Ο ΠΟΥ υιοθετεί μια ελάχιστη διάρκεια 150 λεπτών μέτριας έντασης, ή 75 λεπτών έντονης άσκησης εβδομαδιαίως για την μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνητότητας
Γράφει ο διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Σταυρουλάκης*
Στην ταινία του Woody Allen «Το Φεστιβάλ του Ρίφκιν» (Rifkin's Festival) ο Άδης εμφανίζεται μασκοφόρος στο όραμά του, μάλλον ώριμου στην ηλικία, πρωταγωνιστή και τον συμβουλεύει φιλικά να γυμνάζεται, όχι με ιδιαίτερη ένταση, αλλά καθημερινά, έτσι ώστε να αποφύγει την οριστική επόμενη συνάντησή τους.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή η «εσωτερική πληροφόρηση» σε ότι αφορά ζητήματα θνητότητας είναι εναρμονισμένη με τα ευρήματα ορισμένων μελετών που έχουν δείξει ότι κάποια από τα καρδιαγγειακά συμβάντα που πυροδοτούνται από την άσκηση παρουσιάζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε άτομα που υποβάλλουν τον εαυτό τους σε πρωτόγνωρη ποσότητα, ή ένταση (ή και τα δύο) άσκησης, χωρίς να έχουν επαρκές προηγούμενο ιστορικό εκγύμνασης.
Ερωτηματικά υπήρχαν μέχρι πρόσφατα και σε σχέση με την ασφάλεια, αλλά και την αποτελεσματικότητα της τακτικής, σύμφωνα με την οποία αρκετά άτομα τα οποία δυσκολεύονται να βρουν χρόνο για άσκηση μέσα στην εβδομάδα, πιεσμένα από τους εξαντλητικούς ρυθμούς της καθημερινότητας, αναγκαστικά συσσωρεύουν μεγάλο όγκο άσκησης σε ιδιαίτερα σύντομο χρονικό διάστημα, όπως πχ το Σαββατοκύριακο, οι λεγόμενοι weekend warriors, όπως χαρακτηριστικά περιγράφονται στην αγγλική ορολογία.
Τι λέει ο ΠΟΥ για τη σωματική άσκηση
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υιοθετεί μια ελάχιστη διάρκεια 150 λεπτών μέτριας έντασης, ή 75 λεπτών έντονης άσκησης εβδομαδιαίως για την μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνητότητας, χωρίς όμως να είναι σαφές ποιος είναι ο βέλτιστος συνδυασμός συχνότητας, έντασης και διάρκειας άσκησης.
Πρόσφατη μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο ανέλυσε στοιχεία από παρακολούθηση 90.000 περίπου ατόμων για 6 έτη και έδειξε ότι, τόσο η φυσική δραστηριότητα η οποία είναι διαμοιρασμένη σε όλη την εβδομάδα, όσο και αυτή που συγκεντρώνεται σε δύο ημέρες, μπορούν να επιφέρουν ισοδύναμη μείωση της επίπτωσης εμφράγματος μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου, κολπικής μαρμαρυγής και καρδιακής ανεπάρκειας.
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι ο κίνδυνος καρδιαγγειακού συμβάντος ήταν 27% μικρότερος στους ασκούμενους μόνο για 2 ημέρες και 35% μικρότερος σε αυτούς που ασκούνται περισσότερες ημέρες, σε σύγκριση με την έλλειψη οποιασδήποτε φυσικής δραστηριότητας, αρκεί να εκπληρώνεται η βασική συνθήκη της διάρκειας άσκησης μεγαλύτερης των 150 λεπτών εβδομαδιαίως.
Φαίνεται δηλαδή, ότι αυτό που τελικά έχει σημασία είναι μάλλον ο όγκος και όχι η χρονική κατανομή, υποσημαίνοντας την ευελιξία με την οποία πρέπει να σχεδιάζεται η φυσική δραστηριότητα με στόχο τη βελτίωση της υγείας. Η ευελιξία αυτή δεν πρέπει να περιορίζεται στην χρονική κατανομή της άσκησης, η οποία εξετάσθηκε σε αυτήν την μελέτη, αλλά και σε αρκετές άλλες πτυχές, όπως το είδος της.
Άλλωστε, παρότι το μεγαλύτερο καρδιαγγειακό όφελος από την άσκηση φαίνεται να προκύπτει σε ποσότητες 3-5 φορές μεγαλύτερες από τις ελάχιστες που προτείνουν οι οδηγίες, ευνοϊκές επιδράσεις έχουν καταγραφεί και με αρκετά μικρότερη χρονική διάρκεια φυσικής δραστηριότητας, υποσημαίνοντας ότι κάθε λεπτό μετράει.
Ο ασφυκτικός ρυθμός της καθημερινότητας δεν αποτελεί δικαιολογία για αποχή, αλλά μάλλον επιπρόσθετο κίνητρο για ενεργότερη συμμετοχή στις απολαβές της άσκησης, χωρίς μάλιστα να είναι βέβαιο ότι οι σωματικές, και όχι οι ψυχικές, αποτελούν τις σημαντικότερες.
*Ποιος είναι ο Γιώργος Σταυρουλάκης
Ο Γιώργος Σταυρουλάκης αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύτηκε στην Καρδιολογική Κλινική του Λαϊκού Νοσοκομείου όπου και στη συνέχεια εργάσθηκε ως επιστημονικός συνεργάτης. Aπέκτησε τον τίτλο του διδάκτορος του Πανεπιστημίου Αθηνών με αντικείμενο την ενδοθηλιακή λειτουργία σε ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση, υπό την εποπτεία του Καθηγητή κ. Μουτσόπουλου. Ιδιαίτερη ενασχόληση με την Καρδιολογία του αθλητισμού (sports cardiology) μετά από εξειδίκευση στο St George’s Hospital, University of London. Έχει συμμετάσχει στην εκπόνηση πολλών δημοσιευμένων εργασιών σε διεθνή περιοδικά.