Ρίτσαρντ Μπράνσον: Υποθηκεύει τον «παράδεισο» για να σώσει τη Virgin

Τι κάνεις όταν μαθαίνεις ότι υπάρχει ένα νησί στον κόσμο που έχει το όνομα της αναδυόμενης δισκογραφικής εταιρείας σου, βρίσκεται καταμεσής της Καραϊβικής, οι αμμουδιές του είναι άσπιλες και αμόλυντες από ίχνη ανθρώπινου πολιτισμού, τα νερά του ζεστά, ο ήλιος λάμπει προνομιακά από πάνω του και διατίθεται προς πώληση; Το λιγότερο που οφείλεις στον εαυτό σου είναι να διαπιστώσεις ιδίοις όμμασι αν η προσφορά είναι τόσο δελεαστική όσο ακούγεται. Αλλά και αν η σύμπτωση είναι τελικά τυχαία ή σταλμένη από το σύμπαν.

Ηταν μια συνηθισμένη Πέμπτη, το μακρινό 1978. Ο Ρίτσαρντ Μπράνσον ήδη απολάμβανε δάφνες απόλυτου it-boy στη Μεγάλη Βρετανία. Νέος, μόλις 28 ετών, φιλόδοξος και ήδη επιτυχημένος -αν και όχι οικονομικά εύρωστος ακόμα- με μια ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία στην ιδιοκτησία του, η οποία τάιζε σκόνη τον ανταγωνισμό.

Η Virgin Records είχε μόλις υπογράψει με τους αποσυνάγωγους για τις άλλες εταιρείες Sex Pistols, είχε κατακτήσει τα charts με την πρώτη κυκλοφορία της, το «Tubular Bells» του Μάικ Ολντφιλντ -κατά κόσμον, μουσικό θέμα του «Εξορκιστή»- και έβλεπε στο κατώφλι της συνωστισμό καλλιτεχνών που γοητεύονταν από τον αντισυμβατικό, διαφορετικό τρόπο του ιδρυτή της. Ο Μπράνσον είχε το δικαίωμα να πάρει μια μικρή απόσταση από την καθημερινότητα, τις απανωτές επιτυχίες και, κυρίως, από το μάλλον στενόχωρο πλωτό σπίτι του στα κανάλια του Τάμεση. Και αποφάσισε να το ενεργοποιήσει.

Απάντησε στον μεσίτη πως ήταν πρόθυμος να ταξιδέψει ως τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους με την προϋπόθεση εκείνος να κάλυπτε τόσο τα δικά του έξοδα όσο και της συντρόφου του. Στο μυαλό του Μπράνσον το ταξίδι στην Καραϊβική ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να θαμπώσει το κορίτσι του, βάζοντας μια ακόμα ψηφίδα στον τότε υπό κατασκευή ακόμα μύθο του. Ο σκοπός επετεύχθη και με το παραπάνω.

Φτάνοντας με το ελικόπτερο πάνω από το νησί Νέκερ πλημμύρισαν από συγκίνηση, μεγαλύτερη ίσως κι από εκείνη του Ολλανδού εξερευνητή που πρώτος έφτασε στις ακτές του τον 17ο αιώνα. Εκείνος ένιωσε να ερωτεύεται κάθε σπιθαμή του ακατοίκητου τόπου, εκείνη αισθάνθηκε ότι ερωτευόταν από την αρχή τον Μπράνσον. Στην άκρη της γλώσσας της γλίστρησε το όνειρό της. Σε εκείνο το κομμάτι γης καταμεσής του Ατλαντικού μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα καταφύγιο για τους ίδιους και τους ροκ σταρ φίλους τους, ένα απάγκιο από τον πολιτισμό και την πολλή συνάφεια.

Το πρόβλημα με τις προσδοκίες του ζευγαριού δεν ήταν ότι φάνταζαν μεγάλες και ασύμβατες με το lifestyle τους αλλά ότι ήταν σαθρές. Οχι γιατί χτίστηκαν πάνω στην ξανθή απάτητη άμμο, αλλά διότι η τιμή πώλησης του νησιού, που έφτανε τα 6 εκατ. λίρες, αποδείχτηκε τωόντι οδοστρωτήρας. Ο Μπράνσον με τη γνωστή, περίσσια αυτοπεποίθησή του αντιπρότεινε, περισσότερο για να σώσει τα προσχήματα και να μην ντροπιαστεί μπρος στο κορίτσι του, 100.000 λίρες.

