Οι Ελληνίδες καπνίζουν περισσότερο από τους Ελληνες

Καπνίζουν από ευχαρίστηση, από ψυχολογική ανάγκη ή από συνήθεια. Άρχισαν το κάπνισμα «παρασυρμένοι από φίλους», «για να είμαι στη μόδα» ή τυχαία. Λένε ότι θα το «έκοβαν» λόγω ασθένειας, μετά από ιατρική σύσταση αλλά κυρίως επειδή «θα ήταν δική μου εσωτερική απόφαση». Πάντως, τα απαγορευτικά μέτρα του υπουργείου Υγείας τους άφησαν παγερά αδιάφορους να απολαμβάνουν με την ίδια θέρμη μια ακόμη... τζούρα από το τσιγάρο τους. Πρόκειται για ορισμένα από τα ευρήματα μεγάλης έρευνας με θέμα το προφίλ των Ελλήνων καπνιστών που διεξήγαγε η αστική μη κερδοσκοπική εταιρία ΑΚΟΣ που δραστηριοποιείται στην πρόληψη του καρκίνου.
 
«Η ανεκτική στάση της κοινωνίας έναντι των καπνιστών μποϋκοτάρει τον αγώνα κατά του  καπνίσματος. Οι Έλληνες καπνιστές απολαμβάνουν της κοινωνικής ανοχής, αν και με την επιλογή τους βλάπτουν τους γύρω τους. Οι μη καπνιστές, πάλι, στην πλειοψηφία τους είναι ανεκτικοί με τους καπνιστές, ίσως επειδή γαλουχήθηκαν με την αντίληψη ότι το κάπνισμα είναι κάτι αυτονόητο» δήλωσε κατά την παρουσίαση της μελέτης την Τετάρτη η πρόεδρος της ΑΚΟΣ, Δρ Δέσποινα Κατσώχη.
 
Σύμφωνα με τον καθηγητή Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας κ. Γιώργο Χρούσσο, το τσιγάρο αποδεικνύεται ο καλύτερος «φίλος» του καρκίνου των πνευμόνων. «Μπορεί το μεγαλύτερο ποσοστό νεοπλασιών για τις γυναίκες να αφορά στον καρκίνο του μαστού και για τους άνδρες στον καρκίνο του προστάτη ωστόσο το μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας εμφανίζει ο καρκίνος του πνεύμονα» επισήμανε ο κ. Χρούσσος.
 
Η σχέση των Ελλήνων με το τσιγάρο
 
Από τα 1.618 άτομα ηλικίας 25 έως 65 χρόνων που συμμετείχαν στην έρευνα, που διενεργήθηκε διαδικτυακά  με αστάθμητο τυχαίο δείγμα και  τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου, το 40,11% ήταν καπνιστές, το 38,26% μη καπνιστές και το 21,63% πρώην καπνιστές.  Και στις τρεις κατηγορίες το ποσοστό των ανδρών κυμαίνεται από 30% έως 36%  και των γυναικών από 53% έως 59%. Υπάρχει ένα ποσοστό που δεν δηλώνει  φύλο ενώ το 12% δεν δηλώνει ηλικία.
 
Στο ερώτημα «γιατί αρχίσατε το κάπνισμα;»  άνδρες (σε ποσοστό 57%) και γυναίκες  (σε ποσοστό 28,6%) προτάσσουν το επιχείρημα ότι παρασύρθηκαν από το φιλικό τους περιβάλλον. Ποσοστό  17% των ανδρών και 16,1% των γυναικών απάντησαν ότι άρχισαν να καπνίζουν λόγω μόδας. Στην ίδια ερώτηση ως πιθανοί λόγοι έναρξης του καπνίσματος αναφέρονται οι συναισθηματικοί, σε υψηλό ποσοστό από τις γυναίκες (23,7%)  ενώ οι άνδρες συγκεντρώνουν μόλις έναν 7,5%.  Ένα ποσοστό 33,5%  στις γυναίκες-20% αντίστοιχα στους άνδρες- δηλώνει ότι άρχισε το κάπνισμα τυχαία. Όποια όμως και να είναι η συνθήκη κάτω από την οποία αρχίζει το κάπνισμα, μοιραία καταλήγει σε εθισμό. 

