Μηνιγγίτιδα Β: Μια ύπουλη ασθένεια που όμως προλαμβάνεται

«Η Μηνιγγίτιδα Β τα θερίζει όλα, δεν αφήνει τίποτα όρθιο. Είναι σαν το ντόμινο, όταν πέσει ένα τουβλάκι πέφτουν όλα και η ζωή σου κρέμεται από μία κλωστή»: τα λόγια της κυρίας Ελένης Φλουράκη, της μητέρας που είδε την 3χρονη κόρη της να κρέμεται από αυτή την κλωστή τον Αύγουστο του 2017, να μένει μετέωρη για αρκετές ημέρες νοσηλευόμενη στη Μονάδα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ) και τελικά να ξαναπατά σταθερά στη γη, περιγράφουν μια διαδρομή που κανείς δεν θα ήθελε να ζήσει, πολύ δε περισσότερο ως γονιός.

Το 2017 τουλάχιστον δέκα παιδιά στη χώρα μας νόσησαν από μηνιγγίτιδα Β – ένα εξ αυτών, ηλικίας 2 ετών, κατέληξε. Αλλά και ο απολογισμός του 2018 είναι βαρύς: περισσότερα από 13 παιδιά έχουν νοσήσει μέχρι τώρα από μηνιγγίτιδα Β. Το δωδέκατο κρούσμα της ασθένειας ήταν και το πρώτο θανατηφόρο του έτους – ευτυχώς παραμένει το μόνο μέχρι τώρα στη θλιβερή λίστα των απωλειών από τη μηνιγγίτιδα Β. Επρόκειτο για ένα 8μηνών κοριτσάκι από την Κρήτη που κατέληξε στο ΠΑΓΝΗ τον περασμένο Ιούνιο.

Το δυνατό όπλο του εμβολιασμού

Η ευχή να μην κινδυνεύσει κανένα παιδί από μηνιγγίτιδα είναι αυτονόητη αλλά προφανώς δεν αρκεί για την αντιμετώπιση της νόσου. Ιδίως σήμερα που παιδίατροι και γονείς έχουν στη διάθεσή τους ένα ισχυρό και αποτελεσματικό όπλο έναντι της μηνιγγίτιδας Β: το εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα Β που έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών, εφήβων και ενηλίκων από την ηλικία των 2 μηνών και αποζημιώνεται για τις «ομάδες υψηλού κινδύνου».

Η θωράκιση των παιδιών έναντι της νόσου είναι, δε, επιβεβλημένη σε αυτή τη χρονική συγκυρία. Οι εποχικές ιώσεις, με προεξάρχουσα τη γρίπη αλλά και άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, βρίσκονται προ των πυλών. Το νοσογόνο περιβάλλον που αναμένεται να δημιουργηθεί σε συνδυασμό με τον συγχρωτισμό των παιδιών στις σχολικές αίθουσες και στους χώρους δραστηριοτήτων αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την εκδήλωση νοσημάτων, όπως η μηνιγγίτιδα τύπου Β. Μάλιστα, η μηνιγγίτιδα Β είναι η οροομάδα μηνιγγίτιδας που επικρατεί περισσότερο στη χώρα μας (περίπου 40-50 περιστατικά ετησίως) σε σύγκριση με τις άλλες οροομάδες , όπως η μηνιγγίτιδα τύπου Α ή C, κ.λπ.

Η νόσος

H μηνιγγίτιδα Β ή Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος τύπου Β είναι μία σοβαρή νόσος που προκαλείται από το βακτήριo Neisseria meningitidis, το οποίο μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη της μεμβράνης που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό (βακτηριακή μηνιγγίτιδα) αλλά και σοβαρή λοίμωξη του αίματος (Μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία).
Χαρακτηρίζεται ύπουλη ασθένεια καθώς παρουσιάζεται χωρίς προειδοποίηση, αρχικά με συμπτώματα μιας απλής ίωσης, εξελίσσεται ραγδαία συνήθως εντός 24 ωρών, και μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή και να οδηγήσει σε θάνατο.

Επειδή οι αρχικές εκδηλώσεις της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου παραπέμπουν σε γρίπη ή άλλη ίωση, είναι δύσκολη η διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο. Στη συνέχεια εμφανίζονται και κάποια άλλα συμπτώματα, όπως: Υψηλός Πυρετός Αυχενική Δυσκαμψία, Πονοκέφαλος, Έμετος, Αιμορραγικό εξάνθημα, Σύγχυση, Φωτοφοβία.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από μηνιγγίτιδα B

Τα βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών και οι νεαροί ενήλικες, ενώ οι συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες εμφανίζουν ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό θνητότητας.

Πώς μεταδίδεται η μηνιγγίτιδα Β

Το βακτήριο που προκαλεί τη Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο τύπου Β μεταδίδεται με τα σταγονίδια και το σάλιο. Το κάπνισμα, ενεργητικό ή παθητικό, αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για αποικισμό και νόσηση. Οι πιο συχνοί τρόποι μετάδοσης είναι: Φιλί, Βήχας, Φτάρνισμα.

Ακόμα και τα άτομα που δεν εμφανίζουν τη νόσο μπορούν να φέρουν τα βακτήρια στη μύτη και τον φάρυγγα και να τα μεταδώσουν σε άλλους. Πράγματι, τα περισσότερα βρέφη, νήπια και έφηβοι με μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο, προσβάλλονται μέσα από την επαφή με φαινομενικά υγιή μέλη της οικογένειάς τους ή άτομα που τα φροντίζουν και τα οποία είναι φορείς του βακτηρίου.

Οι επιπλοκές από τη μηνιγγίτιδα B

Η μηνιγγίτιδα έχει απρόβλεπτη εξέλιξη και γι’ αυτό το λόγο είναι καθοριστικής σημασίας η έγκαιρη διάγνωσή της. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία:

• 1 στα 10 άτομα που έχουν προσβληθεί από Μηνιγγίτιδα Β καταλήγουν

• 1 στους 5 επιζώντες Μηνιγγίτιδας Β υποφέρουν από σοβαρές μακροχρόνιες αναπηρίες ενώ ορισμένοι επιζώντες θα έχουν μακροχρόνιες σωματικές και νοητικές αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη, απώλεια ακοής, απώλεια των άκρων.