Ο μεσίτης, θιγμένος, με το ζόρι τούς εξασφάλισε την επιστροφή στο Λονδίνο. Εναν χρόνο αργότερα ένας ενδιάμεσος του υποκόμη Κόμπαμ, στον οποίο ανήκε τον νησί, επισκέφτηκε τον Μπράνσον στο σπίτι του, δηλαδή στη βάρκα του, η οποία μάλιστα εκτελούσε και χρέη κεντρικών γραφείων της επιχείρησής του. Ο αριστοκρατικής καταγωγής ιδιοκτήτης είχε άμεση ανάγκη από μετρητά. Ο Μπράνσον ανέβασε την προσφορά του στις 140.000 λίρες και στα 29 του χρόνια απέκτησε για ένα κομμάτι ψωμί το πιο λαμπερό πετράδι του στέμματός του.

Μοναδική ρήτρα της συμφωνίας ήταν η αξιοποίηση του νησιού μέσα σε τέσσερα χρόνια. Διαφορετικά ο νέος ιδιοκτήτης, ο οποίος αρχικά κρίθηκε ακατάλληλος για την αγοραπωλησία λόγω των διασυνδέσεών του με τη μουσική βιομηχανία, θα ήταν υποχρεωμένος να επιστρέψει την ιδιοκτησία στο Βρετανικό Δημόσιο.

Τρία χρόνια και 10 εκατ. λίρες μετά -τόσο κόστισε σε χρόνο και σε χρήμα η δημιουργία της πρώτης βίλας στο νησί- το Νέκερ αποχαιρετούσε τους αυτόχθονές του, δηλαδή τα κουνούπια που ενδημούσαν στην τροπική βλάστησή του, και υποδεχόταν νέους άποικους, τον Μπράνσον, τους διάσημους φίλους και τις ιστορίες τους. Σήμερα, 40 χρόνια μετά, η αξία του Νέκερ υπολογίζεται στα 80 εκατ. λίρες, ενώ από το 2006 τα 300 στρέμματά του φιλοξενούν και τη μόνιμη κατοικία -φυσική και φορολογική- του 59χρονου Βρετανού.

Στο χείλος της κατάρρευσης

Karma is a bitch. Ή, αν προτιμά κανείς την ντόπια λαϊκή θυμοσοφία, όλα εδώ πληρώνονται. Αν και ακούγεται τουλάχιστον χαιρέκακο, πολλοί παρατήρησαν ότι ο Μπράνσον αναγκάζεται σήμερα να υποθηκεύσει όσο-όσο το νησί που κάποτε αγόρασε κοψοχρονιά μήπως και σώσει τις δύο αεροπορικές εταιρείες του -Virgin Atlantic και Virgin Australia- που βρίσκονται ελέω πανδημίας στο χείλος της κατάρρευσης.

Βέβαια, η αλήθεια είναι πως δεν χρειάζεται η προσφυγή στη σφαίρα του μεταφυσικού για κάτι που ο ίδιος ο ιδρυτής του Virgin Group εξήγησε με τον γνωστό πρακτικό, αμήχανα ορθολογικό, σταράτο τρόπο του. Κατά την προσφιλή τακτική του να γράφει ο ίδιος στο blog που διατηρεί απευθυνόμενος στους υπαλλήλους των εταιρειών του και κατ’ επέκταση στον κόσμο, ενημέρωσε για την οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Virgin Australia η οποία τέθηκε τελικά σε καθεστώς πτώχευσης.

Μεγαλύτερο από το πρόβλημα της αυστραλιανής αεροπορικής θυγατρικής στην οποία κατέχει το 15% των μετοχών -ποσοστά έχουν ακόμα η Etihad, η Singapore Airlines και η κινεζική HNA -, είναι εκείνο της Virgin Atlantic.

Με τα 42 αεροπλάνα της εταιρείας καθηλωμένα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, ο άλλοτε κραταιός και αρχετυπικά cool Μπράνσον μοιάζει σχεδόν να επαιτεί για ένα δάνειο ύψους 565 εκατ. λιρών από τη βρετανική κυβέρνηση, παρουσιάζοντας ως προηγούμενο την ενίσχυση μέσω κρατικής δανειοδότησης της αεροπορικής easyJet με 600 εκατ. λίρες. Ωστόσο το αίτημά του δεν έχει βρει ευήκοα ώτα.

Μάλιστα στην πατρίδα του η απορία πώς γίνεται ένας επιχειρηματίας με περιουσία 4,6 δισ. δολαρίων να μην μπορεί να χρηματοδοτήσει την αεροπορική εταιρεία του διατυπώνεται ανάγλυφα - προφανώς εν είδει ρητορικού ερωτήματος. Εντούτοις, ο ίδιος απαντά ότι τα ποσά αυτά είναι ονομαστικά, αναφέρονται στην αξία όλων των επιχειρηματικών δράσεών του -από κρουαζιέρες και ξενοδοχεία μέχρι τη διαστημική Virgin Galactic- και όχι στην προσωπική περιουσία του.

Η κριτική που δέχεται έχει όμως βαθύτερη ρίζα. Από το 2006 ο Μπράνσον δεν καταβάλλει φόρους στο Βρετανικό Δημόσιο έχοντας μεταφέρει τον μόνιμο τόπο κατοικίας του στο νησί Νέκερ για λόγους υγείας, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται.

Πώς γίνεται, όμως, τώρα να ζητά ζεστό κρατικό χρήμα για την επιχείρησή του; Το φιρμάνι που φτάνει και από την απέναντι ακτή του Ατλαντικού είναι επίσης δυσοίωνο. Η Delta Airlines, που κατέχει το 49% της Virgin Atlantic, έχοντας καταγράψει στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς ζημίες 534 εκατ. δολαρίων, δεν προτίθεται να τροφοδοτήσει με μετρητά τον Μπράνσον. Ισα-ίσα που οι ιθύνοντές της θυμήθηκαν ότι ο εκείνος τους οφείλει 200 εκατ. δολάρια για την κοινοπραξία τους.

Πάρτυ και... τυφώνες

Η απόφασή του Μπράνσον να υποθηκεύσει, όπως ανακοίνωσε, το νησί του προκειμένου να λάβει κρατικό δανεισμό έχει μεγαλύτερο συναισθηματικό και συμβολικό αποτύπωμα παρά οικονομικό αντίκρισμα. Αλλωστε στην πραγματικότητα δηλώνει έτοιμος να παραχωρήσει ένα περιουσιακό στοιχείο 80 εκατ. λιρών για να πάρει ένα δάνειο επτά φορές μεγαλύτερο.

Το Νέκερ είναι για εκείνον ο τόπος όπου έζησε το επαγγελματικό μεσουράνημά του, εξαργύρωσε τη φήμη και τη δόξα του φιλοξενώντας από πολιτικούς ταγούς και πρίγκιπες μέχρι ροκ σταρ, μοντέλα και ηθοποιούς, τέλεσε τον γάμο του με τη σύζυγό του Τζόαν Τέμπλμαν το 1989 -ήταν το κορίτσι με το οποίο πρωτοεπισκέφτηκαν το νησί στα 70s- αλλά και τον γάμο της κόρης του Χόλι το 2011.

Είναι όμως και το νησί που παρ’ ολίγον να στοιχίσει την ζωή στην πολυαγαπημένη 95χρονη σήμερα μητέρα του Ιβ. Στις 22 Αυγούστου 2011 η τροπική καταιγίδα «Αϊρίν» περνούσε πάνω από το Νέκερ κι ένας κεραυνός προκάλεσε πυρκαγιά σε μία από τις βίλες όπου κατέλυαν η μητέρα του, η κόρη του και η Κέιτ Γουίνσλετ, η οποία είναι παντρεμένη με τον ανιψιό του Μπράνσον Νεντ Ροκενρόλ. Η ηθοποιός αντιλήφθηκε πρώτη την πυρκαγιά και πρόλαβε να σώσει την ηλικιωμένη.

Εξι χρόνια μετά, όμως, τον Σεπτέμβριο του 2017, η καταστροφή είχε ξανά ραντεβού με το νησί. Ο τυφώνας «Ιρμα» το ισοπέδωσε στο πέρασμά του, ενώ ο Μπράνσον, που ήταν παρών, κατάφερε να γλιτώσει κλεισμένος για ώρες μαζί με τους υπαλλήλους στο κελάρι. Η καταστροφή έμοιαζε ολοκληρωτική και η εικόνα αποκαρδιωτική, όμως ο Βρετανός επιχειρηματίας μέσα σε λίγους μήνες έβλεπε τον δικό του επί Γης παράδεισο να αναγεννιέται από τις στάχτες του και μάλιστα ακόμα πιο φιλικός στο περιβάλλον, αφού το 80% της ενέργειας που χρησιμοποιεί το Νέκερ παράγεται πλέον από ανανεώσιμες πηγές.

Πρόεδροι και πρίγκιπες

Παρότι βρίσκεται στην Καραϊβική η αρχιτεκτονική του νησιού παραπέμπει ξεκάθαρα στη φιλοσοφία του Μπαλί - ίσως γι’ αυτό να ευθύνεται το νοτιοασιατικό DNA που ο Μπράνσον λέει ότι φέρει, ίσως όμως και όχι. Στις πολυτελείς βίλες που προσφέρουν ανεμπόδιστη θέα στον Ατλαντικό μπορούν να φιλοξενηθούν έως 40 άτομα -μάλιστα τα δωμάτια ανακαινίστηκαν και εκσυγχρονίστηκαν φέτος- ενώ στους φιλοξενούμενους προσφέρονται περισσότερες δραστηριότητες από όσες μπορούν να καταναλώσουν με κορωνίδα το kite surfing, το οποίο είναι και το αγαπημένο σπορ του ιδιοκτήτη. Ο Μπράνσον έπεισε μέχρι και τον Μπαράκ Ομπάμα να το δοκιμάσει, όταν επισκέφτηκε το Νέκερ μαζί με την οικογένειά του λίγες εβδομάδες μετά το τέλος της προεδρικής θητείας του το 2017.

«Επιτέλους, είμαστε ελεύθεροι», είπε, σύμφωνα με τον Μπράνσον, η Μισέλ Ομπάμα με το που πάτησαν το πόδι τους στο νησί και έγιναν μύστες του δόγματος της ξυπόλητης πολυτέλειας που είναι το κυρίαρχο -στην πραγματικότητα το μόνο και το απόλυτο- στο Νέκερ. Το ίδιο αίσθημα απελευθέρωσης λογικά είχε μοιραστεί και η πριγκίπισσα Νταϊάνα όταν το 1990 ανταποκρινόταν στο κάλεσμα του Μπράνσον μαζί με τη μητέρα της και τους μπόμπιρες τότε πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι. Ο τελευταίος θρυλείται ότι υπήρξε από τους πιο συχνούς φιλοξενούμενους του επιχειρηματία.

Το 2012 παραβρέθηκε στο πάρτυ γενεθλίων του υιού Μπράνσον, κυρίως παραδόθηκε στις ηδονές, όπως μαρτύρησε -προτού εξαφανιστεί άρον άρον από το Facebook- μια φωτογραφία του να κείτεται ξέπνοος από το μεθύσι στην ακροθαλασσιά.

Την Πρωτοχρονιά του 2015 ο Χάρι ήταν και πάλι εκεί. Τα μάτια των 60 λεμούριων, των 250 ροζ φλαμίνγκο, των εννιά πελώριων χελώνων και των ιγκουάνα, των μόνιμων δηλαδή κατοίκων του Νέκερ, έχουν δει πολλά. Τον Χάρι Στάιλς να μοιράζεται το ίδιο τζακούζι με τον Μπράνσον, τον Ρόνι Γουντ να περνά διονυσιακά τον μήνα του μέλιτος με την κατά 30 χρόνια νεότερη σύζυγό του Σάλι το 2012, αλλά και την Κέιτ Μος να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα κι από το μόντελινγκ, δηλαδή να παρτάρει. Τον Μελ Γκίμπσον να γοητεύεται σε βαθμό φθόνου από το νησί, αφού λίγο μετά την αναχώρησή του από το Νέκερ το 2005 έσπευσε να αγοράσει το δικό του κομμάτι παραδείσου στα Νησιά Φίτζι.

Τον Πίτερ Γκάμπριελ να μαθαίνει κολύμπι στον Ντέσμοντ Τούτου, που είχε ταξιδέψει στο Νέκερ μαζί με τον Νέλσον Μαντέλα, τον Κόφι Ανάν και τον Τζίμι Κάρτερ για μια μίνι σύνοδο φιλανθρωπικού χαρακτήρα υποστηριζόμενη από τη Virgin.

Εκεί λέγεται ότι προσέτρεξε για απομόνωση και περισυλλογή η Κέιτ Μίντλετον όταν λίγους μήνες πριν από τον γάμο της με τον πρίγκιπα Γουίλιαμ αποφάσισαν να δώσουν χώρο και χρόνο ο ένας στον άλλον. Λιγότερο τυχεροί ήταν ο Μπραντ Πιτ και η Αντζελίνα Τζολί. Μολονότι θέλησαν να μείνουν στο νησί λίγο μετά τον γάμο τους, δεν υπήρχε διαθεσιμότητα και το αίτημά τους απορρίφθηκε - οι οιωνοί για τη σχέση τους ήταν πασιφανείς.

Ολα σέξι...

Το Νέκερ είναι, το δίχως άλλο, ένας τόπος ειδυλλιακός. Αλλά δεν ευθύνεται μόνο η φύση για την αναζωογόνηση και τα επιπλέον χρόνια ζωής που λένε ότι πακετάρουν στις αποσκευές τους όσοι επιστρέφουν από εκεί. Τα πάντα στο νησί είναι βυθισμένα στη χαλαρότητα και την αμεριμνησία - η φήμη ότι ένας μάνατζερ που ήθελε να επιβάλει στρατιωτική πειθαρχία άντεξε μόλις δύο 24ωρα φαίνεται να έχει κάποια βάση αλήθειας.

Οι υπάλληλοι δεν επιτρέπεται απλώς αλλά επιβάλλεται να συγχρωτίζονται με τους φιλοξενούμενους, να κολυμπούν, ακόμα και να πίνουν αλκοόλ μαζί τους, ενώ ενθαρρύνονται να υιοθετούν για στολή εργασίας ένα απέριττο μαγιό. Ο επικεφαλής σεφ θέλει οι σερβιτόροι να είναι τόσο σέξι όσο το φαγητό του.

Εννοείται ότι άπαντες οι απασχολούμενοι στη δούλεψη του Μπράνσον μοιάζουν σαν να έχουν γεννηθεί με ενσωματωμένο Photoshop. Απολαμβάνουν, δε, τόσο τη δουλειά τους ώστε οι περισσότεροι δεν έχουν αντίρρηση να διαθέσουν ακόμα και το ημίγυμνο σώμα τους ως δίσκο σερβιρίσματος για το σούσι. Η μάλλον εκκεντρική συνήθεια έχει αποκτήσει πια διαστάσεις θεσμού. Μπορεί κανείς να το διαπιστώσει και βιωματικά.

Με 94.000 ευρώ την ημέρα έχει όλο το νησί στα πόδια του, ενισχύοντας παράλληλα και τον δισεκατομμυριούχο Μπράνσον, που αυτόν τον καιρό μάλλον στενάζει από έλλειψη ρευστότητας.

Ειδήσεις σήμερα

Τι προβλέπει το σχέδιο σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα που ανακοινώνει ο Μητσοτάκης

Γιατί κάποιοι νοσούν σοβαρά και κάποιοι ήπια από κορωνοϊό; - Ο ρόλος των γενετικών παραγόντων

Ανησυχία: Στη Γερμανία χαλάρωσαν τα μέτρα και αυξήθηκαν τα κρούσματα!