 
Γιατί καπνίζουν οι Έλληνες
 
Ο σημαντικότερος λόγος που τα δύο φύλα εξακολουθούν να καπνίζουν είναι η ευχαρίστηση  (36,5%  των ανδρών του δείγματος και 34,3% των γυναικών). Ένα μεγάλο ποσοστό των ανδρών που αγγίζει το 25% ( γυναίκες μόλις 12% ) αναγνωρίζει ότι καπνίζει λόγω εξάρτησης σε αντίθεση με τις γυναίκες  που προτάσσουν την ψυχολογική ανάγκη (16,6%) με μόνο το 6,5% των ανδρών να κάνουν αντίστοιχη επιλογή.  Σημαντικό ποσοστό γυναικών (20,7%) αλλά και ανδρών(16%)  το αποδίδει στη συνήθεια.
 
Ως σημαντικότερο κίνητρο για τη διακοπή του καπνίσματος οι Έλληνες αναφέρουν την εσωτερική απόφαση - οι γυναίκες σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό (50,4%) απ’ ότι οι άνδρες (25,5%).  Σημαντικό ποσοστό των ανδρών που ερωτήθηκαν θα διέκοπταν το κάπνισμα λόγω ασθένειας (35,5%) ή κατόπιν ιατρικής συμβουλής (27%)  με τις γυναίκες να συγκεντρώνουν αντίστοιχα (27,5%  και 13,9%) 
 
Οι γυναίκες θεωρούν ότι είναι θέμα εσωτερικής απόφασης το να το διακόψουν το κάπνισμα ενώ οι άνδρες επιλέγουν ως λόγο διακοπής την ασθένεια ή την ιατρική συμβουλή. Πάντως, οι πρώην καπνιστές ανέφεραν ως λόγο διακοπής σε συντριπτικό ποσοστό την ιατρική συμβουλή (45,7%) ενώ μόνο το 11,4% των ερωτηθέντων διέκοψε το κάπνισμα από εσωτερική απόφαση που έλαβε.
 
Γιατί δεν «κόβουν» το τσιγάρο
 
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας  το 1/3 των καπνιστών δεν έκανε ποτέ προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος, 4 στους 10 έκαναν μία έως δύο προσπάθειες ενώ πάνω από 3 προσπάθειες έκανε το 15,5% των γυναικών της έρευνας και το 19,5% των ανδρών. 
 
Σε ό,τι αφορά στη διακοπή του καπνίσματος η Δρ Κατσώχη επισήμανε ότι «ατομική προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος χωρίς στήριξη επιτυγχάνει μόνο σε ποσοστό 3%, ενώ με τη βοήθεια ειδικών κέντρων αγγίζει το 70%. Με δεδομένο όμως ότι η διακοπή καπνίσματος είναι θεραπεία, χρειαζόμαστε περισσότερα  κέντρα διακοπής καπνίσματος, προσιτά σε όλους και ει δυνατόν, δωρεάν».
 
Ανεκτικοί οι μη καπνιστές
 
Αξιοσημείωτη στάση ανοχής απέναντι στους καπνιστές και τη βλαβερή τους συνήθεια έχει το 41,8% όσων δεν καπνίζουν και το 58% των πρώην καπνιστών.

Οι μη καπνιστές αναφέρουν ως λόγους που δεν άρχισαν το κάπνισμα, ότι τους ενδιαφέρει η υγεία τους (40%) ενώ αναφέρουν ακόμη  την απωθητική μυρωδιά (35,2%) , τις συμβουλές σχολείου και γονέων (16%) και την ενασχόληση με τον αθλητισμό (10%). Τέλος, το 70% των καπνιστών που συμμετείχαν στην έρευνα δεν επηρεάστηκαν από τις απαγορεύσεις του υπουργείου Υγείας.