Σκλήρυνση κατά πλάκας: Η βιταμίνη D βοηθά στην καταπολέμησή της

Η «βιταμίνη του ήλιου» D μπορεί να παίξει θετικό ρόλο στη μάχη εναντίον της σκλήρυνσης κατά πλάκας, καθώς φαίνεται να μπλοκάρει τα αυτοκαταστροφικά ανοσοποιητικά κύτταρα, έτσι ώστε αυτά να μην «μεταναστεύουν» πλέον στο κεντρικό σύστημα, επιδεινώνοντας τη νόσο. Αυτό δείχνει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που έγινε σε πειραματόζωα και επιβεβαιώνει προηγούμενες μελέτες ότι πιθανώς η βιταμίνη D μπορεί είτε να εμποδίσει, είτε να μετριάσει τα συμπτώματα της νευροεκφυλιστικής πάθησης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια νευρολογίας Αν Γκόκε της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), έκαναν πειράματα με ποντίκια που είχαν μια πάθηση παρεμφερή με την πολλαπλή σκλήρυνση (ή σκλήρυνση κατά πλάκας) και στα οποία δόθηκαν μεγάλες δόσεις της εν λόγω βιταμίνης.

Όπως διαπιστώθηκε, αυτό προστάτεψε τα τρωκτικά από την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου. Τα ζώα συνέχιζαν να έχουν μεγάλες ποσότητες ανοσοποιητικών κυττάρων Τ στο αίμα τους, πολύ λίγα τέτοια κύτταρα υπήρχαν όμως στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό τους, πράγμα που δρα προστατευτικά, καθώς αυτές ακριβώς είναι οι περιοχές όπου θα μπορούσαν να κάνουν την μεγαλύτερη ζημιά στον οργανισμό.

Όπως είπε η Αν Γκόκε, η βιταμίνη D «ωθεί» τα κύτταρα Τ του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία στρέφονται ενάντια στα νευρικά κύτταρα του ίδιου του οργανισμού, να παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος, αντί να καταλήγουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκεφαλονωτιαίο).

Οι πρώτες υποψίες των γιατρών ότι η συγκεκριμένη βιταμίνη μπορεί να έχει ευεργετικό ρόλο, εμφανίστηκαν όταν παρατηρήθηκε πως η σκλήρυνση είναι συνηθέστερη στις χώρες με μικρή ηλιοφάνεια, καθώς ο ήλιος αποτελεί φυσική πηγή της D. Όσο μακρύτερα από τον Ισημερινό και τους τροπικούς είναι μια χώρα, τόσα περισσότερα περιστατικά σκλήρυνσης εμφανίζει ο πληθυσμός της.

Ήδη διάφορες κλινικές δοκιμές με διατροφικά συμπληρώματα βιταμίνης D βρίσκονται σε εξέλιξη σε ασθενείς με σκλήρυνση, για να ελεγχθεί η δράση τους σε βάθος χρόνου. Προς το παρόν, κανείς δεν είναι σίγουρος αν η βιταμίνη αυτή πράγματι θα παρεμποδίσει ή θα επιβραδύνει την πρόοδο της νόσου στους ανθρώπους.

Η Αν Γκόκε εμφανίστηκε πάντως αισιόδοξη: «Αν είμαστε σωστοί και μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τον φυσικό προστατευτικό μηχανισμό της Μητέρας Φύσης, τότε μια προσέγγιση σαν αυτήν μπορεί να αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική και πιο ασφαλής σε σχέση με τα υπάρχοντα φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση».

Όμως, παράλληλα, η ίδια παραδέχτηκε ότι, όπως φάνηκε στα πειραματόζωα, η προστατευτική ανοσοκατασταλτική δράση εξαφανίζεται σχεδόν αμέσως μόλις σταματά η χορήγηση της βιταμίνης D, με συνέπεια τα συμπτώματα της νόσου να επανεμφανίζονται πολύ γρήγορα. Από την άλλη, όπως επεσήμανε ο συνεργάτης της καθηγητής νευρολογίας Πίτερ Καλαμπρέζι του ίδιου πανεπιστημίου, «μπορεί να είναι μια ασφαλής θεραπεία, όμως παρόλα αυτά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τη βιταμίνη D, επειδή δεν είναι απλώς μια βιταμίνη, αλλά στην πραγματικότητα μία ορμόνη».

Η σκλήρυνση είναι μια αυτοάνοση διαταραχή, που προκαλείται όταν η ίδια η φυσική άμυνα του οργανισμού, το ανοσοποιητικό σύστημα με τα κύτταρά του, επιτίθεται στα νευρικά κύτταρα, καταστρέφοντας την μυελίνη, το προστατευτικό - μονωτικό περίβλημά τους, το οποίο βοηθά να μεταδίδονται σωστά τα ηλεκτρικά - νευρικά σήματα που ελέγχουν τις κινήσεις, την ομιλία και άλλες σωματικές λειτουργίες. Η καταστροφή αυτή έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση διαφόρων συμπτωμάτων -ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης- από μουδιάσματα στα άκρα και σωματική εξασθένηση έως απώλεια όρασης και παράλυση. Η πάθηση πλήττει συνήθως ανθρώπους 20 έως 50 ετών, με συχνότητα σχεδόν τριπλάσια στις γυναίκες από ό,τι τους άνδρες.