίνοι, ενώ συνήθως δεν απειλούν τη ζωή, μπορούν να προκαλέσουν σημαντική παραμόρφωση, ειδικά όταν πρόκειται για καρκίνο του δέρματος στο πρόσωπο. Η θεραπεία για τον καρκίνο του δέρματος συχνά περιλαμβάνει την αφαίρεση της βλάβης με χειρουργική εκτομή, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει βήματα όπως η χημειοθεραπεία και η ακτινοβολία.

Παραμένοντας ασφαλείς

Για να παραμείνετε ασφαλείς φροντίστε να εφαρμόζετε πάντα αντηλιακό όταν βρίσκεστε έξω στο άμεσο ηλιακό φως. Μέχρι να γίνουν γνωστά περισσότερα για το πώς μας επηρεάζουν οι χημικές ουσίες όπως το βενζόλιο, είναι καλύτερο να αποφεύγετε τα αντηλιακά σπρέι ή αεροζόλ. Είναι καλύτερο να προτιμάτε αντηλιακά με βάση τα ορυκτά, ή αλλιώς φυσικά αντηλιακά, που περιέχουν συστατικά όπως το διοξείδιο του τιτανίου ή το οξείδιο του ψευδαργύρου.

Συνίσταται επίσης να χρησιμοποιείτε μια φόρμουλα ηλιοπροστασίας που να έχει προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στην προστασία σας από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου, όπως το να φοράτε ρούχα με UPF και να αποφεύγετε τις ώρες αιχμής της υπεριώδους ακτινοβολίας μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ.